Πέμπτη 1 Φεβρουαρίου 2007

ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΑΡΑΠΟΙΗΣΗ



Όλοι μας έχουμε μάθει 3 πράγματα στο σχολείο για την Βυζαντινή Αυτοκρατορία.
Αν όμως ρωτάγατε ένα κάτοικο της για αυτήν, θα σας κοίταζε κατάπληκτος γιατί δεν θα την είχε ακούσει!
Απλά γιατί οι ίδιοι δεν την έλεγαν Βυζαντινή αλλά Ρωμαϊκή.
Το Βυζάντιο ήταν μια μικρή πόλη που είχε κτίσει το 657 πχ ο Βύζας από τα Μέγαρα στην περιοχή του Κερατίου. Σε αυτή τη θέση ο Μέγας Κωνσταντίνος το 324 μχ έφτιαξε την «δευτέρα Ρώμη» ,η οποία ήδη από το 381 έγινε η Νέα Ρώμη και τελικά από το όνομα του ιδρυτή της ονομάστηκε Κωνσταντινούπολη.
Έκτοτε λοιπόν στη χιλιόχρονη ιστορία του το κράτος είχε το όνομα «ρωμαϊκόν» η «Ρωμαίων κράτος» η «Ρωμαίων Πολιτεία» η «βασιλεία» η μερικές φορές και «Ρώμη» ιδίως στα νομικά κείμενα.
Επίσης ο όρος «Ρωμανία» ήταν σε χρήση για την αυτοκρατορία αλλά ορισμένες φορές οι μεν δυτικοί τον χρησιμοποιούν για να το ανατολικό τμήμα της αυτοκρατορίας ,ενώ οι Βυζαντινοί για την Μικρά Ασία και την Θράκη.
Διακρίνουμε 3 ιστορικές μεταβολές του κράτους, από εκχριστιανισμένο ρωμαϊκό κράτος της Ανατολής με λατινική παιδεία στην αρχή, μεταβάλλεται σε εξελληνισμένη αυτοκρατορία της χριστιανικής Ανατολής στην ακμή του, και καταλήγει να μεταβληθεί σε ορθόδοξη ελληνική πολιτεία στο τέλος της ζωής του.
Από τότε λοιπόν έμεινε ο όρος Ρωμιός και Ρωμιοσύνη που έγιναν συνώνυμα του Έλληνα
Τότε από που μας προέκυψε η Βυζαντινή Αυτοκρατορία ;
Αρχικά οι μεν Γάλλοι ιστορικοί χρησιμοποιούσαν τον όρο Ελληνική Αυτοκρατορία του Μεσαίωνος ενώ στις Αγγλοσαξονικές χώρες χρησιμοποιούσαν τον όρο «ύστερο η μεταγενέστερο ρωμαΐκό κράτος»
Ό όρος Έλλην όμως κατά τους μέσους χρόνους είχε ταυτιστεί με την ειδωλολατρία ,ενώ επίσης ο όρος Ελλάς αφορούσε το« θέμα της Ελλάδος» με συγκεκριμένη διοικητική και γεωγραφική περιοχή.
Ηδη από τον 9ο αιώνα αρχίζει στη Δύση να γίνεται συστηματικότερη χρήση του όρου Γραικοί για όλη την αυτοκρατορία για να οικειοποιηθούν στο φραγκικό κράτος τον ευρύτερη έννοια των ονομασιών Ρωμαίοι και Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.
Έτσι με την έκδοση από τον Ιερώνυμο Wolf του Corpus Byzantinae Historiae( 1562) με έργα Βυζαντινών ιστορικών αρχίζει ουσιαστικά η χρήση του όρου Βυζάντιο και Βυζαντινή Αυτοκρατορία και από τον 17ο πλέον αιώνα επικρατεί στην διεθνή βιβλιογραφία.

16 σχόλια:

  1. Diladi exei ginei tosos samatas gia enan amigos akadimaiko oro? Exe xarh pu den diavazei to blog h kyria Louka dioti tha su katevene me tous dikefalus, ta prosfora ke ta trikeria na se valei sthn thesh su! Prin liga xronia eixe dosei mia dialeksh sthn Kypro h Elenh Glikatzi ke eixe pei oti to "entuto nika" einai mithos- amesos o mitropolitis kirinias (auto to simvolo ths misalodoksias) zhthse ton logo ke "thn evale sth thesh ths!" H Elenh apla xamogelouse stoika (ke ligo sinkatavatika)...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Σωστά. Η ορθή ονομασία ήταν "Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία" ή "Ρωμανία".

    Ο όρος "Ελλην" απέκτησε ξανά την κυριολεκτική του έννοια γύρω στο 12ο αιώνα μ.Χ.

    Ο Wolf ήθελε να δώσει μια Ιστορική συνέχεια μεταξύ Αρχαίου και Χριστιανικού Βυζαντίου.

    Btw, το "Εν Τούτο Νίκα" είναι καθαρά Ηλιολατρικό. Λογικό, ο Κωνσταντίνος Ηλιολάτρης ήταν...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ο Μ.Κωνσταντίνος ήταν ειδωλολολάτρης...λίγο πριν πεθάνει έγινε Χριστιανός....Και αυτό γιατί και τότε υπήρχαν συμφέροντα....!!!Και έγινε και Άγιος μετά....μου χαχαχαχα!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. mhxeirotera-
    Πιθανόν εκεί που είσαι δεν έχεις δεί την εξέλιξη της Λουκά αγκαλιά με τον Ψινάκη !!!

    nassos-
    liodara-
    Άπαξ και έγινε Χριστιανός όλα τα εγκλήματα του αγίασαν!
    Τα συμφέροντα πάντα υπήρχαν,υπαρχουν και θα υπάρχουν.
    Φτάνει να προσχωρείς στην κυρίαρχη ιδεολογία η πίστη.
    Είδατε πως ξεχάστηκαν όλα τα τρομοκρατικά του Καντάφι;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. κείμενο απλό, σταράτο, περιεκτικό και λιγόλογο. Ουσία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Πες το ψέμματα ρε Αθεόφοβε....Κάπως έτσι έγινε άγιος αυτός...και Παραβάτης ο Ιουλιανός.....!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Ο οποίος Ιουλιανός ετάφη σε Χριστιανικό νεκροταφείο. ;)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. roidis-
    Ευχαριστώ για το ουσιαστικο σου σχόλιο.
    Πράγματι ήθελα με δύο λόγια να γράψω για κάτι που πολλοί δεν το ξέρουν.

    liodara-
    nassos-
    Χάρις στον Κωσταντίνο ο χριστιανισμός έφτασε στην εξουσία και ο Ιουλιανός παρέμεινε παραβάτης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Συμφωνώ απολύτως. Συμπληρώνω, δε, ότι αν αποκαλούνταν κάποιος Έλλην το εκλάμβανε ως προσβολή.

    Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία έγινε ελληνική όταν στο νεοσύστατο σχεδόν Ελληνικό Βασίλειο αναζητούνταν μία σύνδεση με τον αρχαίο κόσμο, που γνώριζαν όλοι πια. Τη σύνδεση αυτή την έκανε ο Παπαρηγόπουλος.

    Ποτέ δεν ήταν ελληνικό, αλλά πάντα ρωμαίικο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Σωστός! Προχτές είχαν κάπου μια παρόμοια συζήτηση, αλλά όχι τόσο περιεκτική, και δεν άκουσα το όνομα (Wolf). Eυτυχώς είσαι εσύ και το έμαθα τώρα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. δειμος του πολίτη-
    evita-
    advocatus diaboli-
    Το έγραψα γιατί είχα διαπιστώσει ότι πολλοί δεν γνώριζαν αυτά τα πράγματα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Το ξερεις φανταζομαι,οτι οι Παλαιολογοι εφεραν τον ορισμο του αυτοκρατορα των Ελληνων.Για το λεγομενο βυζαντιο,ομως,η Αρβελερ και ο Ρανσιμαν εχουν εξαντλησει το θεμα.Αλλα,εχει σημασια η ονομασια;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. o kairos-
    Τα σχετικά με το Βυζάντιο θα έλεγα οτι τα τελευταία χρόνια έχουν αρχίσει να ξεκαθαρίζουν στα μυαλά των Ελλήνων, οι οποίοι με την ελλειπή παιδεία που έχουν από το σχολείο την θεωρούν μάλλον σαν μία σκοτεινή εποχή της ιστορίας μας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Υπέροχο θέμα και ζητώ συγνώμη που συμμετέχω τόσο υστερόχρονα.

    Νομίζω ότι έχει μεγάλη αξία η διαμάχη Πλήθωνος-Γενναδίου:

    Ο Πλήθων δίκαια είχε χαρακτηριστεί ως ο πρώτος Νεοέλληνας.
    Σύμφωνα με τον Πλήθωνα, οι έλληνες όφειλαν να δραστηριοποιήσουν εκ νέου την κληρονομιά των προγόνων τους και να αναγνωρίσουν σε αυτήν την εθνική τους ταυτότητα, αποδεσμευόμενοι από την χριστιανική παράδοση, την οποία θεωρούσε μια σκοτεινή παρένθεση χιλίων χρόνων.
    "Εμείς είμαστε έλληνες στην καταγωγή, όπως το δείχνουν και η γλώσσα, και η πατροπαράδοτη παδεία" δήλωνε ο Πλήθων.

    Αξίζει να επαναλάβουμε εδώ τη σύγκριση ανάμεσα στη θέση του Πλήθωνα και στη διαμετρικά αντίθετή της, που διατυπώθηκε εκείνη την εποχή.
    Ο λόγος τια τη δήλωση του Γεώργιου Σχολάριου, του πρώτου οικουμενικού πατριάρχη μετά την Άλωση:"Αν και είμαι έλληνας στη γλώσσα, δεν θα έλεγα ποτέ ότι είμαι έλληνας, γιατί δεν σκέπτομαι όπως κάποτε σκεπτόταν οι έλληνες. Αντίθετα, θέλω να με αποκαλούν σύμφωνα με την πίστη μου. Κι αν με ρωτούσε κανείς τι είμαι, θα του έλεγα πως είμαι χριστιανός"

    Ο Κυριακός εξ Αγκώνος θαύμαζε τις ιδέες του Πλήθωνα για την αναβίωση της αρχαίας Ελλάδας, τον εξελληνισμό και αποχριστιανισμό της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
    Συνέθεσε μάλιστα στα λατινικά και ένα επίγραμμα για την αρχαία Σπάρτη, το οποίο μετέφρασε στα ελληνικά ο Πλήθων. Σε αυτό χαρακτηριστική είναι τόσο η νοσταλγία της αρχαίας δόξας όσο και η καυστική αποστροφή για τον εκφυλισμό του ελληνικού πνεύματος στα βυζαντινά χρόνια.

    Πηγή: Προσλήψεις και εικόνες της Ελλάδας, σελ.470, Τόλιας Γεώργιος, Διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Κέντρου Ερευνών, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Σορβόννης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Απλά μια και παρέθεσες σε πολύ σωστή μετάφραση,τις δύο αυτές εκ διαμέτρου αντίθετες θέσεις επειδή θέλω να τις έχω και στο μέλλον στο μπλόγκ μου στην αρχική τους μορφή τις γράφω εδώ:
    Πλήθων Γεμιστός1414(Μυστράς)
    Έλληνες εσμέν το γένος,ως η τε φωνή και η πάτριος παιδεία μαρτυρεί.
    Σχολάριος
    Έλλην ων τη φωνή,ουκ αν ποτέ φαίην Ελλην είναι...
    και ει τις εροιτο με τις ειμί αποκρίνομαι Χριστιανός είναι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή