Β΄ ΑΠΟ ΤΑ ΑΝΑΣΤΕΝΑΡΙΑ ΣΤΗΝ ΚΕΡΚΙΝΗ ΣΤΙΣ ΠΟΝΤΙΑΚΕΣ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΠΟΛΑΥΣΕΙΣ

Τις μέρες που περάσαμε στην περιοχή της Κερκίνης είχαμε την ευκαιρία να ζήσουμε και μια μοναδική εμπειρία, καθώς παραβρεθήκαμε στα Αναστενάρια που γίνονται  στις 23 Μαΐου στο χωριό  Κερκίνη.

Δυστυχώς εκεί δεν επιτρέπουν την φωτογράφηση ή την βιντεοσκόπηση και έτσι το μόνο που μου μένει είναι η περιγραφή όσων είδαμε.

Φτάσαμε κατά τις 8 1/2 το βράδυ στο χωριό στο οποίο υπάρχει σε ένα μεγάλο περιφραγμένο χώρο ένα κτίσμα με μια αίθουσα, το κονάκι.  

Μέσα στην αίθουσα,  είχε περιμετρικά καθίσματα για τον κόσμο και σε μία μεριά τα εικονίσματα των αναστενάρηδων που φυλάσσονται εκεί . Ήδη όταν φτάσαμε είχαν αρχίσει μερικοί να χορεύουν με τον διεγερτικό ήχο του νταχαρέ (νταουλιού)  και αργότερα μιας λύρας και τραγουδιών, που όσοι βλέπαμε από τα παράθυρα δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε τα λόγια.

Μετά από μεγάλα διαστήματα ξεκουράζονταν αλλά  σύντομα ξανάρχιζε ο χορός.

Ο χορός στο κονάκι μοιάζει με μυσταγωγία και έχει σκοπό να προετοιμάσει τους αναστενάρηδες για το χορό στη φωτιά.
Οι αναστενάρηδες κάνουν ρυθμικά επί τόπου βήματα, στο μονότονο ρυθμό του νταχαρέ και της λύρας . Σε αραιά διαστήματα ακούγονται αναστενάρικα τραγούδια που ήρωα έχουν, όπως μας είπαν, τον Άγιο Κωνσταντίνο.

Έξω από το κονάκι, στο κέντρο μιας μεγάλης περιοχής που ήταν οριοθετημένη με ένα σχοινί είχε ανάψει περίπου την ώρα που επήγαμε  μια φωτιά από ξύλα και όταν τα ξύλα κάηκαν άπλωσαν τα κάρβουνα και τα ίσιωσαν, οπότε ύστερα από λίγο, κατά τις 11, άρχισαν οι αναστενάρηδες να χορεύουν επάνω σε αυτά κρατώντας ορισμένοι τις εικόνες και κόκκινα μαντήλια .

Η εικόνα βέβαια ήταν  συγκλονιστική και ήταν ακριβώς ίδια όπως δείχνει το παρακάτω βίντεο από τα  Αναστενάρια της Μαυρολεύκης.

Στην όλη διαδικασία, παρά την χρησιμοποίηση εικόνων και την σύνδεση του με την γιορτή του Αγίου Κωνσταντίνου, δεν παρευρίσκεται παπάς γιατί η εκκλησία τα θεωρεί παγανιστικά, όπως και στην πραγματικότητα είναι. Η σύνδεση του εθίμου με μια χριστιανική γιορτή ήταν αναγκαία παλιότερα για να αποφύγουν  την μήνη της εκκλησίας μιας και ήταν ένα έθιμο που δεν μπορούσε αυτή να το ελέγξει.

Την Διονυσιακή βέβαια προέλευση του εθίμου πιστοποιεί και η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος η οποία σε έγγραφο με αριθμό Πρωτοκόλλου 1531 / 26-6-1947, προς τον τότε Μητροπολίτη Σερρών και Νιγρίτης αναφέρει μεταξύ των άλλων: «Συνοδική διαγνώμη, γνωρίζομεν υμίν ότι το εν λόγω έθιμον ως ειδωλολατρικόν και αναγόμενον εις τας οργιαστικάς εορτάς του Διονύσου, δέον να καταργηθεί χρησιμοποιουμένων όλων των πνευματικών μέσων, των υπό της Εκκλησίας διατειθεμένων».

Η επιστημονική εξήγηση της ακαΐας στην πυροβασία υπάρχει εδώ.

Ένα ενδιαφέρον επίσης βίντεο που δείχνει ότι χωρίς καμία θρησκευτική η άλλη προετοιμασία, απλά και μόνο κατανικώντας κανείς τον φόβο ότι θα καεί, οποιοδήποτε άτομο μπορεί τελικά να πυροβατήσει χωρίς πρόβλημα.

Το χαρακτηριστικό δε σε αυτό το βίντεο από τις ΗΠΑ, είναι ότι τα κάρβουνα που πυροβατούν είναι κόκκινα  και με φλόγες και όχι χωνεμένα!

Η εκδρομή αρχικά προέβλεπε ότι θα μέναμε σε ένα γραφικό ξενώνα στο πανέμορφο χωριό Άνω Πορόια που βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Κερκίνη ή Μπέλες .

Όμως από στόμα σε στόμα οι συμμετέχοντες φτάσανε αισίως τους 30, οπότε αναγκαστικά μείναμε σε ένα μεγαλύτερο ξενοδοχείο, όχι τόσο γραφικό αλλά εξίσου καλό και με μοναδική θέα  στην λίμνη Κερκίνη.

Τα Άνω Πορόια είναι ένα χωριό με απογόνους από Βλάχους που αναμίχτηκαν αρμονικά με πρόσφυγες Μικρασιάτες.

Σε ένα εξαιρετικό φυσικό περιβάλλον με σπίτια χαρακτηριστικά της Μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής  και κλίμα ξηρό έχουν αναπτύξει τουρισμό για όλες τις εποχές του χρόνου γι΄αυτό και  διαθέτουν και ένα σωρό καταστήματα για εξυπηρέτηση του κόσμου που τα επισκέπτεται.

Στην περιοχή υπάρχει στο Ακριτοχώρι Σερρών η Μονή Τιμίου Προδρόμου ένα νέο γυναικείο μοναστήρι με 40 μοναχές το οποίο συνδέεται πνευματικά με την Ιερά Μονή Ξενοφώντος και αποτελεί μετόχι της. 

 Ο θεμέλιος λίθος του μπήκε το 1981,είναι δε σήμερα ένα εντυπωσιακό μοναστηριακό συγκρότημα, στο οποίο το επιβλητικότερο  κτίσμα του είναι ο τεράστιος ναός του, με εμβαδόν 500 τ.μ. !

Το θεμέλιο λίθο του ναού έθεσε ο Πατριάρχης το 1999 και εγκαινιάστηκε το 2012 από τον ίδιο.

Η μοναχή που μας ξενάγησε μας εξήγησε ότι ο  ναός είναι εξ’ ολοκλήρου κατασκευασμένος από ντόπια πέτρα και ξύλο που ενώνονται μεταξύ τους με «κουρασάνι» όπως αποκαλείται ο πηλός στο Βυζάντιο, χωρίς να υπάρχει πουθενά τσιμέντο. Τα μαδέρια της σκεπής δεν έχουν καρφιά αλλά είναι σφηνωμένα μέσα σε μίγμα ψημένου αχυροχώματος. Τα σίδερα έπρεπε να αντέχουν το βάρος της κατασκευής για να αντισταθμίσουν το μπετόν αρμέ και γι΄αυτό χρησιμοποιήθηκαν ράγες τρένου, ενώ οι κολόνες γέμιζαν την ώρα που στήνονταν όρθιες με λιωμένο μολύβι. Τον έκτισαν, είπε, με προσωπική εργασία με παραδοσιακό τρόπο από κάτω προς τα επάνω και η αρχιτεκτονική του  είναι αγιορείτικη, με διακριτά μακεδονικά στοιχεία - παραδοσιακά λιακωτά και  πέτρινες σκεπές.

Όση προσωπική εργασία και να έχει χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή του ναού θα ήταν ενδιαφέρον να μάθαινε κανείς από που προήλθαν τα σαφώς μεγάλα χρηματικά ποσά που θα δαπανήθηκαν για κτιστούν όλα αυτά τα τεράστια κτιριακά συγκροτήματα μέσα σε τόσο σύντομο διάστημα.

Δυστυχώς παρά το ότι έχουν περάσει πάνω από 250 χρόνια, η προτροπή του Κοσμά του Αιτωλού να μην κτίζουν εκκλησίες αλλά σχολεία δεν φαίνεται  να έχει γίνει πίστη στους μοναστηριακούς κύκλους.

Στο Σιδηρόκαστρο που είναι κοντά κατάφερα επιτέλους και εγώ για πρώτη φορά στην ζωή μου να κάνω ένα θερμό ιαματικό λουτρό στους 43º και έτσι το βράδυ της ίδιας μέρας μπόρεσα να απολαύσω μετά το χαμάμ μια πέστροφα σε μια εξαιρετική πεστροφοταβέρνα μέσα στο  δάσος του όρους Μπέλες, στην οποία ο ιδιοκτήτης της, μετά το φαγητό, έπαιξε αυτός με το μπουζουκάκι του και ο γιός του με μια κιθάρα και τραγούδησαν πολύ ωραία ρεμπέτικα τραγούδια, αφού προηγουμένως μας είχε μιλήσει για το έθιμο των αναστενάρηδων μια και είναι ο λυράρης τους.

Η εκδρομή είχε και γαστρονομικό ενδιαφέρον με διαφορετικό γεύμα κάθε μέρα .
Έτσι την άλλη μέρα λίγο πιο κάτω από την Πεστροφοταβέρνα  σε ένα πλάτωμα του μοναδικού αυτού δάσους  με οξιές, δρύες, σκλήθρα και κέδρους έγινε ένα πικ νικ με λουκάνικα, κεμπάπ και τον περίφημο καβρουμά της περιοχής, όλα από βουβαλίσιο κρέας.

Στην επιστροφή στην Αθήνα έγινε στάση στο χωριό Βάθη του Κιλκίς, που παλιότερα ονομαζόταν Ραγιάν, στο οποίο  μας περίμενε, σε ένα δροσερό περιβάλλον, ένα ποντιακό γεύμα σε ένα αγρόκτημα.

Για να σας ανοίξει η όρεξη σας βάζω μερικές φωτογραφίες από μερικά από τα πιάτα. Προσωπικά πιο πολύ από όλα μου άρεσε το καλαθάκι από παρχαροτύρι και οι γιοχάδες τυλιχτοί στον φούρνο.

Καλή σας όρεξη!