Παρασκευή 16 Νοεμβρίου 2007

17 ΝΟΕΜΒΡΗ –ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ




Οι 3 μέρες πριν την 17 Νοέμβρη ήταν περίεργες .
Χαιρόσουν ένα καινούργιο αέρα ελευθερίας που είχε αρχίσει να διαπερνά την πόλη ,να ανοίγουν στην δουλειά σου τα μέχρι τότε κλειστά από τον φόβο στόματα και να εκφράζουν συναισθήματα καταπιεσμένα και κρυμμένα για χρόνια, τα τρανζίστορ στο περίπτερο ή στο κατάστημα να είναι συντονισμένο δυνατά στο σταθμό του Πολυτεχνείου και το βλέμμα του περιπτερά ή των πελατών να σου χαμογελά με ένα αίσθημα συμμετοχής σε κάτι κοινό.
Χαιρόσουν να βλέπεις τα τρόλεϊ της Πατησίων να έρχονται στολισμένα με αντιδικτατορικά συνθήματα και να μεταφέρουν μηνύματα ελευθερίας σε όλη την Αθήνα.
Αισθανόσουν βέβαια ένα καρφί στην πίσω μεριά του μυαλού σου ότι κάτι γίνεται χωρίς να ξέρεις τι ακριβώς είναι αυτό, αν καθοδηγείται από πουθενά ,γιατί το αφήνουν να εξελιχθεί και μέχρι που μπορεί να φτάσει.
Όλοι ξέραμε ότι κάτι θα γίνει αλλά κανένας δεν μπορούσε να μαντέψει ποια θα ήταν αυτή η εξέλιξη.
Εκείνο το απόγευμα βρισκόμουν στην Γλυφάδα στα γενέθλια ενός βαφτιστηριού μου.
Μόλις είχαμε κόψει την τούρτα όταν μας πήραν τηλέφωνο από την Αθήνα ότι έχουν αρχίσει επεισόδια στο κέντρο και ακούστηκαν και πυροβολισμοί .
Αφού γυρίσαμε πίσω, άφησα την γυναίκα μου με το μωρό στο σπίτι ,τότε στα Ιλίσια και κατέβηκα στο πατρικό μου στο κέντρο, στην Ασκληπιού .
Εκεί υπήρχε ραδιόφωνο με βραχέα που έπιανε την Ντόϋτσε Βέλλε που είχε εκπομπή, αν θυμάμαι καλά στις 10 παρά τέταρτο το βράδυ . Η εκπομπή ξεκίναγε με την επιβλητική φωνή του Αλέξανδρου Σχινά που πιστεύω ότι είναι από τις καλύτερες φωνές που έχουν ακουστεί στις ραδιοφωνικές συχνότητες.
Οι πληροφορίες που είχαν από την Αθήνα ήταν συγκεχυμένες και δεν μπορούσες να καταλάβεις τι γίνεται ακριβώς.
Μετά το τέλος της εκπομπής κατέβηκα με το αυτοκίνητο μέχρι τη πλατεία Εξαρχείων και έφτασα μέχρι την Πατησίων. Στην γωνία Πατησίων και Στουρνάρη ήταν κάθετα τοποθετημένο ένα λεωφορείο από τους φοιτητές , η ατμόσφαιρα μύριζε δακρυγόνα, φωτιές υπήρχαν στους κάδους, οι πόρτες του Πολυτεχνείου ήταν κλειστές και οι δρόμοι άδειοι από κόσμο αλλά και από αστυνομία προς την μεριά των Εξαρχείων .
Η όλη ατμόσφαιρα σου δημιουργούσε την σκέψη ότι κάτι άσχημο θα γίνει.
Το τρομακτικότερο δε ήταν ότι χωρίς να υπάρχει πουθενά μαζεμένος κόσμος δακρυγόνα έσκαγαν αραιά και πού χωρίς να βλέπεις από πού πετάγονται .
Πρέπει αστυνομικοί να είχαν ανέβει στις ταράτσες των πολυκατοικιών και από κει να τα πέταγαν για εκφοβισμό. Αυτό είναι ένα γεγονός που ποτέ δεν το είδα να γράφεται από κανένα.
Ο φόβος ενός βλήματος δακρυγόνου , σαν αυτό που σκότωσε τον Σωτήρη Πέτρουλα, που δεν ξέρεις από πού σου έρχεται, με έκανε να γυρίσω πίσω προς τα Εξάρχεια.
Στο δρόμο είδα δύο που υποβάσταζαν έναν νεαρό μα αίματα στο ένα πόδι και τον απομάκρυναν από το Πολυτεχνείο.
Γυρίζοντας στο σπίτι βρήκα την γυναίκα μου, σε έντονη ψυχολογική φόρτιση από τις εκκλήσεις για βοήθεια που άκουγε από τον σταθμό του Πολυτεχνείου, να θέλει να κατέβουμε να προσφέρουμε ότι μπορούμε.
Της εξήγησα την κατάσταση που είδα ,ότι οι πόρτες του Πολυτεχνείου είναι κλειστές γιατί φοβόντουσαν την είσοδο προβοκατόρων ή αστυνομικών με πολιτικά αλλά και το βασικό πρόβλημα ότι εκτός αυτών δεν είχαμε που να αφήσουμε το μωρό.
Μείναμε να ακούμε τον σταθμό, να σπαράζει η καρδιά μας για το αναμενόμενο τέλος και να μιλάμε συνέχεια στο τηλέφωνο ανταλλάσσοντας πληροφορίες με τους φίλους μας.
Αργά την νύχτα με πήρε ο κουμπάρος μου και μου είπε ότι έρχονται τανκς προς την Αθήνα.
Ύστερα λίγο μετά την δραματική έκκληση του εκφωνητή στους φαντάρους, σταμάτησε να εκπέμπει και ο σταθμός και έμειναν μόνο μερικοί ερασιτέχνες από διάφορα σημεία της Αθήνας να μεταδίδουν ότι ήξερε ο καθένας.
Βγήκα στο μπαλκόνι γιατί είχα ανάγκη από καθαρό αέρα και είδα τις γύρω μου πολυκατοικίες σκοτεινές χωρίς φώτα.
Όλοι κοιμόντουσαν !
Δεν είχα αισθανθεί μέχρι τότε μεγαλύτερη απογοήτευση.
Την επόμενη το πρωί η Πατησίων είχε μια ασυνήθιστη κίνηση αυτοκινήτων στο ρεύμα προς Ομόνοια γιατί το άλλο ήταν κλειστό .
Έξω από την πεσμένη πύλη αστυνομικοί με μάνικες καθάριζαν την περιοχή.
Αυτό που δεν είχαν προλάβει να καθαρίσουν ήταν η τρομακτική εικόνα μέσα στο κέντρο της Αθήνας από τα αυτοκίνητα που είχαν πατηθεί και ισοπεδωθεί από τα τανκ από όπου δεν χωρούσαν να περάσουν.
Την ίδια μέρα πήγα σε κατάστημα με ηλεκτρικές συσκευές και αγόρασα ραδιόφωνο με βραχέα. Άλλοι τρεις ζητούσαν το ίδιο δίπλα μου.
Η δικτατορία του παρανοϊκού Ιωαννίδη θα άρχιζε σε λίγο και δυστυχώς δεν θα τελείωνε εύκολα αν δεν την πλήρωνε τελικά η Κύπρος.


20 σχόλια:

  1. Ρώτα σήμερα αγαπητέ και τους νεαρούς που πίνουν φραπέ αμέριμνοι. Ευτυχισμένοι όλοι. Ποιός ξέρει τί θα σου πούν γιά το Πολυτεχνείο, τη Νομική, τις ερπύστριες...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ωραία η διήγησή σου. Eγώ τότε ήμουν τριών ετών. Οι γονείς μου αργότερα μου είπαν ότι εκείνο το βράδυ έκαναν το ίδιο, κάθονταν στην κουζίνα ακούγοντας το ραδιόφωνο. Θυμάμαι την απογοήτευσή μου, λίγο σαν τη δική σου απογοήτευση για τις σκοτεινές πολυκατοικίες όταν, χρόνια αργότερα, γύρω στα είκοσί μου ρώτησα ένα φίλο φοιτητή στο Πολυτεχνείο αν θα έκανε το ίδιο με εκείνους τους φοιτητές υπό τις ανάλογες περιστάσεις, και μου απάντησε "όχι".

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. καλά τα τανκς και οι αγώνες αλλά το νόημα της γενιάς σας ήταν άλλο ...

    διαβάζατε, ακούγατε μουσική , ερωτευόσασταν. ονειρευόσασταν, αυτοσχεδιάζατε

    τώρα ????

    αγγαρεία το διάβασμα , τσιχλοτράγουδα,one night stand,το πιο μεγάλο όνειρο το χρήμα, κι ολα γύρω σε καλούπια


    υσ. καλά περάσατε σαν γενιά..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Εγώ είμουνα Γερμανία, Ξάγρυπνισμένη.
    Στις 7 το πρωϊ, μαζευτήκανε στο σπίτι μου κι άλλοι συμφοιτητές μου και κατεβήκαμε σε δαδήλωση στη σταθμό, όπου μεζεύτηκε όλος ο ελληνισμός και πολλοί Γερμανοί αντιφασίστες.
    Τι φοβερά χρόνια.
    Είχα φίλες και φίλους και ήξερα ότι ήταν μέσα στο Πολυτεχνείο. Ευτυχώς κανένας δικός μου δεν χάθηκε....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Χαλάλι που αποκαλυψατε περισσοτερα για την ηλικία σας!(κι ας ειναι μεγαλυτερη απ'οτι μεχρι τωρα είχα φανταστεί!).

    Ειμασταν και κοντογειτονιά(ενα δρόμο πανω απο την Ασκληπιου το δικό μου πατρικό).Θυμαμαι σαν τώρα να ακουω τους πυροβολισμούς και τις εκρηξεις γυρνωντας απ το νηπιαγωγείο πανω απ τον Αγ.Νικόλαο...και θυμάμαι και μια ζωγραφιά που ειχα φτιαξει μ'ενα τανκ που ειχε πατήσει ανθρώπους(μπρρρ!).Δεν καταλάβαινα βέβαια ακριβως τι συνεβαινε,αλλα ανησυχουσα για τους δικούς μου που δουλευαν στο κεντρο.

    Θυμάμαι και την αγαλλίαση και τον αέρα αισιοδοξιας επιτελους στα λογια των μεγάλων στο δρόμο,με την επιστροφη Καραμανλή.Σα να εφυγε επιτέλους ενα βαρος απο πανω τους και ξαφνικά αγνωστοι ανθρωποι σου ελεγαν πραγματα που δεν θα διανοουνταν λιγες μερες πριν...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. εγώ είμουν αγέννητος:-)

    το γεγονός ότι α φώτα από τις γύρω πολυκατοικίες ήταν κλειστά και κανείς δεν ασχολιόταν, είναι μια θλιβερή πραγματικότητα που με κάνει να αισθάνομαι άβολα για τους χιλιάδες που εξυμνούν τον ηρωϊσμό της "γεννιάς του Πολυτεχνείου". Κι΄όμως και τότε μια τολμηρή μειοψηφία ρίσκαρε...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. riva athena-
    Είναι καλύτερα να μην έχουν να μου πούν τίποτα παρά να έχουν ζήσει τέτοιες καταστάσεις.
    Ξέρεις τι είναι εκεί που βλέπεις μπροστά σου ένα μέλλον γεμάτο ελπίδες να σου κάθεται στο σβέρκο μιά χούντα και να σου κλείνει κάθε ορίζοντα;

    gerasimos-
    Οι απαντήσεις σε υποθετικές ερωτήσεις είναι εύκολες.
    Ποτέ δεν ξέρεις όταν βρεθείς σε μια αντίστοιχη κατάσταση πως θα φερθεί κανείς.
    Οι ήρωες δεν γεννιούνται γίνονται από τις περιστάσεις.

    nikkos-
    Κάθε γενιά θεωρεί ότι κάποια άλλη είναι πιό τυχερή από αυτή.
    Διάβασε την απάντηση στην riva athena.

    ange-ta-
    Ευτυχώς που υπήρχε αυτό το αντιφασιστικό κίνημα στο εξωτερικό.
    Δεν μπορείς να φανταστείς με πόση λαχτάρα ακούγαμε εδώ για τις διαδηλώσεις έξω κατά της χούντας.

    squarelogic-
    Στά κείμενα μου δεν έχω κρύψει την ηλικία μου ,αλλά φαίνεται ότι δεν έχω πουρέψει τόσο πολύ γιατί κάποτε με έκπληξη ο δείμος του πολίτη κατάλαβε ότι δεν είμαι φοιτητής!
    Πράγματι η πτώση της χούντας ήταν μια μεγάλη ανακούφιση από την σκλαβιά της δικτατορίας αλλά από την άλλη δεν μπορούσες να χαρείς ολοκληρωτικά βλέποντας την καταστροφή της Κύπρου.

    μανουσάκης-
    Άσε μετα την πτώση της χούντας εμφανίστηκαν πολλοί αντιστασιακοί...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Kalhmera :)

    Ekpliktikos o tropos pu telionei to keimeno (oxi gia thn kypro, den to leo gi'auto, pio poly mu arese h anafora sta hlektrika eidh).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Ε, λοιπόν και εγώ ξαφνιάστηκα. Δεν σε είχα "κόψει" για τόσο. Τα κείμενά σου όμως αποπνέουν μία νεανικότατη φρεσκάδα. Είσαι όπως νιώθεις και γράφεις.

    Οι δικές μου εικόνες είναι του εξάχρονου παιδιού που αντιλαμβάνεται ότι κάτι κακό συμβαίνει. Θυμάμαι σαν να είναι χτες την επιστροφή Καραμανλή. Έχει νυχτώσει και περπατώ με τον παππού μου. Οι δρόμοι άδειοι. Ξαφνικά ένα αυτοκίνητο περνά μπροστά μας κορνάροντας. Μία γαλανόλευκη ανεμίζει από το παράθυρο του συνοδηγού...

    Τελικά όλα τελειώσαν τραγικά με τους γελοίους συνταγματάρχες.
    Κύπρος. Αττίλας. Επιστράτευση. "Τ' άδειο μας πρόσωπο η Κύπρος το πληρώνει..."

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Προς riva athena μεγάλε δεν είναι έτσι τα πράγματα δεν πίνουν όλοι φραπέ οι νέοι ούτε ευτυχισμένοι είναι μακάρι νάταν έτσι.Και να σταματήσει αυτό το παραμύθι η κάθε γενιά δηλαδή να περηφανεύεται λες και είναι η μοναδική.Θυμάσαι τι λέγαν τότε για την γενιά σου; Οι μαλιάδες οι αλήτες οι τεμπέληδες και τα λοιπά και τα λοιπά.Κάτι παρόμοιο με αυτό που λες εσύ σήμερα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. mhxeirotera-
    vasikos metoxos-
    Η σκληρή πραγματικότητα έδωσε το αναγκαίο τέλος.
    Το ραδιόφωνο αυτό ήταν αναγκαίο για να ξέρεις τι γίνεται.
    Ακόμα θυμάμαι την μέρα που έγινε η εισβολή στην Κύπρο που ψάχνοντας μανιασμένα κατά τις 7 1/2 το πρωί να άκούσω από κανένα ξένο σταθμό τι έχει γίνει εκεί άκουσα από ένα τούρκικο σταθμό μια εκφωνήτρια να λέει με σπασμένα ελληνικά «τα τουρκικά στρατεύματα απελευθερώνουν την Κύπρο από την χούντα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Το τσιγάρο που λες αγαπητέ Αθεόφοβε δεν βοηθάει ιδιαίτερα την μνήμη αλλά δεν με εμποδίσει και να θυμάμαι το πρωινό της 18ης Νοεμβρίου !
    Εκείνη την εποχή ζούσαμε στην Ολλανδία και η τηλεφωνική σύνδεση με το ημιαυτόματο σύστημα (περίμενε κανείς μέχρι 2 ώρες) ήταν πλημμελής και πανάκριβη,η άμεση επαφή με πρόσωπα που ρισκάριζαν να μιλήσουν σχεδόν αδύνατη, και μαθαίναμε τα νέα από τα Ολλανδικά ΜΜΕ, την χουντική Ακρόπολη που κυκλοφορούσε σε ειδική έκδωση στο εξωτερικό, την Ελεύθερη Πατρίδα που τυπώνονταν στο Λονδίνο, αλλά κυρίως από το Ράδιο Αρβύλα.

    Το πρωί της 18ης Νοεμβρίου το Ράδιο Αρβύλα είχε βουίξει για αιματηρά γεγονότα που συνέβησαν στην Αθήνα και άλλα πολλά και προσπαθούσαμε από το τοπικό ραδιόφωνο να καταλάβουμε τι ακριβώς είχε συμβεί.
    Το απόγευμα μαζευτήκαμε στο σπίτι μου να παρακολουθήσουμε ειδήσεις και σε έκτακτο δελτίο στις 18.45 η κρατική TV πρόβαλε γιά πρώτη φορά το γνωστό βίντεο με την εισβολή του τανκ στα προπύλαια που είχε τραβήξει από το Ακροπόλ ο Ολλανδός οπερατέρ.

    Ήταν σκληρή 'του θανάτου η γροθιά' και την επόμενη μέρα σκληρότερη από τα σχόλια μεγάλης μερίδας της τοπικής παροικίας, τους σημερινούς 'αντιχουντικούς' του τύπου 'καιρός ήταν να αναλάβουν τα στρατά', 'δεν μπορούν 100 κολόπαιδα να καίνε την Αθήνα', τώρα που η χώρα πάει μπροστά πάνε να την διαλύσουν', και άλλα φαιδρά και σχετικά !

    Το μόνο φωτεινό σημείο της μέχρι σήμερα μπουρζουαζίστικης ζωής μου ήταν η πληροφορία από εγγυρότατη πηγή ότι το 74 απέκτησα φάκελλο από τον τοπικό Λιμενάρχη με τις σοβαρές κατηγορίες ότι ήμουν συνδρομητής της Ελεύθερης Πατρίδας, και ότι σύχναζα στην μπουάτ του Ζαμπέλη (μουσικός του Μίκη) τραγουδώντας Θεοδωράκη παρέα με αντιφρονούντα προς την Εθνική μας Κυβέρνηση άτομα...

    Από τις ειδήσεις της TV πληροφορήθηκα ότι στην φετεινή πορεία γιά την επέτειο του Πολυτεχνείου συμμετείχαν (προφανώς λόγω της βροχής)μόνο δέκα χιλιάδες άτομα.
    Γιατί όχι 10.000+1 άτομα;
    Περιμένω έστω και 1 σοβαρή εξήγηση από 1 εκατομμύριο άτομα !

    Ο συνφαλακρός γείτων

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Συνφαλακρέ αγαπητέ γείτονα
    Η μαρτυρία σου είναι πολύτιμη και στο ερώτημα σου θα σου απαντήσω με ένα ποίημα που διάβασα μόλις χθές και εξηγεί πως εκφυλίστηκε ή όλη ιστορία.
    Είναι ωραίοι οι ανώνυμοι
    καθώς στο πανηγύρι έρχονται
    Μ΄ενα γαρύφαλο στο χέρι
    για να τιμήσουν τους νεκρούς
    Μα πιό ωραίοι έιναι οταν φεύγουν
    Κρατώντας στο ίδιο χέρι
    ένα σουβλάκι της ώρας
    πραγματικά ξελιγωμένο
    από την υπερένταση της συγκίνησης

    Αργύρης Μαρνέρος από τα Χειροκροτήματα 1991

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Kαι μιά δική μου ασήμαντη αλλά πικρή προσωπική μαρτυρία. Tότε ήμουν στο γυμνάσιο, και το σχολείο μου ήταν Aσκληπιού και Aραχώβης. Δεν θα ξεχάσω ποτέ μιά φράση ενός καθηγητή μας (ακόμα θυμάμαι και το όνομά του), που την ώρα που ακούγαμε ριπές πολυβόλων βρήκε να μας πει: «αφήστε τους αυτούς - αυτοί τη δουλειά τους και εμείς τη δική μας»...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Μιλάς για την επόμενη μέρα που για εκφοβίσουν τον κόσμο αρχισαν να πυροβολούν μέσα στην πόλη.
    Έτσι σκοτώθηκε από αδέσποτη ένα μωρό στου Ζωγράφου.
    Το κομμάτι της Αραχώβης που είναι το γυμνάσιο σου λέγεται σήμερα Οκτάβιου Μερλιέ προς τιμήν του μεγάλου Ελληνιστή που ήταν διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου.
    Απέναντι από σχολείο σου Βαλτετσίου και Ασκληπιού ήταν και ένας από τους ωραιότερους θερινούς κινηματογράφους της Αθήνας Η Νεάπολις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Ένας θείος μου έμενε εκείνη την εποχή στην οδό Στουρνάρα και έδωσε "άσυλο" σε αρκετά παιδιά που έτρεχαν να σωθούν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. Άσχετο: Τελικά πόσοι έπεσαν εκείνη τη νύχτα? Όπως οι περισότεροι αγνοώ τον αριθμό των θυμάτων :(

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. Την αμέσως επόμενη Δευτέρα, 2 ημέρες μετά την πτώση του Πολυτεχνείου, στο 9ο Γυμνάσιο Αρρένων, στου Φιλοπάππου, στην πρωινή έπαρση της σημαίας, για πρώτη φορά, ΟΛΟΙ οι μαθητές με όση δύναμη διέθεταν τα πνευμόνια τους, ΦΩΝΑΞΑΝ (δεν τραγούδησαν απλώς) τον Εθνικό Ύμνο ακουγόμενοι σε ολόκληρη την περιοχή των Πετραλώνων, έως την Πειραιώς με τους καθηγητές παρατεταγμένους κάτω από τον ιστό, να κλαίνε.
    Στην πραγματικότητα, δεν ήταν ο Εθνικός Ύμνος το τραγούδιεκείνο.
    Ήταν το αντίστοιχο του "Αυτο το Χώμα, είναι Δικό Τους και Δικό μας"...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. ιωάννηςΚ-
    Στο ερώτημα σου θα απαντήσω καλύτερα με ένα ποστ που ετοιμάζω.

    ανωνυμος-
    Γιατί έχω την εντύπωση ότι το 9ο Γυμνάσιο ήταν πρίν να το γκρεμίσουν, στην Πλατεία Κουμουνδούρου;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. Διότι ΕΚΕΙ ήταν.
    Αν θυμαμαι καλα, μέχρι το 1970.
    Μεταφέρθηκε στα Ανω Πετράλωνα/Φιλοππάπου οχι πριν, αλλά ΜΕΤΑ την έναρξη της κατεδάφισής του: Πόδια μαθητών/καθηγητών τρυπούσαν το (χαρτονένιο;) πάτωμα του 1ου ορόφου και αιωρούνταν την ώρα του μαθήματος στην οροφή των τάξεων του ισογείου!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή