Β- ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΟΓΟΘΕΤΟΠΟΥΛΟΣ - ΚΑΤΟΧΗ

Με την κατάκτηση της χώρας ορκίζεται η κυβέρνηση Τσολάκογλου στις 30-4-1941 και ο Λογοθετόπουλος αναλαμβάνει Υπουργός Υγεινής και Κοινωνικής Προνοίας και στην συνέχεια και Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης.
Ο Τσολάκογλου μαζί με τους στρατηγούς Μπάκο και Δεμέστιχα που ανέλαβαν υπουργοί στην κυβέρνηση του, δεν είχαν υπακούσει στις διαταγές του αντιστράτηγου Πίτσικα του Τμήματος Στρατιάς Ηπείρου και προχώρησαν στην συνθηκολόγηση γιατί πίστευαν ότι ήταν προτιμότερη μια "έντιμη" παράδοση στους Γερμανούς, λόγω της εμφανούς στρατιωτικής τους υπεροχής, γεγονός που ήταν αποδεκτό και σε ικανή μερίδα των αξιωματικών του στρατού που θαύμαζαν την συγκρότηση της πολεμικής μηχανής των Γερμανών.
Αντίθετα δεν ήταν αποδεκτό να συνθηκολογήσουν με τους Ιταλούς που τους είχαν κατατροπώσει στην Αλβανία.
Την κυβέρνηση αρνείται να την ορκίσει ο τότε αρχιεπίσκοπος Χρύσανθος οπότε αφού τον απομακρύνει η εκτάκτως συγκλειθείσα Μείζων Σύνοδος αναλαμβάνει ως νέος αρχιεπίσκοπος ο Δαμασκηνός ο μετέπειτα Αντιβασιλεύς και Πρωθυπουργός.
Ο Σπύρος Μελάς στο διθυραμβικό άρθρο του για τον Τσολάκογλου «Ο Στρατηγός» (30 Απριλίου 1941) προτρέπει : Οι Έλληνες, όλοι ανεξαιρέτως, έχομεν καθήκον να τον συντρέξωμεν, ο καθένας από της πλευράς του, να εκπλήρωση την αποστολήν του. Ενωμένοι γύρω του, πειθαρχημένοι, ας εργασθούμε, στην κατεύθυνσι που επιβάλλουν οι πραγματικές καταστάσεις, για να διευκολύνουμε, όσο μπορούμε, την προσπάθεια του.

Ο Λογοθετόπουλος, όπως και πολλοί γερμανόφιλοι, πίστευε ότι οι ναζί θα στήριζαν την Ελλάδα στα πλαίσια μιας ενωμένης Ευρώπης υπό την κυριαρχία της Γερμανίας.
Όπως γράφει ο ίδιος στο βιβλίο του "Ιδού η Αλήθεια" ο μη σχηματισμός Ελληνικής Κυβέρνησης θα διευκόλυνε τα όνειρα του Μουσσολίνι για την αναγέννηση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας με τον κίνδυνο η Ελλάδα να μεταβληθεί σε Ιταλικό Προτεκτοράτο και γι΄αυτό οι Γερμανοί επέμεναν στον σχηματισμό Ελληνικής Κυβέρνησης.
Γράφει δε πως εκβίαζαν τον Τσολάκογλου για τον σχηματισμό κυβερνήσεως με την απειλή πως δεν θα απελευθέρωναν τους 300.000 Έλληνες αιχμαλώτους που κρατούσαν.
Επίσης αναφέρει πως στην Γιουγκοσλαβία : Εκρατούντο δε καθ΄όλην την διάρκειαν του πολέμου εις Γερμανίαν μεν 12.000 αξιωματικοί και 380.000 οπλίται, εις Ιταλίαν δε 2.000 αξιωματικοί, άπαντες Παλαιοσέρβοι, καθόσον οι Κροάται έμειναν ελεύθεροι.Τέλος τονίζει πως στο Βέλγιο, την Ολλανδία και την Πολωνία που δεν σχηματίστηκε κυβέρνηση τοποθετήθηκαν Γερμανοί Γκαουλάιτερ :οίτινες ήσκουν την εξουσίαν των τρομοκρατικώς και κατά τρόπον απομυζητικόν δια τας υπ΄αυτών καταδυναστευόμενας χώρας.Τον καιρό που ήταν Αντιπρόεδρος του Τσολάκογλου, είχε μια συζήτηση με τον γνωστό ζωγράφο Περικλή Βυζάντιο ο οποίος την αναφέρει στην αυτοβιογραφία του.
Το απόγευμα ήμουνα σ’ ένα τσάι στης Κυρίας Νάζου, που είναι μια από τις πιο έξυπνες και δραστήριες γυναίκες των Αθηνών. Επρόκειτο να έρθει και ο Αντιπρόεδρος της Κυβερνήσεως K. Λογοθετόπουλος, και ήθελα πολύ να τον ακούσω τι λέει για τη σημερινή κατάσταση και πώς βλέπει το μέλλον. Ο Λογοθετόπουλος μου ήταν γνωστός, όπως και στους περισσότερους Αθηναίους, από την ιατρική του ιδιότητα. Τον βρήκα γερασμένο, ιδίως πνευματικά. Άλλοτε είχε μάτια ζωηρά, που πρόδιναν κάποια θέληση και ενεργητικότητα. Τώρα ήταν μια φυσιογνωμία σβησμένη, με κόκκινα γύρω τα μάτια του σαν να ήταν δακρυσμένα, και το στόμα του είχε κυριολεκτικά μετακινηθεί από τον άξονά του. Ήμαστε πολύ λίγοι στο τραπέζι του τσαγιού, και αυτόματα η κουβέντα έπεσε στα γεγονότα. Ακούστηκε ότι αύριο πρόκειται να κοπούν τα τραμ. Ο Λογοθετόπουλος μας το βεβαίωσε, με την προσθήκη: – Αφού οι φίλοι μας οι Άγγλοι μας βουλιάξαν τα βαπόρια;

Τον ρώτησα πώς βλέπουν οι Γερμανοί τις επιχειρήσεις στη Ρωσία. – Πώς τις βλέπουν; Όπως είναι. Τραβιούνται πιο πίσω, να περάσει ο χειμώνας, για να ξαναεπιτεθούν την άνοιξη. Εγώ, μας είπε, νομίζω ότι τρελάθηκε όλη η Ελλάς να πιστεύει ότι είναι δυνατόν να νικηθεί η Γερμανία.

Του είπα πως αυτό είναι και η μόνη παρηγοριά μας, γιατί μόνον έτσι θα απελευθερωθούμε.– Με προσβάλλετε, μου λέει, αν νομίζετε ότι θα ελάμβανα μέρος στην Κυβέρνηση χωρίς να είμαι βέβαιος πως η Ελλάς θα εξέλθει ακεραία μετά τη νίκη της Γερμανίας. Η Γερμανία ούτε τη Βουλγαρία συμπαθεί, ούτε είναι ενθουσιασμένη με την Ιταλία, ώστε να καταστρέψει την Ελλάδα. Απεναντίας, η Ελλάς, που είναι ναυτικό κράτος, θα της είναι στο μέλλον χρησιμότατη ―αλλά πού αφήνει η αγγλική προπαγάνδα...

– Καλά, Κύριε Πρόεδρε, αλλά τι θα μας ωφελούσε αυτή τη στιγμή μια συναδέλφωση με τη Γερμανία; Το πολύ να μας επιστράτευε για τα χιόνια της Ρωσίας.

– Δε λέω για τώρα, μου απάντησε, αλλά για τον γελοίο τον Μεταξά που είπε το ΟΧΙ χωρίς να σκεφτεί.
Επειδή καταλάβαμε πως καμιά συζήτηση δεν ήταν δυνατή, αλλάξαμε θέμα. Η Κυρία Νάζου τού είπε:

– Κύριε Πρόεδρε, γιατί δεν προσέχετε περισσότερο τα εσωτερικά; Όλα έχουν ξεχαρβαλωθεί. Η Αστυνομία, τα Υπουργεία...

– Τι θέλετε να κάμω, κυρία μου, δεν μπορώ να βρω συνεργάτες. Όλοι οι Έλληνες είναι αγγλόφιλοι.
Επανέλαβα φωνογραφικώς ό,τι ειπώθηκε. Δεν άκουσα τίποτ’ άλλο, γιατί έφυγα. Η συζήτηση δεν άξιζε περισσότερο τον κόπο. Αυτοί είναι οι άνθρωποι που βρήκαν οι Γερμανοί για να σχηματίσουν Κυβέρνηση. Ας σημειωθεί ότι από κοινωνική άποψη ο Λογοθετόπουλος είναι χίλιες φορές καλύτερος από τους άλλους. Είναι βέβαιο ότι προ ετών ουδέποτε θα δεχόταν να υπηρετήσει τέτοια υπόθεση. Αλλά ένα πρόωρο γήρας, μια πικραμένη εγωιστική φιλοδοξία, μια Γερμανίδα γυναίκα, τον έσπρωξαν να αναλάβει μια υπόθεση τόσο ανάξια και αντιπαθητική.Σε αυτό ακριβώς το πνεύμα, στην αρχή της κατοχής ένας ακόμα διακεκριμένος επιστήμων, σαν τον καθηγητή της χειρουργικής και ιατροφιλόσοφο Κωνσταντίνο Μέρμηγκα ,είχε δεχτεί να αναλάβει ως Δήμαρχος Αθηναίων αλλά βέβαια σύντομα σε λιγότερο από 3 μήνες, όταν διαπίστωσε ότι δεν μπορούσε να πραγματοποιήσει τίποτα παραιτήθηκε. Είναι χαρακτηριστικό δε ότι όταν του ζητήθηκε από τους Γερμανούς να τους δώσει 10 ονόματα Ελλήνων για εκτέλεση τους έδωσε ένα χαρτί που είχε γράψει 10 φορές το όνομα Μέρμηγκας!

Ο Λογοθετόπουλος ανέλαβε πρωθυπουργός για μόνο ένα 4μηνο από 2-12-1942 έως 7-4-1943 και στο διάγγελμα του επί τη αναλήψει των καθηκόντων του είναι έντονη η προσπάθεια του να συσπειρώσει τον παραδοσιακό πολιτικό κόσμο της χώρας εναντίων των κομμουνιστών, καθώς πλέον έχει αρχίσει να αυξάνει η επιρροή του ΕΑΜ και της αντίστασης.(15 -η ορκωμοσία της κυβέρνησης)
Κατά την θητεία του βελτιώθηκε το επισιτιστικό πρόβλημα της Ελλάδας που είχε οδηγήσει σε τόσους θανάτους στον φοβερό χειμώνα το 1941-2 αποτέλεσμα της επίταξης των τροφίμων από τους Γερμανούς αλλά και από τον ναυτικό αποκλεισμό της χώρας από τους Βρετανούς που άρθηκε μετά τον Φεβρουάριο 1942.
Πέτυχε επίσης οι Γερμανοί να σταματήσουν τους Βούλγαρους που ζητούσαν από τους ελληνικούς πληθυσμούς της Ανατ. Μακεδονίας και Θράκης να αποκτήσουν εντός 6 μηνών την Βουλγαρική υπηκοότητα, ή αλλιώς να φύγουν από αυτές τις περιοχές.
Δυστυχώς οι εκκλήσεις του για την διάσωση των Εβραίων της Θεσσαλονίκης στις οποίες λέει: έρχομαι μίαν εισέτι φοράν διά τής παρούσης να παρακαλέσω υμάς, όπως επέμβετε και άνακληθώσι τά μέτρα εξολοθρεύσεως, άτινα ελήφθησαν εναντίον των είρημένων 'Ελλήνων πολιτών, ανερχομένων, ως γνωστόν, εις ικανάς δεκάδας χιλιάδων,δεν έχουν το ίδιο αποτέλεσμα.
Παταγώδη αποτυχία είχε επίσης η προσπάθεια πολιτικής επιστράτευσης των πολιτών για να εργαστούν στην Γερμανία μετά τις μεγαλειώδεις διαδηλώσεις που έγιναν στην Αθήνα και που είχαν τελικά σαν αποτέλεσμα τον εξαναγκασμό του σε παραίτηση ουσιαστικά σαν ανεπαρκή.
Κατά την διάρκεια της παντοδυναμίας του με μικροψυχία βρίσκει την ευκαιρία να απομακρύνει από το Μαιευτήριο Μαρίκα Ηλιάδη (Έλενας) τον ακαδημαϊκό του αντίπαλο, τον εξ ίσου διακεκριμένο, και επίσης γερμανοτραφή και εκλεγμένο σε νεότατη ηλικία σε θέση καθηγητού στην Γερμανία, Νικόλαο Λούρο.
Ο Λούρος ήταν Καθηγητής στην έδρα της Β΄Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής , αλλά είχε αρνηθεί με επιμονή την πρόταση που του έγινε να συμμετάσχει στην κυβέρνηση Τσολάκογλου.
Ο Λούρος περιγράφει στο βιβλίο του Χθές τα της αποχώρησης του, όπως και του καθηγητή Κόκκαλη (πατέρα του γνωστού Κόκκαλη της Ιντρακομ) ως εξής:
Ύστερα από λίγο, πήραν από τον Κόκκαλη κι από μένα τις διευθύνσεις των Κλινικών του «Άρεταιείου». Σχεδόν ταυτόχρονα, ο Λογοθετόπουλος διέλυσε παράνομα το Διοικητικό Συμβούλιο του Μαιευτηρίου «Μαρίκα Ηλιάδη» και εγκατέστησε εκεί το Δημόσιο Μαιευτήριο με όλο το επιτελείο του, αφού με έδιωξε φυσικά από τη διεύθυνση. Για λίγο καιρό ακόμα δεν πραγματοποιήθηκε και ή έξωση μου από το σπίτι μου, αλλά ήταν φανερό πώς δεν επρόκειτο ν' αργήσει.(Για τον Λούρο είχε κατασκευαστεί σπίτι στο «Μαρίκα Ηλιάδη» !)Τα αποχαιρετιστήρια στο Μαιευτήριο Μαρίκα Ηλιάδη ήταν συγκλονιστικά. Οι περισσότεροι από τους συνεργάτες μου παραιτήθηκαν, εκτός από ένα νέο υποβοηθό που τον είχα συμπαθήσει για την αθλητική του προϊστορία. αυτός έμεινε και συνεργάστηκε με τον Λογοθετόπουλο. Ο νέος ονομαζόταν Γρηγόριος Λαμπράκης!Βέβαια ο δεξιός Λούρος γράφει το δηλητηριώδες αυτό σχόλιο το 1981, όταν ήταν γνωστή πλέον η μετέπειτα αριστερή δράση του Λαμπράκη. Ο ίδιος ο Λούρος, που δεν διακρινόταν για το αμνησίκακο του χαρακτήρα του, το 1950 την εποχή της παντοκρατορίας του, έκανε τον Λαμπράκη υφηγητή!
Τέλος κατά την διάρκεια της κατοχής ο Λογοθετόπουλος πρότεινε σε πολλούς γιατρούς να μεταβούν για μετεκπαίδευση στην Γερμανία και την Αυστρία, με πληρωμένα όλα τους τα έξοδα με προφανή σκοπιμότητα.
Οι Γερμανοί ήθελαν να λειτουργήσουν τα νοσοκομεία τους στις πόλεις με γιατρούς από τις κατεχόμενες χώρες ώστε να μπορούν να στείλουν τους δικούς τους στα πολεμικά μέτωπα. Μερικοί δέχτηκαν την προσφερόμενη «μετεκπαίδευση» και απέκτησαν περγαμηνές για την μελλοντική τους ακαδημαϊκή εξέλιξη, στολισμένες όμως με σβάστικες, ορισμένοι δε από αυτούς παρέμειναν μονίμως εκεί.

Το προηγούμενο:
Α- ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΟΓΟΘΕΤΟΠΟΥΛΟΣ -ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ

Η συνέχεια:
Γ΄ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΟΓΟΘΕΤΟΠΟΥΛΟΣ-ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ