ΤΙ ΞΕΡΟΥΜΕ ΜΕΧΡΙ ΣΤΙΓΜΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΔΕΛΤΑ

 

Σε ένα ενδιαφέρον εκλαϊκευμένο άρθρο της στο ΒΗΜΑ, η Ιωάννα Σουφλερή γράφει σχετικά με το Τι συμβαίνει με το στέλεχος Δέλτα.
Παίρνοντας στοιχεία από το άρθρο, δίνω απαντήσεις σε συνήθη ερωτήματα που υπάρχουν σχετικά με το στέλεχος αυτό του κορονοϊού.
Οι υπογραμμίσεις είναι δικές μου. Οι φωτογραφίες και το κείμενο με μπλέ είναι από το άρθρο.
 
1-Από πού μας ξεφύτρωσε αυτό τα στέλεχος;
Το στέλεχος Δέλτα έχει προκύψει από προϋπάρχοντα στελέχη έπειτα από μια σειρά μεταλλάξεων (δηλαδή αλλαγών στο γενετικό υλικό του) και όχι μία και μόνη μετάλλαξη.
Οι αλλαγές αυτές στο γενετικό υλικό συνεπάγονται αλλαγές σε κομβικής σημασίας πρωτεΐνες του ιού. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο στην περιοχή του γενετικού υλικού η οποία κωδικοποιεί τη σύνθεση της πρωτεΐνης ακίδας του ιού, το στέλεχος Δέλτα φέρει 10 μεταλλάξεις.
 
2-Τι σημασία έχει αυτό;
Καθώς η πρωτεΐνη ακίδα στην επιφάνεια του ιού είναι αυτή που αλληλεπιδρά με τα ανθρώπινα κύτταρα προκειμένου ο ιός να εισέλθει σε αυτά, οι εν λόγω μεταλλάξεις φαίνεται ότι διευκολύνουν την είσοδο του στελέχους Δέλτα στον ανθρώπινο οργανισμό.
Γεγονός το οποίο εξηγεί γιατί απαιτούνται τέσσερις και όχι έξι ημέρες από τη μόλυνση μέχρι την εμφάνιση των συμπτωμάτων, αλλά και γιατί σύμφωνα με πρόσφατη δημοσίευση στην επιθεώρηση Νature το ιικό φορτίο όσων μολύνονται από το στέλεχος Δέλτα μπορεί να είναι και 1.000 (!) φορές μεγαλύτερο σε σχέση με το Αλφα.
 
3-Υπάρχει διαφορά στην διάγνωση και την θεραπεία μεταξύ του στελέχους Δέλτα και του αρχικού;
Σε ό,τι αφορά τη διάγνωση και τη θεραπεία, τα πράγματα μάλλον παραμένουν ως έχουν: οι αλλαγές στον ιό δεν είναι τόσο δραματικές ώστε αυτός να μην ανιχνεύεται από τα τεστ, ενώ τα τρία από τα τέσσερα θεραπευτικά σκευάσματα τα οποία βασίζονται σε μονοκλωνικά αντισώματα (τα LY-CoV016, REGN10987 και REGN10933) αποδείχθηκαν ικανά να αποτρέπουν την είσοδο του ιού στα ανθρώπινα κύτταρα.
 
4-Ποια θα είναι η αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτής της πανδημίας;
Η διεθνής στρατηγική για την αντιμετώπιση του SARS-CoV-2 έχει βασιστεί στην πρόληψη. Όχι μόνο επειδή προς το παρόν τα θεραπευτικά μονοκλωνικά αντισώματα παράγονται σε πολύ μικρές ποσότητες για να μπορέσουμε να βασιστούμε σε αυτά, αλλά και επειδή διαχρονικά η επιδημιολογική εμπειρία έχει δείξει ότι ο εμβολιασμός είναι το ισχυρότερο ανάχωμα απέναντι στα λοιμώδη νοσήματα.

5-Υπάρχει διαφορά στον κίνδυνο που αντιμετωπίζουν οι ανεμβολίαστοι με τους εμβολιασμένους;
Ο πληθυσμός που κινδυνεύει περισσότερο να προσβληθεί και να νοσήσει από το στέλεχος Δέλτα είναι οι ανεμβολίαστοι.
Όσο για τους εμβολιασμένους, αυτοί μπορούν να προσβληθούν, ωστόσο σε σχέση με τους ανεμβολίαστους φαίνονται στην πλειονότητά τους προστατευμένοι από βαριά νόσο.
Υπάρχει όμως και μια μερίδα εμβολιασμένων ιδιαίτερα ευάλωτη στο στέλεχος Δέλτα, όπως αποδεικνύεται από τα πρόσφατα στατιστικά στοιχεία από τις νοσηλείες στο Ισραήλ (όπου το 59% των νοσηλευομένων ήταν εμβολιασμένοι με το 81% από αυτούς να έχουν εμβολιαστεί στις αρχές του χρόνου καθώς ήταν άνω των 60 ετών).
Ευρήματα όπως τα παραπάνω καταδεικνύουν την αναγκαιότητα τρίτης δόσης εμβολίου, τουλάχιστον για τις πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.
Ωστόσο, το να προχωρούν οι χώρες του δυτικού κόσμου σε τρίτη δόση όταν σε άλλα σημεία του πλανήτη ελάχιστοι έχουν λάβει την πρώτη δεν είναι ούτε ηθικό ούτε σοφό: τα νέα στελέχη αναδύονται ακριβώς εκεί όπου ο ιός αφήνεται να επελαύνει. Και αν είναι κάτι στο οποίο όλοι οι ειδικοί συμφωνούν είναι ότι το στέλεχος Δέλτα δεν θα είναι το τελευταίο που θα μας απειλήσει.
 
6-Οπότε τι κάνουμε;
Προς το παρόν πάντως, επισημαίνουν ότι ο εμβολιασμός θα πρέπει να συνδυαστεί με την αυστηρή τήρηση των υγειονομικών μέτρων, όπως η χρήση μάσκας, η τήρηση των αποστάσεων και ο σωστός εξαερισμός των εσωτερικών χώρων.
 
7-Ποια η σημασία της μεταδοτικότητας του στελέχους Δέλτα;
Για να αντιληφθεί κανείς τη δυναμική ενός ιού με αυξημένη μεταδοτικότητα θα πρέπει να εξετάσει τις συνέπειες που έχει αυτή εκθετικά.
Αν, για παράδειγμα, έχουμε δύο ιούς και ο πρώτος μολύνει κατά μέσο όρο τρεις ανθρώπους την ημέρα ενώ ο δεύτερος τέσσερις, η διαφορά τους μπορεί να μη μας φαίνεται πολύ μεγάλη (παρότι στην πραγματικότητα μιλούμε για αύξηση που ξεπερνά το 30%).
Η διαφορά όμως σε αριθμό κρουσμάτων μέσα σε 10 ημέρες είναι τεράστια: ο πρώτος θα έχει μολύνει σχεδόν 60.000 ανθρώπους, ενώ ο δεύτερος θα έχει ξεπεράσει το ένα εκατομμύριο!
Ακόμη και αν η λοίμωξη που προκαλούν οι δύο υποτιθέμενοι ιοί είναι της ίδιας έντασης, είναι φανερό ότι ο δεύτερος τελικά θα έχει καταφέρει πολύ μεγαλύτερο πλήγμα στον πληθυσμό.
Παραδείγματος χάριν, αν η θνητότητα και των δύο είναι της τάξεως του 0,01%, στην πρώτη περίπτωση αναμένονται 6 θάνατοι, ενώ στη δεύτερη 100!
Από τα στατιστικά δεδομένα οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι η μετάλλαξη Δέλτα είναι το μεταδοτικότερο στέλεχος του SARS-CoV-2 μέχρι τώρα: έχει διπλάσια μεταδοτικότητα από το αρχικό στέλεχος του ιού που αναδύθηκε στη Γουχάν της Κίνας και είναι περίπου 60% μεταδοτικότερη από τη μετάλλαξη Αλφα η οποία το 2020 προκάλεσε τα πρώτα πανδημικά κύματα ανά τον κόσμο.
Τα δεδομένα σχετικά με τη σφοδρότητα της νόσου που προκαλεί η Δέλτα παραμένουν ασαφή.

Κλείνοντας θέλω να τονίσω την σημασία που έχουν οι εμβολιασμοί, γιατί χάρις σε αυτούς, μέχρι τα τέλη Ιουνίου 2021, σύμφωνα με αντίστοιχους υπολογισμούς  αποτράπηκαν στις:
ΗΠΑ 1.250.000 νοσηλείες και 279.000 θάνατοι ενώ στο
Ηνωμένο Βασίλειο 7.200.000 μολύνσεις και 27.000 θάνατοι.