ΒΡΩΜΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ

Πολλές φορές διαβάζω σε άρθρα που αναφέρονται στην Παλιά Αθήνα σχόλια μερικών που γράφουν ότι θα ήθελαν να ζούσαν τότε σε αυτήν που η ζωή στην πόλη ήταν ήσυχη και ωραία.
Ίσως  η νοσταλγική τους αυτή διάθεση να αλλάξει όταν διαβάσουν τι έγραφε πριν 100 χρόνια ο Κωστής Παλαμάς,  στο «Παρασκευή 26.7.1924»
...Μετά τον καφέ, το κόψαμε με τα πόδια, κατηφορίσαμε την οδό Ερμού από την άκρη για να μην φάμε την χωμάτινη σκόνη από τις πολυάριθμες άμαξες που ανεβοκατέβαιναν όλη την ώρα. Παντού στην μέση του δρόμου καβαλίνες και μια περιρρέουσα οσμή που σε συνδυασμό με το χώμα και την υγρασία ήταν όχι και τόσο ευχάριστη.
...«Θεέ μου! Η Αθήνα δεν είναι για να την αγαπά κανείς και για να την ποθεί. Τουλάχιστον η Αθήνα του εξωτερικού κόσμου, η τωρινή, η επίγεια. Πόσο διαφέρει από την ιδέα της Αθήνας που έχουμε κλεισμένη μέσα μας, σοφοί και άσοφοι, και τη λατρεύουμε. Πολυκοσμία, πανσπερμία, βαρβαροκοσμία, αυτοκινητοκρατία, χαλασμός κόσμου, ακαθαρσία, βρώμα...».
Πριν 50 χρόνια ήμουν ο πρώτος ενοικιαστής στον επάνω όροφο σε ένα νεόδμητο σπίτι σε χωριό της  Κρήτης. Για να πας στην τουαλέτα του έβγαινες έξω από σπίτι σε ένα μπαλκονάκι όπου εκεί ήταν το WC. Αποτελούσε μεγάλη πρόοδο για τα δεδομένα της εποχής το ότι δεν χρειαζόταν να πας σε κάποιο καμαράκι με τούρκικη λεκάνη στην άκρη του κήπου.
Τεράστια βέβαια πρόοδος ήταν αν το συνέκρινες με τις Βερσαλλίες στις οποίες όπως γράφω στο  ΟΤΑΝ Η ΑΠΛΥΣΙΑ ΚΑΙ ΒΡΩΜΑ ΘΕΩΡΗΘΗΚΑΝ ΩΣ ΥΓΕΙΑ!  δεν υπήρχαν τουαλέτες, αλλά 300  commode δηλαδή καθίσματα με καθίκια από κάτω, αριθμός τελείως ανεπαρκής για τον κόσμο που υπήρχε εκεί.
Τα καθίκια δε τα άδειαζαν οι υπηρέτες από τα παράθυρα του ανακτόρου και όποιο πάρει ο Χάρος αν τυχόν πέρναγε από κάτω!
Είναι τραγικό το γεγονός ότι τα χρόνια που φτιάχτηκαν οι Βερσαλλίες δεν είχαν αποχετευτικό σύστημα όταν ήδη το πρώτο γνωστό αποχετευτικό σύστημα για αποχέτευση λυμάτων και ομβρίων υδάτων λειτούργησε στην Μινωική Κρήτη το 3000 πΧ. Σε κάθε μέρος του ανακτόρου της Κνωσού υπήρχε ξεχωριστό αποχετευτικό δίκτυο που κατέληγε σε ένα κεντρικό αγωγό.

Τον 5ο αιώνα στην Αθήνα υπήρχαν δημόσιες τουαλέτες και λουτρά και ένας μεγάλος λιθόκτιστος αγωγός διαμέτρου 1 μέτρου συγκέντρωνε τα απόβλητα της πόλης. Εξ ίσου εξελιγμένο αποχετευτικό σύστημα υπήρχε και στην Δήλο και ήδη έχουν βρεθεί 68  τουαλέτες στα 102 σπίτια του νησιού.
Στην Πέλλα το 325-330 πΧ εκτός από τα αντίστοιχα συστήματα αποχέτευσης υπήρχαν και λουτρά με ενδοδαπέδιο σύστημα θέρμανσης το οποίο οι Ρωμαίοι το εξέλιξαν όπως γράφω στο παραπάνω ποστ μου, με τα  βαλανεία, δημόσια και ιδιωτικά, με πισίνες θερμού και ψυχρού νερού (tepidarium, caldarium, frigidarium) και με ταυτόχρονη ανάπτυξη των αφοδευτηρίων και των αποχετευτικών δικτύων όπως πχ μπορεί να δει κανείς στις φωτογραφίες από το μετρό του Ευαγγελισμού ή από τα δημόσια αφοδευτήρια στην Έφεσο ή ακόμα και από τις σχετικές φωτογραφίες που έχω βάλει στο ποστ μου από την Λιβύη  Γ΄LEPTIS MAGNA- Η ΠΟΛΗ ΠΟΥ ΣΩΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΜΜΟ.

Βέβαια όσο μεγάλωναν οι πόλεις οι δρόμοι αποτελούσαν ένα εύκολο μέσο για διοχέτευση των νερών της βροχής αλλά και των λυμάτων και χαρακτηριστικά, όπως μπορεί να δει κανείς στην φωτογραφία που έχω πάρει στην Πομπηία, τοποθετούσαν στους δρόμους υπερυψωμένες πέτρες για να περνάνε χωρίς να πατάνε στα βρωμόνερα που έτρεχαν σε αυτούς..  
Στον μεσαίωνα που υπήρχαν πλέον μεγάλες πόλεις το πρόβλημα  ήταν πολύ μεγάλο.
Διαβάζουμε εδώ ότι η ιστορικός και καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Stavanger, Dolly Jørgensen, αναφέρει ότι σε μια μεσαιωνική πόλη με πληθυσμό 10 χιλιάδων κατοίκων, παράγονταν γύρω στις 900 χιλιάδες λίτρα ανθρώπινων κοπράνων και σχεδόν τρία εκατομμύρια λίτρα ούρων ετησίως -που τα άδειαζαν στο δρόμο ή στα ποτάμια. Αν σε αυτά προσθέσεις τις τεράστιες ποσότητες κοπριάς από τα ζώα που διατηρούσαν στις πόλεις, από χοίρους, αγελάδες και πουλερικά, ακόμα και άλογα, μπορείς να φανταστείς το μέγεθος της μπόχας. Ή, μάλλον, δεν μπορείς.
Και στην συνέχεια διαβάζουμε, ότι η κοπριά ή τα περιττώματα δεν ήταν η μόνη βρομιά που συσσωρευόταν στις μεσαιωνικές πόλεις. Τα απόβλητα των διαφόρων επαγγελμάτων ήταν εξίσου μεγάλο πρόβλημα, ειδικά στη βυρσοδεψεία και την κλωστοϋφαντουργία. Τα χειρότερα ήταν τα σφαγεία. Το περιεχόμενο από τα έντερα και τα στομάχια έπρεπε κάπου να πεταχτούν, το αίμα και τα τομάρια έπρεπε κάπου να ξεπλυθούν, και όπου κι αν γινόταν ήταν επιβαρυντικό για τους περίοικους και ανεπιθύμητο. Ήταν πολλά τα παράπονα για κρεοπώλες σε παλιές γραπτές πηγές στην Αγγλία.
Σε ένα επεισόδιο του ντοκιμαντέρ του BBC TV «Filthy Cities» (2011) οι δρόμοι του Λονδίνου του 1300 περιγράφονται «μέχρι τον αστράγαλο μέσα σε ένα μείγμα από υγρή λάσπη σε αποσύνθεση, σάπια ψάρια, σκουπίδια, εντόσθια και κοπριά ζώων». Οι άνθρωποι έριχναν τους κουβάδες με περιττώματα και ούρα στο δρόμο, συνήθως αδειάζοντάς τους έξω από το παράθυρο.  

Ένα πλεονέκτημα που είχε το Λονδίνο σε σχέση με το Παρίσι ήταν ότι τουλάχιστον ο Τάμεσης ήταν αρκετά παλιρροϊκός, επομένως υπήρχε μια σχετική ροή που ανανέωνε το νερό, ο Σηκουάνας είναι πολύ πιο ήρεμος, ρέει απαλά, που σημαίνει θα ήταν πολύ πιο βρόμικος.
Παρά το γεγονός ότι από εκείνα τα χρόνια σε όλα τα ποτάμια της Ευρώπης έχουν γίνει τεράστιες προσπάθειες για να ξαναγίνουν καθαρά είδαμε αυτές τις μέρες ότι ο Σηκουάνας κρίθηκε ακατάλληλος λόγω μόλυνσης για να γίνουν αγώνες κολύμβησης σε αυτόν.
Μεγάλη προσπάθεια επίσης έχει γίνει για να καθαρίσει και ο Ρήνος το νερό του οποίου θυμάμαι τα 1965 στην Κολονία από την βρώμα όταν τον πέρναγες με πλοιάριο και έβλεπες πίσω, δεν άφριζε!

Μπορεί πλέον οι δρόμοι της Αθήνας να μην έχουν σκόνες ή να μυρίζουν από λύματα και καβαλίνες, αλλά από τους σωρούς των σκουπιδιών που υπάρχουν ακόμα και στο κέντρο της, αναδύεται δυστυχώς μια συνεχής μπόχα χάρις στην ανικανότητα του πολυπράγμονα δημάρχου μας να μαζέψει τα σκουπίδια δηλώνοντας ότι βρίσκεται σε αδιέξοδο.
Το αδιέξοδο δε μετά από 7 μήνες που δεν έκανε τίποτα, προκαλείται από τη ιδεοληψία του να μην μπει ο ιδιωτικός τομέας στην εκμετάλλευση των σκουπιδιών αποφέροντας κέρδη στον Δήμο  προτιμώντας την πρόσληψη υπαλλήλων που θα τους πληρώνει ο Δήμος , στην ουσία δηλαδή εμείς έχοντας όμως έτσι την δυνατότητα να κάνει ο ίδιος ρουσφετολογικούς διορισμούς!

Τα σχόλια δημοσιεύονται μετά από έγκριση