Β΄ ΑΙΘΙΟΠΙΑ -ΟΙ ΟΒΕΛΙΣΚΟΙ ΤΟΥ ΑΞΟΥΜ ΚΑΙ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΣΤΗΝ ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΛΑΛΙΜΠΕΛΑ

Βρισκόμαστε ακόμα στο Αξούμ όπου όπως είδαμε εκεί στην προηγούμενη ανάρτηση, αντί για την ζώνη της Παναγίας έχουν κάτι πολύ καλύτερο και παλιότερο, δηλαδή  την Κιβωτό με τις 10 εντολές, που  από ότι φαίνεται  δεν το ήξερε ότι είναι εκεί ο Indiana Jones, και την έψαχνε στην Αίγυπτο!

Δίπλα στο παρεκκλήσιο που φυλάσσεται, το  1960 ο Χαιλέ Σελασιέ έκτισε μια μοντέρνα και μάλλον παράταιρη στο περιβάλλον εκκλησία, για την Παναγία της Σιών σε σχέδιο του έλληνα αρχιτέκτονα Κωνσταντίνου Δεξιού.

 Όμως στο Αξούμ είχε αναπτυχθεί μια  από τις σημαντικότερες  αυτοκρατορίες  της αρχαιότητας η αυτοκρατορία  της Αξώμης με δική της γλώσσα τα Ge'ez. Η αυτοκρατορία αυτή   ήταν η ισχυρότερη και πλουσιότερη  μεταξύ της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και της Περσίας γιατί ήταν  ναυτική και εμπορική δύναμη.

Υπήρχε αιώνες πΧ, αλλά αναφέρεται για πρώτη φορά  στον 1ο αιώνα μΧ στο βιβλίο "Περίπλους της Ερυθράς Θάλασσας" που το είχε γράψει ελληνόφωνος Αιγύπτιος ναύτης και έφτασε στην ακμή της ουσιαστικά από το 200-500 μΧ , φθίνοντας από το 700 και μετά με την επέκταση του Ισλάμ .

Από όλη αυτή την αυτοκρατορία βλέπουμε σήμερα τους περίφημους γρανιτένιους οβελίσκους που υπάρχουν πάνω από τους τάφους  των βασιλέων.

Βέβαια ο μέχρι σήμερα μελετημένος αρχαιολογικός χώρος  δεν αποτελεί  παρά μόνο το 2% από την έκταση που είχε το αρχαίο βασίλειο.

Έχουν στις πλευρές τους σκαλισμένες πόρτες και παράθυρα και θυμίζουν έντονα τα πολυώροφα  κτήρια από τούβλα λάσπης της Shibam στην Υεμένη.

Υπάρχουν σε διάφορα μέρη πλήθος οβελίσκων σε όλα τα ύψη και καταλήγουν στο παγανιστικό σύμβολο του μισοφέγγαρου.

Στο βόρειο σύμπλεγμα που είναι το μεγαλύτερο και καλύτερο υπάρχουν πάνω από 120 οβελίσκοι από 1 έως 33 μέτρα.

΄Ενα από τους οβελίσκους εκεί, ύψους  24 μέτρων τον βούτηξαν οι Ιταλοί το 1937, όταν κατάλαβαν την χώρα, αλλά τελικά αναγκάστηκαν να τον επιστρέψουν  το 2005 και ξαναστήθηκε στην αρχική του θέση το 2008.

Ο μεγάλος οβελίσκος των 33 μέτρων η παράδοση λέει ότι  έπεσε το  300-325 και θεωρήθηκε πως η πτώση του σήμαινε και την πτώση του παγανισμού. Οι αρχαιολόγοι όμως πιστεύουν πως έπεσε όταν ακριβώς πήγαν να τον στήσουν.

Στην περιοχή των οβελίσκων υπάρχουν και μεγάλοι πολυθάλαμοι συλημένοι τάφοι του 3-5 αιώνα ,όπως ο τάφος με την Ψεύτικη Πόρτα, ή του βασιλιά Rambai και ο τάφος με τις αψίδες από τούβλα αγνώστου βασιλιά.

Σε ένα λόφο κοντά υπάρχουν και οι τάφοι του βασιλιά του 6ου αιώνα Kaleb και του γιού του Gebre Meskel, που είναι πλέον χριστιανοί, οπότε δεν υπάρχουν οβελίσκοι.

Το βασίλειο του Αξούμ είναι το πρώτο που εξέδωσε νομίσματα στην Αφρική και μάλιστα τα νομίσματα του βασιλιά Endybis του 227-35μΧ έχουν  με ελληνικά γράμματα το όνομα του. 

Το  325 υπό τον αυτοκράτορα Ezana το βασίλειο είναι το δεύτερο στον κόσμο που προσχωρεί στον χριστιανισμό, μετά την Αρμενία,(που είχε προσχωρήσει  από το 301), χάρις στον Έλληνα από την Συρία Φρουμέντιο που ήταν σκλάβος μεν αλλά δάσκαλος του.

Τα νομίσματα του Ezana είναι τα πρώτα στον κόσμο που έχουν τον χριστιανικό σταυρό επάνω τους.

Τον χριστιανισμό τον μετέδωσαν 9 ελληνόφωνοι ιεραπόστολοι, που τους θεωρούν ως άγιους, οι οποίοι έφτασαν στην βόρεια Αιθιοπία και εκείνη την εποχή επίσης μεταφράστηκε και η Βίβλος στην τοπική γλώσσα  Ge'ez.

Ένας από αυτούς ο Πενταλέων έκτισε τον ναό του στην κορυφή  ιερού  μέρους των παγανιστών και προσευχόταν χωρίς σταματημό για 40 χρόνια! (Προφανώς ήθελε να αποδείξει πως η τρέλα πάει και στα βουνά!)

Οι Αιθίοπες μετά την σύνοδο της Χαλκηδόνος προσχώρησαν στον Μονοφυσιτισμό δηλαδή πιστεύουν πως ο Χριστός έχει μόνο μια φύση, την θεϊκή.

'Ετσι αντί πατέρα, υιού και αγίου πνεύματος έχουν στις αγιογραφίες τους 3 ίδια πρόσωπα και κάνουν και το σταυρό τους με ένα δάκτυλο.

Για περισσότερες θεολογικές εξηγήσεις μπορείτε να ρωτήσετε τον Εφραίμ στον Κορυδαλλό για να έχει και κάτι  να περνάει και η ώρα του, μιας και εκεί δεν μπορεί να ασχολείται με μπίζνες.

Το 1981 βρέθηκε στο Αξούμ από ένα χωρικό και η περίφημη στήλη του Ezana που θεωρείται αντίστοιχη της Ροζέτας του Βρετανικού μουσείου γιατί έχει την ίδια εγγραφή σε 3 γλώσσες τα Sabaean, τα Ge'ez και τα Ελληνικά. Το κείμενο κάνει αναφορά στον Χριστό και έχει παραμείνει στην θέση που βρέθηκε γιατί γράφει επίσης πως όποιος τολμήσει να την μετακινήσει θα βρει τον θάνατο. 

Το Αξούμ συγκαταλέγεται στα μνημεία της παγκόσμιας Πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO,

Με την πτώση του βασιλείου του Αξούμ και την είσοδο του Ισλάμ στην χώρα αρχίζει ο λεγόμενος μεσαίωνας ή τα μαύρα χρόνια της Αιθιοπίας.

Ξαφνικά όμως τον 12ο αιώνα εμφανίζεται στην Lalibela η μυστηριώδης δυναστεία των Zagwe που κράτησε μόνο από το 1137 έως το 1270, για την οποία δεν υπάρχουν επιγραφές, ούτε γραπτά χρονικά, ούτε νομίσματα, ούτε μαρτυρίες από ξένους περιηγητές και ούτε είναι γνωστό γιατί κατέπεσε.

Όμως ο πιο γνωστός της βασιλιάς ο Gebre Mesqel Lalibela έφτιαξε τις μοναδικές μονολιθικές σκαλισμένες στον βράχο εκκλησίες της.

Σκάβοντας περιμετρικά τον βράχο σε βάθος αρκετών μέτρων τελικά έμενε στο κέντρο ένας τεράστιος μονόλιθος οπότε μέσα σε αυτόν έφτιαχναν σκάβοντας μια ολόκληρη εκκλησία. Έτσι κατασκευάστηκαν 13 εκκλησίες σε 3 ομάδες .Σκαμμένα στο βράχο τούνελ οδηγούν από την μία στην άλλη εκκλησία. Ορισμένες από αυτές είναι σκαμμένες μέσα στον βράχο.

H ωραιότερη και τελευταία εκκλησία που φτιάχτηκε είναι μόνη της έχει σχήμα σταυρού και είναι η Bet Giorgis.

Η καλύτερη εποχή για να ταξιδέψει κανείς στην Αιθιοπία είναι κατά τον Οκτώβριο  , μετά την εποχή των βροχών που είναι καταπράσινη. Όμως το ταξίδι έγινε αυτή την εποχή γιατί οι Αιθίοπες είναι παλαιοημερολογίτες και έτσι  βρεθήκαμε εκεί την παραμονή και ανήμερα των Χριστουγέννων που οι εκκλησίες αυτές αποτελούν μέρος προσέλευσης των χριστιανών Αιθιόπων και η όλη εικόνα ήταν  κάτι το ανεπανάληπτο.

Χιλιάδες πιστών είχαν καταλάβει τους χώρους μέσα και έξω από τις εκκλησίες καθισμένοι ή ξαπλωμένοι κάτω μέρα και νύχτα.

Είχες την αίσθηση ότι βρίσκεσαι 2000 χρόνια πριν στην Ιουδαία, σαν να έχουν ζωντανέψει οι ταινίες που βλέπουμε το Πάσχα, με όλο αυτό το ποικιλόχρωμο πλήθος στα λευκά γύρω σου που κοιμόταν, ή καθόταν  ή έψαλε κτυπώντας συγχρόνως παλαμάκια όταν είχε λειτουργία!

Οι ιερείς διακρίνονταν με την κίτρινη και μπλέ ενδυμασία τους.

Το περίεργο ήταν που έκανε όλο αυτό το πλήθος τις ανάγκες του γιατί  από όπου και να περάσαμε δυσάρεστη μυρουδιά δεν συναντήσαμε.

Μόνο μέσα στις εκκλησίες υπήρχε ένα αιθέριο άρωμα ποδαρίλας γιατί σε όλες για να μπεις πρέπει να βγάλεις τα παπούτσια σου.

Με μεγάλη προσπάθεια καταφέραμε να μπούμε μέσα σε δύο εκκλησίες το πρωί της παραμονής των Χριστουγέννων ενώ το βράδυ που είχε έρθει και ο Πατριάρχης τους για την νυκτερινή λειτουργία η όλη περιοχή ήταν ουσιαστικά αδιαπέραστη.

Στο νοτιοδυτικό συγκρότημα υπάρχουν έξι εκκλησίες με μεγαλύτερη την Bet Methane Alem (Σωτήρα του κόσμου) που είναι 33,5 μέτρα επί 23 και έχει ύψος 11,5 μέτρα περιβάλλεται δε από 34 κολώνες ενώ εσωτερικά υπάρχουν 38 που κρατάνε την οροφή. Τα παράθυρα έχουν διαφορετικό σχήμα σταυρού το καθένα ενώ τα επάνω ανοίγματα διατηρούν το σχήμα της  ημισελήνου χαρακτηριστική επίδραση  από το Αξούμ.

Σκαλισμένες στον βράχο είναι οι δύο κολλημένες εκκλησίες η Bet Golgotha, η μόνη που δεν επιτρέπεται η είσοδος στις γυναίκες και η Bet Michael.

Στο νοτιοανατολικό συγκρότημα συναντάμε την Bet Gabriel-Rafael (κάτω) που υπάρχει η υπόθεση πως τον 7-8 αιώνα μπορεί να ήταν οχυρωμένο παλάτι των βασιλέων του Αξούμ.

Συνεχίζοντας μέσα από ένα τούνελ  βρίσκουμε την Bet Merkorios,που είναι ερειπωμένη και στην οποία  επειδή βρέθηκαν αλυσίδες ποδιών πιθανολογούν πως είχε χρησιμοποιηθεί σαν φυλακή ή δικαστήριο.

Η Bet Amanuel θεωρείται από τις πιο καλά διακοσμημένες εκκλησίες της Λαλιμπέλα και μερικοί υποθέτουν πως ήταν η ιδιωτική εκκλησία της βασιλικής οικογενείας.

Στην περιοχή των εκκλησιών έχουν διατηρηθεί και μερικά από τα παραδοσιακά διόροφα στρογγυλά σπίτια με το κάτω να είναι για τα ζώα και το επάνω για τους ανθρώπους.   

Η Λαλιμπέλα  συγκαταλέγεται στα μνημεία της παγκόσμιας Πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO.

ΤΟ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ

Α΄ ΑΙΘΙΟΠΙΑ-ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ. 

 ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ

 -Γ΄ΑΙΘΙΟΠΙΑ- GONDER ΚΑΙ HARAR ΔΥΟ ΠΟΛΕΙΣ ΜΕ ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ ΙΣΤΟΡΙΑ. 

 -Δ΄-ΤΟ ΜΠΑΧΑΡ ΝΤΑΡ, Η ΑΝΤΙΣ ΑΜΠΕΜΠΑ ΚΑΙ ΜΕΡΙΚΕΣ ΑΚΟΜΑ ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΙΘΙΟΠΙΑ.