Σάββατο 10 Φεβρουαρίου 2007

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΥ ΚΡΗΤΙΚΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ







Μια και με ρώτησαν μερικοί για το σπίτι που βρίσκομαι στην Κρήτη θα σας πω δυό λόγια κυρίως για την ιστορία του.
Το σπίτι αυτό κτίστηκε το 1910 από τον παππού της γυναίκας μου στη γωνία ενός κτήματος που αργότερα έγινε πορτοκαλεώνας.

(Παρένθεση 1-Ο παππούς πρέπει να ήταν ένας πολύ ωραίος τύπος ,εργολάβος δημοσίων έργων, και είχε ένα πολύ πρωτότυπο τρόπο προσλήψεως εργατών. Σε όποιον του ερχόταν να τον προσλάβει του έκανε το τραπέζι!
Άμα έβλεπε άνθρωπο μίζερο στο φαΐ δεν τον προσλάμβανε!
Παντρεύτηκε την γυναίκα του όταν ήταν 44 ετών και ή νύφη 14! Το ωραίο όμως είναι ότι αφού του έκανε 9 παιδιά πέθανε πρώτη 75 χρονών, και μετά από λίγο πέθανε και αυτός στα 106! )

Αρχικά έκτισε ένα ενιαίο χώρο με χαγιάτι ,από όπου είναι και η πρώτη φωτογραφία, και είχε και την πυροστιά για μαγείρεμα που είναι το σημερινό τζάκι .( Παρένθεση 2:τα πυρότουβλα που βλέπετε στο τζάκι τα έκτισα με τα χεράκια μου γεμίζοντας τον χώρο πίσω από αυτά που ήταν ανώμαλος και στραβός , με πέτρες και τσιμέντο, κουβαλώντας ατέλειωτους κουβάδες με όλα αυτά τα υλικά-έβαλα μέσα και τις πέτρες που μου έπεσαν με το κουβάλημα από τα νεφρά!)Το σπίτι φτιάχτηκε για υποστατικό του κτήματος και με την πάροδο των ετών προστέθηκε αριστερά από το τζάκι ένα ανοικτό μαγειρείο και από πάνω του ένα δωμάτιο με βεράντα και κεραμοσκεπή και κάτω από αυτήν γαϊδουρόσπιτο και κοτέτσι.
Για να ποτίζονται τα δέντρα είχε ένα πηγάδι, και με μία μεγάλη αντλία στο σπιτάκι που είδατε να μετράω τα σκαλοπάτια, το νερό πήγαινε σε μία δεξαμενή και από κει με ένα κτιστό αυλάκι στην μάντρα του κτήματος ,έφτανε μέχρι την άλλη άκρη του οπότε τμηματικά πότιζαν τα δέντρα.
Το αυλάκι πέρναγε μέσα από το σπίτι και τα παλιότερα χρόνια αποτελούσε και την ύδρευση του μαγειριού.
Ευτυχώς δεν υπήρχε ποτέ πρόβλημα νερού γιατί το ένα όριο του κτήματος είναι το ποτάμι που βλέπετε στη δεύτερη φωτογραφία.
Όλα αυτά από χρόνια είχαν εγκαταλειφτεί και το σπίτι είχε μείνει με τους πέτρινους ,όχι και πολύ καλής κατασκευής τοίχους ερειπωμένο, μια συκιά να έχει γκρεμίσει το μπαλκόνι ,το δε κτήμα είχε γίνει αδιάβατο από τους βάτους.
Όταν το κτήμα ήρθε στα χέρια μας η σύσταση ενός φίλου μου ήταν να γκρεμίσουμε το σπίτι και να κτίσουμε στην θέση του ένα καινούργιο .
Όμως το συναίσθημα είναι ισχυρότερο από την λογική, και ή γυναίκα μου που είχε συναισθηματικό δεσμό με αυτό το σπίτι το μόνο που ήθελε ήταν να το αναπαλαιώσει κάνοντας το λειτουργικό για τις σημερινές μας ανάγκες και μαζί να ξαναφέρει τον πορτοκαλεώνα στις δόξες που είχε στην παιδική της ηλικία, όταν ακόμη τα πορτοκάλια προσέφεραν στο εισόδημα της οικογένειας.
Για να μην πολυλογώ οι πορτοκαλιές ευτυχώς ξανάνιωσαν εύκολα, φυτεύτηκαν και κάπου 80 διαφορετικά άλλα οπωροφόρα, και έτσι πλέον έχουμε μια καλή παραγωγή πορτοκαλιών από τα οποία τρώμε καμιά 15 κιλά και τα άλλα πέφτουν βάσει του νόμου της βαρύτητας στο έδαφος.

(Παρένθεση 3- Ευτυχώς που μερικοί από τους μόνιμους Αλβανούς του χωριού πηδάνε την μάντρα όταν λείπουμε , και κόβουνε κανένα πορτοκάλι ,πράγμα που μας προκαλεί ιδιαίτερη χαρά γιατί προτιμάμε να τα τρώνε άνθρωποι και όχι το χώμα)Στα πλαίσια της επισκευής και της αναπαλαίωσης του σπιτιού έπρεπε να ξηλωθεί ή στέγη με τα κεραμίδια γιατί τα ξύλα της είχαν σαπίσει .
Και στα κεραμίδια αυτά βρήκα όλη την ιστορία του σπιτιού.
Υπήρχαν κεραμίδια που είχαν τοποθετηθεί σε 7 διαφορετικές εποχές !
Τα παλαιότερα φαίνεται ότι ήσαν εισαγωγής από την Γαλλία.
Κατασκευασμένα στο St Henry της Μασσαλίας , που φαίνεται ότι ήταν βιομηχανική περιοχή κεραμιδιών, από διαφορετικούς κατασκευαστές, δηλαδή τους Arnaud Etienne et Cie,τους Pierre Sacoman και τους Guichard Freres.
Τα πιο ενδιαφέροντα όμως είναι αυτά που όταν σταματούν οι εισαγωγές κεραμιδιών από την Γαλλία κατασκευάζονται πλέον εδώ, όπως γράφουν , από τον Jean C.Ctistakis La Channe Ile de Crete έχοντας απάνω την σημαία της αυτόνομης Πολιτείας της Κρήτης.!(Φωτογραφία 3)
Τα νεώτερα είναι από την πολυεθνική τότε Θεσσαλονίκη από τους Fratelli Allatini Salonicco οι οποίοι γίνονται μετά Κεραμοποιείον Αλλατίνη Θεσσαλονίκη, και τέλος τα πιο σύγχρονα από τα Κεραμεία Χίου Ελέφας.
(Παρένθεση 4-Η αυτόνομη Πολιτεία της Κρήτης έζησε από το 1896-1913 που ή Κρήτη ενώθηκε με την Ελλάδα. Είχε δική της σημαία που ήταν σαν την Ελληνική του 1822 με λευκό σταυρό στη μέση 3 κυανά τετράγωνα και ένα κόκκινο σύμβολο της επικυριαρχίας του Σουλτάνου.(Φωτογραφία 4) Είχε ακόμη και εθνικό ύμνο που είχε γράψει ο Ιωάννης Πολέμης τους στίχους και την μουσική ο Λαυράγκας.)
Αφού λοιπόν έγιναν οι κατάλληλες εργασίες ώστε το σπίτι να μην μας έρθει καμιά ώρα στο κεφάλι και έρθει η ΕΜΑΚ να μας ανασύρει από μέσα, η στην χειρότερη περίπτωση να γίνει ένας κρητικός επίγειος τάφος, έφτασε ή ώρα που θα μπορούσε να κατοικηθεί.
(Παρένθεση 5-Στην περιοχή τουλάχιστον εδώ, δεν ξέρω αν αυτό γίνεται και στην υπόλοιπη Κρήτη , άμα εγκαταλείψεις τον μάταιο αυτό κόσμο δεν σε χώνουν στο χώμα αλλά κτίζουν ένα υπέργειο τάφο και σε βάζουν μέσα )
Περιχαρείς λοιπόν κατεβήκαμε ένα Ιανουάριο με ένα αυτοκίνητο φορτωμένο μέσα και έξω σαν τσιγγάνοι και μπήκαμε στο σπίτι που είχε γίνει καινούργιο με ένα μεγάλο μέρος της επίβλεψης τηλεφωνικώς από την Αθήνα.
Το πρώτο λοιπόν πράγμα που κάνει κανείς όταν μπαίνει σε ένα κλειστό σπίτι , είναι να ανοίξει τα παράθυρα.
Αν ανοίγουν !
Γιατί τα δικά μας που μας είχε φάει η παράδοση και τα θέλαμε ξύλινα, είχανε φουσκώσει και δεν άνοιγαν. Ο μάγκας που τα είχε φτιάξει υποτίθεται ότι είχε πάρει αρκετό χρόνο πριν τα ξύλα για να είναι ξερά ,τα οποία όμως από την πολύ ξηρότητα ήσαν έτοιμα να φυτρώσουν.
Αφού λύσαμε το πρόβλημα αρχίσαμε να ασχολούμαστε με το να κάνουμε το σπίτι κατοικήσιμο.
Αυτό σημαίνει ότι η σύζυγος ανέλαβε την διακόσμηση και μελετούσε εμβριθώς που πρέπει να τοποθετηθεί κάθε ένα βάζο, και εγώ ανεβασμένος σε μια σκάλα να κρεμάω φώτα και κουρτινόξυλα ενώ όταν κατέβαινα από αυτήν συνέχιζα με την τοποθέτηση όλων των εξαρτημάτων στα μπάνια και με όλες τις δουλειές που ανήκουν στο εργατοτεχνικό προσωπικό που αντί να προσλάβει είχε φροντίσει να παντρευτεί η διακοσμήτρια .

(Παρένθεση –6 Δυστυχώς η σύζυγος έχει καταλάβει ότι επειδή είμαι τελειομανής προτιμώ να φτιάξω μόνος μου αρκετά πράγματα που άλλοι θα φώναζαν μάστορα, και το εκμεταλλεύεται δεόντως.
Βέβαια μεταξύ μας τα θέλει και ο κώλος μου γιατί ενώ άλλοι βρίσκουν ευχαρίστηση να γυρνάνε σε καταστήματα με ρούχα έμενα η βόλτα που με ευχαριστεί είναι στην οδό Αθηνάς και στο Practiker να χαζεύω εργαλεία και να αγοράζω ότι από αυτά μου λείπει ).

Τώρα πια αφού όλα έχουν φτιαχτεί και όλα τα βαζάκια έχουν μπει στη θέση τους, το σπίτι μας προσφέρει μόνο χαρές εκτός όταν αρχίζει να βρέχει καταρρακτωδώς και για μέρες, οπότε σε ένα από τα δωμάτια του αναβλύζει νερό !
Αυτό γίνεται γιατί όταν κτίστηκε το σπίτι πριν 100 χρόνια περίπου, το επίπεδο του δρόμου απ’ έξω δεν ήταν ,όπως σήμερα 80 εκατοστά ψηλότερα.
Ελπίζω όμως μετά κάτι έργα απορροής υδάτων που έκανε ο Δήμος, να μην ξαναδούμε την ιδιωτική οικιακή μας πηγή να αναβλύζει ξανά κάτω από μία εντοιχισμένη ντουλάπα.
Όλα αυτά βέβαια δεν μας πτοούν καθόλου και οι χαρές που έχουμε πάρει από αυτό το σπίτι είναι πολύ περισσότερες από τις ταλαιπωρίες που έχουμε τραβήξει
.
Η φύση και η ομορφιά του τοπίου γύρω σου φτιάχνουν την διάθεση μαζί με μία αίσθηση ελεύθερου χώρου που δεν την έχουμε στις πολυκατοικίες της πόλης.
Τελικά για μένα που γεννήθηκα στο κέντρο της Αθήνας ή αίσθηση της υπαίθρου είναι μία σημαντική αλλαγή από τις αστικές παραστάσεις μου ενώ για την γυναίκα μου που γεννήθηκε σ’ αυτό το μέρος, είναι ο οικείος της χώρος που τον στερήθηκε τόσα χρόνια ζώντας στην πόλη.
Και έτσι είμαστε και οι δύο ευχαριστημένοι εδώ και η κόρη μας το ίδιο όταν έρχεται με την παρέα της .

17 σχόλια:

  1. Η αναπαλαίωση σαφώς καλύτερη από ένα καινούριο σπίτι.
    Δε ξέρω αλλά πιστεύω πως το καινούριο σε ένα χωριό, όσο και να έχει ακολουθήσει ο μηχανικός τον ίδιο ρυθμό με τα παλαιοτέρα, θα είναι σαν μπάλωμα!!
    Δίκιο είχε η γυναίκα σου!!
    Υπέροχα το διακόσμησε.
    Καλά μωρέ μη γκρινιάζεις και τα φωτιστικά καλα τα κρέμασες.
    Σας ζηλεύω αλλά και σας χαίρομαι!!
    Να είστε όλοι γεροί δυνατοί και να χαίρεστε πάντα την συντροφιά καλών φίλων, που ελπίζω φυσικά να βοηθούν την γυναίκα σου και όχι να τα περιμένουν όλα από εκεινη όπως συνήθως γίνεται……
    Περα απο τα αστεια το συναισθηματικό δεσιμο με τέτοια σπιτι ειναι κατι διαφορετικό!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Να το χαίρεστε βρε παιδιά.
    Απ΄την ψυχή μου το εύχομαι.
    Με υγεία πάνω απ΄ολα
    Ενθουσιάστηκα με τα ιστορικά στοιχεία...
    Καληνύχτα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Χάρμα οφθαλμών. Εύγε που το ανακανήσατε, αν και σου βγήκε ο πάτος!! :D

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Πολύ ωραίο ποστ, χάρηκα ιδιαίτερα με αυτά που διάβασα. Μένω κι΄εγώ μόνιμα σε ένα σπίτι στην Κρήτη που χτίστηκε το 1882, αλλά το μόνο που με ανυσηχεί κάπως είναι η στατικότητα του.

    Η αφήγηση σου είναιπολύ γλαφυρη (όπως λέγαμε στο σχολείο)!

    Διόρθωση(να το παίξω και λίγο έξυπνος): Η Κρητική Πολιτεία ξεκίνησε το 1898 και όχι το 1896.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Φίλοι μου ευχαριστώ για τα καλά σας λόγια.
    Οσο για την Κρητική Πολιτεία τα στοιχεία τα πήρα από την ιστοσελίδα http://www.xania.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=75
    αλλά και από την wikipedia που γράφουν και τα δύο ώς έτος το 1896.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Να το χαίρεστε το σπίτι - και την Κρήτη!

    Έχω κι εγώ να παλέψω μ' ένα πατρικό στη Μεσσηνία - να δούμε πότε θα μπορέσω...

    ΥΓ. Το ποστ το χάρηκα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Καλημέρα αθεόφοβε ! Μένεις μόνιμα σε αυτό το σπίτι ?
    Με τον τρόπο που επέλεγε ο παππούς τούς εργάτες θα συμφωνήσω απόλυτα :))
    Ο "νευρικός" άνθρωπος φαίνετε και στο φαΐ του, όπως φυσικά και ο "τα ζώα μου αργά" που μέχρι να σηκώσει το ένα χέρι βρωμάει το άλλο χαχαχα
    Η αναπαλαίωση στοιχίζει συνήθως αρκετά περισσότερα απ ότι να χτίσεις ένα καινούργιο , για αυτό και οι συμβουλές προς αυτήν την κατεύθυνση!
    Πάντως από τις φωτογραφίες φαίνετε ωραίο, εύγε, και με τα δέντρα σου το ποταμάκι δίπλα και την καταπληκτική θέα...δεν σε ζηλεύω καθόλου! :))

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Τέλειο! Αυτό είναι σπίτι, όχι κάτι "κουτάκια" στις απρόσωπες, μονότονες & αποκρουστικές πολυκατοικίες... Μπράβο σας!!! Σοφοί ήσασταν που το αναπαλαιώσατε. Μπράβο & για τα ιστορικά στοιχεία που μας δίνεις, σε τέτοιες περιπτώσεις πάντοτε έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον! Εγώ επειδή είχα την τύχη να μεγαλώσω (όπως & η σύζυγός σου)σε τέτοιο "εξοχικό" σπίτι σε κέντρο-απόκεντρο σημείο της πόλης μου, ούτε να διανοηθώ δεν μπορώ να ζω σε "κλουβί" & ιδίως να μην έχω δίπλα μου τη φύση... Είναι άλλη αίσθηση, σε απελευθερώνει & σε αποφορτίζει υπέροχα!
    Να είστε καλά να το χαίρεστε με καλές παρέες & ουζο-κρασοποσίες!
    Άντε & Καλό ξεφάντωμα τώρα με την ευκαιρία της Αποκριάς!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Δύσκολη δουλειά οπωσδήποτε η αναπαλαιώσει. Δύσκολη και κερδοφόρα για μηχανικούς. Ωστόσο, το αποτέλεσμα πάντα νομίζω μας ευχαριστεί. Και ήδη διαβλέπω το καμάρι με το οποίο μιλάς και γράφεις (αν και με ένα χέρι).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. πάνος-
    kapetanios-
    ηλιαχτιδα-
    ο δειμος του πολίτη-
    Φίλοι μου πράγματι η αναπαλαίωση είναι μια ιστορία μεγάλης ταλαιπωρίας αλλά η αίσθηση ότι διατηρείς στην ζωή ένα σπίτι που έχει την δική του ιστορία και την οποία την συνεχίζεις εσυ σου δημιουργεί ένα αίσθημα τελείως διαφορετικό από μια κενούργια κατασκευή.
    Βέβαια αυτό που λέει η ηλιαχτίδα είναι το καλύτερο να ζείς σε τέτοιο σπίτι σε κέντρο- απόκεντρο αλλά στην Αθήνα που ζω αυτο πια είναι ουσιαστικά ανέφικτο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Προσωπικά δεν θα διαφωνήσω καθόλου. Η αίσθηση είοναι μοναδική και το κατανοο0ύμε καλυτερα όταν διαμένουμε σε παραδοσιακούς ξενώνες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Μου άρεσε και το ότι σώσατε το σπίτι και η ιστορία του που την ανακάλυπτες μέσα από τα κεραμίδια και το κριτήριο προσλήψεων του παππού... Επιπλέον μου άρεσε που λες να τρώνε κάνα πορτοκάλι και οι Αλβανοί αντί να σαπίζει στο χώμα. Μακάρι να σκέφτονταν όλοι έτσι...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Κι εγώ που δεν είμαι μίζερη στο φαΐ, προσλαμβάνομαι για αναπαλαιώσεις; Είναι η δουλειά που θα μου άρεσε να κάνω αν δεν έκανα αυτή που κάνω τώρα. Δηλαδή: αν δεν ήσασταν ό,τι είστε, τι θα θέλατε να είστε; Ε, ο Αθεόφοβος θα ήθελα να είμαι!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. coolplatanos-
    Πάντα προτιμάμε τους ανθρώπους από το χώμα πρίν να γίνουν χώμα(αφού δεν μπορούμε να καούμε!)

    advocatus diaboli-
    Δυστυχώς ο παππούς μας έχει αφήσει χρόνους,η αναπαλαίωση έχει τελειώσει και βέβαια συμφωνώ ότι αποτελώ πρότυπο πρός μίμηση!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Καλοκατοίκητο!!!

    Όσο για το νερό στην εντοιχισμένη ντουλάπα λύνεται πολύ εύκολα...
    Όλο και κάποια λύση θα έχει ο Επαρχιακός Σαλόνης!!!! :-)))))))

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. To έλυσα βάζοντας σέ μία τρύπα που λειτουργεί σαν πηγαδάκι μέσα σε ένα κτιστό κρεββάτι μιά αντλία όποτε όταν ανεβαίνει ο υδάτινος ορίζοντας αυτή δουλεύει και το βγάζει έξω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή