Από παιδί είχα την συνήθεια να διαβάζω καθημερινά εφημερίδα.
Ξάπλωνε ο πατέρας μου
στο κρεβάτι του το μεσημέρι μετά το φαγητό και διάβαζε την εφημερίδα του μέχρι να τον πάρει ο ύπνος.
Ταυτόχρονα εγώ βρισκόμουνα καθισμένος στην άλλη μεριά στο κρεβάτι του και
διάβαζα την πίσω σελίδα. Οι εφημερίδες τότε είχαν λίγες σελίδες μεγάλου
μεγέθους οπότε η κάθε σελίδα τους είχε
αρκετά και διάφορα θέματα για να διαβάσεις, Συνέχεια βέβαια γινόταν κάτι
αγαπητικοί μικροκαυγάδες όταν τον ανάγκαζα να περιμένει μέχρι να τελειώσω αυτό
που διάβαζα για να γυρίσει σελίδα.
Στο σπίτι παίρναμε την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ μέχρι την εποχή της
αποστασίας οπότε την αλλάξαμε με το ΒΗΜΑ μέχρι να γίνει η δικτατορία.
Επίσης διαβάζαμε την ΜΕΣΗΜΒΡΙΝΗ από τις απογευματινές.
Τα πρώτα χρόνια της χούντας σταμάτησα να αγοράζω εφημερίδα
γιατί όλες ήσαν ίδιες λόγω της λογοκρισίας, αλλά όταν κάπως χαλάρωσαν τα
πράγματα μέχρι το Πολυτεχνείο, ξανάρχισα να αγοράζω όσες προσπάθησαν να γράψουν
κάτι κατά της δικτατορίας όπως η ΒΡΑΔΥΝΗ, το ΕΘΝΟΣ και η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ (το
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ τους το είχε απαγορεύσει η χούντα!).
Στην μεταπολίτευση η έκδοση της ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ απετέλεσε
σταθμό και ήταν η εφημερίδα που διάβασα
από το πρώτο φύλλο μέχρι το τελευταίο.
Ταυτόχρονα με τον πρωινό καφέ διάβαζα το ΒΗΜΑ, μέχρι που
διέκοψε την καθημερινή του έκδοση. Απαραίτητα βέβαια τις Κυριακές την
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ και το ΒΗΜΑ
της ΚΥΡΙΑΚΗΣ, πολλές φορές αγορασμένα όταν είμαστε έξω αργά σαββατόβραδο, από
την Ομόνοια, το Σύνταγμα ή τους Αμπελοκήπους.
Δυστυχώς τώρα πια μετά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν
τα ΝΕΑ, το ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟ ΒΗΜΑ και το ΕΘΝΟΣ, παρά την εκ νέου σήμερα έκδοση
τους, προβλέπω ότι
μάλλον είναι αναπόφευκτο τελικά το
κλείσιμο τους.
Μιλάμε δε για εφημερίδες
που βρίσκονται στις υψηλότερες θέσεις στις πωλήσεις (ΝΕΑ καθημερινά
15.000,Σαββατοκύριακο 23.600, ΕΘΝΟΣ 7.860 και 7.200 αντίστοιχα, ΒΗΜΑ 57.200)
Για να καταλάβει όμως κανείς το πόσο ασήμαντες είναι αυτές οι
σημερινές κυκλοφορίες των εφημερίδων σε σχέση με το παρελθόν, αρκεί να αναφέρει
κανείς ότι τον καιρό που η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ εξέφραζε την αντίσταση στους χουντικούς, η
κυκλοφορία της ξεπέρναγε τα 100.000 φύλλα, έφτασε δε με άρθρα όπως το ΟΧΙ ΣΤΗ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΚΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ στις
5-7-1973 τα 500.000 φύλλα!
Η σημερινή κυκλοφορία όλων μαζί των ημερησίων εφημερίδων
είναι μικρότερη από την κυκλοφορία που είχαν μόνο τα ΝΕΑ πριν δύο δεκαετίες!
Με αυτές τις σημερινές κυκλοφορίες και την σημαντική μείωση
της διαφήμισης, δεν είναι περίεργο ότι οι κάποτε ισχυρές εφημερίδες
αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα. Το περίεργο είναι πως συντηρούνται εφημερίδες
με κυκλοφορία 1.000 φύλλων όπως πχ η ΑΥΓΗ.
Το κλείσιμο εφημερίδων αποτελεί σοβαρό πλήγμα στην ενημέρωση
του κόσμου και το πρόβλημα δεν υπάρχει μόνο στην χώρα μας αλλά είναι διεθνές.
Πολλοί λένε σήμερα ότι ενημερώνονται από το ιντερνέτ και τη
τηλεόραση οπότε δεν χρειάζονται την εφημερίδα.
Πολύ σωστά γράφει σχετικά η Χριστίνα Ταχιάου για την σημασία που έχει η έντυπη ενημέρωση:
Τα ρεπορτάζ βγαίνουν από τις εφημερίδες, από
εκεί έρχονται τα ρεπορτάζ. Η εφημερίδα είναι αυτή που θα αναδείξει σωστά και
πλήρως ένα θέμα, θα το απλώσει, θα το στηρίξει, θα το αναλύσει, θα το πάει σε
άλλη διάσταση, θα το ξεζουμίσει. Δεν είναι η τηλεόραση, δεν είναι το ραδιόφωνο.
Είναι η εφημερίδα. Και το Διαδίκτυο; θα ρωτήσετε, και με το δίκιο σας, πόσω
μάλλον που αυτά τα διαβάζετε σε site. Το Διαδίκτυο είναι ένα μέσο στο οποίο οι
όροι και οι απαιτήσεις των αναγνωστών είναι τελείως διαφορετικοί, κι αυτό είναι
απολύτως μετρήσιμο μέγεθος. Έχοντας τα δεδομένα της μέτρησης των κλικ,
γνωρίζουμε ότι ο χρόνος που θα αφιερώσουμε για την παραγωγή (έρευνα και
συγγραφή) ενός θέματος είναι αντιστρόφως ανάλογος με την αναγνωσιμότητά του.
Όσο περισσότερο χρόνο αφιερώνεις προκειμένου να κάνεις με ακρίβεια ένα σύνθετο
και δύσκολο ρεπορτάζ, τόσο λιγότεροι είναι οι αναγνώστες που θα διαθέσουν το
χρόνο τους για να το διαβάσουν. Στο Διαδίκτυο θέλουμε ταχύτητα, ευκολία, πιασάρικους
τίτλους, απλά νοήματα και γρήγορη διάχυση. Είμαστε βουλιμικοί ως προς τον όγκο
των πληροφοριών που λαμβάνουμε κι εκείνων που σχολιάζουμε. Ποιος να κάθεται να
διαβάζει δαιδαλώδεις λεπτομέρειες και δύσκολους πίνακες ενός δύστροπου θέματος;
Γι αυτό και το Διαδίκτυο διαθέτει πάρα πολλή αρθρογραφία που είναι πολύ πιο
φτηνή από το ρεπορτάζ.
Στο Ιντερνετ δεν διαβάζουμε
εφημερίδα, αλλά απλώς επιλέγουμε τις ειδήσεις που μας κάνουν κλικ, τις απόψεις
των αρθρογράφων που επιθυμούμε κι άντε γεια, από δω παν κι άλλοι. «Δεν ξέρουμε
πια ποιος πεθαίνει στη Θεσσαλονίκη», όπως μου έλεγαν παραπονούμενοι πριν
χρόνια, όταν είχε κλείσει η εφημερίδα «Μακεδονία» και δεν υπήρχε ενημέρωση για
τα τοπικά ζητήματα.
Όσοι παρακολουθούν αυτό το μπλόγκ θα έχουν διαπιστώσει ότι
αρκετές φορές έχω αναδημοσιεύσει ιδιαιτέρως αξιόλογα άρθρα από εφημερίδες
γραμμένα από άτομα που έχουν διακριθεί στον τομέα τους.
Είναι λοιπόν απόλυτα
αναγκαίο οι εφημερίδες να διατηρηθούν στην ζωή, όχι πλέον για να μαθαίνουμε τις
ειδήσεις, αλλά για να μπορούμε να
διαβάζουμε αναλύσεις, απόψεις και σχόλια για όλα τα φλέγοντα θέματα που μας
απασχολούν από ανθρώπους που έχουν γνώση, παιδεία και σχετική πληροφόρηση και η
άποψη τους έχει βαρύτητα.
Όσο περισσότερες εφημερίδες κυκλοφορούν τόσο περισσότερες
και συχνά τελείως αντίθετες απόψεις για την τρέχουσα επικαιρότητα μπορείς να
διαβάσεις, ώστε με τον τρόπο αυτό να μπορέσεις να αποκτήσεις μια προσωπική
άποψη για κάθε θέμα βασισμένο σε στοιχεία.
Και σε αυτό το τομέα ούτε το ιντερνέτ ούτε η τηλεόραση
μπορούν να αντικαταστήσουν τον τύπο.