Ο ΠΑΥΛΟΣ ΜΕΛΑΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΖΕΙ ΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΖΕΤΑΙ

Φωτογραφία του Παύλου Μελά αμέσως μετά την αποφοίτηση του από τη στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων με την ιδιόχειρη υπογραφή του
.
Πριν 35 περίπου χρόνια μια φαρμακευτική εταιρεία είχε κυκλοφορήσει μια σειρά με 4 φυλλάδια που είχαν φωτογραφίες της Αθήνας που είχε τραβήξει ο Παύλος Μελάς το διάστημα 1890-1896.
Από τα φυλλάδια αυτά έχω τα 3 και μου λείπει το πρώτο. (ΠΡΟΣΘΗΚΗ 20-1-2017 Ψάχνοντας σε κάτι χαρτιά μου βρήκα και το πρώτο φυλλάδιο και έτσι στο τέλος του ποστ προσέθεσα τις φωτογραφίες από αυτό)
Έχει ενδιαφέρον δε ότι τότε που κυκλοφόρησαν τράβηξαν φωτογραφίες από τα ίδια σημεία που είχε πάρει τις φωτογραφίες ο Μελάς!
Το συνοδευτικό κείμενο των φυλλαδίων στις λεζάντες το υπογράφει ο Σπύρος Παναγιωτόπουλος ,αντιπρόεδρος της Εθνικής Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών.
Όπως γράφει ο Γιάννης Σταθάτος μόνο γύρω στο 1890 εμφανίσθηκαν οι πρώτοι Eλληνες ερασιτέχνες ·φωτογράφοι και όπως ήταν φυσικό, ανήκαν στη μεγαλοαστική τάξη, αφού αυτοί διέθεταν την οικονομική ευχέρεια, αλλά και τον ελεύθερο χρόνο που απαιτούσε τότε η πρακτική της φωτογραφίας. Μεταξύ των ήσαν ο Παύλος Μελάς, η Αργίνη Σαλβάγου, η Μαίρη Παρασκευά και ο Κωνσταντίνος Ξύδας.Τόσο οι φωτογραφίες του 1890-96 όσο και οι φωτογραφίες των αρχών της 10ετιας του 1970 προβάλουν μια Αθήνα που έχει σήμερα σημαντικά αλλάξει μορφή.

1-2 Πυροβολαρχία πεδινού πυροβολικού παρατεταγμένη στην πλατεία Συντάγματος. Στο βάθος επί της οδού Όθωνος διακρίνεται το μέγαρο Μιλτιάδη Νεγρεπόντη.

3-4 Η οδός Αγχέσμου (ή Αγχεσμού) όπως λεγόταν τότε η οδός Αμερικής –Λυκαβηττού. Ο βράχος κάτω από τον Λυκαβηττό είναι δίπλα από το κτήριο της σχολής Δοξιάδη.Όλη η περιοχή αυτή έχει σήμερα κτιστεί και ο βράχος δεν είναι πια ορατός..

5-Ο ισθμός της Κορίνθου «εν τω γίγνεσθαι» (αρχές 1993)

6-Το Παναθηναϊκό Στάδιο κατά την εποχή της μαρμαρώσεως του. Ας σημειωθεί ότι το στάδιο δεν ήταν έτοιμο όταν έγιναν οι πρώτοι Ολυμπιακοί αγώνες. Ένα τμήμα των κερκίδων έμενε ακάλυπτο και ο στίβος είχε πρόχειρα στρωθεί.

7-Ο Παύλος Μελάς στο στάδιο που μόλις έχει αποπερατωθεί με τον Αναστάσιο Μεταξά αρχιτέκτονα του Σταδίου.

8-9-Η Ακρόπολις από την οδό Κολοκοτρώνη ,που στην μικρή της πλατεία ήταν στημένο στην αρχή το άγαλμα του Γέρου του Μωριά. Αντίκρυ από αυτό (Σταδίου και Αμερικής) μέχρι τον μεσοπόλεμο υπήρχε το εμποροραφείο του Λιάκου που διαφημιζόταν από την απέναντι γωνία με την εξής επιγραφή «εκεί που δείχνει ο ένδοξος Κολοκοτρώνης» Ο Δήμος Αθηναίων ονόμασε έτσι τον δρόμο γιατί ο Κολοκοτρώνης κατοικούσε εκεί μέχρι τον θάνατο του σε ένα χαμηλό σπίτι κοντά στην Αγίου Μάρκου.
Στην φωτογραφία διακρίνεται το κοσμικό κέντρο της εποχής «Κεφεστιατόριον της Πόλεως» στα ελληνικά και γαλλικά. Στην θέση του στην φωτογραφία του 70 το ξενοδοχείο ATHENE PALLAS
Δίπλα από αυτό και μεταξύ του κτηρίου που φθάνει στην Βουλής υπάρχει η ανοικτή στοά που οδηγούσε στο θέατρο ΚΕΝΤΡΙΚΟΝ που σήμερα έχει γκρεμιστεί.

10-11-Το καλαίσθητο νεοκλασικού ρυθμού μέγαρο των Μελάδων στην γωνία Πανεπιστημίου και Αμερικής. Απέναντι μόλις θεμελιωνόταν ένα νέο κτήριο.
Στην ίδια περίπου θέση υπήρχε μέχρι πριν λίγα χρόνια ,από αυτή τη φωτογραφία,το ιδιόκτητο κτήριο της Αθηναϊκής Λέσχης που ιδρύθηκε από τον Μιχαήλ Μελά το 1875 και που στεγάζεται στο νέο κτήριο της φωτογραφίας με την Εμπορική τράπεζα.

12-13- Το Κεφαλάρι της Κηφισιάς. Την πρωτομαγιά οι πιο εύποροι πήγαιναν εκεί με το « Θηρίο» ενώ οι περισσότεροι Αθηναίοι πήγαιναν στην Αλυσίδα ,δηλαδή στο τέρμα Πατησίων που υπήρχε μια αλυσίδα που την έβαζαν όταν περνούσε το τραίνο για να αποφεύγονται τα ατυχήματα.

14-15-Επίσημη συγκέντρωση στην στρατιωτική λέσχη της οδού Πανεπιστημίου και η προ 35τιας εικόνα της Πανεπιστήμιου-Βουκουρεστίου.

.

Εκτός από τις φωτογραφίες των φυλλαδίων βρήκα και μερικές άλλες τραβηγμένες από τον ίδιο όπως και μερικές άλλες του ιδίου και της οικογένειας του .

16-Άσκηση Ευελπίδων στο Πυροβολικό. Την φωτογραφία τράβηξε ο Παύλος Μελάς

17-Mέλη της οικογένειας Στέφανου Δραγούμη στο εσωτερικό του σπιτιού τους, γύρω στα 1890. H φωτογραφία, τραβηγμένη από τον Π. Mελά, δίνει απτή εικόνα του γούστου και της μόδας που επικρατούσαν στα αστικά σπίτια των Αθηνών κατά τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αι., καθώς διαμορφώνεται τότε η πρώτη αστική τάξη στην Eλλάδα. O ευρωπαϊκός αέρας είναι έκδηλος, αφού βρισκόμαστε στις αφετηρίες του σταδιακού εξευρωπαϊσμού σε όλους τους τομείς (φωτ. λεύκωμα: «αναμνήσεις», Eθνικό Iστορικό Mουσείο).

18- Oι γιοι του Mιχαήλ Γ. Mελά στις παραμονές του ελληνοτουρκικού πολέμου του ’97. Oρθιος από δεξιά: Λέων (Mασσαλία 1872 - Αθήνα 1905), Παύλος (Mασσαλία 1870 - Στάτιτσα 1904), Kωνσταντίνος (Mασσαλία 1874 - Αθήνα 1953), Bασίλειος (Αθήνα 1879 - 1956), καθιστός αριστερά, και Γεώργιος (Mασσαλία 1866 - Λονδίνο 1931) καθιστός στο κέντρο.

Από τα πέντε αδέλφια, τρεις μόνιμοι αξιωματικοί, ένας έφεδρος, ο Γεώργιος ως τον βαθμό του επιλάρχου, θα διατελέσει στη συνέχεια ιδιαίτερος γραμματέας του βασιλιά Kωνσταντίνου. Mόνο ένας, ο Λέων, θα ακολουθήσει πολιτική καριέρα με το κόμμα Δεληγιώργη, ενώ μετά τους Bαλκανικούς, απόστρατος θα μπει στην πολιτική σκηνή και ο Kωνσταντίνος. Γόνοι καλής οικογένειας, τόσο με τις σπουδές όσο και με την επαγγελματική τους σταδιοδρομία, συνιστούν αντιπροσωπευτικό δείγμα των τότε ανερχόμενων αστικών στρωμάτων (φωτ.: συλλογή Nαταλίας Iωαννίδη)

19-Η οικογένεια Μελά στο σπίτι της. Ο Παύλος Μελάς Εύελπις, 1889

20-Ο Παύλος Μελάς με τη στολή ανθυπολοχαγού του πυροβολικού Φωτ.Boehringer

21-Η οικογένεια του

22-Με την γυναίκα και τα παιδιά του.

23-Ο Μελάς και η γυναίκα του Ναταλία.

24-Mε πολιτικά ο Παύλος Mελάς (αριστερά) υπομειδιά, βλέποντας στα δεξιά του τη Nαταλία που κάτι να προσπαθεί να διαβάσει εμπρός σε φιλικό ζεύγος. (φωτ.: συλλογή Nαταλίας Iωαννίδη).

25-Το σπίτι του Π. Μελά στην Κηφισιά (φωτ. πριν από το 1900)

26-Παύλος Μελάς

27-Η πρώτη φωτογραφία του που στέλνει στη σύζυγό του Ναταλία, με τη στολή του μακεδόνα αντάρτη

28-Ο τάφος το Παύλου Μελά. Φωτογράφος ο Λεωνίδας Παπάζογλου (1872 - 1918), Φωτογραφικά πορτραίτα από την Καστοριά και την περιοχή της την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα, Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, 2004.

.

ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΠΑΝΩ ΣΤΙΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΜΕΓΑΛΩΣΟΥΝ

.

ΠΡΟΣΘΗΚΗ 20-1-2017

                                    Ο Λυκαβηττός όπως φαινόταν από την οδό Ηροδότου.

Ο «Κωλοσούρτης» ο ατμοκίνητος τροχιόδρομος Αθηνών-Φαλήρου στην Πανεπιστημίου μπροστά από το Ιλίου Μέλαθρον..