Α-ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ

Χάρτης με τις διάφορες ονομασίες της αρχαιότητας των περιοχών της Μικράς Ασίας.
.
Το αεροπλάνο από την Κωνσταντινούπολη μας έφερε στο μοντέρνο αεροδρόμιο της Σμύρνης .Με έκπληξη είδα να ονομάζεται Αντνάν Μεντερές ! Ευτυχώς που ο Ελ. Βενιζέλος έγινε αεροδρόμιο χωρίς να χρειαστεί πρώτα να τον κρεμάσουν όπως τον μακαρίτη τον Μεντερές !
Τα παράλια της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Μεσόγειο και οι πόλεις που υπάρχουν σ΄ αυτά είναι πλήρως ανεπτυγμένες και θυμίζουν τα αντίστοιχα τουριστικά θέρετρα της Ελλάδας.
Η Σμύρνη ,που τόσες τραυματικές αναμνήσεις ξυπνάει στους Έλληνες, είναι σήμερα μια σύγχρονη πόλη που σε τίποτα δεν θυμίζει τις εικόνες που έχουμε στο μυαλό μας από τις παλιές φωτογραφίες.
Ακόμα και η μαρτυρική παραλία στην οποία κατά το βιβλίο της Ιστορίας που αποσύρθηκε: Χιλιάδες Έλληνες συνωστίζονται στο λιμάνι προσπαθώντας να μπουν στα πλοία και να φύγουν για την Ελλάδα…” δεν υφίσταται πλέον γιατί έχει γίνει εκτεταμένη επιχωμάτωση και επέκταση της αρχικής παραλίας μέσα στην θάλασσα.

Εικόνες της σύγχρονης Σμύρνης 3ης σε μέγεθος πόλης της Τουρκίας με 3.740.000 κατοίκους.

Η πλατεία μπροστά από την Διεθνή Έκθεση της Σμύρνης, η οποία βρίσκεται εκεί που ήταν η ελληνική συνοικία πριν την καταστροφή.

Εικόνες της Σμύρνης κοντά στην παραλία.

Η σημερινή παραλία της Σμύρνης. Το 1922 η παραλία ήταν πίσω από τα κτήρια.

Το τζαμί στην κεντρική πλατεία της Σμύρνης στην περιοχή Κονάκ.(1799)

Στην ίδια πλατεία υπάρχει ο μαρμάρινος πύργος του Ρολογιού, έργο του Φραγκολεβαντίνου Raymond Charles Père το 1901.¨Ηταν δώρο του Κάιζερ Γουλιέλμου ΙΙ στον Αμπντούλ Χαμίτ ΙΙ για τα 25 χρόνια από την ανάληψη της εξουσίας στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Η κεντρική αγορά με μερικά παλιά σπίτια.

Αλλά πριν να ξεκινήσω το οδοιπορικό στα παράλια της Μικράς Ασίας, για να γίνει κατανοητό γιατί έβαλα τον τίτλο ένα ταξίδι στην Ιστορία, θα σας δώσω μερικά χρήσιμα συνοπτικά στοιχεία για τους λαούς που πέρασαν και άφησαν τα ίχνη τους από αυτά τα μέρη.
Αρχικά η περιοχή κατοικήθηκε από το 1500-1000 πΧ από τους Χετταίους ή Χιττίτες μέχρι την Έφεσο και την Σμύρνη.
Γύρω στα 1100 πΧ Έλληνες από την Ήπειρο και την Θεσσαλία αποίκησαν τα νότια παράλια
Από τον 9-6ο αιώνα Ίωνες –Αιολείς- Δωριείς έφτασαν στα παράλια ως έμποροι, αποικιστές, τυχοδιώκτες και στρατιώτες, έκτισαν τις πόλεις τους, αναμείχθηκαν με τους γηγενείς πληθυσμούς υιοθέτησαν τμήμα της θρησκείας τους και σύντομα εγκαθίδρυσαν έναν αξιόλογο πολιτισμό που προπορεύθηκε σε πολλές περιπτώσεις εκείνου της ηπειρωτικής Ελλάδας
Τον 6ο αιώνα οι Πέρσες κατέλαβαν την περιοχή αφού νίκησαν τον βασιλιά της Λυδίας Κροίσο.
Η εκστρατεία του Μεγάλου Αλέξανδρου και η κατάκτηση της Μικράς Ασίας μετά την ήττα των Περσών, ήταν καθοριστική για την περιοχή.
Ο Αλέξανδρος είχε οραματιστεί τη δημιουργία μια νέας αυτοκρατορίας, και όχι την προσάρτηση εδαφών στο βασίλειο της Μακεδονίας. Ο Αλέξανδρος υποστήριζε και στήριζε τον πλουραλισμό και την ισοτιμία μεταξύ των κοινωνιών, επιδείκνυε σεβασμό στην πολιτισμική ετερότητα, έτρεφε αντίθεση στην τότε πολεμική κουλτούρα σφαγών, λεηλασιών και εξανδραποδισμού των γυναικών.
Στις Ιωνικές πόλεις που κατέκτησε, κατήργησε τα ολιγαρχικά και τυραννικά πολιτεύματα που είχαν επιβάλει οι Πέρσες και εγκατέστησε δημοκρατίες, καταργώντας παράλληλα την βαριά φορολογία.
Η πορεία που ακολουθήσαμε είναι σχεδόν παρόμοια με αυτήν του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Στα ελληνικά σε λευκό φόντο οι αρχαιολογικοί χώροι που επισκεφτήκαμε.Με την μαύρη γραμμή σημειώνεται η πορεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

.

Μετά τον θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου το 323 πΧ ακολουθεί η Ελληνιστική περίοδος με τα πολυπολιτισμικά ελληνιστικά βασίλεια της Ανατολής, μέχρι το 146 π.Χ. και κατά άλλους το 30 π.Χ. οπότε συμβαίνει η κατάλυση και του τελευταίου ελληνιστικού βασιλείου, αυτού των Πτολεμαίων, από τους Ρωμαίους.
Η ελληνιστική κοινή, δηλαδή τα απλοποιημένα ελληνικά κυριαρχούν σε όλη την ανατολική Mεσόγειο και αναδεικνύονται στη διεθνή γλώσσα της εποχής αυτής.
Η γλώσσα αυτή αποτελεί μια περισσότερο απλοποιημένη εκδοχή της Αττικής γλώσσας, γεγονός που υπαγορεύεται από τις νέες ανάγκες χρήσης της από μεγάλες και ανομοιογενείς ομάδες πληθυσμού στο αχανές βασίλειο του Αλεξάνδρου. Η Ελληνιστική Κοινή γίνεται διεθνής γλώσσα και χρησιμοποιείται από τους Έλληνες και τους εξελληνισμένους ξένους της Μικράς Ασίας, της Αιγύπτου, της Συρίας, της Περσίας.. Δεν είναι μόνο η επίσημη γλώσσα της διοίκησης, αλλά και η γλώσσα της διανόησης, της λογοτεχνίας, κι ακόμη η γλώσσα των εμπορικών συναλλαγών, ο κοινός κώδικας των ποικίλλων κατοίκων του ελληνιστικού κόσμου, η lingua franca (κοινή διάλεκτος) της εποχής.
Ακολούθησαν οι πόλεμοι με τη δημοκρατική Ρώμη (190 - 63 π.Χ.), που τελείωσαν με την ήττα και το θάνατο του μεγάλου Μιδραδάτη ΣΤ΄, του "Ανατολίτη υπερασπιστή της ελληνικής ελευθερίας" και η κατάκτηση της περιοχής από τους Ρωμαίους.
Γενικά οι πρώτοι τρεις αιώνες της Ρωμαϊκής διακυβέρνησης ήταν περίοδος ειρήνης και ευημερίας για την ευρύτερη περιοχή της Μ. Ασίας αλλά αυτή την περίοδο ειρήνης ακολούθησαν τρεις αιώνες περίπου πολέμων της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας με την Περσία.
Η εκμηδένιση της περσικής φιλοδοξίας από τον αυτοκράτορα Ηράκλειο (610-641) απλώς μετέθεσε χρονικά τον κίνδυνο.
Ο Ηράκλειος αφού το Βυζάντιο απώλεσε το μεγαλύτερο μέρος των ασιατικών και δυτικών χωρών του, είναι ο Αυτοκράτορας που καθιέρωσε την ελληνική γλώσσα κατά την διάρκεια της βασιλείας του ως την επίσημη γλώσσα του ρωμαϊκού κράτους, αντικαθιστώντας στα επίσημα έγγραφα, επιγραφές και νομίσματα το “Imperator Caesar, Augustus” με το “Βασιλεύς”.
Έτσι έθεσε τέλος στη διγλωσσία που υπήρχε ανάμεσα στην κρατική διοίκηση και τον στρατό που χρησιμοποιούσαν τη λατινική και τις ευρείες λαϊκές μάζες της Ρωμαϊκής Ανατολής, που τη θεωρούσε ακατανόητη, και καθιέρωσε την ελληνική ως επίσημη.
Στους Πρώιμους Bυζαντινούς χρόνους, η ελληνική (στην Ανατολή) και η λατινική (στη Δύση) ήταν οι δύο γλώσσες της διοίκησης και του πολιτισμού.
Την ελληνική μιλούσαν κατά παράδοση στην Ελλάδα και την Κύπρο, στα παράλια της Μικράς Ασίας και στη νότια ακτή της Κριμαίας. Ανατολικότερα, ήταν πολύ διαδεδομένη στις πόλεις που είχαν ιδρυθεί στη διάρκεια της ελληνιστικής κυριαρχίας, όπως στην Αντιόχεια, την Απάμεια, τη Σελεύκεια και τη Λαοδίκεια. Αντίστοιχα, η λατινική ήταν η κυρίαρχη γλώσσα στην Ιταλία και στην κατά μεγάλο βαθμό εκρωμαϊσμένη βόρεια αφρικανική ακτή. Ωστόσο, στους Πρώιμους Bυζαντινούς χρόνους η αυτοκρατορία αποτελούσε επίσης ένα μωσαϊκό από χώρες και εθνότητες, όπου η πλειοψηφία των απλών ανθρώπων της υπαίθρου δε μιλούσε ούτε ελληνικά ούτε λατινικά.
Δεν πρέπει λοιπόν να θεωρεί κανείς βλέποντας το πλήθος των επιγραφών που υπάρχουν στα δημόσια κτήρια στις διάφορες πόλεις ότι σε όλα αυτά τα μέρη οι κάτοικοι ήσαν αμιγώς ελληνικοί πληθυσμοί .
Επίσης οι περισσότερες πόλεις που αναπτύχθηκαν κατά την ρωμαϊκή περίοδο είχαν ουσιαστικά μια ρωμαϊκή μεν πολεοδομική διάταξη που βασίζεται στο ιπποδάμειο σύστημα, και οι Ρωμαίοι είχαν μεν την διοίκηση χωρίς όμως αντίστοιχο εποικισμό των πόλεων αυτών από Ρωμαίους.
Όπως έχω ξαναγράψει η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία" ή "Ρωμανία" όπως ονομαζόταν στην εποχή του το Βυζάντιο (αυτή η ονομασία επικράτησε στην Δύση μετά τον 17ο αιώνα), ξεκινά ως εκχριστιανισμένο ρωμαϊκό κράτος της Ανατολής με λατινική παιδεία στην αρχή, μεταβάλλεται σε εξελληνισμένη αυτοκρατορία της χριστιανικής Ανατολής στην ακμή του, και καταλήγει να μεταβληθεί σε ορθόδοξη ελληνική πολιτεία στο τέλος της ζωής του.
Οι αραβικές επιδρομές από το 672 έως το 717 απωθήθηκαν από την Κωνσταντινούπολη και η περιοχή έμεινε "θέμα" υπό Βυζαντινή διακυβέρνηση.
Οι Άραβες και οι διάδοχοί τους, οι Τούρκοι, διεκδίκησαν επίμονα την Ανατολία και τελικά τα κατάφεραν.

Εξαιρετική απεικόνιση με τις αντίστοιχες χρονολογίες της κατάληψης της Μικράς Ασίας από τους διάφορους κατακτητές.

.ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΠΑΝΩ ΣΤΙΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΜΕΓΑΛΩΣΟΥΝ

.