ΜΕΡΙΚΕΣ ΕΞΥΠΝΕΣ ΑΤΑΚΕΣ ΑΠΟ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ α΄μέρος

Στο μυαλό πολλών ανθρώπων οι διάσημοι συγγραφείς, ποιητές, επιστήμονες κτλ είναι άνθρωποι ανώτεροι από ένα συνηθισμένο άνθρωπο. Και όμως!
Και αυτοί, όπως όλοι μας, σε όσους και για ότι δεν τους αρέσει μπορούν να εκτοξεύσουν  κακίες, δηλητηριώδη σχόλια και απαξιωτικές ατάκες. Η μόνη ίσως διαφορά από εμάς είναι ότι όλα αυτά διακρίνονται, συνήθως, για το  εξαιρετικό διαβρωτικό χιούμορ τους αλλά και τον έντονο σαρκασμό.
Μια χαρακτηριστική τέτοια απάντηση είναι αυτή που έδωσε ο Άρθουρ Καίσλερ σε ένθερμο θαυμαστή του που ζητούσε επίμονα να τον συναντήσει.
 Το να σου αρέσει ένας συγγραφέας και να θέλεις να τον γνωρίσεις είναι σαν να σου αρέσει το Pâté de foie gras και να θέλεις να γνωρίσεις την χήνα.

Μερικοί δε είναι αμείλικτοι όταν σχολιάζουν τα έργα άλλων ομότεχνών τους. Ήδη από τον 17ο αιώνα υπάρχουν απαξιωτικά σχόλια για σημαντικά από τότε έργα όπως αυτό του Άγγλου ποιητή και πολιτικού Edmund Waller, για τον Απολεσθέντα Παράδεισο του Μίλτον:
«Αν η έκταση θεωρείται αρετή, που πολύ αμφιβάλλω, τότε το έργο αυτό έχει μία αρετή».

Ο Ντοστογιέφσκι και ο  Πούσκιν πέθαναν και οι δύο στις 29 Ιανουαρίου.
Ένα χρόνο πριν πεθάνει ο Ντοστογιέφσκι, έβγαλε μια ιστορική ομιλία, που προκάλεσε έντονη συγκίνηση στο ακροατήριο, στα αποκαλυπτήρια του αγάλματος του  Πούσκιν που είχε πεθάνει πριν 43 χρόνια.
Βέβαια στο παρελθόν  σε άρθρο του στην εφημερίδα Epocka είχε γράψει:
"Ένα ζευγάρι μπότες είναι προτιμότερες σε κάθε περίπτωση από τον Πούσκιν. Ο Πούσκιν είναι μια βλακώδης πολυτέλεια."

Αντίστοιχα όμως δηλητηριώδες είναι και αυτό που έγραψε ο  Σώμερσετ Μωμ, στο αυτοβιογραφικό του βιβλίο Το σημειωματάριο ενός συγγραφέα για τον Ντοστογιέφσκι!
«Το χιούμορ του Ντοστογιέφσκι θυμίζει το χιούμορ ενός χασομέρη που για να διασκεδάσει δένει μια κατσαρόλα στην ουρά ενός σκυλιού». 

Όταν ο ποιητής Αλεξάντερ Πόουπ το 1728 δημοσίευσε  την Βλακειάδα (The Dunciad), επιτιθέμενος εναντίον των εχθρών του, συγγραφέων και κριτικών με αποτέλεσμα  να βγαίνει από το σπίτι του με δύο πιστόλια στην τσέπη κι ακολουθούμενος από ένα λυκόσκυλο, δεν μπόρεσε βέβαια να συμπεριλάβει  σε αυτούς τον πολύ μεταγενέστερο Όσκαρ Γουάιλντ που είπε για την ποίηση του:    
«Υπάρχουν δύο τρόποι να μισήσεις την ποίηση. Ο πρώτος είναι να τη μισείς. Ο δεύτερος είναι να διαβάζεις Πόουπ.

Είναι γνωστή η αντιπαλότητα που αναπτύσσεται μεταξύ σχεδόν συνομήλικων ποιητών της ιδίας χώρας που εκ των πραγμάτων απευθύνονται στο ίδιο κοινό.
Έτσι δεν προκαλεί εντύπωση η άποψη του  Ρόμπερτ Λι Φροστ (1874-1963) που ως γνωστόν έλεγε πως «ποίηση είναι ό,τι χάνεται στη μετάφραση», για τον άλλο μεγάλο Αμερικανό ποιητή Καρλ Σάντμπεργκ (1878-1967)
Ο Καρλ Σάντμπουργκ είναι ο μόνος ποιητής που θα μπορούσε να κερδίσει από τη μετάφραση. 

Σκηνές απείρου κάλους γίνονται επίσης όταν βρεθούν να κάθονται ο ένας δίπλα στον άλλο δύο μεγάλοι ποιητές, όπως ο Ουίλιαμ Μπάτλερ Γέιτς και ο  Τ. Σ. Έλιοτ, γεγονός που  έγινε κατά τη διάρκεια ενός επίσημου δείπνου στο Wellesley College.
Ο Γέιτς έχει πιάσει την πάρλα με τον συνδαιτημόνα  που είναι δεξιά του και λίγο πριν το τέλος του δείπνου γυρνάει στον Έλιοτ, με τον οποίο δεν είχε ανταλλάξει ούτε μία κουβέντα όλη τη βραδιά και τον ρωτάει:
«Ο φίλος μου κι εγώ συζητάμε για τις αδυναμίες της ποίησης του Τ. Σ. Έλίοτ. Εσείς τι γνώμη έχετε;» 

O Ρεμί ντε Γκουρμόν  διακρίθηκε ως ποιητής, συγγραφέας, κριτικός λογοτεχνίας, συντάκτης περιοδικών λογοτεχνίας και τέχνης, και ως μέγας θεωρητικός του κινήματος του Γαλλικού Συμβολισμού, που άνθισε κατά τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα. 
Κάνοντας κριτική για το βιβλίο φίλου του ποιητή του είπε:
«Το μόνο πρόβλημα με το βιβλίο σου είναι πως το εξώφυλλο απέχει πολύ από το οπισθόφυλλο».  

Το ίδιο αμείλικτος ήταν και ο Τολστόι προς τον Τσέχωφ, μετά την παράσταση του Θείου Βάνια:  
«Ξέρεις πόσο απεχθάνομαι τα έργα του Σαίξπηρ, τα δικά σου όμως είναι ακόμη χειρότερα».      

Αντίθετα με γνήσιο βρετανικό χιούμορ  ο συγγραφέας Π.Τζ.Γουάντχαους έγραψε στην αφιέρωση του βιβλίου του The  Heart of a God:
Στην κόρη μου Λεονόρα γιατί χωρίς την ακατάβλητη αγάπη και ενθάρρυνση της το βιβλίο αυτό θα είχε ολοκληρωθεί στο μισό διάστημα.

Ο Βλαντίμιρ Ναμπόκοφ απαξιωτικά για τον Ερνεστ Χέμινγουεϊ: 
«Τον διάβασα εκεί στις αρχές της δεκαετίας του '40. Κάτι για καμπάνες, ταύρους και αχαμνά (bells, bulls and balls) έγραφε… Το μίσησα». 

Ο Γουίλιαμ Φόκνερ για τον Μαρκ Τουέιν: 
«Γραφιάς της πλάκας που στην Ευρώπη δεν θα τον είχαν ούτε για τέταρτης κατηγορίας συγγραφέα. Βρήκε κάτι ξεχασμένους λογοτεχνικούς σκελετούς, τους έντυσε με τοπικό χρώμα και κατάφερε να συγκινήσει τους επιφανειακούς και τους τεμπέληδες». 

Ο Μαρκ Τουέιν για τον Χένρι Τζέιμς:
«Αν αφήσεις για λίγο κάποιο βιβλίο του, αποκλείεται να το ξαναπιάσεις». 

Ο Άγγλος συγγραφέας Evelyn Waugh για τον Μαρσέλ Προυστ: 
«Θα πρέπει να έπασχε οπωσδήποτε από κάποιου είδους νοητική υστέρηση». 

Ο Μποντλέρ για τον Βολταίρο
«Ο βασικός λόγος για την πλήξη που νιώθω στη Γαλλία είναι ότι όλοι θυμίζουν τον Βολταίρο, αυτόν τον πρίγκιπα του επιφανειακού, αυτόν τον αντικαλλιτέχνη».  

Ο Γκουστάβ Φλομπέρ για τη Γεωργία Σάνδη
«Μια μεγάλη αγελάδα γεμάτη μελάνι».  

 

Τα σχόλια δημοσιεύονται μετά από έγκριση.