Στις 17-4-1967 όλη η νεολαία της Αθήνας βρισκόταν μαζεμένη στο γήπεδο του Παναθηναϊκού για να βρεθεί στην πρώτη μεγάλη συναυλία που θα γινόταν στην Ελλάδα με ένα συγκρότημα ήδη επαναστατικό από τότε, τους Ρόλλινγκ Στόουνς!
Ήδη η φήμη τους για επεισοδιακές συναυλίες είχε δημιουργήσει ένα μύθο που τον επιβεβαίωναν τα πρόσφατα επεισόδια που δημοσίευαν οι εφημερίδες.
Το δεύτερο ήταν η αστυνομοκρατία που υπήρχε.
Λίγο μετά την αρχή της συναυλίας, όταν είχε αρχίσει να ζεσταίνεται η ατμόσφαιρα με το Satisfaction, ο Μικ Τσάγγερ πήγε να μοιράσει τα κόκκινα ,άρα κομμουνιστικά!, τριαντάφυλλα από μια ανθοδέσμη που του είχαν δώσει, στο κοινό, οι αστυνομικοί που ήσαν στο γήπεδο του έριξαν μερικές ψιλές και έτσι διακόπηκε η συναυλία γιατί αμέσως, όπως ήταν φυσικό, αποχώρησε.
Επακολούθησε πανδαιμόνιο και επεισόδια έξω από το γήπεδο που η φιλοκυβερνητική τότε ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ τα περιορίζει σε δύο φωτοβολίδες .
Έτσι από τότε ανήκω και εγώ στους φανατικούς του και μπορώ να καταλάβω τι εννοεί όταν τραγουδάει για μας: :
εμείς του 60 οι εκδρομείς απόμακροι εξαρχής
Το κύριο θέμα των ημερών στις εφημερίδες και τον κόσμο, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, είναι ο κίνδυνος να γίνει δικτατορία οπότε μετά την συναυλία πάμε με την παρέα μου στο Σύνταγμα στου Παπασπύρου, εκεί που σήμερα είναι τα Mc Donald’s και τους κάτω μια πλήρη πολιτική ανάλυση μέχρι αργά την νύχτα γιατί δεν πρόκειται να γίνει δικτατορία !
Νωρίς το πρωί της 21-4-1967 έρχεται ο πατέρας μου και με ξυπνάει λέγοντας μου μονολεκτικά: Την έκαναν!Το πατρικό μου ήταν στο κέντρο της Αθήνας δύο τετράγωνα από την Ακαδημίας.
Ντύνομαι βιαστικά και κατεβαίνω προς το κέντρο για να δω τι γίνεται εκεί, γιατί τα τηλέφωνα έχουν κοπεί, σίγουρος ότι θα έχει μαζευτεί πολύς κόσμος που θα διαδηλώνει ενάντια στην δικτατορία.
Μερικά παιδιά στην Διδότου παίζουν μπάλα ,αφού δεν κυκλοφορούν αυτοκίνητα, και στο Πανεπιστήμιο φοιτούν πια τανκ και φαντάροι που δεν επιτρέπουν να κατέβεις πιο κάτω από την Πανεπιστημίου. Το ίδιο γίνεται και στην Λεωφόρο Αλεξάνδρας που δεν επιτρέπουν να την διασχίσεις.
Οι δημοκρατικοί πολίτες, που δεν θα άφηναν τον φασισμό να περάσει, έχουν κάτσει στα σπίτια τους ή κρύβονται και ο κόσμος είναι αραιός στους δρόμους και πολύς στα μπακάλικα (δεν υπήρχαν ακόμα σουπερμάρκετ!)
Γυρίζω απογοητευμένος στο σπίτι μου και προσπαθούμε με τον πατέρα μου να πιάσουμε κανένα σταθμό στα βραχέα να μάθουμε τι γίνεται.
Το πρώτο διάγγελμα της χούντας που κατέληγε :Ο πρόεδρος της κυβερνήσεως Ταμέλη μας δημιουργεί την απορία ποιος είναι αυτός ο Ταμέλης που δεν τον έχουμε ξανακούσει ποτέ μας.
Βέβαια μετά από 2-3 φορές που την ακούσαμε καταλάβαμε ότι λέει :Ο Πρόεδρος της κυβερνήσεως ,Τα μέλη χωρίς να αναφέρει τα ονόματατων πραξικοπηματιών !
Ένας αστυφύλακας είναι εγκατεστημένος στην είσοδο!
Για κακή μας τύχη στο από κάτω διαμέρισμα έμενε ο νέος υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων της Χούντας!
Όπως έλεγε ο μακαρίτης ο ψιλικατζής, που το κατάστημα του ήταν δίπλα στην είσοδο της πολυκατοικίας, όταν ήρθε το υπουργικό αυτοκίνητο να τον πάρει :αυτός δεν μπήκε μέσα, αλλά ήταν σαν έδωσε βουτιά στο πίσω κάθισμα!Τον Νοέμβριο του 1967 (1-11-67) γίνεται υπουργός Δικαιοσύνης και μετά από μια τοποθέτηση βόμβας στο ταμείο Νομικών (30-11-67), που είχε αποτέλεσμα να σκοτωθεί μια κοπέλα, αποκτήσαμε δύο αστυνομικούς στην είσοδο!
Νωρίς το πρωί ερχόταν ένας πάπαρδος και στηνόταν να περιμένει να δει τον υπουργό πριν να φύγει για το υπουργείο.
Στην αρχή ο αστυφύλακας του έδινε από σεβασμό την μοναδική καρέκλα που υπήρχε στο θυρωρείο, αλλά μετά από μερικές φορές έχοντας βαρεθεί να τον έχει μπάστακα κάθε πρωί εκεί, έμενε καθισμένος στην καρέκλα οπότε ο παπάς σήκωνε αναγκαστικά τα ράσα και καθόταν στα σκαλάκια δίπλα στο ασανσέρ.
Μετά τις 14-5-1967 τον χάσαμε αλλά μάθαμε και ποιος ήταν από τις εφημερίδες!
εγώ παλι θυμαμαι το θορυβο απο τα τανκ που κατεβαιναν τη λεωφορο και τον πατερα που γυρισε πισω απο την σταση που συνηθως περιμενε το λεωφορειο προς Ακροπολη(τον βραχο εννοω) και φυσικα τη χαρα μου που δε θα ειχαμε σχολειο αλλά και τις γρηγορες ανησυχες κινησεις τις οικογενειας
ΑπάντησηΔιαγραφήο γιουκος(ξερετε τι ειναι ο γιουκος;) ηταν η πρωτη κρυψωνα για τα 45πενταρια δισκακια που οφειλαν να μην υπαρχουν... εμελλε ακομη μια καλη κρυψωνα για τα βιβλια του πατερα κι οπωσδηποτε μια που να κρατα μυστικα τους ανθρωπους μας...
η Δημοσθενους λεξις πρωτα κι επειτα η θανασιμη μοναξια του Αλεξη Ασλανη
έτσι μου "συστηθηκε" ο Σαββοπουλος
και φυσικα, απο τα ερασιτεχνικα ερτζιανα, του BSK αν θυμαμαι καλα το ψευδωνυμο, το βρωμικο ψωμι...
καλο ξημερωμα Αθεοφοβε!
Αθεόφοβε μου,
ΑπάντησηΔιαγραφήαν κατάλαβα καλά, από συναυλία σε συναυλία σύχναζες τις προηγούμενες από την 21η Απριλίου μέρες! Καλά έκανες. Σαν να ήξερες ότι μετά θα έκανες χρόνια να δουν τα μάτια σου συναυλία.
Εγώ ήμουν μαθήτρια Γυμνασίου ακόμα, στην Κύπρο. Δεν μπορώ να πω ότι ένιωσα από τότε τη φρικτή για την Ελλάδα και την Κύπρο σημασία της Δικτατορίας. Την ένιωσα μερικά χρόνια αργότερα, μετά το 1970 όταν ήλθα φοιτήτρια στην Αθήνα. Και δυστυχώς την ένιωσα στο πετσί μου το 1974 που καταστράφηκε η Κύπρος και ξεριζώθηκα από τον τόπο μου.
Ας πούμε για μια ακόμη φορά "Ποτέ πια Δικτατορία".
Orelia-
ΑπάντησηΔιαγραφήTo 1967 ο μόνος δίσκος του Σαββόπουλου που μόλις είχε κυκλοφορήσει ήταν το Φορτηγό.
Η Δημοσθένους λέξις είναι στο Βρώμικο ψωμί που κυκλοφόρησε το 1972 η δε θανάσιμη μοναξιά του του Αλέξη Ασλάνη (τραγούδι που έγραψε για τον ποιητή Ασλάνογλου)κυκλοφόρησε σε δίσκο μετά την χουντα το 1975 στο 10 χρόνια κομμάτια.
Καταλαβαίνεις λοιπόν πόσο συγκλονιστικό ήταν να ακούς για πρώτη φορά τραγούδια σαν αυτό το ποιήμα από τον 23χρονο Σαββόπουλο μαζί με τον γέρο νέγρο Τζίμ του Λοϊζου και τα άλλα Νέγρικα που ακούγονταν για πρώτη φορά,μέσα στην ανεπανάληπτη ατμόσφαιρα αυτής της συναυλίας μαζί με μια νεολαία που εκείνες τις μέρες έβραζε.
Πρέπει δε να βρώ μια επιστολή που είχα γράψει στο ΑΝΤΙ τονίζοντας τις διαφορές που είχαν οι στίχοι στο ποίημα στην πρώτη του εκτέλεση του 1967 από την ηχογράφηση του το 1975.
Μία που θυμάμαι είναι στον στίχο που λέει -μ΄ένα γιάλα ο Τσιτσάνης με προγκάει- που το 1967 έλεγε μ΄ένα γιάλα ο Μπρενταν Μπίαν με προγκάει-
Ο Μπίαν ήταν πολύ δημοφιλής το 1967 μετά την παράσταση του έργου του Ενας όμηρος από όπου είναι και το γελαστό παιδί του Θεοδωράκη που με την δολοφονία του Λαμπράκη κατοχυρώθηκε σ΄αυτόν.
Meropi-
Μερόπη μου μην νομίζεις ότι τότε γινόντουσαν οι σημερινές συναυλίες.
Απλά έτυχε αυτές οι δυό να γίνουν κοντά κοντά.
Δεν θυμάμαι πιο πρίν να έχω πάει σε συναυλία σε γήπεδο ή σε θέατρο.
Θυμάμαι μόνο να έχω πάει σε συναυλία τζάζ σε αίθουσα του φιλολογικού συλλόγου ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ !!
Orelia-
ΑπάντησηΔιαγραφήΞέχασα να γράψω πως όταν έκρυβες τα 45ρια εγώ πήγαινα την δεύτερη μέρα της χούντας και αγόραζα τον πρώτο μου μεγάλο ελληνικό δίσκο πριν να απαγορευτεί όπως και έγινε από την χούντα.
Ήταν η Ρωμιοσύνη του Θεοδωράκη!
απο οσα εχεις γραψεικι εχω διαβασει, βγαζω το συμπερασμα πως εχουμε μια μικρη διαφορα ηλικιας κι αυτο ισως κι άλλα ακομη :0 σε βοηθουν να θυμασαικαλυτερα!
ΑπάντησηΔιαγραφήγι αυτο σε ευχαριστω για τις διορθωσεις :)
ειμαι ομως σιγουρη πως ακουγαμε με τη φιλεναδουλα την Μαρινελα, στα ερτζιανα τον BSK με τραγουδια του Σαββοπουλου
ισως ναταν απο το Φορτηγο κι αργοτερα τα υπολοιπα
τα 45αρακια ηταν των γονιων κι αναμεσα τους Απονη Ζωη κλπ αν θυμαμαι καλα πια :)
Πολύ καλό!
ΑπάντησηΔιαγραφήΠολύ ωραίο κείμενο Αθεόφοβε,δε χορταίνω να το διαβάζω ..η ανήλικη διαρκώς.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓιαυτήν τη συναυλία έμαθα όταν πήγα στην Αθήνα το '69.
Ένας Μύθος.
Είπατε γιά δίσκους και θυμήθηκα το '73 καλοκαίρι, έχουμε πάει στην κύπρο με τον γκόμενο, τον κατόπιν σύζυγο, και επιστρέφουμε με τα "τραγούδια του αγώνα" και "τα τραγούδια του Ανδρέα", μέσα σε εξώφυλλο από τζυπραίϊκαν τραγούθκιαν .
Μετά από άπειρες πρόβες αδιάφορου περάσματος απ'τον μπάτσο του αεροδρομίου στην ελλάδα, έρχεται η ώρα του αληθινού ψαξίματος.
Και η ώρα της απάντησης στο "έχετε τίποτα να δηλώσετε";
Με την ακατάσχετη λογοδοιάρροια που μ' έπιασε να επιμένω να δηλώνω τα τζιπρέϊκαν τραγούδκιαν πάλιν και πάλιν και πάλιν.
Το Νίκο να έχει χλωμιάσει και να με τραβολογάει , και μένα να μη μπορώ να σταματήσω με τίποτα .
Παναϊτσα μου , ούτε να το θυμάμαι δε θέλω.
δ
'Οι δημοκρατικοί πολίτες, που δεν θα άφηναν τον φασισμό να περάσει, έχουν κάτσει στα σπίτια τους ή κρύβονται...': αυτό αξίζει να κάτσουμε να το σκεφτούμε αρκετή ώρα. Γιατί νομίζω ότι κυρίως πάνω στην αδράνεια των Ελλήνων 'πάτησε' η χούντα για να ριζώσει: των ίδιων Ελλήνων, που κατόπιν 'εορτής', από το '81 δηλαδή κυρίως και μετά, άρχισαν να δηλώνουν en masse και ασύστολα αντιστασιακοί.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚατατοπιστικός Αθεόφοβε. Για την Χούντα λίγα πράγματα, και αυτά για το τέλος της. Ο πατέρας τότε ήταν φοιτητής στη Θεσσαλονίκη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤα υπόλοιπα τα ξέρω από τον παππού που τον συλλάβανε αμέσως. Βέβαια ακόμα και γι αυτή την περίοδο δεν μιλούσε πολύ.
Αααα... το φανταράκι στη φωτια μπροστά απ'τό πουλί... Θυμάμαι την πρώτη στιγμή της ζωης μου -που κάτι μού'λεγε πώς πρέπει να είναι πολύ σημαντική, όταν έτρεξα απο το πηγαδάκι των γειτόνων σταλμένος απ΄τόν πατέρα μου να πω στη μάνα μου στό σπίτι πως “έγινε δικτατορία”. Στα εννέα έπρεπε βέβαια να ζυγίσω την σημασία της είδησης έναντι του πως ότι και νά'τανε αυτό το πράμα τουλάχιστον κατάφερε να κλείση το σχολείο. Μα θυμάμαι και την απογοήτευση και την αίσθηση της απώλειας -που περιέγραψε και ο αθεόφοβος σε περσυνή ανάρτηση, όταν μετά απο μιά λές και μεθυσμένη εβδομάδα, στα 15 μου, κανείς δεν βγήκε στο δρόμο τ'άλλο πρωί. Ο λόγος πάντως που τα γράφω αυτά είναι η ακόμα τώρα, και γιά πάντα, ωμή αίσθηση φόβου, αηδίας και θυμού στά είκοσι και εικοσιπέντε και τριάντα στα ταξί της Αθήνας, μοιραζόμενα με αλλους δυό τρείς σύν ταξιτζή, όπου άκουγα συχνά τα δειλά-δειλά: «καλύτερα ήτανε τότε», και κάτι τέτοια. Πώς είναι δυνατόν; Πώς και πότε έγινε, το σταυροδρόμι των πολιτισμών να καταλείξει σταυρός μιάς κοινωνίας χαμένης χωρίς κοινή πυξίδα στην άβυσσο του Εγώ;
ΑπάντησηΔιαγραφήΠαρόλο που δεν ήταν εύκολα χρόνια, θεωρώ εσένα και όλους όσοι τα έζησαν αυτά πολύ τυχερούς που συγκαταλέγουν στις αναμνήσεις της ζωής τους τέτοιες στιγμές. Ενώ εμείς είμαστε αναγκασμένοι να μαθαίνουμε π.χ. για τη συναυλία των Ρόλινγκ Στόουνς ("Κυλιομένων Λίθων") από τη Λούφα και Παραλλαγή του Περάκη (το σίριαλ)...
ΑπάντησηΔιαγραφήΜόλις άκουσα στην τηλεόραση τον Σαββόπουλο να λέει για την μεγάλη επιτυχία που είχε η συναυλία στο ΚΕΝΤΡΙΚΟΝ και πως γι΄αυτό έιχαν αποφασίσει να την ξαναδώσουν στις 21 Απριλίου!!
ΑπάντησηΔιαγραφήorelia-
Οι πειρατικοί σταθμοί τότε συνήθως επάιζαν ξένη μουσική.
Του Σαββόπουλου ίσως έπαιζαν και λόγω επικαιρότητας το Βιετνάμ γιε,γιε που ήταν και η μεγάλη επιτυχία του δίσκου και τον έκανε γνωστό στο ευρύτερο κοινό.
Πάντως η άπονη ζωή΄είναι του Ξαρχάκου και δεν απαγορεύτηκε ποτέ.
σαραντάκος-
Ευχαριστώ για τα καλά λόγια.
demetrat-
Είχα και γω ένα φίλο που μου έφερνε από το εξωτερικό τους δίσκους του Θεοδωράκη αλλά αυτός ήταν θρασύτατος και τους έφερνε με το γνήσιο εξώφυλλο τους!
Μόνο δύο τραγούδια σε 45ρι που είχε τραγουδήσει ο Θεοδωράκης χωρίς μουσική πριν να τον συλλάβουν στο σπίτι του Λελούδα μου το είχε φέρει με ετικέττα στον δίσκο Αλγερινού τραγουδιού!
gerasimos-
Πάντως πιστεύω ότι η χούντα διάλεξε και την κατάλληλη ψυχολογική στιγμή για να κάνει την δικτατορία.
Δύο χρόνια μετά την αποστασία ο κόσμος ήταν σχεδόν καθημερινά στους δρόμους σε διαδηλώσεις.
Μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης από τον Κανελλόπουλο και την προκήρυξη των εκλογών που το αποτέλεσμα ήταν σαφώς πλέον προκαθορισμένο η αγωνιστικότητα του κόσμου είχε καταλαγιάσει.
Ακόμα και ο Ανδρέας Παπανδρέου που φρόντιζε να κοιμάται σε διάφορα σπίτια εκείνη την μέρα είχε παει να κοιμηθεί στο δικό του.
NdN-
Τι να πεί ο ταλαίπωρος ο παππούς σου με αυτά που θα τράβηξε.
Έτυχε το καλοκαίρι του 67 να πηγαίνω για διακοπές στην Πάρο και στο καράβι,κατάστρωμα, μετέφεραν πολιτικούς κρατούμενους στην Γυάρο. Άνθρωποι μέχρι 70 χρονών αξιοπρεπείς, και μάλλον πανεπιστημιακής παιδείας. Μαζί τους καθόταν ένας νεαρός αξιωματικός της χωροφυλακής και κουβέντιαζε μαζί τους.
Φτάνοντας στην Σύρο το καράβι εμφανίζεται από κάτω ένα στραβόγιαννο χωροφύλακας και ρωτάει τον αξιωματικό:
θα περάσουμε χειροπέδες στους κρατουμένους;
Ακόμα θυμάμαι την θανατερή ματιά που έριξε στον ηλίθιο χωρίς να του απαντήσει ο αξιωματικός που προφανώς ντρεπότανε για την δουλειά που τον είχαν βάλει να κάνει.Ό άλλος έφυγε τρέχοντας.
things-
Πολύς κόσμος τότε βολεύτηκε γιατί αντικατέστησε το ρουσφέτι των βουλευτών με το ρουσφέτι κάποιου γνωστού του αξιωματικού,και οι αξιωματικοί είναι σαφώς περισσότεροι!
αταίριαστος-
Θεωρώ και εγώ τον εαυτό μου τυχερό που έζησα την 10ετια του 60 που είναι από τις πιο σημαντικές του προηγούμενου αιώνα γιατί εκτός από την άνοδο που έιχε η Ελλάδα σε πολλούς τομείς υπήρχε η ελπίδα ότι τα πράγματα θα πάνε καλύτερα.
Βέβαια η χόύντα μας προσγείωσε απότομα στην πραγματικότητα.
Πολύ ωραίο βιογραφικό σημείωμα μιας εποχής περίεργης, λαλιστατης και τόσο βουβής τελικά.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυγνώμη, οι Roling Stones ήταν Support στην χούντα η οποία ήταν ο headliner της συναυλίας;;;
ΑπάντησηΔιαγραφήΠολύ καλό ποστ, όπως πάντα, και όμορφα ταξιθετημένη η ύλη και τα ντοκουμέντα. "Ζωγραφίζεις" αθεόφοβε!
doctor
Χρόνια δύσκολα,χρόνια ωραία,γιατί διατηρούνταν άσβεστη η ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο,τόσο παγκόσμιο(67-68)όσο και εγχώριο...
ΑπάντησηΔιαγραφήΟι διαψεύσεις ήρθαν αργότερα,όταν βγήκαμε απ τον "γύψο"...
Ενώ τώρα,τι να ονειρευτούν τα παιδιά?
το καινούριο cabrio ή το επόμενο Σ/Κ στην Μύκονο ή την Αράχωβα?υπάρχει μια ειδοποιός διαφορά...
δείμος-
ΑπάντησηΔιαγραφήΠράγματι έδωσες εάν πολύ ωραίο χαρακτηρισμό για αυτήν την εποχή.
doctor-
Η αστυνομοκρατία της συναυλίας ήταν το Support στην χούντα !
squarelogic-
Θα έλεγα πως μάλλον είναι καλύτερο να ονειρεύεσαι το καινούριο cabrio παρά το πως θα απαλλαγείς από τον γύψο!
Όταν ονειρεύεσαι το καινούργιο κάμπριο είσαι ήδη στον καταναλωτικό γύψο. Οπότε δεν τον 'χρειάζεσαι' τον άλλο, τον παλιομοδίτικο...
ΑπάντησηΔιαγραφήΠάντα επίκαιρο το μήνυμα, φίλτατε. Πάντα.
ΑπάντησηΔιαγραφή
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτην αρχή τόσο γεμάτη προσδοκίες, στο τέλος τόσο άδεια από αυτές
...Θα μπορούσε να είναι και μία σύντομη περιγραφή της ελληνικής δεκαετίας του '60.
Δύστροπη Πραγματικότητα