Στην
φράση «η Μακεδονία είναι Ελληνική», αν θέλουμε να είμαστε αντικειμενικοί θα
πρέπει να προστεθεί, «κατά 51%», γιατί κατά
38% ανήκει στην ΠΓΔΜ (πρώην Σερβία) και κατά 10% στην Βουλγαρία. Τα ποσοστά
αυτά προέκυψαν μετά την απελευθέρωση της περιοχής από την Οθωμανική
Αυτοκρατορία όταν η περιοχή της Μακεδονίας ήταν ενιαία.
Στην
περιοχή αυτή την εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατοικούσαν ανάμεικτα Τούρκοι, Έλληνες,
Εβραίοι και Βούλγαροι και εξ αιτίας αυτής της ποικιλομορφίας φυλών οι Ιταλοί
έχουν ονομάσει την φρουτοσαλάτα ως macedonia!
Ουσιαστικά
στην Μακεδονία η εθνική συνείδηση των
πληθυσμών αρχίζει να διαμορφώνεται στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα με την
ανάπτυξη του βουλγάρικου εθνικισμού και την δημιουργία το 1870 της σύστασης της
Βουλγαρικής εξαρχίας, δηλαδή την σύσταση
αυτόνομης Ορθόδοξης εκκλησίας που δεν ανήκε στο Πατριαρχείο. Με την πάροδο των
ετών και με την διαφαινόμενη διάλυση της
Οθωμανικής Αυτοκρατορίας Βούλγαροι κομιτατζήδες προσπαθούσαν να εκβουλγαρίσουν τους
χριστιανικούς πληθυσμούς με αποτέλεσμα την ένοπλη Ελληνική αντεπίθεση του
Μακεδονικού Αγώνα (1904-8)
Αντίστοιχα
με την Εξαρχία, το Πατριαρχείο προπαγάνδιζε
τα «απαράγραπτα δίκαια» του Ελληνισμού,
την ελληνική εθνικότητα των κατοίκων, κλπ. με αποτέλεσμα όσοι είχαν σαφή
ρωμέικη συνείδηση και αισθάνονταν τον Πατριάρχη ως ηγέτη τους, να αποκτούν
σταδιακά ελληνική εθνική συνείδηση.
Μια
εικόνα της πληθυσμιακής κατανομής στην Μακεδονία εκείνα τα χρόνια μας δίνει μια
Οθωμανική απογραφή του 1905-1906
Μουσουλμάνοι 861.758
Πατριαρχικοί 580.563
Εξαρχικοί 497.343
Εβραίοι 59.052
Σύνολο 2.014.916
Στο
Πόλεμος και Εθνοκάθαρση ο
Κωστόπουλος αναφέρει ότι στην περιοχή που ενσωματώθηκε στην Ελλάδα, με
1.250.000 κατοίκους, τουλάχιστον 450.000 κάτοικοι (36%) ήσαν μουσουλμάνοι που
μιλούσαν τούρκικα, αλβανικά, βλάχικα, σλάβικα (Πομάκοι), ελληνικά (Βαλαάδες) ή
ρομανί (τουρκόγυφτοι). Οι ελληνόφωνοι χριστιανοί ανέρχονταν σε 360.000 ή 28,8% του πληθυσμού, ενώ μεταξύ
250.000 και 300.000 κυμαίνονταν οι σλαβόφωνοι χριστιανοί μοιρασμένοι σε Πατριαρχικούς
και Εξαρχικούς. Υπήρχαν επίσης 60.000 Βλάχοι, το πολύ 10.000 αλβανόφωνοι χριστιανοί (Αρβανίτες), λιγότεροι από 5.000 τουρκόφωνοι χριστιανοί (Γκαγκαούζοι) και γύρω στους
70.000 ισπανόφωνοι Εβραίοι, κυρίως στην Θεσσαλονίκη.
Ήδη με την συνθήκη του Βερολίνου (1878) η Μακεδονία είχε τεθεί υπό διεθνή
επιτροπεία και την διοίκηση της είχαν Γάλλοι, Ρώσοι και Αυστριακοί στρατιωτικοί
παράλληλα με τους Οθωμανούς.
Ο Χαρίλαος Τρικούπης ανέφερε προφητικά
το 1880:
«… όταν έλθη ο μέγας πόλεμος η Μακεδονία θα γίνη ελληνική ή βουλγαρική
κατά τον νικήσαντα. Αν την λάβωσιν οι Βούλγαροι δεν αμφιβάλλω ότι θα είναι
ικανοί να εκσλαβίσωσι τον πληθυσμόν μέχρι των θεσσαλικών συνόρων. Αν ημείς την
λάβωμεν, θα τους κάνωμεν όλους Έλληνας»
Αντίστοιχα
ο Ελευθέριος Βενιζέλος την παραμονή
του Πρώτου Βαλκανικού Πολέμου πρόβλεψε πως: «Η Μακεδονία ανήκει σε αυτόν που θα την
πάρει».
Χάρις
στην πολιτική του διορατικότητα διέταξε τον Κωνσταντίνο να μπει πριν τους Βούλγαρους στην Θεσσαλονίκη, που εκ
των πραγμάτων ήταν και είναι η πρωτεύουσα της περιοχής, αντί να προχωρήσει, όπως ήθελε αυτός, προς το
Μοναστήρι. Μπορεί να καταλάβει κανείς πόσο διαφορετική θα ήταν η εξέλιξη της ιστορίας
της περιοχής αν η Θεσσαλονίκη είχε παραδοθεί στους Βουλγάρους.
Από
κει και πέρα η ιστορία είναι γνωστή και την έχει εκφράσει πριν 25 χρόνια με
παρρησία ο αείμνηστος ιστορικός Φίλιππος
Ηλιού (εφημ Εποχή 1993) :
«Γιατί θέλουμε να ξεχνούμε ότι η ελληνική Μακεδονία έγινε ελληνική κατά
τον εικοστό αιώνα, με αμοιβαίες ανταλλαγές πληθυσμών, με τον ερχομό των
μικρασιατών Ελλήνων μετά την καταστροφή; Η σημερινή πληθυσμιακή σύνθεση της
Μακεδονίας είναι, κατά κύριο λόγο, αποτέλεσμα των ανταλλαγών πληθυσμών και όχι της
επιβίωσης γηγενών ελληνικών πληθυσμιακών συνόλων.
Αντίστοιχα και στην Γιουγκοσλαβία εδώ και 60 χρόνια το τμήμα της Μακεδονίας
που ανήκε στο ομόσπονδο κράτος τους, ονομάστηκε Δημοκρατία της Μακεδονίας και έτσι
μέχρι την διάλυση της την γράφαμε και εμείς και στα σχολικά μας βιβλία.
Αν
ρωτήσεις λοιπόν όλους αυτούς που γεννήθηκαν αυτό το διάστημα εκεί, που
γεννήθηκαν και τι θεωρούν τον εαυτό τους ότι είναι, τι περιμένει κανείς να του απαντήσουν;
Την
απάντηση στο ερώτημα αυτό την πήρα προσωπικά πριν να γίνει η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και
να τεθεί καν θέμα για το όνομα της γειτονικής μας χώρας. Στο ποστ μου ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ 3 ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΤΗ
ΒΟΥΔΑΠΕΣΤΗ έχω γράψει για μια
συνάντηση που είχα στο κάστρο των Σκοπίων.
Με
πλησίασε ένας νεαρός και με ρώτησε με άπταιστα Ελληνικά ,Έλληνες είσαστε;
Απαντώντας του ναι τον ρώτησα και εγώ ,και εσύ Έλληνας είσαι; Η απάντηση ήταν
,όχι Μακεδόνας. Αφελώς τότε του ξαναλέω ,δηλαδή Έλληνας, όχι μου απαντά
Μακεδόνας. Εκεί σταμάτησε και η κουβέντα γιατί πλέον κατάλαβα τι εννοούσε.
Από τότε και από άλλον ένα που μου είπε τα ίδια στο Παρίσι μετά ένα χρόνο,
άρχισα να συνειδητοποιώ ότι είτε μας αρέσει είτε όχι υπάρχουν άτομα που έχουν
αυτή την εθνική συνείδηση.
Το
οξύμωρο λοιπόν με όσους δεν θέλουν στην ονομασία της FUROM να υπάρχει το όνομα Μακεδονία είναι ότι παραβλέπουν εσκεμμένα πως FUROM σημαίνει Πρώην
Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας!
Ο
δε Καμμένος βασιζόμενος σε
χάρτη του 1937 που αναγράφει την περιοχή ως Βαρντάσκα ισχυρίζεται πως «το
ιστορικό όνομα της πΓΔΜ είναι Βαρντάρσκα»
Πράγματι
και σε γραμματόσημο της Γιουγκοσλαβίας του 1939 έτσι αναγράφεται.
Η ονομασία όμως αυτή χρησιμοποιήθηκε
για 12 χρόνια (από το 1929 έως το 1941) στο πλαίσιο της διοικητικής
μεταρρύθμισης του γιουγκοσλαβικού κράτους, μιας μεταρρύθμισης που χώρισε το
κράτος σε Μπανοβίνες (Επαρχίες ή περιφέρειες) στις οποίες επίτηδες, για να κρυφτεί η πολυεθνοτική
φύση του κράτους, δόθηκαν ονομασίες «ουδέτερες», παρμένες ως επί το
πλείστον από τα ονόματα των ποταμών
που διέρρεαν τις περιφέρειες.
1. Ντουνάβσκα Μπανοβίνα (του Δούναβη, η σημερινή Βοϊβοδίνα και Βόρεια
Σερβία περίπου)
2. Ντράβσκα Μπανοβίνα (του Ντράβα, η σημερινή Σλοβενία περίπου)
3. Ντρίνσκα Μπανοβίνα (του Δρίνου, η σημερινή Βοσνία περίπου)
4. Πριμόρσκα Μπανοβίνα (παραλιακή, η Δαλματία περίπου)
5. Μοράβσκα Μπανοβίνα (του Μοράβα, Νότια Σερβία με πρωτεύουσα τη Νις).
6. Σάβσκα Μπανοβίνα (του Σάβου, η μισή Κροατία)
7. Βαρντάρσκα Μπανοβίνα (η σημερινή πΓΔΜ, συν κάποιες περιοχές της σημερινής
Σερβίας, π.χ. Λέσκοβατς, αλλά και του Κοσσυφοπεδίου, π.χ. Πρίστινα)
8. Βρμπάσκα Μπανοβίνα (του Βρμπας, περίπου η σημερινή Ρεπούμπλικα Σπρσκα)
9. Ζέτσκα Μπανοβίνα (του Ζέτα, όλο το σημερινό Μαυροβούνιο και αρκετό
Κοσσυφοπέδιο, καθώς και λίγη Σερβία, πρωτεύουσα Τσετίνιε).
10. Βελιγράδι και περίχωρα.
Το 1939, ως υποχώρηση στις πιέσεις των Κροατών, η Πριμόρσκα Μπανοβίνα
(αριθ. 4) και η Σάβσκα (αριθ. 6) ενώθηκαν και σχημάτισαν τη Χρβάτσκα Μπανοβίνα
(της Κροατίας), που αποτελούσε εξαίρεση στο μέχρι τότε «αμιγώς γεωγραφικό»
ονοματολόγιο. Το γραμματόσημο της εικόνας αυτήν ακριβώς τη νέα Μπανοβίνα θέλει
να τιμήσει γι’ αυτό και την έχει με χωριστό χρώμα.
Βάσει
όλων των παραπάνω μπορεί να κατανοήσει κανείς γιατί ο ειδικός διαπραγματευτής
του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς και στα 5 ονόματα που έχει προτείνει υπάρχει το όνομα
Μακεδονία.
Ήδη
πάνω από 130 χώρες παγκοσμίως την έχουν αναγνωρίσει σκέτα ως Μακεδονία και
μεταξύ αυτών, πλην της Γαλλίας, όλα τα υπόλοιπα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας
του ΟΗΕ.
Πιστεύω
πως με την κυβερνητική αλλαγή στην FUROM και την απομάκρυνση από την εξουσία των εκεί ανεγκεφαλων υπερπατριωτών που είχαν κάνει λάβαρο τον αλυτρωτισμό και τις ανιστόρητες ηλιθιότητες
περί συνεχιστών του Μεγάλου Αλεξάνδρου, θα πρέπει και εμείς να απομονώσουμε τους
εδώ εξ ίσου ανιστόρητους πατριδοκάπηλους και να καταλήξουμε σε μια λύση μιας
σύνθετης ονομασίας που θα περιέχει την λέξη Μακεδονία.
Οι
προτάσεις του Νίμιτς,, που στην ουσία παραμένουν οι ίδιες εδώ και 25 χρόνια, γιατί και εκ των πραγμάτων δεν μπορούν να είναι και διαφορετικές, μας προσφέρουν
μια αξιοπρεπή επίλυση ενός χρονίζοντος προβλήματος που αν δεν λυθεί τώρα θα
έχει την τύχη του Κυπριακού, που κάθε προηγούμενη λύση που απορρίψαμε ήταν
καλύτερη από την τελευταία.
Αλλιώς
σε λίγα χρόνια και οι υπόλοιπες χώρες θα την αναγνωρίσουν με το σημερινό της όνομα
και εμείς θα μείνουμε με τα λάβαρα στα χέρια αγωνιζόμενοι για ένα πουκάμισο αδειανό, για μιαν Ελένη που θα την λένε όμως πλέον
σκέτα Μακεδονία!
ΠΡΟΣΘΗΚΗ
Διάβασα την
συνέντευξη του πρωθυπουργού όταν ήδη είχα γράψει το παραπάνω κείμενο και
ενώ, όπως γνωρίζουν οι τακτικοί αναγνώστες μου, έχω γράψει επανειλημμένα
επικριτικά για πολλές από τις θέσεις του και πράξεις του, την συγκεκριμένη τοποθέτηση του την προσυπογράφω
απόλυτα.
Είπε
μεταξύ άλλων για το θέμα της ονομασίας:
«Αν υπάρξει ευκαιρία λύσης, θα είναι
εθνική ανοησία να μην την αξιοποιήσουμε»
Εδώ και 25 χρόνια οι γείτονες
αναγνωρίζονται με το όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας» από πολλές χώρες, ενώ
εμείς παλεύουμε παντού ώστε να τους αποκαλούν όλοι ΠΓΔΜ. Ονομασία δηλαδή
σύνθετη στην οποία περιλαμβάνεται ο όρος ‘Μακεδονία’, χωρίς όμως κανέναν προσδιορισμό
που να αποτρέπει οικειοποίηση και της γεωγραφίας και της Ιστορίας
«Μακεδονικό έθνος δεν υπήρξε ποτέ στους αρχαίους χρόνους, όπως δεν
υπήρξε και έθνος Αθηναίων ή Σπαρτιατών. Η αρχαία Μακεδονία υπήρξε μια ισχυρή
δύναμη του αρχαίου ελληνικού κόσμου που επεκτάθηκε, ειδικά την εποχή του
Μεγάλου Αλεξάνδρου, πολύ ευρύτερα από τον σημερινό γεωγραφικό χώρο της
Μακεδονίας. Από τον 7ο αιώνα και μετά, σε αυτόν τον χώρο εγκαταστάθηκαν
διαδοχικά, πέραν των Ελλήνων, και Σλάβοι, Βούλγαροι, Σέρβοι, Εβραίοι, Οθωμανοί.
Σήμερα η ευρύτερη αυτή γεωγραφική περιοχή καταλαμβάνεται από τρία διαφορετικά
κράτη. Υπό αυτήν την έννοια, είναι απολύτως ανιστόρητο και παράλογο κάποιοι να
ζητούν την αποκλειστικότητα της Μακεδονίας, και μάλιστα με την έννοια του
εθνοτικού προσδιορισμού. Δεν είναι παράλογο, όμως, να εμπεριέχεται ο όρος
«Μακεδονία» σε μια σύνθετη ονομασία, είτε με γεωγραφικό είτε με χρονικό
προσδιορισμό, έναντι όλων, έτσι ώστε να γίνεται απολύτως σαφές ότι κανείς δεν
διεκδικεί εδάφη ή ιστορία άλλων λαών».
ΠΡΟΣΘΗΚΗ 28-1-2018
Στο
περιοδικό ΧΡΟΝΟΣ
της 27 Ιανουαρίου 2018, δημοσιεύτηκε μια
από τις πιο εμπεριστατωμένεςαναλύσεις που έχω διαβάσει για το Μακεδονικό, του Αλέξη Ηρακλείδη με τίτλο:
O Αλέξης Ηρακλείδης είναι καθηγητής
Διεθνών Σχέσεων και Ανάλυσης Συγκρούσεων στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και
Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου, και έχει διατελέσει εμπειρογνώμων του
ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών για τις μειονότητες και τα ανθρώπινα δικαιώματα
στους διεθνείς οργανισμούς (1983-1997).