Δευτέρα 28 Ιουλίου 2014

Δ΄ ΚΡΑΚΟΒΙΑ (συνέχεια) και O ΜΑΓΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΛΑΤΩΡΥΧΕΙΟΥ ΤΗΣ ΒΙΕΛΙΤΣΑ








Το πανεπιστήμιο της Κρακοβίας (1364) είναι από τα αρχαιότερα της κεντρικής Ευρώπης, αμέσως μετά  το πανεπιστήμιο Charles της Πράγας (1348). Σε ένα τετράγωνο από την πλατεία βρίσκεται το  Collegium Maius, που είναι το παλαιότερο κτήριο του πανεπιστημίου του 14ου αιώνα και στο οποίο τα μαθήματα γίνονταν στο ισόγειο, ενώ οι καθηγητές έμεναν στον επάνω όροφο . Στους απόφοιτους του συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων  ο Κοπέρνικος, ο βασιλιάς  John III Sobieski, ο πάπας  John Paul II ,και οι νομπελίστες Ivo Andrić και  Wisława Szymborska



H εκκλησία Πέτρου και Παύλου,που κτίστηκε στις αρχές του 16ου αιώνα, ξεχωρίζει από τις άλλες ως το πρώτο μπαρόκ κτίσμα της πόλης ,αλλά επίσης και για τα 12 αγάλματα που έχει μπροστά της με τους μαθητές του Χριστού. Αποτελεί το νέο Πάνθεο της Πολωνίας και στις κρύπτες της τοποθετούνται οι σωροί όσων έχουν διακριθεί στις τέχνες, την επιστήμη και τον πολιτισμό. Απέναντι από την εκκλησία είναι το άγαλμα του Piotr Skarga, που έχει ταφεί στην εκκλησία το 1612.
Στην εκκλησία υπάρχει και ένα μήκους 46,5 μ εκκρεμές του Φουκώ.



 Πριν να καταλήξουμε στο κάστρο της Wawel περνάμε απέξω από το σπίτι που έζησε από το 1951 έως το 1967 ο Karl Wojtyla, ο μετέπειτα Πάπας Ιωάννης-Παύλος ΙΙ, ο οποίος φέτος αγιοποιήθηκε. Ήταν ο δεύτερος μη Ιταλός Πάπας από την εποχή του βραχύβιου Ολλανδού Πάπα Adrian VI (1522-3) Ήταν ο πρώτος Πάπας που επισκέφτηκε την Ελλάδα το 2001 μέσα σε 1291 χρόνια.







Το σύμπλεγμα των κτηρίων στον λόφο της Wawel αποτελεί ένα σύνολο ιστορικών κτισμάτων ρομανικής, αναγεννησιακής και γοτθικής αρχιτεκτονικής από τον 14ο αιώνα και μετά, που θα μπορούσε μόνο να συγκριθεί σαν να είχαν συνενωθεί το παλάτι του Μπάκιγχαμ και το αβαείο του  Γουέστμινστερ.
Στο κάστρο της  Wawel έχουν κατοικίσει και στεφτεί 35 βασιλείς της Πολωνίας,  από το 1319 μέχρι τον 17ο αιώνα, με πρώτο τον Władysław τον Βραχύ .
Καταστροφές στο κάστρο έγιναν κατά καιρούς, όπως μετά την μεταφορά της πρωτεύουσας στην Βαρσοβία το 1595, την μετατροπή του από τους Αυστριακούς σε στρατιωτικό νοσοκομείο, αλλά και την χρήση του ως αρχηγείο της Ναζιστικής κυβέρνησης.






Η εσωτερική αναγεννησιακή του αυλή, του 16ου αιώνα, με τις κιονοστοιχίες της θεωρείται  ως αρχιτεκτονικό αριστούργημα και έχει αποκατασταθεί στην αρχική της μορφή μετά από παλιότερες προσθήκες που είχαν γίνει ,όπως φαίνονται στις φωτογραφίες.
Κάτω από την οροφή οι ανατολικές και νότιες πτέρυγες περιβάλλονται από  ζωγραφισμένη  ζωφόρο  με τις προτομές των αυτοκρατόρων και αυτοκρατειρών που έχει φιλοτεχνήσει ο Dionizy Stuba κατά τα έτη 1535-1536.



Σε ένα σημείο της αυλής βλέπεις να στέκονται μερικοί ακίνητοι για πολλή ώρα και βέβαια αν δεν ξέρεις το γιατί απορείς. Είναι όσοι πιστεύουν τον μύθο ότι εκεί στα υπόγεια υπάρχει μια φιλοσοφική λίθος η οποία επιδρά στα τσάκρα όποιου σταθεί εκεί!









Στον λόφο είχαν από το 1025 κτιστεί δύο ναοί προηγουμένως στην θέση του καθεδρικού, αλλά  καταστράφηκαν και έτσι ξεκίνησε το 1320 να κτίζεται η σημερινή τρίκλιτη βασιλική γοτθικού ρυθμού στην οποία εκτός από τις στέψεις έχουν ταφεί επίσης 100 βασιλείς και μέλη των βασιλικών δυναστειών, αλλά αργότερα και εθνικοί ήρωες, στρατιωτικοί και άνθρωποι των γραμμάτων.
To παρεκκλήσι με την χρυσή στέγη είναι του Σιγισμούνδου, ενώ το αριστερά του, με τα αγάλματα, είναι της δυναστείας των  Vasa .



To κόκαλο που κρέμεται έξω από την πόρτα του καθεδρικού  βρέθηκε στο λόφο του κάστρου και ο μύθος το θέλει να είναι ενός δράκου που ζούσε εκεί!
Στο ναό απαγορεύεται η φωτογράφηση και η βιντεοσκόπηση οπότε οι φωτογραφίες είναι από το ιντερνέτ.
Οι παρακάτω φωτογραφίες είναι από επάνω προς τα κάτω:
Ο κύριος βωμός του καθεδρικού του 16ου αιώνα.
Η σαρκοφάγος του Αγίου Στανίσλαου
Ο τάφος του βασιλιά Καζιμίρ ΙΙΙ του Μεγάλου
Ο τάφος βασιλιά Władysław της Varna
Το εσωτερικό του παρεκκλησίου των  Vasa 













Όπως έχω ξαναπεί, πριν να φύγω για ένα ταξίδι  δεν διαβάζω τίποτα σχετικό για τον τόπο  που θα επισκεφτώ. Θέλω να έχω την χαρά και την ευχαρίστηση που αισθάνεται ένας εξερευνητής όταν αντικρίζει ένα νέο και άγνωστο μέρος που δεν φανταζόταν πως υπάρχει.
Ακόμα θυμάμαι πχ την κατάπληξη που ένιωσα όταν για πρώτη φορά βρέθηκα στην κιστέρνα στην Κωνσταντινούπολη, την ύπαρξη της οποίας δεν γνώριζα, αν και είχα διαβάσει αρκετά ιστορικά βιβλία και μυθιστορήματα που αναφέρονται στην Πόλη.
Την ίδια έκπληξη ένιωσα και σε αυτό το ταξίδι όταν επισκεφτήκαμε το αλατωρυχείο Βιελίτσκα γιατί  δεν είχα φανταστεί  τις ομορφιές που κρύβει.
Δικαιολογημένα λοιπόν το αλατωρυχείο, που βρίσκεται 15 χιλ από την Κρακοβία, έχει περιληφθεί από το 1978 στα μνημεία της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.



To αλατωρυχείο έχει 9 υπόγεια επίπεδα και το βάθος του φτάνει τα 237 μέτρα. Δυστυχώς όταν επήγαμε εκεί μου τελείωσε η μπαταρία της  μηχανής και έτσι οι φωτογραφίες που θα δείτε είναι κυρίως από το ιντερνέτ.
Με ένα αρχαιολογικής αξίας ασανσέρ σε κατεβάζουν αρκετά σαρδελοποιημένο στο 3ο επίπεδο, αν θυμάμαι καλά, και από εκεί αρχίζει η ξενάγηση και η κατάβαση στο δαιδαλώδες ορυχείο, όλο σκαμμένο σε συμπαγές αλάτι, που έχει πάνω από 2.000 αίθουσες και 300 χιλιομ. στοές. Ο επισκέπτης περπατάει περίπου 2 χιλιόμετρα, δηλαδή ούτε το 2%, και βλέπει τα πιο αξιοθέατα σημεία τα οποία είναι αρκετά.
Είναι το δεύτερο σε αρχαιότητα αλατωρυχείο της Ευρώπης και η εξόρυξη αλατιού από αυτό ήταν συνεχής από το 1290 έως το 1996, όταν εξαντληθήκαν τελικά τα αποθέματα αλατιού.
Μπορεί τα έσοδα από αλάτι να σταμάτησαν αλλά το αλατωρυχείο  δέχεται 1,2 εκατομ επισκέπτες ετησίως , διαθέτει ξενοδοχείο ειδικό για όσους έχουν αναπνευστικά προβλήματα, λόγω του μικροκλίματος και του καθαρού αέρα που διαθέτει απαλλαγμένου από αλλεργιογόνα, εστιατόριο, εκκλησία,  αίθουσες για συνέδρια, γάμους, συναυλίες, δεξιώσεις  κτλ







Οι στοές είναι καλά στηριγμένες με χονδρούς κορμούς δέντρων και κατά διαστήματα συναντάει κανείς αγάλματα από αλάτι που έχουν κατασκευάσει κατά καιρούς διάφοροι τεχνίτες, όπως πχ της Αγίας Κίνγκα ή του Πάπα Παύλου-Ιωάννη ΙΙ, αλλά και αναπαράσταση του βαρούλκου με το οποίο ανέβαζαν το αλάτι, όπως φαίνεται στην φωτογραφία του 1926.   



Η Αγία Κϊνγκα είναι η αγία των αλατωρυχείων, γιατί σύμφωνα με τον μύθο είχε πετάξει το δακτυλίδι των αρραβώνων της σε αλατωρυχείο της Ουγγαρίας και το βρήκε αλατωρύχος  στο αλατωρυχείο της Βιελίτσκα εξ ου και το σχετικό άγαλμα !









Σε αυτήν είναι αφιερωμένη και η τεράστια  αίθουσα με παρεκκλήσι που γίνονται γάμοι, δεξιώσεις, συναυλίες κτλ. Οι πολυέλαιοι στην αίθουσα και αυτοί είναι φτιαγμένοι από κρυσταλλοποιημένο αλάτι !
Στους τοίχους υπάρχουν σκαλισμένα θρησκευτικά θέματα με κορυφαίο ένα ανάγλυφο αντίγραφο του Μυστικού δείπνου του Ντα Βίντσι.








Κατεβαίνοντας βαθύτερα βρίσκουμε και τις λίμνες που υπάρχουν στο σπήλαιο. Ευτυχώς μετά από όλο αυτο το κατέβασμα, πάλι σαρδελοποιημένοι, ανεβαίνουμε επάνω με ένα ασανσέρ.

Πέμπτη 24 Ιουλίου 2014

Γ΄ Η ΠΑΝΕΜΟΡΦΗ ΚΡΑΚΟΒΙΑ (α΄μέρος)





Η Κρακοβία είναι από τις παλιότερες πόλεις της Πολωνίας (7ος αιών) και δεύτερη σε μέγεθος πόλη της χώρας.
Η πολύπαθη αυτή πόλη ήταν η πρωτεύουσα της Πολωνίας από το 1038-1569 και μετά μέχρι το 1596, της ενωμένης Πολωνίας-Εσθονίας.


Μετά τον δεύτερο και τρίτο διαμελισμό η Πολωνία παύει να υφίσταται σαν έθνος μέχρι το 1807, οπότε  ο Ναπολέων, αποσπώντας εδάφη από την Πρωσία,  δημιουργεί το βραχύβιο Δουκάτο της Κρακοβίας το οποίο από το 1815-1846, μετά το συνέδριο της Βιέννης ,ονομάστηκε από τις 3 μεγάλες δυνάμεις της εποχής Πρωσία, Ρωσία και Αυστρία Ελεύθερη πόλη της Κρακοβίας.  
Αυτή απέκτησε μια σχετική αυτονομία και έγινε έτσι το κέντρο της αντίδρασης στους κατακτητές. Μετά από 3 αποτυχημένες εξεγέρσεις, το 1846 η Αυστρία την προσάρτησε στα εδάφη της ως το Μεγάλο Δουκάτο της Κρακοβίας μέχρι το 1918, όταν  η χώρα ξαναπέκτησε πλέον υπόσταση,  
Με την κατάληψη της όμως από τους Γερμανούς, από το 1939 έως τις αρχές του 1945, η Κρακοβία ενσωματώθηκε στο Γενικό Κυβερνείο , μια ξεχωριστή διοικητική περιφέρεια του Τρίτου Ράιχ, με "Γενικό Κυβερνήτη" τον Γερμανό  Χανς Φρανκ . O Φράνκ εκτελέστηκε μετά τον πόλεμο ως εγκληματίας πολέμου. Οι Πολωνοί και οι Εβραίοι θεωρήθηκαν από τους Ναζί ουσιαστικά  ως "υπάνθρωποι". Το σχέδιο του Χίτλερ είχε διπλό στόχο.
Την εξολόθρευση των Εβραίων, πρώτα της Πολωνίας και στη συνέχεια όλων των κατακτημένων  και προσαρτημένων  περιοχών και την άντληση εργατικού δυναμικού από την "αποθήκη εργατικών χειρών", όπως θεωρούσε την κατακτημένη Πολωνία. Όταν αυτοί οι δύο στόχοι θα είχαν επιτευχθεί, στην περιοχή του Γενικού Κυβερνείου θα είχαν  παραμείνει μόνον κάτοικοι γερμανικής καταγωγής, ώστε, τελικά, το Γενικό Κυβερνείο θα αποτελούσε  επαρχία του Ράιχ. Χαρακτηριστικά, ο Χίτλερ είχε αναφέρει ότι "Το Γενικό Κυβερνείο πρέπει, σε διάστημα 15 - 20 ετών, να γίνει τόσο Γερμανικό, όσο και η Ρηνανία ".
Ολόκληρη η παλιά πόλη της Κρακοβίας ,το κάστρο της Wawel και ο καθεδρικός ναός της, έχουν χαρακτηριστεί από την UNESCO ως μνημείο της πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας.
Το 2000 ήταν πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης και θεωρείται από τις ωραιότερες πόλεις της, λόγω των αρχιτεκτονικών κτηρίων και μνημείων της με γοτθικές, αναγεννησιακές και μπαρόκ  επιδράσεις.



Η επίσκεψη στην παλιά πόλη αρχίζει από το barbican το οποίο είναι ένα οχυρωμένο φυλάκιο ή πύλη, υπόλειμμα της παλιάς οχύρωσης της πόλης.


Προηγουμένως απέξω από το barbican έχουμε δει το μνημείο για την μάχη του Grunwald το 1410, με τον έφιππο βασιλιά της Πολωνίας Władysław Jagiełło, πλαισιωμένο με τον ξάδερφο του Λιθουανό πρίγκιπα Vytautas και στρατιώτες ,όταν νίκησαν σε αυτή την μάχη τους Τεύτονες ιππότες.
Το μνημείο είναι ακριβές αντίγραφο του 1976 γιατί το αρχικό το κατέστρεψαν, όπως ήταν αναμενόμενο, οι Γερμανοί στον πόλεμο.





Το barbican ενώνονταν με μια μακριά γέφυρα πάνω από την τάφρο της πόλης, με την πύλη του γοτθικού πύργου St. Florian του 14ου αιώνα.
Η πύλη αυτή οδηγεί στην βασιλική οδό η οποία  καταλήγει στην κεντρική πλατεία της πόλης  το Rynek. Στο βάθος του δρόμου φαίνεται ο πύργος του καθεδρικού ναού.



Η τεράστια αυτή τετράγωνη κεντρική  εμπορική πλατεία είναι από τις μεγαλύτερες της Ευρώπης καθώς η κάθε πλευρά της είναι 200 μέτρα.
Η πλατεία από το 1257 που σχεδιάστηκε, έχει γνωρίσει από στέψεις βασιλέων, δημόσιες εκτελέσεις , εξεγέρσεις, όπως το 1794, μέχρι ναζιστική εκδήλωση με την παρουσία του Χίτλερ όταν και ονομάστηκε πλατεία Αδόλφου Χίτλερ!


Πολλές εκδηλώσεις, φεστιβάλ, συναυλίες κτλ  γίνονται σε αυτήν. Την μέρα που την επισκεφτήκαμε υπήρχε πλήθος κόσμου με αθλητική ενδυμασία που έκανε γυμναστικές ασκήσεις μάλλον σαν προετοιμασία για αγώνα δρόμου.   



Στο μέσο της πλατείας υπάρχει ένα τεράστιο κτήριο του 14ου αιώνα, το Sukiennice, που σημαίνει αίθουσα υφασμάτων και στην ουσία αποτελεί το πρώτο Mall στον κόσμο! Σήμερα είναι  γεμάτο με καταστηματάκια που πωλούν κεχριμπάρι, δαντέλες, ξυλόγλυπτα και διάφορα τουριστικά είδη.



Στην πλατεία δημοφιλές και εύκολα αναγνωρίσιμο σημείο συνάντησης αλλά και σκαρφαλώματος των παιδιών είναι  το άγαλμα του ποιητή και εθνικού ήρωα Adam Mickiewicz (1798-1855), αντίγραφο και αυτό του 1955, γιατί το γνήσιο του 1898 το κατέστρεψαν οι Γερμανοί στον πόλεμο στην προσπάθεια τους να εξαλείψουν την εθνική μνήμη των Πολωνών.



Ένα άλλο εξίσου αγαπητό στους κατοίκους άγαλμα στην πλατεία, είναι ο  Έρως Δεσμώτης (Eros Bendato) ένα τεράστιο κεφάλι κενό μέσα, έργο του Igor Mitoraj
Το άγαλμα βρίσκεται μπροστά στον 70 μέτρων ύψους πύργο του Δημαρχείου, το μοναδικό υπόλειμμα του Δημαρχείου που υπήρχε εκεί τον 14ο αιώνα.




 H μικρή πέτρινη χιλιόχρονη εκκλησία του Αγίου  Adalbert  ή του Αγίου  Wojciech ήταν ο τόπος λατρείας των εμπόρων που ταξίδευαν εκεί από όλη την Ευρώπη.
Στην εκ διαμέτρου αντίθετη από την εκκλησία γωνία της πλατείας έχει τοποθετηθεί, προφανώς πρόσφατα (γιατί δεν υπάρχει στην από τον αέρα φωτογραφία του Rynec)  ένα σιντριβάνι.






Η γοτθική εκκλησία της Αναλήψεως της Παναγίας ή Βασιλική Μαριάτσι δεσπόζει στην άκρη της πλατείας με τα 81 μέτρα ύψος που έχει ο ψηλότερος πύργος της και τα 69μ ο κοντύτερος και αποτελεί, με τις ανακατασκευές και προσθήκες της από τον 13ο αιώνα μέχρι τον 19ο, ένα εξαιρετικό δείγμα των διάφορων καλλιτεχνικών ρευμάτων αυτών των εποχών.





Το εσωτερικό της είναι πλούσια διακοσμημένο, αλλά κυρίως είναι γνωστή για το πεντάπτυχο του Veit Stoss ,13μ ύψους και 11μ πλάτους, που κατασκευάστηκε από το 1477  έως το 1489 . Είναι το μεγαλύτερο και σημαντικότερο του είδους του από τον μεσαίωνα. Ανοίγει καθημερινά για 6 ώρες. Οι Γερμανοί το έκλεψαν στον πόλεμο και επεστράφη το 1946 στην Πολωνία.


Κάθε ώρα, από τον 14ο αιώνα, ένας σαλπιγκτής σαλπίζει  το σινιάλο  Hejnał mariacki που διακόπτεται απότομα, σε ανάμνηση του σαλπιγκτή που σκοτώθηκε τον 13ο αιώνα όταν σήμανε συναγερμό στην πόλη για να ειδοποιήσει τους κατοίκους ότι  εισέβαλαν οι Μογγόλοι.




Στη πλατεία πίσω από την εκκλησία, που στην από αέρος φωτογραφία είναι παρκαρισμένα αυτοκίνητα, υπήρχε γιορτή με τραγούδια και είχαν στήσει αρκετά και διαφορετικά περίπτερα, από ενός σιδερά, μέχρι άλλα με γλυκά, παιχνίδια και φαγητά, κυρίως λουκάνικα αλλά και κότσι!, ενώ ενδιάμεσα είχε  πάγκους με τραπέζια όπου μπορούσες να καθίσεις να τα φας!
Λόγω του μεσημεριάτικου ήλιου προτιμήσαμε να κάτσουμε μέσα σε ένα κεντράκι στην μια πλευρά της πλατείας απόφαση η οποία αποδείχτηκε σοφή! Μετά μια ώρα άρχισε μια 10λεπτη γερή νεροποντή οπότε όλο το πλήθος άρχισε να τρέχει σε σκεπασμένα μέρη με τα λουκάνικα και τα κότσια στο χέρι!