ΜΟΝΤΕΛΑ ΠΛΟΙΩΝ ,ΜΟΝΤΕΛΑ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΠΩΣ ΑΠ΄ ΤΑ ΨΗΛΑ ΒΡΙΣΚΕΣΑΙ ΣΤΑ ΧΑΜΗΛΑ.

Υδατογραφία 61χ81 του Louis Roux, πίνακας ζωγραφισμένος στην Μασσαλία το 1889 (Μουσείο Γαλαξιδίου)
.

Νομίζω ότι μετά το προηγούμενο ποστ που είχε θέμα τους μακρινούς προγόνους μας ήρθε η ώρα για να γράψω κάτι και για τους πιο κοντινούς.
Ένα δημοσίευμα στην Ε της 9-6-08 για δύο καραβομαραγκούς που φτιάχνουν με ιδιαίτερο μεράκι μοντέλα-μινιατούρες πλοίων μέχρι το 1 ½ μέτρο, μου έφερε στο μυαλό αναμνήσεις από τα παιδικά μου χρόνια.
Στο σπίτι της γιαγιάς μου, από την πλευρά της μάνας μου υπήρχαν 2 τέτοια μοντέλα φορτηγών καραβιών του μεσοπολέμου.
Ο παππούς μου ,Γαλαξιδιώτης την καταγωγή και καπετάνιος το επάγγελμα, συνέχισε την ναυτική παράδοση της οικογένειας του η οποία είχε ξεκινήσει από ιστιοφόρα από τον 19 αιώνα .
Ένα εξαιρετικής ομορφιάς ιστιοφόρο της οικογένειας του παππού μου είναι και το μπάρκο που απεικονίζεται στον πίνακα. Εκείνα τα χρόνια οι καραβοκύρηδες είχαν ιδιαίτερο δεσμό με τα σκάφη τους ,τα κυβερνούσαν οι ίδιοι και όταν έπιαναν σε μεγάλα λιμάνια όπως η Μασσαλία έβαζαν ζωγράφους που ειδικεύονταν στο να ζωγραφίζουν καράβια ,να τους αποθανατίσουν σε πίνακα το σκάφος τους.
Το «Άγιος Σπυρίδων» ναυπηγήθηκε το 1869 στο Γαλαξίδι και η καθαρή του χωρητικότητα ήταν από τις μεγαλύτερες για την εποχή 302 τόνοι.
Τα ιστιοφόρα που κατασκευάζονταν στο Γαλαξίδι ήσαν εξαιρετικής ομορφιάς και είναι χαρακτηριστικό ότι σε καλλιστεία πλοίων( !!) που έγιναν στην Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ στα τέλη του 19ου αιώνος είχε βραβευθεί το γαλαξιδιώτικο μπάρκο «Αίολος»
Το τέλος του 19ου αιώνα και η αρχή του 20ου είναι η εποχή που τα ιστιοφόρα αρχίζουν να αντικαθίστανται από ατμοκίνητα πλοία και αυτό σηματοδοτεί και την παρακμή της Γαλαξιδιώτικης ναυτιλίας. Προνοητικός ο παππούς έχει αποκτήσει από τις αρχές του περασμένου αιώνα 7 ατμοκίνητα φορτηγά πλοία 10.000 κόρρων το μεγαλύτερο έως 680 το μικρότερο. Εκείνα τα χρόνια τα ναυπηγεία του εξωτερικού μαζί με το πλοίο που σου παρέδιδαν, σου έδιναν και ένα μοντέλο του πλοίου σου, ακριβή μικρογραφία του, σε μέγεθος περίπου 1 ½ μέτρου μέσα σε γυάλινη προθήκη.

Το μοντέλο ήταν ολόκληρο σαν την παραπάνω φωτογραφία που δείχνει ένα φορτηγό εκείνης της εποχής, ή ήταν ακριβώς το μισό κολλημένο σε καθρέπτη οπότε σου έδινε την εικόνα του ολόκληρου.
Ο παππούς χάρις στα καράβια απέκτησε μεγάλη περιουσία, έκτισε ένα πολύ ωραίο σπίτι στο Φάληρο (για το σπίτι αυτό στο ποστ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΦΑΛΗΡΟ) και είχε αποκτήσει και από τα πρώτα αυτοκίνητα της τότε εποχής. Οικογενειάρχης εκ πεποιθήσεως προσέθετε καμπίνες στα φορτηγά για παίρνει σε μερικά ταξίδια και την οικογένεια μαζί του και έτσι η μάνα μου μικρή είχε γνωρίσει αρκετά λιμάνια της Μεσογείου.

Ο παππούς με την γιαγιά μου, την μάνα μου και τον αδελφό της. Προφανώς την φωτογραφία την τραβάει η μεγαλύτερη αδελφή της μάνας μου.

.

Όμως η ναυτιλία έχει σκαμπανεβάσματα και όσο καλός καπετάνιος και να ήταν και να είχε αντιμετωπίσει με επιτυχία πολλές φουρτούνες ,η οικονομική καταστροφή δεν άργησε να έρθει και από αυτή την φουρτούνα για πολλούς λόγους δεν κατάφερε να σωθεί.

Ο ίδιος πάντα αισιόδοξος παρά την προφανή επερχόμενη οικονομική καταστροφή έλεγε :Η θάλασσα μας τα έδωσε, αυτή θα μας τα ξαναδώσει πάλι !Δυστυχώς όμως η θάλασσα δεν είχε την ίδια γνώμη.
Η μάνα μου παρά το νεαρό της ηλικίας της και παρά την αισιόδοξη αντιμετώπιση από τον πατέρα της κακής οικονομικής πορείας της οικογένειας, που είχε αρχίσει να ξεπουλάει ακίνητη περιουσία για να διατηρηθούν τα καράβια, πήρε την απόφαση ότι ο μόνος τρόπος για να εξασφαλίσει το μέλλον της είναι οι σπουδές στο Πανεπιστήμιο.
Η απόφαση της ήταν σωστή γιατί έτσι γνώρισε τον πατέρα μου και έτσι μπορείτε πλέον εσείς να διαβάζετε τον υποφαινόμενο, αγλαές αποτέλεσμα αυτής της γνωριμίας!
Αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία που την έχω περιγράψει εδώ.
Και έτσι όπως λέει και το τραγούδι του μεγάλου Διονύση ήρθε η εποχή που ο παππούς μου είπε και αυτός τον στίχο:
Δεν με λενε Σταύρο και κύρ Σταύρο και αφέντη Τσουτσουλομύτη
Μόνο Σταύρο με λένε μόνο Σταύρο…

Kαι χάνοντας τα όλα, αναγκάστηκε να μπαρκάρει σαν καπετάνιος σε ξένα καράβια λίγο πριν τον πόλεμο. Η κατοχή τον πέτυχε στην Αμερική ,δεν μπορούσε κατά την διάρκεια του πολέμου να γυρίσει πίσω ,οπότε έμεινε εκεί απέκτησε κάποια μικρή περιουσία και ξαναγύρισε πια στην Ελλάδα στις αρχές της δεκαετίας του 50 με γνήσιο αμερικανικό λούκ κουβαλώντας μπαούλα με διάφορα ρούχα για όλο το σόι του, γνήσια αμερικανική βοήθεια της εποχής!
Έτσι στο νοικιασμένο πια σπίτι της γιαγιάς μου δεν είχαν μείνει από την εφοπλιστική περίοδο παρά τα μοντέλα των πλοίων και ένα άλλο άκρως ενδιαφέρον αντικείμενο για την παιδική μου φαντασία που το κουβαλούσε η γιαγιά μου στα καράβια όταν ταξίδευε.

Ήταν ένα φορητό μπιντέ πορσελάνης με καπάκι που το έπαιρνε όταν ταξίδευε με τα καράβια!

Τα τελευταίο απομεινάρι της οικογενειακής περιουσίας του παππού μου ήταν το 3όροφο πατρογονικό σπίτι στο Γαλαξίδι. Το 1955 η μάνα μου μαζί τους υπόλοιπους 8 κληρονόμους του, το δώρισαν στην κοινότητα και έτσι έγινε αρχικά το Γυμνάσιο της πόλης, στην συνέχεια το Ναυτικό Λύκειο και σήμερα πλέον είναι το Λαογραφικό Μουσείο.

Πληρώνοντας εισιτήριο ,όταν έγινε Λαογραφικό Μουσείο, είδα και εγώ επιτέλους το εσωτερικό από αυτό το χαρακτηριστικό δείγμα των αρχοντικών του Γαλαξιδιού με τα καλαίσθητα μαρμάρινα τζάκια στα δωμάτια του.

ΠΗΓΕΣ
Χ.Πάσχου –Γ.Μανουσάκη Το Γαλαξίδι (Γνώση) 1983
Μουσείο Γαλαξιδίου Γαλαξιδιώτικα Καράβια (Μέλισσα) 1987
Ι.Δ.Μητρόπουλου Γαλαξίδι Β΄Έκδοση (Γκοβόστης) 1970

Δ.Σαββόπουλος :Από το Παραμυθάκι- 20 χρόνια δρόμος
.

.