ΜΙΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΓΕΜΑΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ

Η εβδομάδα που μας πέρασε ήταν μια εβδομάδα που η μουσική έπαιξε σημαντικό ρόλο στην καθημερινότητα μου.
Την περασμένη Κυριακή, αφού πήρα τις εφημερίδες μου , έβαλα να ακούσω τα 3 πρώτα CD από τη σειρά Μίκης Θεοδωράκης του ΒΗΜΑΤΟΣ.
Κομμάτια όλα γνωστά πολλές φορές φθαρμένα πλέον από τη συχνή τους ακρόαση.
Μερικά όμως από αυτά είχα αρκετά χρόνια να τα ακούσω και έτσι ένιωσα την ίδια συγκίνηση όταν με την μοναδική φωνή του Γρηγόρη Μπιθικώτση ακούστηκαν οι πρώτες στροφές από το Κράτησα τη ζωή μου, ένα τραγούδι που βρίσκεσαι διχασμένος ανάμεσα σ' αυτή την εκτέλεση και στην εκτέλεση με τον Καλογιάννη που του δίνει άλλη διάσταση χρησιμοποιώντας περισσότερους στίχους από το ποίημα του Σεφέρη .

Εδώ με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση (2:23) και στην συνέχεια με τον Καλογιάννη.(9:04)
Στο τέλος του ποστ ολόκληρο το ποίημα του Σεφέρη* και με τους στίχους που δεν μελοποιήθηκαν.





Ακούγοντας αυτή τη μουσική του Μίκη,που σημάδεψε τα χρόνια της νιότης μας, αισθάνθηκα την ίδια συγκίνηση σαν την πρώτη φορά που το είχα ακούσει ,όταν η φωνή του Μπιθικώτση ξεκίνησε να τραγουδά

Μ' αίμα χτισμένο, κάθε πέτρα και καημός
κάθε καρφί του πίκρα και λυγμός
Μα όταν γυρίζαμε το βράδυ απ' τη δουλειά
εγώ και εκείνη όνειρα, φιλιά

πιστεύω ότι πιο άμεσοι στίχοι από αυτούς του Λειβαδίτη ,που ευτύχησαν να τους μελοποιήσει ο Μίκης δεν έχουν γραφτεί έκτοτε.
Όσες φορές και να ακούσεις στην ζωή σου τους στίχους

Πάρ' το στεφάνι μας, πάρ' το γεράνι μας
στη Δραπετσώνα πια δεν έχουμε ζωή
Κράτα το χέρι μου και πάμε αστέρι μου
εμείς θα ζήσουμε κι ας είμαστε φτωχοί

τα συναισθήματα που σου δημιουργούν θα είναι πάντα τα ίδια

Η Δραπετσώνα με τον Μπιθικώτση (3:38)



Μερικές φορές υπάρχουν τραγούδια που ενώ είναι υπέροχα, η συχνή τους επανάληψη σου δημιουργεί μια απώθηση στο να τα ξανακούσεις. Χαρακτηριστικά θυμάμαι την απώθηση που αισθανόμουνα ακούγοντας ξανά και ξανά το Χάρτινο φεγγαράκι του Χατζιδάκι , τον καιρό της χούντας , όταν όλα τα τραγούδια του Θεοδωράκη ήσαν απαγορευμένα .
Το ίδιο αίσθημα είχα μετά τη μεταπολίτευση , με την συχνή τότε επανάληψη του όταν άκουγα το Γελαστό παιδί.
Όμως την Κυριακή , ακούγοντας ξανά μετά από πολλά χρόνια την κρυστάλλινη φωνή της Μαρίας Φαραντούρη να το τραγουδά το τραγούδι αυτό είχε ξανά αποκτήσει την ίδια μαγεία που είχε όταν πρωτακούστηκε.
Περιττό βέβαια να σας πω ότι η ολόκληρη πολυκατοικία σείστηκε από την στεντόρεια και φάλτσα φωνή μου που συνόδευε την Φαραντούρη όταν τραγουδούσε

Ανάθεμα στη ώρα
κατάρα στη στιγμή
σκοτώσαν οι εχθροί**μας
το γελαστό παιδί

Η Μαρία Φαραντούρη τραγουδάει το Γελαστό παιδί το 1974 σε ζωντανή εκτέλεση με τον Μίκη Θεοδωράκη σε μια από τις μεγάλες συναυλίες που έγιναν μετά την μεταπολίτευση (2:03)
Είναι από την ταινία του Νίκου Κούνδουρου Τα τραγούδια της φωτιάς.



Την Τρίτη όμως ακολούθησε μια τελείως διαφορετική μουσική απόλαυση .
Ήταν η μία και μοναδική ,συναυλία του Herbie Hancock στο Μέγαρο. Ήδη ήταν sold out από την πρώτη μέρα που κυκλοφόρησαν τα εισιτήρια.
O Herbie Hancock είναι ένας πιανίστας και συνθέτης που έχει καταφέρει να ενσωματώσει στη μουσική του όλα τα είδη της τζαζ. Οι ευρύτερες επιδράσεις του εκτός από την κλασική τζαζ παράδοση είναι τόσο από την ποπ και την σόουl όσο και από το ηλεκτρονικό φανκ .
Οι πέντε μουσικοί που τον συνόδευαν ήσαν ο καθένας τους και ένας ξεχωριστός σολίστας.
Αυτός πάντως που εντυπωσίασε περισσότερο απ' όλους παίζοντας φυσαρμόνικα, όργανο που δεν είναι συνηθισμένο σε τζαζ συγκρότημα, ήταν ο Ελβετός Gregoire Maret.
O Herbie Hancock έπαιξε πάνω από δύο ώρες χωρίς διάλειμμα και ενθουσίασε το κοινό που τον χειροκροτούσε όρθιο στο τέλος.

Εδώ παίζει keyboards πρόσφατα στο Δουβλίνο με τους ίδιους ακριβώς μουσικούς που παρουσιάστηκε στην Αθήνα και στο απόσπασμα αυτό σολάρει με την φυσαρμόνικα ο Gregoire Maret.(2:39)



Στο βίντεο αυτό μια από τις μεγάλες επιτυχίες του, το Rockit ( 3:26)



Το τραγούδι του Watermelon men (3:11) έγινε μεγάλη επιτυχία με τον μακαρίτη Mongo Santamaria.Στο τέλος εξηγεί και ο ίδιος πως το εμπνεύστηκε. Υπάρχουν πάνω από 200 διαφορετικές εκτελέσεις αυτού του τραγουδιού.
.


Εδώ μια καταπληκτική live εκτέλεση του Watermelon men μαζί με τον Miles Davis (9:07)




Την Πέμπτη είχαμε επιστροφή στην ελληνική μουσική σκηνή.
Πριν από αρκετές μέρες μια διαδικτυακή φίλη με είχε ενημερώσει με e-mail ότι το ίδρυμα Τζένη Καρέζη διοργανώνει μια βραδιά στο Κέντρο Αθηνών με τους Δημήτρη Μητροπάνο - Μπάμπη Στόκα –Μανώλη Λιδάκη και Ελεωνόρα Ζουγανέλη.
Όταν το διάβασα μου δημιουργήθηκε μια έντονη αμφιθυμία γιατί από τη μια μεριά με ενδιέφερε να ακούσω αυτό το σχήμα, αλλά από την άλλη η κακή εμπειρία του παρελθόντος από αυτά τα κέντρα με απωθούσε. Τελικά όμως αποφασίσαμε με την παρέα μου να πάμε .
Οι χειρότεροι φόβοι μου δυστυχώς από την αρχή επαληθεύτηκαν. Μετά από την πάνω από μία ώρα όρθια ταλαιπωρία, γιατί δεν βρισκόταν στις καταστάσεις το τραπέζι μας από κακή διοργάνωση του ιδρύματος, τελικά ευτυχώς βρεθήκαμε να καθόμαστε σε ένα καλό τραπέζι σε σχέση με τη σκηνή, λόγω όμως του ότι δεν είχαν έρθει αυτοί για τους οποίους ήταν κρατημένο.
Βέβαια σε αυτά τα κέντρα οι καρέκλες είναι τόσο στριμωγμένες που αν καθίσουν δύο ευτραφείς πλάτη με πλάτη ο ένας πρέπει να ανασαίνει όταν όλος εκπνέει!
Επίσης όσοι έχουν την ατυχία να μη βλέπουν προς τη σκηνή πρέπει να διαθέτουν εύκαμπτο σβέρκο και να μην πάσχουν από αυχενικό να είναι δε διατεθειμένοι να στρίβουν το κεφάλι τους αδιαμαρτύρητα και συνεχώς προς τη σκηνή.
Εξαιτίας προφανώς της οικονομικής κρίσης, το κέντρο ήταν πλήρες και δεν έπεφτε καρφίτσα και μάλλον αποτελεί καταφύγιο ανεπάγγελτων, άεργων και αργόσχολων γιατί προφανώς όταν το πρόγραμμα αρχίζει καθημερινή, μετά τις 11 και μισή και στις 3 και μισή που φύγαμε ήταν ακόμη γεμάτο, όλοι αυτοί η δεν εργάζονται ή κάνουν το πρωί ότι εργάζονται.
Η πολυμελής ορχήστρα παίζοντας δυνατά και με ισοπεδωμένο τον ήχο από τα μεγάφωνα ανεβασμένα στο διαπασών για να καλύπτουν τη βαβούρα από τον κόσμο, πιστεύω ότι κατέστρεψαν τα τραγούδια του Στόκα και του Λιδάκη.
Η προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι και οι δύο αυτοί πολύ αξιόλογοι καλλιτέχνες δεν είναι για αυτούς χώρους.
Η αποζημίωση όμως της βραδιάς ήταν ο Δημήτρης Μητροπάνος.
Με μια αναλλοίωτη φωνή, ανεπηρέαστη από την προσωπική του περιπέτεια , σεμνός και σοβαρός στην πίστα έδωσε τον καλύτερο εαυτό του και μας αποζημίωσε για όλη αυτή την ταλαιπωρία που είχαμε υποστεί μέχρι τότε.
Ήταν σαν να μην έχουν περάσει όλα αυτά τα χρόνια από όταν τον είχα πρωτακούσει να τραγουδά νεαρός τότε, τον Άγιο Φεβρουάριο του Δήμου Μούτση.
Τραγούδησε όλες τις μεγάλες επιτυχίες του μόνος του ή και ντουέτο κυρίως με τον Λιδάκη αλλά και με την Ζουγανέλη που έδειξε ότι έχει φωνή και είναι εξελίξιμη και η παρουσία της εκεί δεν είναι χάριν του φαλακρού πατέρα της .
Πάντως τα τεράστια αυτά κέντρα με τον κόσμο παστωμένο είναι τελείως απρόσωπα και πιστεύω ότι ούτε ο καλλιτέχνης μπορεί να έχει επαφή με τον κόσμο αλλά ούτε ο κόσμος μπορεί να διασκεδάσει, όταν για να κουνήσει το πόδι του πρέπει να συνεργαστεί με αυτόν που κάθεται δίπλα του και πίσω του.
Η μουσική πανδαισία αυτής της εβδομάδας ,κάνοντας τον κύκλο της, συμπληρώθηκε την Κυριακή που μας πέρασε όταν βάζοντας το 4ο CD της σειράς του Θεοδωράκη στην σιντιέρα, η κ. Αθεόφοβου άκουσε το τραγούδι που πάντα ξεκινούσε να το τραγουδά, έξω φωνή όταν βρισκόμαστε σε παρέες που διατελώντας σε κέφι το είχαν ρίξει στο τραγούδι, συμβάλλουσα αποφασιστικά στο γενικότερο κλίμα ευθυμίας.
Έτσι λοιπόν από την κουζίνα που έβραζε ένα μπρόκολο ακούστηκε να μου τραγουδά περιχαρής, στεντορεία τη φωνή συνοδεύοντας τον Μπιθικώτση :

Στον άλλο κόσμο που θα πας…

*ΚΡΑΤΗΣΑ ΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ

Τʼ ανθισμένο πέλαγο και τα βουνά στη χάση του φεγγαριού
η μεγάλη πέτρα κοντά στις αραποσυκιές και τʼ ασφοδίλια
το σταμνί που δεν ήθελε να στερέψει στο τέλος της μέρας
και το κλειστό κρεβάτι κοντά στα κυπαρίσσια και τα μαλλιά σου χρυσά.
Τʼ άστρα του Κύκνου κι εκείνο τʼ άστρο ο Αλδεβαράν

Κράτησα τη ζωή μου κράτησα τη ζωή μου ταξιδεύοντας
ανάμεσα σε κίτρινα δέντρα κατά το πλάγιασμα της βροχής
σε σιωπηλές πλαγιές φορτωμένες με τα φύλλα της οξιάς
καμιά φωτιά στη κορυφή τους. βραδιάζει.

Κράτησα τη ζωή μου. στʼ αριστερό σου χέρι μια γραμμή
μια χαρακιά στο γόνατό σου, τάχα να υπάρχουν
στην άμμο του περασμένου καλοκαιριού τάχα
να μένουν εκεί που φύσεξε ο βοριάς καθώς ακούω
γύρω στη παγωμένη λίμνη την ξένη φωνή.

Τα πρόσωπα που βλέπω δε ρωτούν μήτε η γυναίκα
περπατώντας σκυφτή βυζαίνοντας το παιδί της
Ανεβαίνω τα βουνά. μελανιασμένες λαγκαδιές. ο χιονι-
σμένος κάμπος, ως πέρα ο χιονισμένος κάμπος, τίποτε δε ρωτούν
μήτε ο καιρός κλειστός σε βουβά ερμοκλήσια μήτε
τα χέρια που απλώνουνται για να γυρέψουν, κι οι δρόμοι.
Κράτησα τη ζωή μου ψιθυριστά μέσα στην απέραντη σιωπή
δεν ξέρω πια να μιλήσω μήτε να συλλογιστώ. ψίθυροι
σαν την ανάσα του κυπαρισσιού τη νύχτα εκείνη
σαν την ανθρώπινη φωνή της νυχτερινής θάλασσας στα χαλίκια
σαν την ανάμνηση της φωνή σου λέγοντας “ευτυχία”.
Κλείνω τα μάτια γυρεύοντας το μυστικό συναπάντημα των νερών
κάτω απʼ τον πάγο το χαμογέλιο της θάλασσας τα κλειστά πηγάδια
ψηλαφώντας με τις δικές μου φλέβες τις φλέβες εκείνες που μου ξεφεύγουν
εκεί που τελειώνουν τα νερολούλουδα κι αυτός ο άνθρωπος
που βηματίζει τυφλός πάνω στο χιόνι της σιωπής

Κράτησα τη ζωή μου, μαζί του, γυρεύοντας το νερό που σʼ αγγίζει
στάλες βαριές πάνω στα πράσινα φύλλα, στο πρόσωπό σου
μέσα στον άδειο κήπο, στάλες στην ακίνητη δεξαμενή
βρίσκοντας ένα κύκνο νεκρό μέσα στα κάτασπρα φτερά του,
δέντρα ζωντανά και τα μάτια σου προσηλωμένα.

Ο δρόμος αυτός δεν τελειώνει δεν έχει αλλαγή, όσο γυρεύεις
να θυμηθείς τα παιδικά σου χρόνια, εκείνους που έφυγαν εκείνους
που χάθηκαν μέσα στον ύπνο τους σε πελαγίσιους τάφους,
όσο ζητάς τα σώματα που αγάπησες να σκύψουν
κάτω από τα σκληρά κλωνάρια των πλατάνων εκεί
που στάθηκε μια αχτίδα του ήλιου γυμνωμένη
και σκίρτησε ένας σκύλος και φτεροκόπησε η καρδιά σου,
ο δρόμος δεν έχει αλλαγή, κράτησα τη ζωή μου

Το χιόνι
και το νερό παγωμένο στα πατήματα των αλόγων


**Μετά την δολοφονία του Λαμπράκη ο στίχος τραγουδιόταν ως:
..σκοτώσαν οι φασίστες..
Το τραγούδι όμως είχε γραφτεί πολύ πιο πριν από την δολοφονία του Λαμπράκη.
Είχε γραφτεί για το θεατρικό έργο Ένας Όμηρος του ιρλανδού Μπρένταν Μπρίαν που είχε ανεβάσει το 1962 στο Κυκλικό Θέατρο ο Λεωνίδας Τριβιζάς σε μετάφραση του Βασίλη Ρώτα που έχει γράψει και τους στίχους του τραγουδιού.
Στο θέατρο έπαιζε και το τραγουδούσε, η σήμερα συγγραφέας, Ντόρα Γιαννακοπούλου με τον Δημήτρα Φάμπα στην κιθάρα οπότε και ηχογραφήθηκε για πρώτη φορά.
Το είχε ηχογραφήσει επίσης το 1964 ο Δημήτρης Φάμπας σε δύο διαφορετικές εκδόσεις (πιάνο φωνή και με συνοδεία ορχήστρας) αλλά η ανεπανάληπτη εκτέλεση της 19χρονης τότε Φαραντούρη, το 1967, το έκανε πασίγνωστο.