ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΡΙΒΕΙΕΣ ΚΑΙ ΦΤΗΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, ΣΤΟ ΣΗΡΙΑΛ «Η ΜΑΡΙΑ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΚΑΛΛΑΣ»

 

Αφού είδα την ταινία Μαρία, με την εξαιρετική Αντζελίνα Τσολί, που αναφέρεται στις τελευταίες μέρες της Κάλλας, είπα να δω και την ελληνική σειρά Η Μαρία που έγινε Κάλλας, που αναφέρεται στα νεανικά της χρόνια στην Ελλάδα.
Η σκηνοθεσία του σήριαλ από την Μαλέα, που όλες οι προηγούμενες δουλειές της ήταν πολύ καλές και μου άρεσαν, μου είχε δημιουργήσει την ελπίδα ότι θα δούμε ένα σήριαλ που, λόγω του θέματος του, θα μπορούσε και μετά τον ντόρο που έχει γίνει με την  ταινία, να προβληθεί με επιτυχία και στο εξωτερικό.
Η απογοήτευση που ένιωσα βλέποντας το ήταν πολύ μεγάλη και για πολλούς και διαφορετικούς λόγους.
Δεν θα ασχοληθώ με τους ηθοποιούς του σήριαλ, καθώς η άποψη μου θα ήταν καθαρά υποκειμενική, ούτε επίσης με την ιστορική ακρίβεια του σεναρίου σχετικά με τις  ερωτικές ιστορίες που έχει και τις σχέσεις μεταξύ των διαφόρων ατόμων που παρουσιάζει, εύλογα με την σχετική τους δραματοποίηση.
Το πρώτο όμως που ενοχλεί τον θεατή είναι ότι ουσιαστικά στα χρόνια της κατοχής πλην του Σιμάνα, που ήταν ο διοικητής των SS και ουσιαστικά ο  κυβερνήτης της χώρας,  όλοι οι Ιταλοί και Γερμανοί αξιωματικοί που εμφανίζονται, είναι φίλοι της όπερας με καλλιτεχνικές ανησυχίες  και θαυμάζουν την φωνή της Μαρίας.
 Έτσι περνάνε ανώδυνα οι  επαγγελματικές συναλλαγές και προσωπικές σχέσεις της οικογένειας με τους κατακτητές, κυρίως με τους Ιταλούς, και βέβαια το γεγονός ότι η  Κάλλας  μετά την αποχώρηση των Ιταλών τον Σεπτέμβριο του 1943  υποστηρίχθηκε επαγγελματικά από τη γερμανική πολιτιστική διοίκηση. Μόνο προς το τέλος του σήριαλ και χάρις σε επίκαιρα της εποχής συνειδητοποιούμε ότι εκείνα τα χρόνια υπήρξε πείνα, αντίσταση και πόλεμος.
Πουθενά στην σειρά δεν βλέπουμε αυτό που η ίδια η Κάλλας περιγράφει για τον χειμώνα του 1941 τότε που η Αθήνα υπέφερε από τον λιμό: «Οι Αθηναίοι είδαν χιόνι για πρώτη φορά έπειτα από 20 χρόνια... Κάναμε πρόβες στο ημίφως με λάμπες ασετιλίνης, φοβούμενοι τους βομβαρδισμούς. Όλο το καλοκαίρι έτρωγα μόνο ντομάτες και βραστό λάχανο που κατάφερνα να βρω, αφού περπατούσα αρκετά χιλιόμετρα και αφού πρώτα παρακαλούσα.
Όπως γράφει στο βιβλίο του ο Πετσάλης-Διομήδης, στο οποίο και βασίζεται και το σενάριο της σειράς, «Πολλοί στην Αθήνα υποστηρίζουν ακόμα και σήμερα –επιπόλαια και ανεύθυνα– πως η Λίτσα ουσιαστικά εξέδιδε την κόρη της.(κάτι που η ταινία Μαρία το παρουσιάζει ως δεδομένο)  Κρίνοντας από την προσωπικότητα της Μαρίας, πολύ δύσκολα δέχεται κάνεις πως υπέκυψε, έστω και εξαναγκαζόμενη, στην ουσιαστική εκπόρνευση», και  επιμένει πως τα περισσότερα ήταν κακόβουλες φήμες και κουτσομπολιά. «Η Λίτσα δεν επιδίωξε ποτέ να “πλασάρει” την κόρη της stricto sense, με την καθιερωμένη, δηλαδή, έννοια του όρου. Εκείνο που έκανε ήταν να ευνοεί τη δημιουργία και καλλιέργεια σχέσεων της Μαίρης με Ιταλούς κυρίως αξιωματούχους, σχέσεις που απέφεραν οφέλη σε όλες τους».
Δυστυχώς είναι σαφές από το αποτέλεσμα ότι  η παραγωγή του σήριαλ στόχευε μόνο την χώρα μας και είναι εμφανής η προσπάθεια το κόστος του να είναι όσο το δυνατόν χαμηλό.

 Έτσι λόγω του χαμηλού προϋπολογισμού, βλέπουμε ότι κάθε συνάντηση, γιορτή ή πάρτι με Έλληνες Ιταλούς, Γερμανούς, και Εγγλέζους γίνεται στο ίδιο  και μοναδικό κέντρο!
Ενώ δε τους είχε παραχωρηθεί το πανέμορφο παλιό θέατρο της Λυρικής, βλέπουμε να γίνονται παραστάσεις σε αυτό, κόσμο στην πλατεία σε στενά πλάνα και στον εξώστη να μην υπάρχει άνθρωπος, γιατί προφανώς θα κόστιζε να προσληφθούν μερικοί κομπάρσοι ακόμα και να τον γεμίσουν! 

Τι να πω δε για τις όλο κακομοιριά ελάχιστες εξωτερικές λήψεις, όλες στο ίδιο μέρος, σε ένα τοπίο με μερικά ανεμικά και αραιά δεντράκια στα οποία προσπαθούν να κρυφτούν Εγγλέζοι φυγάδες, ενώ επίσης στο ίδιο πάντα τοπίο, βλέπουμε την απίθανη σκηνή  σε σκάμμα μισού μέτρου δύο παιδάκια να βρίσκουν μαζί με άλλα αρχαία ένα κυκλαδίτικο ειδώλιο που το σπάνε, βάζοντας το ως στόχο της σφεντόνας τους, το οποίο όμως το σώζει Γερμανός αρχαιοκάπηλος θαυμαστής όμως όχι μόνο του ελληνικού αρχαίου πολιτισμού αλλά και της φωνής της Μαρίας!

Είναι επίσης πέραν κάθε περιγραφής και απιθανότητας η σκηνή που κλέβεται αλλά και το τι γίνεται στην συνέχεια, το γνωστό κυκλαδικό ειδώλιο του αρπιστή, από ένα βάθρο, όπου είναι απλά, όπως και άλλα κυκλαδικά ειδώλια,  ακουμπισμένος και αφύλακτος!
Το πιο κραυγαλέο  δε είναι ότι η κλοπή γίνεται την άνοιξη  1943, κατά την διάρκεια που εκεί  τραγουδά η Σοφία Βέμπο (!)  
Είναι γνωστό βέβαια ότι η Βέμπο και αδελφός της Τζώρτζης μεταμφιεσμένοι σε ηλικιωμένους διέφυγαν στην Μέση Ανατολή στις 8 Οκτωβρίου του 1942!
Επίσης δεν μπορεί να μην καγχάσει  κανείς με την παιδαριώδη αντικατάσταση του  επιστρατευμένου αντιχιτλερικού διευθυντή της ορχήστρας Χανς Χέρνερ κατά την διάρκεια της συναυλίας του Φιντέλιο το 1944, παρουσία κοινού στην Λυρική, για να μην τον πιάσει ο Σιμάνα!

Μόνο που στην πραγματικότητα η παράσταση έγινε στο Ηρώδειο  στις 14/8/44 με τους Γερμανούς στο κάτω διάζωμα και τους Έλληνες στο επάνω, που όταν τέλειωσε και το χορωδιακό τραγούδι «Τι ευχαρίστηση να αναπνέει κανείς ελεύθερα στο ύπαιθρο! Μόνο εδώ είναι η ζωή –η φυλακή είναι τάφος», ακολούθησαν θυελλώδη χειροκροτήματα και στο τέλος του κομματιού κοινό και χορωδοί φώναξαν την λέξη «Λευτεριά».
Η σκηνή αυτή αν εμφανιζόταν στο Ηρώδειο θα ήταν μεγαλειώδης, όμως θα χρειαζόταν να γεμίσει αυτό με ανάλογα ντυμένους κομπάρσους, με το ανάλογο βέβαια κόστος που οι παραγωγοί του σήριαλ δεν είχαν σκοπό να πληρώσουν.
Το ερωτευμένο δε ζευγάρι των πρωταγωνιστών, ελπίζει ότι λόγω της επιτυχίας της παράστασης θα μεταφερθεί αυτή στην Βιέννη οπότε πηγαίνοντας εκεί θα μπορέσουν να το σκάσουν και να πάνε στην Αμερική!
 Δηλαδή ενώ οι Γερμανοί χάνουν τον πόλεμο, δύο μήνες πριν φύγουν από την Ελλάδα και όταν ήδη είχε γίνει η απόβαση των συμμάχων στην Γαλλία, θα μετέφεραν εν μέσω χάους μια ελληνική παράσταση στην Βιέννη!
Καλό είναι ο σεναριογράφος να έχει φαντασία αλλά υπάρχουν και κάποια όρια λογικής!
Εκεί δε που το σήριαλ για όσους έχουν στοιχειώδη γνώση της ιστορίας τους αφήνει άφωνους, είναι οι σκηνές κατά την Γερμανική κατοχή με τους καλλιτέχνες της Λυρικής να βοηθάνε να κρυφτούν τα διάφορα αρχαία αγάλματα του Μουσείου και μάλιστα, όπως μας ενημερώνουν με το κωδικό όνομα Βάλε φωτιά.

Βάλε φωτιά λοιπόν, ήταν το σύνθημα που φώναζε ο αρχιτεχνίτης του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου Παναγιωτάκης όταν από τον Νοέμβριο 1940 και όσο κράτησε το έπος της Αλβανίας, οι τεχνίτες κατέβαζαν στο λάκκο που είχαν ανοίξει κάτω από το πάτωμα του τα τεράστια αρχαία αγάλματα, τυλιγμένα με πισόχαρτα  πριν τα θάψουν με άμμο και ρίξουν από πάνω πλάκα τσιμέντου. Πολλά αρχαία εγκιβωτίστηκαν και μεταφέρθηκαν σε καταφύγια, και τα χρυσά του Εθνικού Μουσείου κρύφτηκαν στα υπόγεια της Τράπεζας της Ελλάδος. Όταν τον Απρίλη 1944 μπήκαν οι Γερμανοί στην Αθήνα οι προθήκες του Μουσείου ήταν άδειες. Έτσι μέχρι το τέλος του πολέμου, στέγασε τις υπηρεσίες του Κεντρικού Ταχυδρομείου. 
Πάντως, επειδή στην σειρά παίζουν καλοί ηθοποιοί, αν με ένα νέο μοντάζ αφαιρεθούν οι σκηνές με τις απιθανότητες και τις φτηνοδουλειές, προστεθούν μερικές ακόμα ανταποκρινόμενες στην πραγματικότητα, που θα είναι και άκρως θεαματικές όπως πχ με τον Φιντέλιο σε ένα γεμάτο Ηρώδειο, θα μπορούσε ίσως Η Μαρία που έγινε Κάλλας να σταδιοδρομήσει και στο εξωτερικό.
 
Τα σχόλια δημοσιεύονται μετά από έγκριση.