Στο ΑΘΗΝΟΡΑΜΑ δημοσιεύτηκε μια
λίστα με 65 ταινίες τις οποίες ο Μάρτιν Σκορτσέζε προτείνει ότι πρέπει
να δούμε.
Ο
Σκορτέζε είναι ιδρυτής δύο μη κερδοσκοπικών οργανώσεων ("Το
Ίδρυμα Κινηματογράφου", και το "World Cinema Project")
αφιερωμένων στη συντήρηση ταινιών και την έκθεση του
αναπαλαιωμένου, κλασικού και παγκόσμιου κινηματογράφου, και βέβαια πρόκειται
για έναν από τους σπουδαιότερους σινεφίλ που τον χαρακτηρίζουν το γούστο και η
ποιότητά του.
Στα ντοκιμαντέρ
του "A Personal Journey with Martin Scorsese Through American Movies"(εδώ υπάρχει το ΙΙ μέρος και εδώ το Ι και ΙΙΙ), "My Voyage to
Italy” (εδώ το Ι μέρος)
και "Letter to Elia” ο σκηνοθέτης μιλάει εκτενώς για τις
ταινίες που τον έχουν στιγματίσει και επηρεάσει περισσότερο. Οι αστείρευτες
γνώσεις του για την αμερικανική αλλά και παγκόσμια φιλμογραφία φαίνεται και από
τις σκηνοθετικές του επιλογές: Στα "Καλά Παιδία" βλέπουμε
μια αναφορά στη βουβή ταινία του Έντγουιν Σ. Πόρτερ "Η μεγάλη
ληστεία του τρένου" (1903) ενώ το "Hugo”, περιπέτεια
φαντασίας, είναι ταινία - αφιέρωμα στο "Ταξίδι στη Σελήνη"
(1902) του Ζωρζ Μελιέ.
Στις
επιλογές του Μάρτιν Σκορτσέζε δεν υπάρχουν
ταινίες της Marvel, γιατί όπως έχει
εξηγήσει «αυτό δεν είναι
κινηματογράφος. Ειλικρινά, είναι αυτό που μπορώ να σκεφτώ ως πιο κοντινή
περιγραφή. Οσο καλοφτιαγμένες και αν είναι, με τους ηθοποιούς να κάνουν το
καλύτερο που μπορούν κάτω από αυτές τις συνθήκες, είναι θεματικά πάρκα. Δεν
είναι κινηματογράφος των ανθρώπων που προσπαθούν να μεταφέρουν συναισθηματικές,
ψυχολογικές εμπειρίες σε άλλο ανθρώπινο ον»
Και
ο Φράνσις Φορντ Κόπολα συμφώνησε λέγοντας δηκτικά : «Ο Μάρτιν ήταν ευγενικός όταν είπε
ότι δεν είναι κινηματογράφος. Δεν είπε ότι είναι κατάπτυστο, κάτι που εγώ απλώς
λέω ότι είναι».
Δεν
υπάρχουν επίσης κωμικές ταινίες ή ταινίες του Γούντι Άλλεν, του Κάπρα
ή των αδελφών Κοέν. Δεν υπάρχουν επίσης ταινίες του Ταραντίνο του Κάμερον, του Σπιλμπεργκ
αλλά ούτε και του Μπέργκμαν.
Από
δύο ταινίες τους έχουν στην λίστα οι σκηνοθέτες Ρομπέρτο Ροσελίνι, Νίκολας Ρέι,
Ζακ Τουρνέρ, Βινσέντε Μινέλι, Άλφρεντ Χίτσκοκ,
Ελία Καζάν και Στάνλεϊ Κιούμπρικ.
Στην
λίστα, που δεν έχει αξιολογική σειρά, αλλά οι ταινίες παρατίθενται μόνο
χρονολογικά, προσέθεσα στην αρχή το
όνομα με το οποίο είναι γνωστή η κάθε ταινία διεθνώς και προσέθεσα επίσης μετά
την ταινία το όνομα του σκηνοθέτη, όπως επίσης και τους ηθοποιούς, όταν αυτοί
είναι ευρύτερα γνωστοί.
6
από τις 65 ταινίες μάλλον δεν έχουν προβληθεί ποτέ στην Ελλάδα και είναι με μπλε γράμματα. Με μαύρα
γράμματα είναι όσες δεν έχω δει ή δεν θυμάμαι να τις έχω δει, και οι 45 με κόκκινα είναι αυτές που έχω δει.
"Shooting Stars” (1927) των Anthony Asquith και A. V. Bramble .
.
L'Atalante "Αταλάντη"
(1934) του Ζαν Βιγκό με τον Μισέλ Σιμόν.
Citizen Kane "Πολίτης Κέιν" (1941) του Όρσον
Γουέλς
I Walked with a Zombie (1943) του Ζακ Τουρνέρ
The Life and Death
of Colonel Blimp (1943) των Μάικλ Πάουελ και Εμερικ Πρεσμπέργκερ με Ρότζερ Λαϊφσι Ντέμπορα Κερ Άντον Γουόλμπρουκ
Τhe
uninvited
"Το Σπίτι του Μυστηρίου" (1944) του Λούις Άλλεν με τον Ρέι Μίλαντ.
Leave
Her to Heaven
"Ας την κρίνει ο Θεός" (1945) του Τζον Μ. Σταλ με Τζιν Τίρνεϊ, Κόρνελ Γουάιλντ, Τζίνι Κρέιν,
Βίνσεντ Πράις.
Dead of Night "Μάντεψε
Ποιον θα Σκοτώσουν Απόψε" (1945) των Alberto Cavalcanti και Charles Crichton και
τους Mervyn Johns, Michael Redgrave, Roland Culver
Isle of the Dead (1945) του Mark Robson με τον Boris Karloff.
Paisà
"Αυτοί
που έμειναν ζωντανοί" (1946)του Ρομπέρτο Ροσελίνι
Duel In The Sun "Μονομαχία στον Ηλιο" (1946)του
Κινγκ Βιντορ με τους Γκρέγκορι Πέκ, Τζένιφερ Τζόουνς,Τζότζεφ Κότεν.
The Red Shoes "Τα Κόκκινα Παπούτσια" (1948)των
Μάικλ Πάουελ και Έμερικ Πρέσμπεργκερ.με την Μόιρα Σίρερ.
Moonrise
(1948) του Φρανκ Μπορζάζ με τους Ντέιν Κλαρκ, Γκέιλ Ράσελ και Έθελ Μπάριμορ
Outrage "Οργή" (1950) της Ida Lupino με την Mala Powers.
Ace in the Hole "Το Τελευταίο Ατού" (1951) του
Μπίλι Γουάιλντερ με τον Κέρκ Ντάγκλας.
An American in Paris "Ένας Αμερικανός στο
Παρίσι" (1951) του Βινσέντε Μινέλι με τον Τζιν Κέλι και την Λέσλι Καρόν.
Le
Fleuve
"Το Ποτάμι" (1951) του Ζαν Ρενουάρ
Journal d'un curé de
campagne "Diary
of a Country Priest” (1951) του Robert
Bresson
Ikiru
"Ο Kαταδικασμένος" (1952) του Ακίρα Κουροσάουα
Ugetsu Monogatari "Ουγκέτσου Μονογκατάρι" (1953) του
Κέντζι Μιζογκούτσι
Band Wagon (1953) του Vincente Minnelli.
Johnny Guitar (1954) του Nicholas Ray
Viaggio in Italia Ταξίδι στην Ιταλία" (1954) του Ρομπέρτο Ροσελίνι
All That Heaven Allows "Μια αγάπη ολότελα δική
μας" (1955) του Ντάγκλας Σερκ
Land of the Pharaohs "Γη των Φαραώ" (1955) του Howard
Hawks. Με τους Jack Hawkins,
Joan Collins, Dewey Martin, Alexis Minotis.
East of Eden "Ανατολικά
της Εδέμ" (1955)
του Ελία Καζάν.
Rebel without a cause "Επαναστάτης Χωρίς Αιτία"
(1955)του Νίκολας Ρέι. James Dean,
Natalie Wood, Sal Mineo
The Searchers "Η Αιχμάλωτος της Ερήμου" (1956)
του Τζον Φορντ Με τους Τζον Γουέιν Νάταλι Γουντ, Τζέφρι Χάντερ.
The Ten Commandments "Οι Δέκα Εντολές" (1956)
του Σέσιλ Ντε Μιλ
Night of the Demon (1957) του Jacques Tourneur Με τους Dana Andrews, Peggy Cummins και Niall MacGinnis
Murder by Contract "Σκοτώνω με Συμβόλαιο"
(1958) του Ίρβινγκ Λέρνερ.
Vertigo
"Δεσμώτης του Ιλίγγου" (1958) του Άλφρεντ Χίτσκοκ Με τους Κιμ Νόβακ
και Τζέιμς Στιούαρτ. Γράφει ο Μάρτιν Σκορσέζε σχετικά με την ταινία εδώ.
Ashes and Diamonds (Popiol i Diament) "Στάχτες και
Διαμάντια" (1958) του Andrzej Wajda.
Some Came Running "Το Στίγμα του
Κολασμένου" (1958) του Βινσέντε Μινέλι Με τους Φρανκ Σινάτρα, Ντιν
Μάρτιν και Σίρλεϊ Μακ Λέιν.
L' Avventura "Η
Περιπέτεια"
(1960) του Μικελάντζελο Αντονιόνι. Με τους Γκαμπριέλε Φερτσέτι, η Μόνικα Βίτι
και Λέα Μασάρι.
Psycho
"Ψυχώ" (1960) Άλφρεντ Χίτσκοκ Άντονι Πέρκινς Τζάνετ Λι Βέρα Μάιλς
Τζον Γκάβιν
The Innocents "Μια μορφή στο παράθυρο" (1961)
Τζακ Κλέιτον και με πρωταγωνιστές τις Ντέμπορα Κερ, Μάικλ Ρεντγκρέιβ και Μεγκς
Τζένκινς.
One-Eyed Jacks "Η Εκδίκηση είναι Δική μου"
(1961) Με πρωταγωνιστή και σκηνοθέτη τον Μάρλον Μπράντο, το οποίο ήταν η και η
μοναδική ταινία που σκηνοθέτησε.
Cape Fear "Το
Aκρωτήρι του Φόβου" (1962) Τζ. Λι Τόμπσον, Ρόμπερτ
Μίτσαμ Γκρέκορι Πεκ
Salvatore Giuliano "Τζουλιάνο, ο αρχιληστής"
(1962) Φραντσέσκο Ρόζι.
Ride the High
Country (1962) του Sam Peckinpah με τους Randolph Scott, Joel McCrea, Mariette Hartley και Warren Oates.
Il Gattopardo "Ο Γατόπαρδος" (1963) του Λουκίνο Βισκόντι με τους Burt Lancaster,Alain Delon, Claudia Cardinale και Angelica Sedara και Paolo Stoppa.
America, America "Αμέρικα, Αμέρικα" (1963)
του Ελία Καζάν με τον Στάθη Γιαλέλη και μουσική του Μάνου Χατζηδάκι.
"8½” (1963) του Φεντερίκο Φελίνι με τους Μαρτσέλο Μαστρογιάννι, Ανούκ Αϊμέ, Κλαούντια Καρντινάλε
The Haunting "Ο Στοιχειωμένος Πύργος" (1963)
του Ρόμπερτ Γουάιζ με την Τζούλι Χάρις, Ρας Τάμπλιν, Ρίτσαρντ Τζόνσον
Le Mépris "Η
Περιφρόνηση"
(1963) του Ζαν-Λυκ Γκοντάρ με την Μπριζίτ Μπαρντό, Μισέλ Πικολί και Τζακ Πάλανς
The Fall of the Roman Empire "Η Πτώση της Ρωμαϊκής
Αυτοκρατορίας" (1964) του Άντονι Μαν με την Σοφία Λόρεν, Αλεκ Γκίνες,
Τζείμς Μέισον, Κρίστοφερ Πλάμερ, Μελ Φερέρ, Ομάρ Σαρίφ.
2001: A Space Odyssey"2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος"
(1968) του Στάνλεϊ Κιούμπρικ.
The Exorcist "Ο Εξορκιστής" (1973) του William Friedkin με τους Ellen Burstyn, Max von Sydow, Lee J. Cobb,
"Touki Bouki” (1973) του Djibril Diop Mambéty.
The
Death Collector
"Εκτελεστής της Mαφίας" (1976) του Ralph De Vito με τους Joseph Cortese, Joe Pesci και Frank Vincent.
The Chess Players ( Shatranj Ke Khilari) (1977) του Satyajit Ray
Apocalypse
Now "Αποκάλυψη Τώρα" (1979) του Francis Ford Coppola με τους Marlon Brando, Martin Sheen, Robert Duvall, Frederic
Forrest
Yeelen (1987)του Σουλεϊμάν Σισέ
The
Changeling "Απόλυτος Τρόμος" (1980) του Peter Medak με τους George C. Scott, Trish Van Devere και Melvyn Douglas.
The
Shining "Η Λάμψη" (1980) του Στάνλεϊ Κιούμπρικ με τον Jack Nicholson
The Entity "Ο Αόρατος Βιαστής" (1982) του Σίντνει
Φιούρι με την Barbara Hershey.
Woman Is the Future of Man (2003)του Χονγκ Σανγκ-Σου
The Archipelago "Το Αρχιπέλαγος" (2010) της Joanna Hogg
BlackKkKlansman "Η Παρείσφρηση” (2018) του Spike Lee
Midsommar "Μεσοκαλόκαιρο" (2019) του Ari Aster με τους Φλόρενς Πιου, Τζακ Ρέινορ, Γουίλιαμ Τζάκσον Χάρπερ
TÁR (2022) του Todd Field με την Cate Blanchett.
Pearl (2022) του
Ti West με τους Mia Goth, David Corenswet, Tandi Wright, Matthew
Sunderland και
Emma Jenkins-Purro
Τα σχόλια δημοσιεύονται μετά από έγκριση.