ΙΚΑΡΙΑ ,ΕΝΑ ΝΗΣΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΑΠΟ ΤΑ ΑΛΛΑ.

Ο παλαιός τόπος εξορίας που ανέφερα στο προηγούμενο ποστ που διαλέξαμε φέτος για διακοπές ήταν η Ικαρία.

Η Ικαρία από πολλές απόψεις είναι ένα νησί τελείως διαφορετικό από όλα τα άλλα που μέχρι σήμερα έχω επισκεφτεί.

Κατ΄ αρχάς θα έλεγα πως δεν είναι καν νησί !

Περισσότερο μοιάζει με ένα καταπράσινο, στο μεγαλύτερο μέρος της, βουνό που ξεφύτρωσε μέσα από την θάλασσα με κορυφές που φτάνουν τα 600 έως 1000 μέτρα! Όπου δεν βλέπεις πράσινο με πεύκα, κυπαρίσσια, αριές, κουμαριές και πλατάνια, τα φαράγγια και οι ιδιόρρυθμοι πέτρινοι όγκοι, κυρίως στο νότιο μέρος της, επιβάλλουν την παρουσία τους και σε μερικά δε σημεία θυμίζουν τον Βώλακα της Τήνου.(2)

Όλα τα μεγαλύτερα και παλιότερα χωριά της, προφανώς από τον φόβο των πειρατών , είναι ορεινά και έχω την βάσιμη υπόνοια πως οι περισσότεροι Ικαριώτες παρά το ότι θεωρούνται νησιώτες πιθανόν ως γνήσιοι ορεσίβιοι να μην ξέρουν να κολυμπούν στην θάλασσα!

Ένα άλλο βασικό χαρακτηριστικό τους δε είναι ότι δεν έχουν κανένα άγχος με τον χρόνο. Στους στενούς και γεμάτους στροφές δρόμους των χωριών παρκάρουν όπου τους βολεύει κλείνοντας τον δρόμο και οι από πίσω ούτε κορνάρουν ούτε βλαστημάνε αλλά περιμένουν υπομονετικά να τελειώσει την κουβέντα του ή την δουλειά του ο μπροστινός τους!

Έχοντας παρκάρει αναγκαστικά σε ένα στενό δρόμο διπλής κατεύθυνσης κλείνοντας την μία λουρίδα, περιμένοντας στωικά τις κυρίες της παρέας να ψωνίσουν κάτι "αριστουργήματα" της κεραμικής τέχνης έβριζα μέσα μου την ώρα και την στιγμή που είχαν δει την ταμπέλα των κεραμικών και ταυτόχρονα ενώ με έψηνε ντάλα μεσημέρι ο ήλιος σκεφτόμουν τι θα μου σούρνουν οι άλλοι οδηγοί που αναγκαστικά σταμάταγαν είτε εμπρός είτε πίσω μου για να μπορέσουν να περάσουν από την μία πλέον λουρίδα κυκλοφορίας . Ε, λοιπόν θα πέρασαν πάνω από 100 αυτοκίνητα ούτε ένας δεν κόρναρε και ούτε μία μούτζα δεν εισέπραξα, όλοι περίμεναν υπομονετικά να περάσουν ο δε καταστηματάρχης τυλίγοντας με το πάσο του τα κεραμικά απάντησε στην αγχωμένη σύζυγο που διαισθανόταν ότι εγώ απέξω θα είχα φθάσει σε σημείο βρασμού από την ζέστη αλλά και από την ζοχάδα μου, όταν του είπε να κάνει πιο γρήγορα γιατί την περιμένουν - Α, εμείς εδώ δεν βιαζόμαστε και γι΄ αυτό δεν φοράμε και ρολόι!

Φαίνεται ότι σε αυτή την έλλειψη άγχους, τον μεσημεριανό ύπνο αλλά και την σωστή διατροφή οφείλεται και το ότι έχουν μαζί με τη Σαρδηνία και την Οκινάβα τα υψηλότερα ποσοστά υπερηλίκων παγκοσμίως, με αποτέλεσμα ενώ στην Ευρώπη μόνο το 0,1 % του πληθυσμού ζει μετά τα 90 στην Ικαρία αυτό το ποσοστό είναι 10πλάσιο! Επίσης ένα άλλο χαρακτηριστικό της γενικότερης φιλοσοφίας για την ζωή από τους κατοίκους του νησιού, ήταν ότι σχεδόν από όπου περνούσαμε ή είχε γίνει ή ετοίμαζαν κάποιο πανηγύρι!

Όλο το νησί σου δίνει την εικόνα μιας Ελλάδας σχεδόν όπως ήταν πριν καμιά 25ρια χρόνια. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο στην Ικαρία είδα μετά από πολλά χρόνια ξανά να περιοδεύει και να παίζει σε καφενείο θεατρικό μπουλούκι που να θυμίζει τον Θίασο του Αγγελόπουλου.(3)΄

Το έργο βέβαια του μπουλουκιού δεν το είδαμε, παρακολουθήσαμε όμως μια δίωρη ενδιαφέρουσα συναυλία της Νατάσας Μποφίλιου που περιόδευε στο νησί, με ένα αρκετά ποικίλο ρεπερτόριο χάρις στις σημαντικές φωνητικές δυνατότητες που διαθέτει.(4)

Από τους ξένους τουρίστες την Ικαρία την έχουν ανακαλύψει μόνο μερικοί Ιταλοί και πολλά νέα παιδιά που προφανώς την βρίσκουν φτηνή και με αρκετές δυνατότητες για ελεύθερο κάμπιγκ.

Στην Ικαρία υπάρχει και το πιο παραδοσιακό, αλλά και το πιο γνωστό χωριό του νησιού σε υψόμετρο 440μ, ο Χριστός στις Ράχες που έχει την παγκόσμια πρωτοτυπία να ζωντανεύει το βράδυ μετά τις 9 οπότε και αποτελεί κατ΄ εξοχήν στέκι της νεολαίας που συρρέει όλη την νύκτα και φτάνει να χορεύει γλεντώντας μετά το τοπικό πανηγύρι ακόμα και στις 11 το πρωί την άλλη μέρα! (5,6)

Σε ένα κατάστημα εκεί μπορεί να δει κανείς ένα πλήθος από παλιές φωτογραφίες εξόριστων μεταξύ των οποίων ήταν και Μίκης Θεοδωράκης.

Η Ικαρία διαθέτει μερικές μεγάλες παραλίες όπως το Λιβάδι (7,8) στον Αρμενιστή και δίπλα την Μεσακτή(7,9) στο Γιαλισκάρι και μερικές άλλες μικρότερες και όχι τόσο σπουδαίες.

Στο Γιαλισκάρι το εκκλησάκι της Ανάληψης σε μια μύτη μέσα στην θάλασσα αποτελεί το σήμα κατατεθέν της Ικαρίας.(10,11)

(φωτ 7 Λιβάδι και δίπλα η Μεσακτή που καταλήγει στην μύτη με την εκκλησία της Ανάληψης, φωτ 8 το Λιβάδι, 9 η Μεσακτή με μελτέμια)

Μια άλλη ακτή στο Νας είναι σε ένα πανέμορφο τοπίο καθώς είναι συνέχεια μιας μικρής λιμνοθάλασσας στην κατάληξη ενός ρέματος. Στην ακτή κατεβαίνεις από ένα κατηφορικό μονοπάτι και αφού βγάλεις επιτυχώς το ανεβοκατάβασμα δεν χρειάζεσαι πλέον να κάνεις τεστ κοπώσεως!. Στην περιοχή υπάρχουν και τα ερείπια του ναού της Ταυροπόλου Αρτέμιδος του 5ου αιώνα πΧ.

Το πρόβλημα με τις ακτές του νησιού είναι ότι όταν πιάνουν τα μελτέμια, έτσι όπως είναι η θέση του νησιού στο Αιγαίο, τα κύματα που δημιουργούνται είναι μεγάλα και επικίνδυνα.(φωτ 9)Τις μέρες που είμαστε εκεί πνίγηκε ένας 32χρονος στο Νας ο δε κουμπάρος μου κινδύνευσε και αυτός να πνιγεί στην Μεσακτή που στο αριστερό της άκρο, κοιτώντας το πέλαγος, δημιουργείται ένα ρεύμα που σου παίρνει την άμμο κάτω από τα πόδια και σε κρατάει στο ίδιο σημείο. Από ότι μάθαμε εκεί έχουν δυστυχώς πνιγεί μερικοί άλλοι στο παρελθόν. Το θέμα των πνιγμών από ότι διαπιστώσαμε το αντιμετωπίζουν οι ντόπιοι με στωικότητα λέγοντας -α, πνίγονται μερικοί κάθε χρόνο! Φαίνεται από τον καιρό που πνίγηκε εκεί ο Ίκαρος οι πνιγμοί δεν τους κάνουν εντύπωση!

Το νησί έχει δύο λιμάνια, τον Άγιο Κήρυκο που είναι και η πρωτεύουσα (15,16) και τον αμφιθεατρικό Εύδηλο, που είναι σαφώς πιο γραφικός (17,18,19).

Εμείς μείναμε στο πιο ανεπτυγμένο τουριστικά μέρος που είναι ο Αρμενιστής (20) με το γραφικό του κολπίσκο όπου και υπάρχουν αρκετές ταβέρνες με καλό αλλά όχι εξαιρετικό φαγητό που να το θυμάσαι.

Πολύ καλό φαγητό πάντως έχει το Γεφύρι στον Αρμενιστή όπου το συμπαθέστατο ζευγάρι που το έχει σερβίρει ενδιαφέροντα πιάτα με τεράστιες μερίδες μαζί με την φιλόξενη διάθεση τους. Στον Άγιο Πολύκαρπο επίσης ο Μητσάρας φτιάνει κάτι τεράστια και νόστιμα σουβλάκια που ουσιαστικά το ένα καλαμάκι είναι μια μερίδα. Ο Πράμνειος οίνος, το κόκκινο κρασί της Ικαρίας είναι γνωστό από την αρχαιότητα και έχει ξεχωριστή γεύση. Ωραίο είναι το τοπικό τυρί καθούρι και σε όσους αρέσει το τουρλού θα τους αρέσει το σουφικό. Αυτό που όλοι θα απολαύσουν είναι οι ντομάτες στην σαλάτα, με γνήσια γεύση και άρωμα ντομάτας, από τα μποστάνια του νησιού.

Το νησί όπως είπα και προηγουμένως είναι καταπράσινο με δάση και οι ορεινές διαδρομές σε αυτά περνούν από περιοχές με ιδιαίτερο φυσικό κάλος και γραφικά χωριά.

Ένα από αυτά είναι και η Ακαμάτρα όπου είδαμε ότι γίνεται και έκθεση ξυλογλυπτικής του Χριστόδουλου Ξηρού(21) που κατάγεται από εκεί, η οποία όμως ήταν κλειστή όταν πήγαμε και έτσι δεν μπορέσαμε να διαπιστώσουμε αν είναι το ίδιο καλλιτέχνης στην ξυλογλυπτική όπως και στις δολοφονίες.

Πάντως η τραγική φιγούρα του παπά πατέρα του με την γυναίκα του να έχουν καταρρεύσει καθισμένοι σε κάτι σκαλάκια περιμένοντας να μάθουν τι θα γίνει με τα παιδιά τους δεν έχει φύγει από την μνήμη μου.

Από την Ακαμάτρα στο κέντρο περίπου του νησιού εκεί κοντά είναι επάνω σε μια κορυφή το μεσοβυζαντινής περιόδου, κάστρο του Κοσκινά ,που εποπτεύει όλες τις γύρω περιοχές μέχρι την θάλασσα. (22)

Επισκεφτήκαμε και δύο μοναστήρια την μονή Μουντέ (Ευαγγελίστριας) του 1460 ( 23) και την μονή της Οσίας Θεοκτίστης που έφτιαξε το ησυχαστήριο της κάτω από ένα βράχο.( 24)

Και τα δύο είναι σε περιοχές, όπως άλλωστε και όλα συνήθως τα μοναστήρια με ιδιαίτερη ομορφιά, αλλά η μονή της Οσίας Θεοκτίστης μάλλον του 1300 με τα κτίσματα κάτω από τους τεράστιους πέτρινους όγκους είναι από τις πιο ιδιόρρυθμες το δε παρεκκλήσι της Θεοσκέπαστης είναι όμορφα αγιογραφημένο με φρέσκο από τα τέλη του 17ου αιώνα.(25,26)

Τα Θερμά όπου υπάρχουν και τα ιαματικά λουτρά δεν θα έλεγα πως έχουν κάποια ιδιαίτερη γραφικότητα και είναι κρίμα που το παλιό ξενοδοχείο στην ακτή είναι πλέον ετοιμόρροπο.(27)

Η Ικαρία διαθέτει αεροδρόμιο αλλά η βασική συγκοινωνία είναι με το ένα και μοναδικό καράβι που φεύγει από τον Πειραιά στις 9,30 το βράδυ και φτάνει εκεί την βάρβαρη ώρα της νύκτας στις 4,30.

Έτσι στην Ικαρία οι εφημερίδες που μπορείς να βρεις στον Άγιο Κήρυκο, στον Εύδηλο και στον Χριστό στις Ράχες είναι της προηγούμενης μέρας και συνήθως εξαντλούνται τάχιστα. Στο ξενοδοχείο δεν υπήρχε Wi Fi γιατί δεν δούλευε το DSL και έτσι αναγκαστικά όλο αυτό το διάστημα έκανα αποτοξίνωση από εφημερίδες και ιντερνέτ και έμεινα μόνο με την τηλεοπτική ενημέρωση.

Έτσι ευτυχώς μπόρεσα να διαβάσω 4-5 βιβλία το ένα μετά το άλλο πράγμα που καιρό είχα να κάνω.

ΠΡΟΣΘΗΚΗ 20-8-2015

Παιγνιώδης Γιώργος Θεοτοκάς, σε ανέκδοτη επιστολή προς την αδελφή του Λιλή (Μύκονος, 12.8.1936)

«Τι είναι άραγε η Ικαρία; Εσύ ξέρεις; Εγώ δεν ξέρω. Κανείς δεν ξέρει. Θα πάω να την ανακαλύψω κ' αν μου αρέσει, να την λανσάρω, να γίνει ύστερα από λίγα χρόνια διάσημη κ' υπερκοσμική».

Φωτοτυπία της επιστολής εδώ.