ΤΟ ΜΑΥΡΟ ΜΠΑΛΟΝΙ, Ο ΑΥΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΕΣΕ.

Προ ημερών είδα την αυστραλέζικη ταινία Το μαύρο μπαλόνι. Η ταινία δείχνει την ωρίμανση ενός έφηβου σε μία σωστή οικογένεια ,με την μητέρα έγκυο στο τρίτο της παιδί ,σε ένα νέο σχολικό περιβάλλον όπου και γνωρίζει και την κοπέλα που ερωτεύεται, αλλά έχοντας συγχρόνως και ένα αδελφό αυτιστικό που πρέπει όλη η οικογένεια να τον προσέχει. Είναι μία ανθρώπινη τρυφερή ταινία που χάρις στην προσωπική εμπειρία της σκηνοθέτιδας που έχει μεγαλώσει με δύο αυτιστικά αδέλφια, παρουσιάζει τα προβλήματα που υπάρχουν στις οικογένειες που έχουν παιδιά με αυτό το πρόβλημα ,χωρίς να καταφεύγει ούτε σε ωραιοποιήσεις της κατάστασης ούτε σε μελοδραματισμούς. Φεύγοντας από τον κινηματογράφο με ένα αίσθημα ικανοποίησης από την ταινία που είδες και που ευτυχώς διάλεξες να την δεις , έχεις πλέον καταλάβει γιατί η ταινία αυτή σημείωσε επιτυχία στο φεστιβάλ της Σαντανς και του Βερολίνου.
Στον κινηματογράφο στην παράσταση 9-11 είμαστε δυστυχώς μόνο 5 άτομα.
Οι ταινίες που παρουσιάζουν άτομα με αυτισμό είναι ελάχιστες γιατί προφανώς είναι ένα θέμα που απωθεί τους περισσότερους σε αντίθεση με την έλξη που προκαλούν ταινίες που παρουσιάζουν καθαρά κλινικές ψυχιατρικές προσωπικότητες όπως το πρόσφατο Funny Games που γυρίστηκε και δεύτερη φορά από τον ίδιο σκηνοθέτη για το αμερικάνικο κοινό! Ταινία άχρηστη, με εξαιρετική σκηνοθεσία, που όμως μόνο ψυχιάτρους θα μπορούσε να ενδιαφέρει.
Η πιο γνωστή ταινία με αυτιστικό άτομο είναι Ο άνθρωπος της βροχής (Rain Man )του 1988 με τον Dustin Hoffman στον ρόλο του αυτιστικού και τον Tom Cruise στον ρόλο του γιάπι αδελφού του.
Επίσης σχετική προσοχή είχε αποσπάσει στην εποχή της (1993) λόγω των πρωταγωνιστών της Johnny Depp και Leonardo di Caprio αλλά και της Juliette Lewis, η ταινία What's Eating Gilbert Grape με τον di Caprio στον ρόλο του αυτιστικού αδελφού.


Μετά από αυτήν θυμάμαι μόνο την ταινία του Bruce Beresford ,Silent Fall με τον Richard Dreyfuss στον ρόλο ενός ειδικού που προσπαθεί να επικοινωνήσει με ένα αυτιστικό παιδί μάρτυρα ενός εγκλήματος.
Η μόνη επίσης ,από όσες έχω δει ,που βασίζεται όπως το μαύρο μπαλόνι σε προσωπικές εμπειρίες με αυτιστικό άτομο είναι η ταινία Η ζωή με τον Άλκη. (1988) του Κολλάτου που έχει ένα γιο αυτιστικό και το αυτιστικό παιδί το παίζει ο άλλος του γιος.
Δεν θα έγραφα για την ταινία η οποία πιθανώς λόγω τους θέματος να ενδιαφέρει λίγους αν δεν μου έφερνε στην μνήμη δύο ξεχασμένες εικόνες.
Ήταν σε μία από τις πρώτες εκδρομές που κάναμε με τους συμφοιτητές μου στο Πανεπιστήμιο. Ήταν η εποχή που σχηματιζόντουσαν οι παρέες και οι εκδρομές που έκανε το προεδρείο του έτους σημείωναν μεγάλη επιτυχία.
Ανοίγω μια παρένθεση. Ίσως και να ήταν η εκδρομή που η κ. Αθεόφοβου αποφάσισε να ενδώσει στην γοητεία μου προφανώς γιατί έβλεπε πως διαθέτοντας όλα αυτά τα χαρίσματα που περιγράφω στο προφίλ μου, με περιτριγύριζαν και άλλες 4-5 αντίζηλες συμφοιτήτριες!
Έτσι απέκτησε έκτοτε, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων την αποκλειστικότητα ενός μοναδικού, ανεπανάληπτου και Αθεόφοβου αρχικά γκόμενου και μετά συζύγου !
Κλείνω την παρένθεση και επανέρχομαι στην εκδρομή.
Γυρίζοντας πίσω όταν φθάσαμε στην Αθήνα περίμεναν μια από τις συμφοιτήτριες της παρέας μου για να την πάρουν με το αυτοκίνητο τους οι γονείς της . Για μήνες καθόμαστε με την κοπέλα δίπλα σε ένα εργαστήριο, κάναμε έκτοτε παρέα ,είχα πάει σπίτι της αλλά δεν είχε ποτέ της αναφέρει ότι έχει και μικρότερη αδελφή.
Μόλις είδε τους δικούς της να έχουν μαζί τους την αδελφή της έτρεξε και βγήκε πρώτη από το πούλμαν, χωρίς να χαιρετήσει κανένα , αγκάλιασε το παιδί που την χαιρετούσε χαρούμενο και κρύβοντας το από μας το έβαλε στο αυτοκίνητο. Η αδελφή της είχε μογγολοειδή ιδιωτεία.
Έμεινα κατάπληκτος. Δεν είχα φανταστεί ποτέ μου ότι ένα άτομο ευφυές, καλλιεργημένο με γονείς επιστήμονες θα ήθελε να κρύψει από τους άλλους μια πραγματικότητα για την οποία ίδια δεν είχε καμία ευθύνη.
Στην ταινία έχει μια αντίστοιχη σκηνή και φαίνεται ότι η αποδοχή της ύπαρξης ενός προβληματικού αδελφού όταν ιδίως είσαι νέος, είναι πολύ δύσκολη και προκαλεί ανάμικτα συναισθήματα αγάπης και τρυφερότητας για το ανίσχυρο αδέλφι αλλά μερικές φορές και μίσος για την ύπαρξη του στην οικογένεια.
Φαίνεται επίσης ότι κακές εμπειρίες από ανθρώπους που έχουν εξεμέσει την κακία τους στο παρελθόν ή έχουν δείξει την αποστροφή τους για το προβληματικό άτομο τους ωθεί στο να προστατεύσουν αυτά, αλλά και τον ίδιο τον εαυτό τους, από κάποια νέα προσβολή.
Η δεύτερη σκηνή της ταινίας που είχα χρόνια να την δω ήταν όταν η μητέρα έβγαλε το στήθος της για να θηλάσει το νεογέννητο παιδί της.
Όταν ήμουν παιδί η εικόνα αυτή ήταν συνήθης στα πάρκα το πρωί, αλλά μπορούσες να την δεις ακόμα και στις παραλίες ή στις ταβέρνες. Ποτέ μια γυναίκα δεν ντρεπόταν να βγάλει το στήθος της να θηλάσει σε δημόσιο χώρο ,το θεωρούσε απόλυτα φυσιολογικό ,όπως και είναι, αλλά και ούτε φοβόταν να μην της χαλάσει το στήθος από τον θηλασμό.
Έκτοτε αυτήν την απόλυτα φυσική σκηνή δεν έχει τύχει να την ξαναδώ και θα έλεγα ότι σχεδόν την είχα ξεχάσει.




Είχα γράψει το παραπάνω ποστ όταν διάβασα αυτό το ενδιαφέρον άρθρο στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ για τον αξιοθρήνητο τρόπο που αντιμετωπίζει η Ελληνική Πολιτεία τα αυτιστικά παιδιά Αξίζει να το διαβάσετε.
.
.
UPDATE
.
Μόλις διάβασα στο ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ την ομιλία μιας μητέρας με αυτιστικό υιοθετημένο παιδί που βραβεύτηκε στην εκδήλωση για τις γυναίκες της χρονιάς.
Σας παραθέτω το απόσπασμα από το κείμενο της Αστερόπης Λαζαρίδου για να δείτε τι θα πεί να είσαι ΑΝΘΡΩΠΟΣ.
Και τα λόγια της ΚΥΡΙΑΣ(τα κεφαλαία δικά μου) Ευαγγελίας Χαβιάρα-Κοκκινάκη μάς έκαναν να ανασηκωθούμε από τον καναπέ μας, ακόμη και αν πριν από λίγα λεπτά η κάμερα εστίαζε στον Χριστόφορο Παπακαλιάτη που κρατούσε τον δίσκο με τα καναπεδάκια μοιράζοντάς τα στους διπλανούς του. «Οταν υιοθέτησε παιδί που ύστερα από λίγο εμφάνισε σημάδια αυτισμού, όλοι την παρότρυναν να το επιστρέψει στο Ιδρυμα, όμως εκείνη είπε ότι δεν είναι τηλεόραση που δεν δουλεύει καλά και πρέπει να τη γυρίσει πίσω» εξήγησε η Ελενα Μακρή-Λυμπέρη λίγο προτού της απονείμει το βραβείο «Εργου ζωής». Η κυρία Κοκκινάκη όμως δεν ανέβηκε χαμογελαστή να το παραλάβει σύμφωνα με το πρωτόκολλο. Εκμεταλλεύθηκε την ευκαιρία της δημοσιότητας κάνοντας έκκληση σε όλους να βοηθήσουν στην ανέγερση σχολείου για παιδιά με αυτισμό. «Είναι Γολγοθάς να χαίρεσαι και να μη χαίρεσαι, να μην μπορεί ένα παιδί να κάνει ένα απλό σφράγισμα χωρίς ολική νάρκωση με όλους τους κινδύνους που υπάρχουν σε κάτι τέτοιο, και όταν θέλει να σου δείξει τη χαρά του να χτυπάει τα χέρια του σαν φτερούγες που δεν μπορούν να πετάξουν» είπε και ξαφνικά όλοι σταμάτησαν ό,τι έκαναν για να την ακούσουν. Κάτι τέτοιες αλήθειες είναι ικανές να διαπεράσουν ακόμη και τα παραμορφωτικά φίλτρα της τηλεόρασης. Για λίγο αισθανθήκαμε ότι βρισκόμασταν κάπου αλλού. Τη γαλήνη ήρθε να διαταράξει το σκυλοσουξεδάκι της Ειρήνης Μερκούρη με το οποίο έκλεισε η βραδιά. Επρεπε να λείπει...