Η ΖΩΗ ΤΗΝ 10ΕΤΙΑ ΤΟΥ 50 ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ

Η Ελλάδα την 10ετια του 50 μόλις είχε βγει από ένα εμφύλιο πόλεμο που ήρθε μετά από μια τραγική και καταστρεπτική για την χώρα γερμανική κατοχή.
Ο κόσμος προσπαθούσε να επιβιώσει με τα περιορισμένα του οικονομικά και τίποτα δεν ήταν για πέταμα αν δεν έφτανε να είναι ουσιαστικά τελείως άχρηστο.
Τα ρούχα ήσαν ακριβά, ο κόσμος τα πρόσεχε και γι΄ αυτό διαβάζουμε στην παρακάτω διαφήμιση πως αξιοποιούνται άμα φθαρούν. Επίσης βέβαια τα πουκάμισα πουλιόντουσαν με δεύτερο γιακά και δεύτερες μανσέτες για να μπορείς να τα αλλάξεις όταν τριβόντουσαν.(1)
Το λουλάκι βέβαια ήταν απαραίτητο για όλα τα άσπρα ρούχα!(2)

Ο πατέρας μου, που έπιαναν τα χέρια του, είχε βάλει στοίχημα με κάτι φίλους του, χωρίς βέβαια να έχει καμία σχέση με την ραπτική, ότι μπορεί να γυρίσει ένα κουστούμι! Ξήλωσε λοιπόν ένα παλιό του κουστούμι και κατάφερε να το ράψει με την ραπτομηχανή της γιαγιάς μου ώστε να μπορεί να φορεθεί!
Είχε όμως ένα αναπόφευκτο πρόβλημα!
Το τσεπάκι για το μαντηλάκι από αριστερά βρέθηκε δεξιά!
Αυτό βέβαια δεν εμπόδισε σε τίποτα τον θυρωρό της πολυκατοικίας να το πάρει και να το φοράει καμαρωτός για χρόνια!
Βεβαίως ένα ωραίο δώρο για τα Χριστούγεννα ήταν ένα ζευγάρι κάλτσες(3)
που όμως χρειαζόταν και ένα ανάλογο παπούτσι (4)

Όποιος εκείνα τα χρόνια είχε φορέσει τα πάνινα αθλητικά της ΕΛΒΙΕΛΑ θα θυμάται ότι βγάζοντας τα η ποδαρίλα του μπορούσε να απομακρύνει ολόκληρο στράτευμα!
Βέβαια εκείνα τα χρόνια κανένας αξιοπρεπής κύριος δεν κυκλοφορούσε χωρίς καπέλο(5) αλλά και καμία κυρία δεν πήγαινε σε δεξίωση χωρίς έξωμη τουαλέτα που χρειαζόταν βέβαια και το ανάλογο σουτιέν(6) .
Βέβαια το καλοκαίρι ήταν αναγκαίο ένα ωραίο μαγιό έστω και μάλλινο για τους άνδρες! (7)
Ίσως μερικοί να θυμάστε την ξεκαρδιστική σκηνή που ο Jean Rochefort θυμάται την εμφάνιση του όταν ήταν παιδί με ένα μάλλινο μαγιό που το είχε πλέξει η μάνα του, με δύο φούντες να κρέμονται στο πλάι , αν δεν κάνω λάθος στην ταινία του Patrice Leconte,ο Εραστής της κομμώτριας .

Ένα μεγάλο πρόβλημα της εποχής εκείνης ήταν το πρόβλημα της στέγασης λόγω και της αστυφιλίας που είχε αρχίσει.
Πολλοί ήλπιζαν ότι το πρόβλημα τους θα λυθεί από την τύχη και αγόραζαν μανιωδώς το λαχείο Συντακτών που μοίραζε διαμερίσματα στο κέντρο της Αθήνας.(8,9)

Άλλοι πιο προσγειωμένοι αγόραζαν διαμερίσματα (10) ή έπαιρναν οικόπεδα για να κτίσουν σιγά σιγά το σπιτάκι τους.(11)

Όμως τα σπίτια είχαν ανάγκη και από οικιακό εξοπλισμό και βασικό στοιχείο του ήταν το ψυγείο .Στις αρχές της δεκαετίας του 50 ήταν ψυγείο πάγου με πάγο που έφερνε καθημερινά στο σπίτι ο παγοπώλης.(12)
Σιγά σιγά όμως άρχισαν να εμφανίζονται τα ηλεκτρικά ψυγεία και θυμάμαι παιδί την μεγάλη υπερηφάνεια που είχε η οικογένεια όταν απέκτησε ακριβώς το ψυγείο της διαφήμισης! (13)

Μια καταπληκτική διαφήμιση των ηλεκτρικών ψυγείων υπήρχε στην βιτρίνα του Ράδιο-Καραγιάννη ,στην Πλατεία Κλαυθμώνος δίπλα τότε στο κατάστημα του Στρογγυλού.
Στην μέση της βιτρίνας υπήρχε ένα ηλεκτρικό ψυγείο και γύρω από αυτό χόρευαν γυρνώντας γύρω του με ένα μηχανισμό ευμεγέθεις κατσαρίδες.
Συγχρόνως από ένα μεγάφωνο ακουγόταν μια χορωδία σε στυλ χορού αρχαίας τραγωδίας ,πολύ της μόδας τότε από τις παραστάσεις στο Ηρώδειο και την Επίδαυρο, που επαναλάμβανε συνεχώς το εξής σουρεαλιστικό στιχάκι:
Αλί, αλί και τρισαλί
Ψόφησα μια ,μια και καλή
Από την αφαγία
Γιατί οι άνθρωποι οι τρελοί
Βάζουν τα τρόφιμα
Μεσ΄ τα ηλεκτρικά ψυγεία!
Μία ακόμα επανάσταση ήταν εμφάνιση του υγραερίου και των θερμαστρών πετρελαίου με ένα απαίσιο μπουρί που έβγαζε έξω από το σπίτι τον καπνό.(14,15)

Όπως βλέπει κανείς στην επόμενη διαφήμιση ή ευτυχία κάθε οικογένειας ολοκληρώνεται με ένα ραδιόφωνο,(16) που ήταν ότι η τηλεόραση σήμερα, ιδίως αν έπαιρνες μαζί και ένα ηλεκτρικό σίδερο! (17)

Βέβαια η ολοκλήρωση της ευτυχίας δεν θα μπορούσε να ολοκληρωθεί αν δεν είχες και ένα πικ απ για να ακούς τους δίσκους που ήθελες! (18)

Στο βίντεο μπορείτε να δείτε ένα τέτοιο πικ απ να παίζει ένα ροκ εντ ρολ από δίσκο 78 στροφών. Το ροκ εντ ρόλ εμφανίστηκε την εποχή που άρχισαν οι δίσκοι 78 στροφών να αντικαθίστανται από τα 45ρια και έτσι μερικά από αυτά του 1955 –7 υπάρχουν σε δίσκους και με τις δύο μορφές.

Τα πικ απ ήταν επανάσταση για την εποχή γιατί αντικατέστησαν τα γραμμόφωνα που κάθε 3-4 δίσκους έπρεπε να αλλάζεις την σιδερένια βελόνα που είχαν, και έπαιζαν μόνο δίσκους 78 στροφών. Συγχρόνως στον στύλο που είχαν στο κέντρο μπορούσες να βάλεις μέχρι 10 δίσκους των 45 ή των 33 στροφών να παίζουν ο ένας μετά τον άλλο, όπως φαίνεται και στην διαφήμιση ! (18) Μουσική δηλαδή πανδαισία!
Όμως όταν το ραδιόφωνο έγινε φορητό μπορούσες πια να το πάρεις μαζί σου σε μια εκδρομή (19) εκτός αν ήσουνα λάτρης του Hi Fi και είχες και το αντίστοιχο πορτοφόλι όποτε έπαιρνες ένα τεράστιο ραδιογραμμόφωνο με την νέα πρωτοπορία ,το μαγνητόφωνο και την άραζες στο καναπέ σου να απολαύσεις μουσική ! (20)

Όμως πως θα καταλάβαινες τι λένε αυτά τα τραγούδια που ακούς στα αγγλικά,
γαλλικά ή ιταλικά;
Την λύση σου την δίνουν τα συστήματα εκμάθησης ξένων γλωσσών.

Κάπου στα μισά της 10ετιας αρχίζουν να εμφανίζονται οι πρώτες διαφημίσεις για κλιματισμό που όμως θα κάνει πολλά χρόνια για να διαδοθεί και να γίνει προσιτός στον κόσμο.

Βέβαια προ της αγοράς όλων αυτών η νοικοκυρά έχει φροντίσει να εξοπλίσει το νοικοκυριό της με όλο το σετ των κατάλληλων μαχαιροπήρουνων.(24 α)
Για να καταλάβετε αυτή την διαφήμιση του 1952 πρέπει να ξέρετε ότι η χρυσή λίρα, που τότε ήταν από τα βασικά νομίσματα στις συναλλαγές, είχε 200.000 δραχμές.
Τις περισσότερες φορές οι αξίες ιδίως στις αγοραπωλησίες των ακινήτων γίνονταν με λίρες.(24 β)

Επίσης αρχίζει να εμφανίζεται η νάιλον σακούλα για τα εμπορικά καταστήματα ενώ για τα τρόφιμα εξακολουθεί να χρησιμοποιείται το οικολογικότατο διχτάκι .

Βέβαια εκείνα τα χρόνια για να πάς από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο έπρεπε να δώσεις εξετάσεις οπότε χρειαζόσουνα και το κατάλληλο βοήθημα (26) και όταν πετύχαινες είχες και την ελπίδα να σε πάνε οι δικοί σου διακοπές σε ένα εξωτικό μέρος σαν το Λουτράκι! (27)

Το τσιγάρο τότε δεν βρισκόταν σε διωγμό όπως σήμερα και οι διαφημίσεις του γέμιζαν τις εφημερίδες επιστρατεύοντας μέχρι και τον Πυθαγόρα! (28) ,και βέβαια για να μπορείς να το ανάβεις πάντα χρειάζεσαι ένα αναπτήρα παντός καιρού.(30)

Συχνές τότε ήσαν οι διάφορες διοργανώσεις με καλλιστεία από καλλονές κάθε περιοχής αλλά ταυτόχρονα είχε αρχίσει να μπαίνουν τα θεμέλια ενός θεάτρου που σε λίγο χρόνο θα έχει διεθνή αναγνώριση.

Τέλος μια διαφήμιση του 1952 που μου κίνησε το ενδιαφέρον είναι η παρακάτω για την μυθιστορηματική ,όπως γράφει, βιογραφία της Ειρήνης Παππά η οποία τότε ,λόγω των διαφορετικών ημερομηνιών γέννησης της που υπάρχουν, θα ήταν τότε μόλις 23 έως 27 ετών .

ΚΑΝΤΕ ΚΛΙ ΕΠΑΝΩ ΣΤΙΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΜΕΓΑΛΩΣΟΥΝ