Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΤΟΥ INVICTUS

Μια άλλη σημαντική ταινία που παίζεται αυτές τις μέρες, εκτός από το Avatar είναι το Invictus του Clint Eastwood, με τον Morgan Freeman στον ρόλο του Νέλσον Μαντέλα και τον Matt Damon στον ρόλο του αρχηγού της ομάδας ράγκμπι της Νοτιοαφρικανικής Ένωσης.
Ο τίτλος της εξαιρετικής αυτής ταινίας που στα λατινικά σημαίνει ανίκητος προέρχεται από ένα ποίημα που είχε ο Μαντέλα σε ένα κομμάτι χαρτί στο κελί της φυλακής του και το δίνει στον αρχηγό της ομάδας του ράγκμπι.

Το ποίημα ακούγεται στην ταινία όταν η ομάδα επισκέπτεται την φυλακή που ο Μαντέλα παρέμεινε φυλακισμένος σε ένα μικρό κελί για 27 χρόνια και ο αρχηγός της ομάδας επισκέπτεται αυτό το κελί.

Στην πραγματικότητα ο Μαντέλα δεν του έδωσε αυτό το ποίημα αλλά του έδωσε ένα απόσπασμα από ένα λόγο του Theodore Roosevelt του 1910 με τίτλο The Man in the Arena.

Ο William Ernest Henley επάνω σε νεαρή ηλικία και κάτω η προτομή του από τον Rodin.

Το ποίημα το έχει γράψει ο Άγγλος ποιητής,κριτικός και εκδότης William Ernest Henley (1849–1903) το 1875 και δημοσιεύτηκε το 1888 χωρίς τίτλο .

Τον τίτλο τον πρόσθεσε ο Arthur Quiller-Couch όταν το περιέλαβε στο Book Of English Verse(1900)

Ο Henley από 12 ετών έπασχε από φυματίωση των οστών με αποτέλεσμα σε ηλικία 16-17 ετών να υποβληθεί σε ακρωτηριασμό του αριστερού του ποδιού κάτω από το γόνατο.

Παρ΄ όλα αυτά το 1867 πέτυχε στις τοπικές εξετάσεις για την Οξφόρδη και μετά από λιγο μετακόμισε στο Λονδίνο όπου προσπάθησε να εδραιωθεί σαν δημοσιογράφος.

Λόγω της νόσου όμως αναγκαστικά περνούσε σημαντικά διαστήματα στα νοσοκομεία.

Σε μία από τις νοσηλείες του το 1975 έγραψε και το Invictus.

Ο Robert Louis Stevenson αναφέρει σε γράμματα του πως η ιδέα για τον χαρακτήρα του πειρατή Long John Silver, του κουτσού ήρωα του στο κλασσικό του βιβλίο Η νήσος των Θησαυρών, προήλθε από τον στενό του φίλο Henley.

Ο κουτσός πειρατής Long John Silver σε δύο διαφορετικές απεικονίσεις

Ο Henley περιγράφεται σαν ένας μεγαλόσωμος, με φαρδιές πλάτες λαμπερός άνδρας με κόκκινη γενειάδα και μπαστούνι. Επίσης ήταν πρόσχαρος, εξαιρετικά έξυπνος, με μια αφάνταστη φλόγα και ζωτικότητα μέσα του και γελαστός.

Η φιλάσθενη κόρη του Μαργαρίτα, που πέθανε 5 ετών, φώναζε τον φίλο του Henley J. M. Barrie, "friendy-wendy"αλλά επειδή δεν μπορούσε να μιλήσει καθαρά το πρόφερε "fwendy-wendy" και έτσι ο Barrie εμπνεύστηκε να χρησιμοποιήσει το όνομα Wendy, στο κλασσικό του παιδικό βιβλίο Peter Pan.

Η Wendy Darling από τον Oliver Herford,στο βιβλίο "The Peter Pan Alphabet", Charles Scribner's Sons, New York, 1907 και από την ταινία του Disney

Χωρίς να διεκδικώ δάφνες μεταφραστή ποίησης προσπάθησα να αποδώσω στην μετάφραση μου το πνεύμα του ποιήματος οπότε πάσα ποιητική διόρθωση είναι δεκτή.

.

Πέρα από την νύχτα που με σκεπάζει,

κατάμαυρη απ΄ακρη σε άκρη

ευχαριστώ τους θεούς όποιοι και νάναι

για την ακατανίκητη ψυχή μου.

.

Κι αν έπεσα θύμα των περιστάσεων

ούτε δείλιασα ούτε έκλαψα γοερά.

Κάτω απ΄ τα χτυπήματα της τύχης

το κεφάλι μου είναι ματωμένο αλλά δεν προσκυνά.

.

Πέρα απ αυτό τον τόπο της οργής και των δακρύων

κι απ τη βαριά του σκιά

ακόμα κι απ την απειλή του χρόνου

είμαι και θα παραμείνω ατρόμητος.

.

Δεν έχει σημασία πόσο στενή είναι η πύλη

πόσο μεγάλο είναι το τίμημα

εγώ είμαι ο κυρίαρχος της μοίρας μου

εγώ είμαι ο καπετάνιος της ψυχής μου.

.

INVICTUS

Out of the night that covers me,
Black as the pit from pole to pole,
I thank whatever gods may be
For my unconquerable soul.

In the fell clutch of circumstance
I have not winced nor cried aloud.
Under the bludgeonings of chance
My head is bloody, but unbowed.

Beyond this place of wrath and tears
Looms but the Horror of the shade,
And yet the menace of the years
Finds and shall find me unafraid.

It matters not how strait the gate,
How charged with punishments the scroll,
I am the master of my fate:
I am the captain of my soul.