ΠΩΣ ΕΠΕΚΡΑΤΗΣΕ Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ. -Ε΄ ο εξελληνισμός του Βυζάντιου και η ιερά εξέτασις στην δύση

Το 395 ο Θεοδόσιος Α' διαίρεσε την αυτοκρατορία στο ανατολικό τμήμα που περιλάμβανε τις επαρχίες Ανατολής και Ιλλυρικού που δόθηκε στον 17χρονο γιο του Αρκάδιο, και το δυτικό που περιλάμβανε τις επαρχίες Ιταλίας-Αφρικής και Γαλατίας που δοθήκαν στον 11χρονο γιο του Ονώριο. Η διαίρεση αυτή αποδείχθηκε οριστική, καθώς τα δύο τμήματα δεν επρόκειτο ποτέ πια να ενωθούν σε ένα σύνολο, με εξαίρεση την περίοδο της βασιλείας του Ιουστινιανού.
Το ανατολικό τμήμα  αργότερα απεκλήθη  Βυζάντιο και ήταν μια πολυεθνική αυτοκρατορία, αλλά ήταν μια αυτοκρατορία ελληνόφωνη και γι΄αυτό πριν τη μεταφορά της πρωτεύουσας της αυτοκρατορίας στην Κωνσταντινούπολη, οι ρωμαίοι αυτοκράτορες απευθύνονταν προς τις ανατολικές επαρχίες στα ελληνικά, επειδή εκεί επικρατούσε η ελληνική γλώσσα.
Σταδιακά επικράτησε  διγλωσσία, και στην εποχή του Θεοδοσίου προβλέπεται η απασχόληση ελληνόφωνων και λατινόφωνων γραμματέων, βιβλιοθηκονόμων, καθηγητών ανώτατης παιδείας κλπ. Οι πολίτες στις καθημερινές τους συναλλαγές χρησιμοποιούν κυρίως τα ελληνικά. Αυτοκρατορικά και δικαιοπρακτικά κείμενα όταν γράφονται στα λατινικά, συνοδεύονται από ελληνική περίληψη. Στο στρατό μόνο οι αξιωματικοί ήταν λατινόφωνοι. Έτσι η Πολιτεία εισάγει σταδιακά την ελληνική γλώσσα ως επίσημη.

Ο Αναστάσιος Α' (491-518) θεσμοθετεί στα ελληνικά για τις ανατολικές επαρχίες του κράτους. Ο Ιουστινιανός (527-565) παρ΄ότι δεν μιλούσε ελληνικά, πρώτος νομοθετεί σε αυτή την γλώσσα αναγκαστικά "ώστε οι νόμοι να γίνουν γνωστοί σε όλους και να ερμηνεύονται εύκολα"
Μέχρι και τα μέσα του 3ου αιώνα ο χριστιανισμός ήταν ένα τελείως περιθωριακό φαινόμενο, και οι πιστοί του δεν ξεπερνούσαν το 1-2% των κατοίκων της αυτοκρατορίας. Όταν ανήλθε στον θρόνο ο Κωνσταντίνος είναι ζήτημα αν  χριστιανοί ήταν το 15% του πληθυσμού ή το 5% κατά τους ιστορικούς.
Ο Χριστιανισμός δεν γιγαντώθηκε με φυσικό τρόπο, αλλά μόνο αφότου ουσιαστικά επελέγη ως επίσημη κρατική ιδεολογία από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο στις αρχές του 4ου αιώνα, ο όποιος στην Α' Οικουμενική Σύνοδο  απευθύνεται προς τους ιεράρχες στα λατινικά τα οποία μεταφράζονται στα ελληνικά.
Ο διεθνολόγος και ιστορικός Σωτήριος Φ. Δρόκαλος, μέσα από το βιβλίο του «Πως και γιατί επικράτησε ο Χριστιανισμός» επεξηγεί τους λόγους για τους οποίους έγινε η βίαιη αλλαγή του θρησκεύματος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.  Η κρίσιμη εξέλιξη που τελικά επέφερε την επικράτηση του Χριστιανισμού και το τέλος του ελληνορωμαϊκού πολιτισμού ήταν η αποστρατιωτικοποίηση του κέντρου της αυτοκρατορίας, και το πέρασμα της στρατιωτικής ισχύος στα χέρια στρατιωτικών περιφερειακής ή βαρβαρικής καταγωγής, όπως ήταν και ο ίδιος ο Κωνσταντίνος.
Έτσι δημιουργήθηκε μια νέα αριστοκρατία, που είχε στα χέρια της τον στρατό αλλά όχι τον πλούτο, η οποία εντόπισε τον Χριστιανισμό ως ένα ιδανικό ιδεολογικό όπλο για να αντιπαρατεθεί στην παραδοσιακή εθνική αριστοκρατία και να αρπάξει την εξουσία και τον πλούτο της. Η χριστιανική θρησκεία, που εν τω μεταξύ είχε εμφανιστεί σε κάποιες ανατολικές επαρχίες της αυτοκρατορίας, ήταν ιδανική γι’ αυτόν τον σκοπό, γιατί αποτελούσε ριζική άρνηση και εναντίωση στα ελληνικά και ρωμαϊκά πολιτισμικά στοιχεία, άρα στο πνευματικό και πολιτισμικό βάθρο όπου στερεωνόταν η εξουσία της παραδοσιακής ελίτ.
Οι αιώνες εδραίωσης του Χριστιανισμού, συνοδεύτηκαν με βία, αίμα και καταστροφή του μεγαλύτερου μέρος της αρχαίας σκέψης καθώς η αρχαία ελληνική γλώσσα και κουλτούρα υπήρξε επί πολλούς αιώνες η διεθνής γλώσσα και κουλτούρα σε ολόκληρο τον γνωστό κόσμο, ιδίως μετά την εποχή του  Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Στην Δύση η αριστοκρατία στην Ρώμη ήταν ανεκτική με τις άλλες θρησκείες και η αρχική αντίδραση στον Χριστιανισμό ήταν λόγω του ότι αυτός ήταν αντίθετος και δεν αποδεχόταν τους επίσημους θρησκευτικούς και πολιτικούς θεσμούς του κράτους.
Οι λαοί επίσης που ζούσαν εκεί, δεν είχαν το μοναδικό πολιτιστικό επίπεδο των Ελλήνων λόγω της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, οπότε ο προσηλυτισμός τους στην νέα θρησκεία ήταν ευκολότερος και μαζικότερος.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Κλόβης-Χλωδοβίκος Α’ που θεωρείται ο δημιουργός της μεσαιωνικής μοναρχικής παράδοσης των Γάλλων, και είναι αυτός που μετέφερε την πρωτεύουσα της Γαλλίας στο Παρίσι από τη Σουασόν, βαπτίστηκε χριστιανός, μαζί με 3.000 υπηκόους του,  οι οποίοι ασπάστηκαν αμέσως την εκ των άνω επιβληθείσα θρησκεία,  κάτι αντίστοιχο με το 1938 στην Γερμανία, που έγιναν όλοι εθνικοσοσιαλιστές ή κομμουνιστές στην Σοβιετική Ένωση.
Έτσι στην Δύση για να επικρατήσουν τα δόγματα της επικρατούσας χριστιανικής θεολογίας αυτό έγινε με την εξόντωση χριστιανών μεν, αλλά αυτών που εθεωρούντο ως αιρετικοί.
Πχ το 385, ο Πρισκιλ­λι­ανός, που δίδασκε στοιχεία  γνωστικισμού  και Μανιχαϊσμού, δικάστηκε από τον Μάξιμο, στην πόλη Treves, με χρήση βασανιστηρίων, και θανατώθηκε, μαζί με έξη μαθητές του.
Τελικά στην Δύση εμφανίστηκε η Ιερά Εξέταση από τον 4^ο αιώνα μέχρι τον 19^ο, που είχε ως σκοπό να καταστείλει κάθε αμφισβήτηση της χριστιανικής πνευματικής και πολιτισμικής κυριαρχίας ιδίως στην Αναγέννηση.
Ενδεικτικά αναφέρω μερικές μόνο από τις φρικώδεις πράξεις της Ιεράς Εξέτασης .Το 1119 με Πατριάρχη τον  Μιχαήλ Οξίστα, η ποινή του να καείς ζωντανός εισάχθηκε ως ποινή των Βογομίλων.
Το 1163, οι Καθαροί, που ανακαλύφθηκαν στην Κολωνία, καταδι­κά­σθη­καν να καούνε από  δικαστές που διορίσθηκαν γι’ αυτόν τον σκοπό.
Βέβαια την ίδια εποχή έγινε η πλήρης εξάλειψη της αιρέσεως των Καθα­ρών. Η εκ­στρατεία κατά των Καθαρών της Νοτίου Γαλλίας, Αλβιγηνών και Βαλν­τεσίων, στο τέλος του 12ου αιώνα και αρχές του 13ου, έμεινε παροιμιώδης. Η απάντηση στο ερώτημα αν θα πρέπει οι Σταυροφόροι στην άλωση της Μπεζιέ να διαχωρίσουν τους καθολικούς από τους καθαρούς  ήταν: «Σφάξετε τους όλους και ο Θε­ός ξέρει να ξεχωρίσει τους δικούς του». Οι σφαγιασθέντες υπολογίζονται περί το ενάμιση εκατομμύριο.
Το 1212 ογδόντα αιρετικοί κάηκαν στο Στρασβούργο.
Το 1401 στην Αγγλία νομοθετήθηκε  η δικαστική πράξη de heretico  comburendo, «περί της καύσεως των αιρετικών»
Στην Ανατολή δεν υπήρξε Ιερά Εξέταση γιατί σε αυτή δεν υπήρξε Αναγέννηση, λόγω της συρρίκνωσης του κράτους και της κατάλυσης του το 1453 από τους Τούρκους.
Υπολογίζεται ότι κατά τη διάρκεια του 15ου και 16ου αιώνα θανατώθηκαν στις πυρές της Ιεράς Εξέτασης πάνω από 40.000 άνθρωποι, τα τρία τέταρτα των οποίων ήταν γυναίκες, που κατηγορήθηκαν σαν μάγισσες.
Βέβαια όχι σπάνια η Ιερά Εξέταση διέσωζε ανθρώπους από τη μανία του θρησκόληπτου χριστιανικού λαϊκού όχλου, δίνοντάς τους τουλάχιστον τη δυνατότητα να δικαστούν, και να σώσουν τη ζωή τους αποδεχόμενοι την «αμαρτία» τους και ζητώντας συγχώρεση. 

Είναι γνωστοί βέβαια οι διωγμοί που υπήρξαν των Εβραίων στην Δύση και όπως γράφει ο ομότιμος καθηγητής Περικλής Σ. Βαλλιάνος ο  Ιωάννης Χρυσόστομος στους Κατά Ιουδαίων λόγους του κατηγορεί συλλήβδην τους Εβραίους ως θεοκτόνους, ενώ το 1543 ο Λούθηρος στο έργο του Περί των Ιουδαίων και των ψευδών αυτών λέει ότι είναι καθήκον,  των Χριστιανών η εξόντωσή τους.

Αντίθετα όταν οι μουσουλμάνοι Άραβες κατέκτησαν ευρωπαϊκά εδάφη έδειξαν ανοχή στους «λαούς της Βίβλου» δηλαδή τους Εβραίους και τους Χριστιανούς γιατί ο μουσουλμανισμός θεωρεί  ότι συνιστά την ολοκλήρωση της θείας αποκάλυψης μετά την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη, και αποδέχεται τον Μωυσή, τον Ιησού κλπ ως προφήτες. Αντιλαμβάνεται δηλαδή τον εαυτό του ως συνέχεια της εβραϊκής και της χριστιανικής θρησκείας, όχι σαν άρνησή τους.

ΤΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ

ΠΩΣ ΕΠΕΚΡΑΤΗΣΕ Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ. -Α΄ Οι σύγχρονες απόψεις για τους διωγμούς των πρώτων χριστιανών.
 
ΠΩΣ ΕΠΕΚΡΑΤΗΣΕ Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ. -Β΄ Οι πρώτες διώξεις των αιρετικών και των μη χριστιανών.
 
ΠΩΣ ΕΠΕΚΡΑΤΗΣΕ Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ. -Γ΄ Τα εγκλήματα κατά των πιστών στο Ελληνικό δωδεκάθεο.
 
ΠΩΣ ΕΠΕΚΡΑΤΗΣΕ Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ. -Δ΄ Δεν πρωτοτύπησαν οι Ναζί.

Τα σχόλια δημοσιεύονται μετά από έγκριση.