Τρίτη 30 Ιουλίου 2013

ΕΥΡΙΠΙΔΗ, ΜΗΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΛΕΝΗ-ΔΥΟ ΑΞΙΟΛΟΓΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΙΑ ΣΥΝΑΥΛΙΑ





Στην φωτογραφία είναι ο Λίνος Καρζής  (1897 – 1978) λογοτέχνης και σκηνοθέτης του θεάτρου που το  1931 ίδρυσε τον Θυμελικό θίασο, στον οποίο ήταν διευθυντής, σκηνοθέτης και χορογράφος, και με αυτό τον θίασο ανέβασε πολλές αρχαίες τραγωδίες στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού και στα αρχαία θέατρα Δελφών, Άργους και Σικυώνας.
Ο Καρζής θεωρούσε πως οι αρχαίες τραγωδίες έπρεπε να ανεβαίνουν στο θέατρο όπως στον Ε΄ αιώνα,  δηλαδή μόνο με άνδρες ηθοποιούς και με μάσκες.
Την αναβίωση αυτής της σκηνοθετικής αντίληψης επανάφερε στην επικαιρότητα ο Σπύρος Ευαγγελάτος  που σκηνοθετεί για δεύτερη φορά το έργο, 12 χρόνια μετά την παρουσίασή του από το «Αμφι-Θέατρο» στην Επίδαυρο το 2001, με τη αξέχαστη σύζυγο του, Λήδα Τασοπούλου στον ομώνυμο ρόλο.
Έτσι στην Μήδεια που ανέβασε, όλοι οι ρόλοι ερμηνεύονται από άνδρες με μάσκες .Στον ρόλο της Μήδειας ο Γιώργος Κιμούλης με ένα  κατακόκκινο ένδυμα πετυχαίνει  να μας μεταφέρει τον παθιασμένα αισθήματα της ηρωίδας του Ευριπίδη χωρίς να μας ξενίζει ότι πίσω από την μάσκα βρίσκεται ένας άνδρας και χωρίς επίσης να χρησιμοποιεί κανένα "γυναικουλίστικο" τέχνασμα.
Η επιτυχία της παράστασης οφείλεται εκτός από τον Κιμούλη, που έχει αναδειχτεί σε ένα από τους σημαντικότερους ηθοποιούς του θεάτρου μας, στην λιτή σκηνοθεσία του Ευαγγελάτου, στην ρέουσα μετάφραση του  Κ. Χ. Μύρη (Γεωργουσόπουλος), στα εξαιρετικής αισθητικής κουστούμια του Γιάννη Μετζικώφ και στην μουσική του Θάνου Μικρούτσικου που έμπαινε διακριτικά σε ορισμένα σημεία χωρίς να προσπαθεί να καλύψει τον λόγο ή το θέαμα.
Και οι υπόλοιποι ηθοποιοί τίμησαν επάξια τους ρόλους τους.
(Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, Τάσος Νούσιας Μάνος Βακούσης ,Νικόλας Παπαγιάννης, Νίκος Αναστασόπουλος, Δημήτρης Παπανικολάου και 12μελής χορός)
Προσωπικά δεν με ικανοποίησε το σκηνικό του  Γιώργου Πάτσα και μου φάνηκε υπερβολικός και άσχετος ο στροβιλισμός του χορού , σαν  δερβίσιδες,
Στο βίντεο μιλούν σχετικά με την παράσταση οι συντελεστές της.


Η δεύτερη παράσταση που παρακολούθησα με μια άλλη ηρωίδα του Ευριπίδη, ήταν η Ελένη, που ο τραγωδός καταρρίπτοντας όλες τις  κατεστημένες αντιλήψεις για την άπιστη γυναίκα του Μενέλαου που εγκατέλειψε για χάρη του Πάρι τον άνδρα της με αποτέλεσμα τον Τρωικό πόλεμο, την θέλει πιστή να βρίσκεται στην Αίγυπτο και να ποθεί τον σύζυγο της. 
Το έργο το ανέβασε το ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας,  σε συνεργασία με το ΔΗΠΕΘΕ Αγρινίου και σε σκηνοθεσία  Βασίλη Νικολαΐδη με πρωταγωνιστές την Πέμη Ζούνη στον ρόλο της Ελένης και τον Αντώνη Καφετζόπουλο στον ρόλο του Μενέλαου.
Η Πέμη Ζούνη δίνει μια απόλυτα ανθρώπινη διάσταση στην Ελένη, ρόλο που απαιτεί την  εναλλαγή των συναισθημάτων από την απόγνωση στην μεγάλη χαρά, κατάφερε να το πετύχει αυτό με απλότητα και ειλικρίνεια και χάρη με αποτέλεσμα  να ενθουσιάσει το κοινό.
Η τραγωδία αυτή του Ευριπίδη που έχει αίσιο τέλος διαθέτει και σκηνές με στοιχεία κωμωδίας.
Ο Αντώνης Καφετζόπουλος παρά το ότι  δεν διαθέτει τον σωματότυπο που απαιτεί ο ρόλος του Μενέλαου, αρχηγού των Ελλήνων στον Τρωικό πόλεμο, πετυχαίνει να εμφανίσει με επιτυχία  αρχικά την εικόνα του ταλαίπωρου ναυαγού και στην συνέχεια  μια φιγούρα που θύμιζε έντονα Μποστ!
Η επιλογή των δευτεραγωνιστών είναι απόλυτα επιτυχής και απέδωσαν πλήρως στους ρόλους τους.
Ιδιαίτερη μνεία χρειάζεται για τον χορό που ενδυματολογικά αλλά και κινησιολογικά ήταν χάρμα οφθαλμών και διέθετε επίσης και  ευκρινή άρθρωση έτσι ώστε να μπορείς να καταλαβαίνεις τι ακούς σε αντίθεση με άλλες φορές που τα λόγια του χορού δεν είναι καταληπτά .
Σκηνικός χώρος – Κοστούμια: Νίκος Σαριδάκης
Μουσική: Νίκος Ξανθούλης
Χορογραφίες – Επιμέλεια κίνησης: Αγγελική Στελλάτου


Στο έργο χρησιμοποιήθηκαν και στοιχεία από το γνωστό ποίημα του Σεφέρη , Ελένη που σε ένα σημείο του λέει:
αν είναι αλήθεια
πως κάποιος άλλος Τεύκρος, ύστερα από χρόνια,
ή κάποιος άλλος Αίαντας ή Πρίαμος ή Εκάβη
ή κάποιος άγνωστος, ανώνυμος, που ωστόσο
είδε ένα Σκάμαντρο να ξεχειλάει κουφάρια,
δεν το ‘χει μες στη μοίρα του ν’ ακούσει
μαντατοφόρους που έρχουνται να πούνε
πως τόσος πόνος τόση ζωή
πήγαν στην άβυσσο
για ένα πουκάμισο αδειανό για μιαν Ελένη.

Ο Σκάμαντρος είναι ποτάμι της Τροίας. Ο Σεφέρης  χρησιμοποιεί τη λέξη συνεκδοχικά: το μέρος αντί του όλου. Ο Σκάμαντρος αντί η Τροία.

Ένα ενδιαφέρον σχετικό άρθρο είναι το Οι γυναίκες στο θέατρο του Ευριπίδη



Μετά τις τραγωδίες του Ευριπίδη μια παλιά γνώριμη  ήρθε στο  Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου να μας ευφράνει τα αυτιά με την αναλλοίωτη  από τον χρόνο φωνή της. Ήταν η Άλκηστις Πρωτοψάλτη στην καλοκαιρινή περιοδεία της με τίτλο " Μιά αγκαλιά τραγούδια"
Σε ένα κατάμεστο θέατρο τραγούδησε, και τραγουδήσαμε και εμείς όλοι, έξω καρδιά, όλα τα γνωστά της τραγούδια.
Μαζί της είχε και ένα νέο παιδί τον Γιώργο Περρή με αξιόλογη φωνή, αλλά αυτή που ήταν επίσης εξαιρετική και ενθουσίασε το κοινό ήταν η μπάντα της με το ακορντεόν του Θάνου Σταυρίδη  να πρωταγωνιστεί σε πολλά τραγούδια .
 Πιάνο : Θωμάς Κοντογεώργης
Βιολί : Kώστας Καρακατσάνης
Μπάσσο : Άγγελος Παπαδάτος
Κρουστά: Αλέξης Κώστας

1 σχόλιο:



  1. Τρείς ενδιαφέρουσες κριτικές για την Μήδεια είναι οι παρακάτω:

    Το σιωπηλό βλέμμα του νικητή
    http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.article&id=26991

    Η κόκκινη Μήδεια
    http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.theatro&id=26532

    Η εφηβική χαρά του Κιμούλη
    http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.theatro&id=26265

    ΑπάντησηΔιαγραφή