ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ O BELLA CIAO ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ

Χθές άκουγα  ένα cd με επιτυχίες της μοναδικής Φαραντούρη  και σε αυτές υπήρχε και το τραγούδι O bella ciao που μου έφερε στο μυαλό πολλές και ευχάριστες αναμνήσεις.

Βρισκόμαστε με την κ. Αθεόφοβου επί υπαρκτού στο επί Μπρέζνιεφ Λένινγκραντ, νυν Αγία Πέτρούπολη.

Έχουμε πάει σε ένα συνέδριο που διοργάνωνε με τους Σοβιετικούς ο τότε κραταιός Ελληνοσοβιετικός Σύνδεσμος. 

Ένα βράδυ σε αυτήν την πανέμορφη  πόλη, μια από τις ωραιότερες του κόσμου, μας πήγαν σε ένα νυκτερινό κέντρο.

Επί υπαρκτού ήσαν όλα κρατικά και οι εργαζόμενοι δημόσιοι υπάλληλοι οπότε όπως καταλαβαίνει κανείς το κέντρο κατά τις 11 το βράδυ έκλεινε.

Μπήκαμε κατά τις 8 το βράδυ και βγήκαμε κατά τις 11 την νύχτα αλλά μέρα μπήκαμε, μέρα βγήκαμε, ένεκα οι λευκές νύχτες σε αυτά τα μέρη.

Σαν γνήσιοι Έλληνες μας ήταν αδιανόητο να πάμε για ύπνο τέτοια ώρα αλλά  νυκτερινή ζωή στη Σοβιετία εκείνης της εποχής ήταν σαν να ζητάς να βρεις  Εσκιμώους στην Σαχάρα.

Το αθάνατο όμως ελληνικό πνεύμα πάλι δημιούργησε!

Έναντι μερικών καπιταλιστικών, αλλά ιδιαιτέρως επιθυμητών δολαρίων, ο οδηγός του κρατικού λεωφορείου της Inturist και  ο συνοδός, μας ανέλαβαν να μας κάνουν νυκτερινή βόλτα στην πόλη!

Έτσι λοιπόν είδαμε όλο το Λενιγκραντ by night εν ευθυμία διατελούντες και άδοντες έξω καρδιά όλα τα τότε δημοφιλή άσματα.

Όπως γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις κάποιος άρχιζε ένα τραγούδι που του αρέσει και σιγά σιγά μπαίνουν και οι άλλοι.

Πχ η κ. Αθεόφοβου με το πτωχό ρεπερτόριο ασμάτων που θυμάται σπάει το κεφάλι της να ξεκινήσει ένα τραγούδι και συνήθως της έρχεται πάντα το ίδιο εύθυμο, από την εποχή των φοιτητικών εκδρομών:

Στον άλλο κόσμο που θα πάς...   

Πλησιάζοντας προς το ξενοδοχείο που μέναμε σκέφτηκε κάποιος ότι το μόνο  τραγούδι που θα ξέραν και οι Ρώσοι που μας άκουγαν σιωπηλοί, μιας και δεν ξέρανε κανένα από αυτά που λέγαμε, θα ήταν το  O bella ciao!

Πράγματι με ενθουσιασμό σύσσωμο το πούλμαν Έλληνες και με ιδιαίτερο ενθουσιασμό οι Ρώσοι, που επιτέλους  θα συμμετείχαν και αυτοί, τραγουδήσαμε το O bella ciao κακοποιώντας με άνεση  τα λόγια του που οι περισσότεροι βέβαια δεν τα ήξεραν  και δεν τα καταλάβαιναν εκτός από τους ιταλομαθείς .

Το αντιστασιακό  αυτό τραγούδι των ιταλών παρτιζάνων στον β΄παγκόσμιο πόλεμο αναφέρεται στον θάνατο ενός αντάρτη που στον άλλο κόσμο που θα πάει αντί να γίνει σύννεφο κι΄ άστρο πικρό της χαραυγής   έχει πιο απλές και γηίνες απαιτήσεις.

Σας παραθέτω στα ελληνικά τους στίχους μαζί με τους ιταλικούς.

 Ένα πρωί ξύπνησα

Ω! όμορφη γεια σου, γεια σου όμορφη, όμορφη γεια γεια γεια

Ένα πρωί ξύπνησα

και  βρήκα τον εισβολέα

Ω αντάρτη πάρε με  μακριά

Ω όμορφη γεια σου, γεια σου όμορφη, όμορφη γεια γεια γεια

 Ω αντάρτη πάρε με  μακριά

Γιατί αισθάνομαι πως  θα πεθάνω

Και αν πεθάνω σαν αντάρτης  

Ω όμορφη γεια σου, γεια σου όμορφη, όμορφη γεια γεια γεια

Και αν πεθάνω σαν αντάρτης

Πρέπει να με θάψεις

Αλλά να με θάψεις στο βουνό

Ω όμορφη γεια σου, γεια σου όμορφη, όμορφη γεια γεια γεια

Αλλά να με θάψεις στο βουνό

Κάτω από τη σκιά ενός  όμορφου λουλουδιού

Και οι άνθρωποι που θα περάσουν

Ω όμορφη γεια σου, γεια σου όμορφη, όμορφη γεια γεια γεια

Και οι άνθρωποι που θα περάσουν

να μου λένε "τι όμορφο λουλούδι"

Αυτό είναι το λουλούδι του αντάρτη

Ω όμορφη γεια σου, γεια σου όμορφη, όμορφη γεια γεια γεια

Αυτό είναι το λουλούδι του αντάρτη  

Που  πέθανε για την ελευθερία

Una mattina mi son svegliato
O bella ciao, bella ciao, bella ciao ciao ciao
Una mattina mi son svegliato
Eo ho trovato l'invasor

O partigiano porta mi via
O bella ciao, bella ciao, bella ciao ciao ciao
O partigiano porta mi via
Che mi sento di morir

E se io muoio da partigiano
O bella ciao, bella ciao, bella ciao ciao ciao
E se io muoio da partigiano
Tu mi devi seppellir

Mi seppellire lassù in montagna
O bella ciao, bella ciao, bella ciao ciao ciao
Mi seppellire lassù in montagna
Sotto l'ombra di un bel fiore

E le genti che passeranno
O bella ciao, bella ciao, bella ciao ciao ciao
E le genti che passeranno
Mi diranno: "Che bel fior"

È questo il fiore del partigiano
O bella ciao, bella ciao, bella ciao ciao ciao
È questo il fiore del partigiano
Morto per la libertà

Είναι άγνωστο ποιος έγραψε τους στίχους του αλλά η μελωδία του τραγουδιού είναι γνωστή από τις αρχές του 20ου αιώνα.
Το τραγουδούσαν οι γυναίκες που μάζευαν το ρύζι στις όχθες του ποταμού Πο με τον τίτλο "Alla mattina appena alzata" και η πρώτη γραπτή εκδοχή του είναι από  το 1906.

 Με τους στίχους αυτούς το τραγούδησε το 1962 η Giovanna Daffini τραγουδίστρια αντίστοιχη με την δική μας Δόμνα Σαμίου.

Alla mattina appena alzata

O bella ciao bella ciao bella ciao, ciao,ciao

Alla mattina appena alzata

In risaia mi tocca andar

E fra gli insetti e le zanzare

O bella ciao bella ciao bella ciao ciao ciao

E fra gli insetti e le zanzare

Un dur lavoro mi tocca far

Il capo in piedi col suo bastone

O bella ciao bella ciao bella ciao ciao ciao

Il capo in piedi col suo bastone

E noi curve a lavorar

O mamma mia o che tormento

O bella ciao bella ciao bella ciao ciao ciao

O mamma mia o che tormento

Io t'invoco ogni doman

Ma verrà un giorno che tutte quante

O bella ciao bella ciao bella ciao ciao ciao

Ma verrà un giorno che tutte quante

Lavoreremo in libertà.

Μόλις ξημέρωσε

Ω όμορφη γειά σου γειά σου όμορφη όμορφη γειά σου,

Μόλις ξημέρωσε

Πρέπει να πάω στον ορυζώνα

Και ανάμεσα στα έντομα και τα κουνούπια

Ω όμορφη γεια γεια γεια γεια γεια όμορφη

Και ανάμεσα στα έντομα και τα κουνούπια

Έχω να δουλέψω σκληρά

Το αφεντικό στέκεται με το ραβδί του

Ω όμορφη όμορφη γεια γεια γεια γεια γεια όμορφη

Το αφεντικό στέκεται με το ραβδί του

Μας ξεπατώνει στην δουλειά

Ω  μάνα μου  τι βάσανο

Ω όμορφη όμορφη γεια γεια γεια γεια γεια όμορφη

Ω  μάνα μου  τι βάσανο

περιμένω την αυριανή μέρα

Αλλά θα έρθει μια μέρα που όλες μας

O όμορφη όμορφη γεια γεια γεια γεια γεια όμορφη

Αλλά θα έρθει μια μέρα που όλες μας  

θα δουλεύουμε ελεύθερες.

Η πιο παλιά ηχογράφηση της μελωδία του, είναι από το 1919 με το ακορντεόν του Mishka Ziganoff  ως "Dus Zekele Koilen"

Το Bella ciao ανήκοντας στα τραγούδια της αντίστασης έχει αποκτήσει παγκόσμια δημοτικότητα  και έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες όπως στα  αραβικά, βρετονικά, καταλανικά, κινέζικα, κροατικά, δανικά, αγγλικά, εσπεραντο, φιλανδικά, γερμανικά, ουγγρικά,  ιαπωνικά, στην γλώσσα των Καβύλων, κουρδικά, νορβηγικά, ρωσικά, σέρβικα, σλοβένικα, ισπανικά, θιβετιανά, τυνησιακά,τούρκικα,Tagalog(Φιλιππίνες), ουκρανικά.

Μεταξύ των ποιό  γνωστών  εκτελέσεων  του είναι των:

 Manu Chao ,Goran Bregovic ,Chumbawamba ,Yves Montand  ,Giorgio Gaber   ,Mercedes Sosa .αλλά και του Woody Allen στην Ρώμη! 

Πρόσφατα ξαναήρθε στην επικαιρότητα τον Ιούνιο 2013 όταν ακούστηκε να τραγουδιέται στην πλατεία Ταξίμ από όλο το πλήθος που είχε συγκεντρωθεί εκεί για να διαμαρτυρηθεί.

Στην Ελλάδα εκτός εκτός από την Φαραντούρη το έχουν τραγουδήσει

πολλοί τραγουδιστές με ιταλικά λόγια ,αλλά  και ο Μπέζος με τον Σταρόβα!

Ενδιαφέρουσες είναι οι εκτελέσεις από τους Χαϊνηδες με τους Mode Plagal,

τους Encardia  και τους  Λαβύρυθμος 

Η μόνη όμως εκτέλεση με ελληνικούς στίχους είναι από τον mauroprovatos