Θυμάμαι
το 1986 όταν βρέθηκα στην Βενετία και κάτσαμε να φάμε σε ένα εστιατόριο κοντά
στην Πλατεία του Αγίου Μάρκου, το γκαρσόνι που ήρθε να μας εξυπηρετήσει δεν
ήξερε ούτε λέξη αγγλικά για να μας πει για τα φαγητά που είχε.
Βέβαια αμέσως κατάλαβε πως είμαστε Έλληνες και πριν να συνεχίσουμε την συνεννόηση με χειρονομίες και με τα ιταλικά που ήξερα από τις ιταλικές ταινίες, έφυγε και επέστρεψε λέγοντας A Grechi, molto aqua, molto pane, φέρνοντας μια καράφα νερό και μπόλικο ψωμί!
Σκέφτηκα
τότε, πριν 36 χρόνια δηλαδή, ότι ευτυχώς στην Ελλάδα, ακόμα και σε μικρά μέρη της
επαρχίας, οποιοσδήποτε ξένος δεν πρόκειται να έχει πρόβλημα στο να συνεννοηθεί,
έστω και με σπασμένα αγγλικά σε όποιο κατάστημα βρεθεί.
Σήμερα τα πράγματα είναι σαφώς καλύτερα, γιατί ιδίως οι νεότεροι γνωρίζουν πολύ καλύτερα αγγλικά.
Ήδη το 2001 η τότε επίτροπος ΄Αννα Διαμαντοπούλου, με συνέντευξή της στην Καθημερινή της Κυριακής, είχε κάνει την πρόταση να καθιερωθεί η αγγλική σαν δεύτερη εθνική γλώσσα λέγοντας ότι «οι Έλληνες δεν θα πάθουν τίποτε αν μάθουν να μιλούν το ίδιο καλά με τα ελληνικά και τα αγγλικά». Να προσθέσω και εγώ, όπως και οι Κύπριοι δεν έχουν πάθει τίποτα!
Έκτοτε δεν τόλμησε να το ξαναπεί γιατί έπεσαν όλοι να την φάνε!
Από την Αρχιεπισκοπή Αθηνών που σε ανακοίνωση του γραφείου Τύπου της έλεγε : «Η ελληνική γλώσσα είναι στοιχείο της ιδιοπροσωπείας των Ελλήνων και δεν είναι δυνατόν να εκχωρηθεί τμήμα αυτής», θεωρώντας επίσης ότι μαθαίνοντας αγγλικά :η Ελληνική γλώσσα περιθωριοποιείται και τελικά θα αφανιστεί, εν ονόματι κάποιων πρακτικών ωφελημάτων», μέχρι τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Χρήστο Πρωτοπαπά και τον βουλευτή της ΝΔ Νικήτα Κακλαμάνη που μας ενημερώνει ότι: υπάρχει σε εξέλιξη η πρωτοβουλία Βάσκων Ευρωβουλευτών για την καθιέρωση της Ελληνικής γλώσσας ως επισήμου της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης»!
Προφανώς η μυθολογία αυτή είναι αντίστοιχη με την μυθολογία ότι
για μια ψήφο δεν καθιερώθηκαν τα Ελληνικά σαν επίσημη γλώσσα στις ΗΠΑ!
Όλοι οι μετανάστες από την Αγγλία, Ιρλανδία, Γερμανία κτλ θα μάθαιναν να γράφουν και να μιλούν Ελληνικά!
Και έτσι βέβαια δεν θα γινόμαστε ρεζίλι στην συνομιλία Τσίπρα-Κλίντον γιατί ο Κλίντον θα μίλαγε ελληνικά και ο Τσίπρας θα του απαντούσε άνετα με εύστοχα επιχειρήματα, αντί να χασκογελάει αμήχανος!
Βέβαια αμέσως κατάλαβε πως είμαστε Έλληνες και πριν να συνεχίσουμε την συνεννόηση με χειρονομίες και με τα ιταλικά που ήξερα από τις ιταλικές ταινίες, έφυγε και επέστρεψε λέγοντας A Grechi, molto aqua, molto pane, φέρνοντας μια καράφα νερό και μπόλικο ψωμί!
Σήμερα τα πράγματα είναι σαφώς καλύτερα, γιατί ιδίως οι νεότεροι γνωρίζουν πολύ καλύτερα αγγλικά.
Ήδη το 2001 η τότε επίτροπος ΄Αννα Διαμαντοπούλου, με συνέντευξή της στην Καθημερινή της Κυριακής, είχε κάνει την πρόταση να καθιερωθεί η αγγλική σαν δεύτερη εθνική γλώσσα λέγοντας ότι «οι Έλληνες δεν θα πάθουν τίποτε αν μάθουν να μιλούν το ίδιο καλά με τα ελληνικά και τα αγγλικά». Να προσθέσω και εγώ, όπως και οι Κύπριοι δεν έχουν πάθει τίποτα!
Από την Αρχιεπισκοπή Αθηνών που σε ανακοίνωση του γραφείου Τύπου της έλεγε : «Η ελληνική γλώσσα είναι στοιχείο της ιδιοπροσωπείας των Ελλήνων και δεν είναι δυνατόν να εκχωρηθεί τμήμα αυτής», θεωρώντας επίσης ότι μαθαίνοντας αγγλικά :η Ελληνική γλώσσα περιθωριοποιείται και τελικά θα αφανιστεί, εν ονόματι κάποιων πρακτικών ωφελημάτων», μέχρι τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Χρήστο Πρωτοπαπά και τον βουλευτή της ΝΔ Νικήτα Κακλαμάνη που μας ενημερώνει ότι: υπάρχει σε εξέλιξη η πρωτοβουλία Βάσκων Ευρωβουλευτών για την καθιέρωση της Ελληνικής γλώσσας ως επισήμου της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης»!
Όλοι οι μετανάστες από την Αγγλία, Ιρλανδία, Γερμανία κτλ θα μάθαιναν να γράφουν και να μιλούν Ελληνικά!
Και έτσι βέβαια δεν θα γινόμαστε ρεζίλι στην συνομιλία Τσίπρα-Κλίντον γιατί ο Κλίντον θα μίλαγε ελληνικά και ο Τσίπρας θα του απαντούσε άνετα με εύστοχα επιχειρήματα, αντί να χασκογελάει αμήχανος!
Γράφει
σχετικά ο Νίκος
Δήμου :
Το πρόβλημα με τον διάλογο στην Ελλάδα είναι πως στο 90% των περιπτώσεων αρχίζει ή (συνήθως) τελειώνει, μέσα σε απόλυτη αντιπαράθεση. Είμαστε η χώρα του δογματικού διχασμού. Σε αυτή την περίπτωση ο διάλογος γίνεται αδιέξοδος και αυτοακυρώνεται.
Το δεύτερο πρόβλημα μετά την έλλειψη χώρου και ζυγισμένου διαλόγου, είναι το εύρος της ανάπτυξης. Μία μικρή χώρα, όπως η Ελλάδα δεν μπορεί μόνη της να συντηρήσει την ανταλλαγή απόψεων. Η Αγορά έχει πια μεγαλώσει, είναι
παγκόσμια. Γράφουμε και μιλάμε μία γλώσσα που είναι άγνωστη στο 999 τοις χιλίοις. Και ο Σωκράτης, αν ζούσε σήμερα, δεν θα είχε ακροατήριο. Η φωνή των Ελλήνων συγγραφέων, των Ελλήνων διανοουμένων δεν περνάει τα σύνορα της χώρας.
Ας υποθέσουμε πως ο Τhomas Piketty ήταν Έλληνας και έγραφε Ελληνικά. Πόσες πιθανότητες είχε το πασίγνωστο τώρα βιβλίο του («Το κεφάλαιο στον 20ο αιώνα») να μεταφραζόταν και να εξαπλωνόταν σε όλες της χώρες του κόσμου; Ο διάσημος Γιουβάλ Νώε Χαράρι, προέρχεται από μία μικρή χώρα, αλλά γράφει Αγγλικά. (προσθήκη δική μου: είναι ισραηλινός)
Έτσι έγινε οικουμενικός διανοούμενος.
Το πρόβλημα με τον διάλογο στην Ελλάδα είναι πως στο 90% των περιπτώσεων αρχίζει ή (συνήθως) τελειώνει, μέσα σε απόλυτη αντιπαράθεση. Είμαστε η χώρα του δογματικού διχασμού. Σε αυτή την περίπτωση ο διάλογος γίνεται αδιέξοδος και αυτοακυρώνεται.
Το δεύτερο πρόβλημα μετά την έλλειψη χώρου και ζυγισμένου διαλόγου, είναι το εύρος της ανάπτυξης. Μία μικρή χώρα, όπως η Ελλάδα δεν μπορεί μόνη της να συντηρήσει την ανταλλαγή απόψεων. Η Αγορά έχει πια μεγαλώσει, είναι
παγκόσμια. Γράφουμε και μιλάμε μία γλώσσα που είναι άγνωστη στο 999 τοις χιλίοις. Και ο Σωκράτης, αν ζούσε σήμερα, δεν θα είχε ακροατήριο. Η φωνή των Ελλήνων συγγραφέων, των Ελλήνων διανοουμένων δεν περνάει τα σύνορα της χώρας.
Ας υποθέσουμε πως ο Τhomas Piketty ήταν Έλληνας και έγραφε Ελληνικά. Πόσες πιθανότητες είχε το πασίγνωστο τώρα βιβλίο του («Το κεφάλαιο στον 20ο αιώνα») να μεταφραζόταν και να εξαπλωνόταν σε όλες της χώρες του κόσμου; Ο διάσημος Γιουβάλ Νώε Χαράρι, προέρχεται από μία μικρή χώρα, αλλά γράφει Αγγλικά. (προσθήκη δική μου: είναι ισραηλινός)
Έτσι έγινε οικουμενικός διανοούμενος.
Πριν από αρκετά χρόνια η Ολλανδία πήρε μία
τολμηρή απόφαση. Να ανακηρύξει δύο «εθνικές γλώσσες» με ίσα δικαιώματα. Την
παραδοσιακή (πανδύσκολη) φλαμανδό-ολλανδική και την Αγγλική και να σπάσει έτσι
την γλωσσική απομόνωση της χώρας. (Ήδη οι περισσότεροι Ολλανδοί μιλούσαν και
έγραφαν Αγγλικά). Κάποιος (νομίζω πως ήταν η κυρία Διαμαντοπούλου) τόλμησε να
προτείνει κάτι το ανάλογο για την Ελλάδα. Θύελλα! Σώπασε αμέσως (δεν θυμάμαι αν
ζήτησε και …συγγνώμη).
Δεν παύει όμως να ισχύει ο κανόνας ότι μία χώρα γλωσσικά απομονωμένη δεν έχει ελπίδες να συμμετέχει στον παγκόσμιο διάλογο. Η Αγορά έχει μεγαλώσει πάρα πολύ. Και οι τοπικοί διάλογοι μοιάζουν με το κουτσομπολιό της γειτονιάς.
Αν ρωτήσετε έναν μορφωμένο Ευρωπαίο: «Ποιος φιλόσοφος έχει ασχοληθεί με την φιλοσοφία της επικοινωνίας;» θα απαντήσει σίγουρα: Ο Habermas. Και θα έχει δίκιο, έστω κι αν δέκα χρόνια πριν από τον σημαντικό Γερμανό, ένας Έλληνας είχε γράψει τρία μικρά βιβλία επάνω στο ίδιο θέμα.
Κι αν ρωτήσετε ένα μορφωμένο Αμερικανό (ναι, υπάρχουν και τέτοιοι!) ποιος ιστορικός της φιλοσοφίας έγραψε πρόσφατα ένα βιβλίο με τίτλο «Ο Έλληνας Βούδας» θα σας απαντήσει: ο καθηγητής Christopher Beckwith στις εκδόσεις του Princeton. Έστω και αν, τριάντα ένα χρόνια πριν από τον Beckwith, ένας Έλληνας είχε εκδώσει ένα βιβλίο με τον ίδιο τίτλο και το ίδιο θέμα.
(Είναι δύσκολο να αποδείξει κανείς ότι ο Beckwith αντέγραψε το βιβλίο. Πραγματεύεται βέβαια το ίδιο θέμα, αλλά με άλλη σειρά και άλλα λόγια. Όταν ρωτήθηκε, δήλωσε άγνοια, άλλωστε δεν ήξερε Ελληνικά).
Τώρα, αν το αρχικό βιβλίο είχε γραφτεί και τυπωθεί στα Αγγλικά… Περιέργως, το ίδιο ισχύει και για άλλα κείμενα – δικά μου και άλλων Ελλήνων.
Πώς θα ξεπεράσουμε το φράγμα της (ένδοξης) γλώσσας μας, για να συμμετέχουμε στον διεθνή διάλογο;
Τα
σχόλια δημοσιεύονται μετά από έγκριση.
Δεν παύει όμως να ισχύει ο κανόνας ότι μία χώρα γλωσσικά απομονωμένη δεν έχει ελπίδες να συμμετέχει στον παγκόσμιο διάλογο. Η Αγορά έχει μεγαλώσει πάρα πολύ. Και οι τοπικοί διάλογοι μοιάζουν με το κουτσομπολιό της γειτονιάς.
Αν ρωτήσετε έναν μορφωμένο Ευρωπαίο: «Ποιος φιλόσοφος έχει ασχοληθεί με την φιλοσοφία της επικοινωνίας;» θα απαντήσει σίγουρα: Ο Habermas. Και θα έχει δίκιο, έστω κι αν δέκα χρόνια πριν από τον σημαντικό Γερμανό, ένας Έλληνας είχε γράψει τρία μικρά βιβλία επάνω στο ίδιο θέμα.
Κι αν ρωτήσετε ένα μορφωμένο Αμερικανό (ναι, υπάρχουν και τέτοιοι!) ποιος ιστορικός της φιλοσοφίας έγραψε πρόσφατα ένα βιβλίο με τίτλο «Ο Έλληνας Βούδας» θα σας απαντήσει: ο καθηγητής Christopher Beckwith στις εκδόσεις του Princeton. Έστω και αν, τριάντα ένα χρόνια πριν από τον Beckwith, ένας Έλληνας είχε εκδώσει ένα βιβλίο με τον ίδιο τίτλο και το ίδιο θέμα.
(Είναι δύσκολο να αποδείξει κανείς ότι ο Beckwith αντέγραψε το βιβλίο. Πραγματεύεται βέβαια το ίδιο θέμα, αλλά με άλλη σειρά και άλλα λόγια. Όταν ρωτήθηκε, δήλωσε άγνοια, άλλωστε δεν ήξερε Ελληνικά).
Τώρα, αν το αρχικό βιβλίο είχε γραφτεί και τυπωθεί στα Αγγλικά… Περιέργως, το ίδιο ισχύει και για άλλα κείμενα – δικά μου και άλλων Ελλήνων.
Πώς θα ξεπεράσουμε το φράγμα της (ένδοξης) γλώσσας μας, για να συμμετέχουμε στον διεθνή διάλογο;
Στο ΦΒ η εκλεκτή φίλη κ Meropi Kyriakidou άφησε το παρακάτω σχόλιο:
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαι στη Νορβηγία που σπούδασε ο γιος μου τα αγγλικά μιλούνται ως δεύτερη γλώσσα. Και στο Πανεπιστήμιο υπάρχει και αγγλόφωνο τμήμα.