Δευτέρα 26 Οκτωβρίου 2009

ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΟΝ ΠΡΩΤΟ ΕΟΡΤΑΣΜΟ ΤΗΣ 28ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ



Μετά το σύμφωνο του Λιβάνου, η επικείμενη απελευθέρωση είχε οδηγήσει στον σχηματισμό της κυβέρνησης εθνικής ενότητας, με πρωθυπουργό τον Γεώργιο Παπανδρέου.
Στην κυβέρνηση συμμετείχαν και 6 υπουργοί, εκ μέρους της ΠΕΕΑ του ΕΑΜ και του ΚΚΕ .
Στην Ελλάδα ήδη αφότου άρχισε να διαφαίνεται η νίκη των συμμάχων , είχαν αρχίσει οι αψιμαχίες μεταξύ του ΕΑΜ και των άλλων αντιστασιακών οργανώσεων για το ποιός θα επικρατήσει μεταπολεμικά.
Για την νέα κυβέρνηση, ένα μείζον πρόβλημα αποτελούσε το μέλλον των δωσιλογικών γερμανοντυμένων Ταγμάτων Ασφαλείας, που είχαν ιδρυθεί από την κυβέρνηση Ράλλη για την αντιμετώπιση του ΕΛΑΣ και του ΕΑΜ και η προτεινόμενη λύση για αυτό το βασικό πρόβλημα στην Καζέρτα δεν ήταν ικανοποιητική για την αριστερά.
Παρά την εκρηκτική αυτή κατάσταση, που τελικά κατέληξε αργότερα σε εμφύλιο πόλεμο, την εποχή της απελευθέρωσης όλες οι πλευρές μιλούσαν για ειρηνική απελευθέρωση όπως διαβάζει κανείς στις αντιστασιακές τότε εφημερίδες την παραμονή της αποχώρησης των Γερμανών.

Στην Αθήνα το ΕΑΜ κυριαρχούσε στις συνοικίες ενώ στο κέντρο η εξουσία μοιραζόταν.
Στρατιωτικός διοικητής Αθηνών είχε οριστεί ο Σπηλιωτόπουλος που είχε διατελέσει πρώτος διοικητής Χωροφυλακής ,για ένα πεντάμηνο, στην κυβέρνηση Τσολάκογλου. Μετέπειτα διετέλεσε υπαρχηγός και αρχηγός της εθνικόφρονος οργάνωσης ΡΑΝ και συνεργάστηκε με την Χ του Γρίβα.
Στις 12 Οκτωβρίου ο Γερμανός διοικητής Φελμυ κατέθεσε στεφάνι στο μνημείο του Άγνωστου στρατιώτη και άρχισε η αποχώρηση των Γερμανών.
Πριν ακόμα καλά να αποχωρήσουν από το μνημείο οι Γερμανοί, ο κόσμος το καταπάτησε και άρχισε να πανηγυρίζει ενθουσιασμένος την λευτεριά του,όπως μπορεί να διαβάσει κανείς στις εφημερίδες της επομένης.




Στις 15-10-44 γίνεται παρέλαση των δεξιών αντιστασιακών οργανώσεων και αρχίζουν τα πρώτα επεισόδια με 7 νεκρούς και 82 τραυματίες.
Στα κεντρικά ξενοδοχεία ,γύρω από την Ομόνοια είχαν οχυρωθεί μέλη των «εθνικών οργανώσεων» ενσωματωμένοι οι περισσότεροι πλέον στην Χ του Γρίβα οι οποίοι και άρχισαν να πυροβολούν εναντίον αυτοκινήτου του ΕΑΜ.



Την επόμενη πολιτοφύλακες του ΕΑΜ πήγαν να συλλάβουν τον στρατηγό Πάγκαλο, παππού του σημερινού, και έξω από το σπίτι του έγινε νέα αιματηρή μάχη.
Ο Πάγκαλος συνελήφθη αργότερα από τη Εθνική κυβέρνηση και εγκλείσθηκε στις φυλακές Αβέρωφ, χωρίς συγκεκριμένη κατηγορία, αλλά κατάφερε να δραπετεύσει όταν στα Δεκεμβριανά ο ΕΛΑΣ επιτέθηκε στις φυλακές.
Ο Πάγκαλος είχε θεωρηθεί ότι βοήθησε τον Ράλλη στον σχηματισμό των ταγμάτων Ασφαλείας. Ήδη δε το 1942 ο Αναστάσιος Ταβουλάρης, από τους ανθρώπους του Πάγκαλου, είχε διοριστεί ως υπουργός Εσωτερικών που ουσιαστικά είχε και τις αρμοδιότητες της Δημόσιας Ασφάλειας για την καταστολή του «εσωτερικού εχθρού»
Ο Πάγκαλος συνελήφθη εκ νέου και τελικά απαλλάχτηκε με δικαστικό βούλευμα τον Σεπτέμβριο 1945.



Στις 18-10-44 φθάνει στην Αθήνα η ελληνική κυβέρνηση και γίνεται η τελετή της έπαρσης της σημαίας στην Ακρόπολη.

Στις εφημερίδες της εποχής συνεχώς αναγράφεται ότι ανευρίσκονται πτώματα εκτελεσθέντων σε διάφορες περιοχές της Αθήνας, τα οποία αποδίδονται σε εκτελέσεις των Γερμανών, αλλά προφανώς μερικά θα οφείλονται και σε ξεκαθάρισμα αντιπάλων των διαφόρων ενόπλων ομάδων, γι΄ αυτό και ο στρατιωτικός διοικητής εκδίδει διαταγή απαγορεύοντας τις συλλήψεις που γίνονται από αυτές τις ομάδες.


Ο Παπαδόγγονας, πατέρας του τεως υπουργού της ΝΔ, ήταν ο αρχηγός των Ταγμάτων Ασφαλείας στην Πελοπόννησο και με 500 άνδρες του βρισκόταν στην πολιορκούμενη από τον ΕΛΑΣ Τρίπολη, όταν τον Σεπτέμβριο του 44 έφτασε εκεί σαν προπομπός της κυβέρνησης ο Παν. Κανελλόπουλος. Αυτός μεσολάβησε και ο Παπαδόγγονας παραδόθηκε στις επίσημες ελληνικές αρχές οι οποίες και τον μετέφεραν, με ένα τμήμα του που διατήρησε ελαφρό οπλισμό, στις Σπέτσες και μετά στο στρατόπεδο στο Γουδί* στην Αθήνα όπου και σκοτώθηκε σε συμπλοκή με τον εφεδρικό ΕΛΑΣ.
Η ανησυχία για έκτροπα στην πρώτη επέτειο της 28ης Οκτωβρίου είναι έκδηλη στην ειδησεογραφία της παραμονής του εορτασμού.


Στην Αθήνα έχει έρθει ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Αγγλίας Ήντεν στον οποίο ο γεν. γραμματέας του ΚΚΕ Γ. Σιάντος του εύχεται το «καλώς ώρίσατε»
Ανήμερα στις 28-10-44 το κύριο άρθρο της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ θυμίζει ότι ο Μουσολίνι είχε καθιερώσει την 28η Οκτωβρίου σαν εθνική γιορτή της Ιταλίας γιατί τότε είχε καταλάβει την Ρώμη.
Δεν είχε φανταστεί ποτέ του όμως ότι αυτή η ημερομηνία θα γινόταν τελικά εθνική εορτή των Ελλήνων!



Ο εορτασμός ήταν λαμπρός και δυστυχώς μετά από αυτόν θα έπαιρνε αρκετά χρόνια πια για να ξαναγίνει το ίδιο λαμπρός με όλους τους Έλληνες μαζί και χωρίς επεισόδια σαν τα παρακάτω που ήταν το κακό προμήνυμα για την αδελφοκτόνο σύρραξη που θα επακολουθούσε.


ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΠΑΝΩ ΣΤΙΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΕΥΚΟΛΑ ΟΙ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ
.
*Γράφω στο Γουδί ,όπως ακριβώς αναγράφεται και στο λήμμα Παπαδόγγονας , στην Πάπυρος –Λαρούς –Μπριτάννικα.
Μια εκτεταμένη και ενδιαφέρουσα συζήτηση για το αν είναι σωστό το –στο Γουδί ή στου Γουδή έχει γίνει στα σχόλια του ποστ μου
ΝΑ ΠΑΜΕ ΤΟΥΣ ΠΡΟΔΟΤΕΣ ΣΤΟ ΓΟΥΔΙ ,ΑΛΛΑ ΠΟΥ ΑΚΡΙΒΩΣ ΘΑ ΤΟΥΣ ΠΑΜΕ;
.

ΥΓ
Μια ανάρτηση που αναφέρεται και στην επιστράτευση της 28ης Οκτωβρίου 1940 είχα γράψει πέρυσι.

Ο ΠΑΤΕΡΑΣ ΜΟΥ ΔΕΝ ΕΚΑΝΕ ΓΙΑ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ!


18 σχόλια:

  1. ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια: Η τιμή του ριζοσπάστη απο 25 εκατομμύρια στις 11 ανεβάινει στα 2 δις και μετά 4 δις στον ίδιο μήνα. Πληθωριστικαί δραχμαί...
    την καλημέρα μου :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Δυστυχώς 'ολα ξεκίνησαν απο τον Λίβανο,κακοι χειρισμοί ανίκανων και "άκαπνων" επαγγελματιών της πολιτικής με πρώτο και χειρότερο όλων τον Παπατζή, με ολίγη απο βασιλιά,με τα Αμερικανάκια να περιμένουν στην γωνία και τέλος με το ανεπαρκέστατο ντουέτο Σιάντου-Ιωαννίδη στο ΚΚΕ θεατάς των εξελίξεων που θα ακολουθούσαν ,πολύ καλή δουλειά,συγχαρητήρια!!(δεν ειμαι γλυφτης)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Μακάρι στα σχολεία να μαθαίναμε αυτά τα πράγματα για την Ελληνική ιστορία. Με διακατέχει πλήρης άγνοια, ευτυχώς που υπάρχει το διαδίκτυο και μαθαίνουμε και τίποτα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Φίλε, έκανες εξαιρετική δουλειά μιλάμε... Τόσες φυλλάδες εποχής ούτε στη Σχολή δεν είχα δει μαζεμένες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. latecomer-
    Αυτό που δεν πρόσεξες είναι ότι η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ της 11-10 ως παράνομο φύλλο όπως ήταν και ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ της ίδιας μέρας, διανέμεται δωρεάν σε αντίθεση με τα 25 εκ που κόστιζε ο δεύτερος.
    Επίσης όποιος γράφει δυό καλά λόγια δεν θεωρείται,τουλάχιστον από μένα,γλύφτης.
    Όσοι γράφουμε ένα μπλόγκ πάντα θέλουμε να ξέρουμε αν τα γραφόμενα μας ενδιαφέρουν κάποιο κόσμο άσχετα αν συμφωνεί ή διαφωνεί.

    Newton-
    Την ιστορία αυτής της εποχής με ακόμα ζωντανές τις μνήμες μην περιμένεις να την διδάξουν ακόμα στα σχολεία.
    Όχι βέβαια ότι και η παλαιότερη δεν διδάσκεται στα σχολεία ωραιοποιημένη και πάντα από την ελληνοκεντρική σκοπιά.

    ΙωάννηςΚ-
    Από ψηφιοποιημένες εφημερίδες.

    ο δείμος του πολίτη-
    Όπως έχεις καταλάβει από καιρό μου αρέσει να ερευνώ τα πράγματα και η ιστορία όπως γράφεται στην εποχή της έχει μεγαλύτερη αμεσότητα και βέβαια την αίσθηση της στιγμής.
    Αυτές δε οι μονόφυλλες εφημερίδες έπρεπε να χωρέσουν στις δύο σελίδες τους μια επικαιρότητα με ένα μεγάλο αριθμό γεγονότων στην Ελλάδα και το εξωτερικό και ισως θα έπρεπε να διδάσκονται στις σχολές δημοσιογραφίας για την περιεκτικότητα της ειδησεογραφίας τους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Μεγάλο ενδιαφέρον ο χαιρετισμός του ΓΓ του ΚΚΕ στον Αγγλο ΥπΕξ. "Κατέβασε" την εφημερίδα πριν το πάρουν χαμπάρι στο Κόμμα και άρουν την απόφαση της ειδικής επιτροπής που αποκαθιστούσε τη μνήμη του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Μπορώ να σβήσω οτιδήποτε από αυτά που έχουν γραφτεί στην Βίβλο του κόμματος;
    Θα ήταν ιεροσυλία!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Διάβασα με πολυ ενδιαφέρον όλες τις επιφυλλίδες της εποχής, ενα έξοχο αφιέρωμα στα μεταπολεμικά μας. Η αρχική ηρεμία και ευφορία της απελευθέρωσης αντικαθίσταται σταδιακά απο προβοκατόρικες ενέργειες διχασμού που αργότερα κατέληξαν στον Εμφύλιο. Ενδιαφέρουσα και η επαινετική στάση του Ριζοσπάστη προς Αγγλία και ΗΠΑ.

    Η ύπαρξη ενστόλων παρακρατικών ομάδων στην Αθήνα ήταν ο καταλύτης των γεγονότων. Και απο την άλλη μεριά, η παρουσία του ΕΑΜ δίπλα στον εθνικό στρατό, θυμίζει σημερινό Λίβανο οπου η Χεζμπολάχ διατηρεί δικό της στρατό παράλληλα με τον εθνικό στρατό της χώρας. Πολύ κακό μίγμα δυναμικών.

    Να σε ευχαριστήσω για το υπέροχο πόστ, που παρέχει πληροφορίες, για πολλούς ξεχασμένες και πολύτιμες, για το τί βίωσε αυτός το έρημος τόπος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Όπως πάντα , αρτιότατη και περιεκτική ιστορία.
    Λίβανος!!!
    Ή αλλιώς το κόμπλεξ της αριστεράς μπροστά στους Εγγλέζους αριστοκράτες.
    Ψαρωμένο το ανεκδιήγητο ντουέτο, Δεν ετολμησε να διεκδικήσει τίποτα.
    Ούτε καν να παρελάσουν οι αγωνιστές της αντίστασης ,ως ο μόνος συντεταγμένος στρατός στην απελευθέρωση της Αθήνας.
    Από κει και μετά , και με πρωθυπουργό τον άκαπνο Γεώργιο Παπανδρέου , όλα ηταν αναμενόμενα τρομάρα μας!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Ναι το είχα προσέξει ότι ήτανε μπέχο (ατσα και η κοινή γιαννιώτικη) αρχικά η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ. Σόρυ, το σχόλιο περι γλυψίματος δεν το έπιασα. Εννοείς επειδή σχολιάζω κάτι λεπτομέρεις καθε φορά και όχι το γενικό περιεχόμενο; Απλά κάτι τέτοιες μικρολεπτομέρειες μου τραβάνε την προσοχή. Αλλίμονο, αν δεν έβρισκα ενδιαφέροντα τα όσα γράφεις δεν θα παρακολουθούσα το μπλογκ. Και αν θυμάμαι καλά μόνο εκεί με την απλή αναλογική διαφώνησα, γενικά συμφωνώ μ' αυτά που γράφεις

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Αυτή την ιστορία με τον (παππού) Πάγκαλο δεν την ήξερα. Να σαι καλά Αθεόφοβε μου για τις πληροφορίες ή καλύτερα γνώσεις που μας δίνεις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Locus Publicus-
    Η διαφορά βέβαια με τον Λίβανο, την εποχή του ποστ, είναι ότι το ΕΑΜ ήταν στην ουσία ο στρατός στην Ελλάδα γιατί οι δυνάμεις της εξόριστης κυβέρνησης που ήρθαν ήσαν σαφώς πολύ λιγότερες και ουσιαστικά βασίζονταν στους εγγλέζους .

    demetrat-
    Εάν η αριστερά εκείνη την εποχή είχε κάποια αξιόλογη και ισχυρή προσωπικότητα πιθανώς τα πράγματα να είχαν εξελιχτεί διαφορετικά αν και από την Γιάλτα τα πράγματα είχαν μοιραστεί και ο πατερούλης δεν επρόκειτο,όπως και έγινε, να τους βοηθήσει στην Ελλάδα.

    latecomer-
    Έχεις δίκιο να μην καταλαβαίνεις το σχόλιο περί γλυψίματος γιατί δεν αφορούσε εσένα αλλά το σχόλιο ακριβώς μετά το δικό σου του loupasg που έγραφε:πολύ καλή δουλειά,συγχαρητήρια!!(δεν ειμαι γλυφτης)
    Ανεβοκατεβάζοντας το ποντίκι για να διαβάσω τα σχόλια παρέκαμψα κατά λάθος τον loupasg και νόμισα ότι το έγραφες εσύ!
    Με την ευκαιρία δε αυτή λέω στον loupasg ότι θυμήθηκα αυτό που έλεγε ο Μπράμς όταν είχε γεράσει και τον τιμούσαν και τον βράβευαν όλοι:
    Δεν με ενδιαφέρουν τα παράσημα,αλλά μ΄αρέσει τόσο πολύ να μου τα δίνουν!

    Meropi-
    Γι΄ αυτό και μου αρέσει να ψάχνω σε παλιές εφημερίδες που βρίσκεις λεπτομέρειες που τα σημαντικότερα γεγονότα της εποχής τις έχουν στείλει στην λήθη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Είναι πολύ σπάνιο να μπορεί να συλλέξει κανείς τόσες πληροφορίες και ακόμα σπανιότερο να ξέρει τι να τις κάνει αφού τις βρεί –όσο για το πώς να τις παρουσιάσει, πόσους αθεόφοβους ξέρουμε; Οι εφημερίδες μιάς εποχής δίνουν την τρίτη διάσταση της πραγματικότητας στα πλακέ ταμπλώ που δημιουργεί η επίσημη ιστορία –και μιλώντας για Ιστορία, και λίγο εκτός θέματος, πληροφοριακά, η γυναίκα μου κι’εγώ εντυπωσιαστήκαμε πρίν ένα χρόνο όταν ανακαλύψαμε ένα ενδιαφέρον ολικό κενό μεταξύ Αυγούστου 1940 και Απριλίου 1941 στά δύο βιβλία Ιστορίας και την μία εγκυκλοπαίδεια που έχουμε στο σπίτι, στην Ιταλία (τίποτα –τσιμουδιά-άλλα λόγια ν’αγαπιώμαστε). Λέμε φέτος να εισάγουμε και την 28η Οκτωβρίου στο εορτολόγιο, αλλά όχι σε σχέση με την προπολεμική σημασία της ημερομννίας εδώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. χαχα α στο καλο κι αρχισα να απολογουμαι χωρις λογο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. thinks-
    μην σου κάνει εντύπωση αυτό.
    Τα κράτη χρησιμοποιούν την ιστορία σαν όπλο προπαγάνδας και την διαμορφώνουν όπως ακριβώς τους βολεύει γι΄ αυτόν τον σκοπό.
    Είναι χαρακτηριστικό αυτό που είπε ,νομίζω ο Ορχάν Παμούκ όταν στην Αθήνα είδε το άγαλμα του Κολοκοτρώνη:
    Έπαθα σοκ,εγώ στο σχολείο είχα μάθει ότι αυτός ειναι αιμοσταγής δολοφόνος που σκότωσε αθώους στην κατάληψη της Τρίπολης!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Πολύ καλή ανάρτηση, όπως πάντα. Συγχαρητήρια!

    Από που ως που αντλούσε την νομιμοποίησή της η "εθνική κυβέρνησις", τουλάχιστον ως τις πρώτες εκλογές; Από τη συμφωνία ορισμένων αργόσχολων της Μ. Ανατολής; Και γιατί "εθνικός στρατός" και όχι συνάθροιση μερικών ανενεργών κατά τη κατοχή στρατιωτικών; Εννοείται ανενεργών κατά των κατακτητών, γιατί κατά των ανταρτών ήταν αρκετά ενεργοί...

    Τα πράγματα αλλάζουν μετά τις εκλογές, όπου η εθνικόφρων παράταξις νομιμοποιείται με τη λαϊκή ψήφο...Αλλά πως να συμμετάσχει το ΚΚΕ, αφού στην ύπαιθρο η βιομηχανία εκτελέσεων (ποιων; αυτών που αντιστάθηκαν!) και διώξεων καλά κρατούσε...Είτε έτσι, είτε αλλιώς το ΚΚΕ θα έχανε, θύμα της real politik των Μεγάλων!

    Ίσως όμως τα πάντα ήταν ανώφελα, αν ισχύει το χαρτάκι των Στάλιν-Τσόρτσιλ: Ή θα έμπαινε ο κόκκινος Στρατός ή οι Άλλοι! Δεν μου αρέσει η what if ιστορία, αλλά μάλλον καλύτερα που τα πράγματα ήρθαν όπως ήρθαν...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. Έξοχο ποστ δεν το προωθείς στην ηγεσία της ΟΛΜΕ; :P

    ΑπάντησηΔιαγραφή