ΠΕΥΚΟ,Ο ΜΟΝΙΜΟΣ ΕΜΠΡΗΣΤΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΤΕΣ ΤΟΥ

Ποτέ στην ζωή μου δεν είχα την επιθυμία να αποκτήσω ένα εξοχικό σπίτι σε μια δασώδη περιοχή και αυτό για δύο λόγους. Ο πρώτος λόγος είναι η αγάπη μου στην θάλασσα και η γοητεία της συνεχώς μεταβαλλόμενης όψη της από γαλήνια σε τρικυμιώδη,  σε αντίθεση με την εικόνα  του δάσους η οποία μπορεί να είναι θελκτική την ημέρα, την νύκτα όμως μεταβάλλεται σε ένα καταθλιπτικό σκοτεινό τοπίο.

Ο δεύτερος λόγος είναι αυτός που ζήσαμε πρόσφατα στο Μάτι.

 Μια φωτιά δε, ακόμα και αν δεν έχει τα τραγικά αποτελέσματα αυτής και όλοι οι δικοί σου και γνωστοί σου να μην έχουν πάθει τίποτα και το σπίτι σου να έχει παραμείνει χωρίς ζημιές, το πανέμορφο τοπίο που απολάμβανες μέχρι τώρα είναι πλέον μπροστά σου μια μαύρη  τραυματική καμένη εικόνα για χρόνια.   

Και η φωτιά δεν είναι κάτι αναπάντεχο και μη αναμενόμενο σε δασώδεις περιοχές.
Στο ΠΩΣ ΔΕΝ ΑΠΕΚΤΗΣΑ ΣΠΙΤΙ ΣΕ ΠΕΥΚΟΦΥΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗ. έχω γράψει τα λόγια φίλου αγαπητού, κατοίκου οικισμού που μέχρι στιγμής έχει πιάσει φωτιά το 1995, το 1998 και το 2009. Σας το μεταφέρω αυτούσιο.

Θυμάμαι δε ένα αγαπητό μου φίλο που έχει φτιάξει ένα ωραίο σπίτι στο Ντράφι τι μου απάντησε με χιούμορ πριν μερικά χρόνια όταν τον ρώτησα που είχαν πάει το καλοκαίρι.
Μείναμε στο σπίτι ,δεν πήγαμε πουθενά.
Γιατί;
Γιατί με τον φόβο της φωτιάς με το ένα κρατούσαμε την μάνικα και με το άλλο το ντουφέκι!
Και τι το θέλατε το ντουφέκι;
Κοίτα να δεις ,εδώ στην ερημιά είμαστε σαν το Φαρ Ουέστ ,άμα ένα άγνωστο αυτοκίνητο περάσει δεύτερη φορά μπροστά από το σπίτι, είναι προφανές ότι πρόκειται για εμπρηστή, οπότε πρώτα πυροβολούμε και μετά ρωτάμε που πάει!

Στο ποστ μου  ΠΩΣ ΣΤΑ ΚΑΜΕΝΑ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΦΥΤΡΩΣΟΥΝ ΔΕΝΤΡΑ ΑΝΤΙ ΓΙΑ ΑΥΘΑΙΡΕΤΑ ο  DIONYSOS έχει κάνει ένα εξαιρετικό σχόλιο το οποίο δίνει ουσιαστική απάντηση στο τι κάνουμε.

Στο εξαίρετο πόνημα σου για πυροπροστασία να καταθέσω ένα θετικό παράδειγμα από το Πάρνωνα. Στα μισά του βουνού υπάρχει αλώβητο ακόμα σήμερα ένα υπέροχο χωριό με γύρω πλούσιο ελατοδάσος.  Οταν στις φωτιές του 2007 καιγόταν το βουνό εγκαταλελειμμένο από την Πολιτεία για 7 ημέρες, και κάηκε όλο το νότιο βουνό τα Τζίτζινα ήταν έτοιμα. 3 φωτισμένοι άνθρωποι του χωριού είχαν σκεφτεί απλά που υπάρχει νερό, εκεί φτιάχνουμε μεγάλη υδατοδεξαμενή  μεταλλική με παροχή νερού για εξυπηρέτηση από ελικόπτερο, άνοιξε εκεί μάλιστα και χώρο ακόμα και για αναγκαστική προσγείωση του ελικοπτέρου. Όταν δέησε η πολιτεία και έστειλε ένα ελικόπτερο με ρήψεις ταχύτατες εντός 6ωρου έσβησε όλο το βουνό και έσωσε το βόρειο τμήμα του, λόγω άφθονης παροχής νερού. Τόσο απλά και ελληνικά. Ζήταγε τέτοιες δεξαμενές στη Πεντέλη ο Στεργίου (δήμαρχος Δήμου Πεντέλης) αλλά έμειναν ανεκπλήρωτες επιθυμίες, παρότι χαμηλού κόστους. Ζητάγαμε υδροφόρες από Μέγαρα και Θεσσαλονίκη ,κρουνούς και λάστιχα...
Αυτές τις μέρες έχουν αναλυθεί εκτενώς οι ανεπάρκειες της πολιτείας στις οποίες οφείλεται σε ένα βαθμό ο τόσο μεγάλος αριθμός των νεκρών στο Μάτι, όπως επίσης και οι αιτίες που προέρχονται από την άναρχη και αυθαίρετη οικοδόμηση του οικισμού.

Όμως αντίστοιχες περιοχές με το Μάτι υπάρχουν πολλές στην Ελλάδα όπως γράφω στο ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΤΟ ΜΑΤΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΟ!

Τα πεύκα είναι πράγματι από τα ωραιότερα δέντρα της Ελληνικής χλωρίδας. Δυστυχώς όμως τα πευκοδάση έχει διαπιστωθεί πως καίγονται κάθε 80 χρόνια και αν δεν βοσκήσουν μετά την φωτιά σε αυτά κατσίκες γίνεται φυσική αναδάσωση από τις κουκουνάρες που έχουν πέσει κάτω. Έγραφα επίσης  ήδη πριν 11 χρόνια αυτό που  έλεγε ο καθηγητής Μάργαρης .

Οι κουκουνάρες από τα πεύκα πετάγονται σε 3πλάσια απόσταση από το ύψος του δέντρου, δηλ από ένα δέντρο 8 μέτρων θα πεταχτούν 24 μέτρα μακριά !
Καταλαβαίνει λοιπόν κανείς πως εξαπλώνεται ραγδαία μια φωτιά ιδίως σε πευκοδάση όταν φυσάει και αέρας, με αποτέλεσμα να έχουν πολλοί την εικόνα πολλαπλών ταυτόχρονων εστιών .

Το πεύκο λοιπόν είναι εν δυνάμει μια πυριτιδαποθήκη που άμα πιάσει φωτιά την διασπείρει ταχύτατα γύρω του.
Ως εκ τούτου είναι το κατεξοχήν  δέντρο που θα έπρεπε να αποφεύγει κανείς δίπλα στο σπίτι του. Και όμως αυτό βρήκαν να φυτεύσουν δίπλα στα νόμιμα και αυθαίρετα σπίτια τους όσοι έκτισαν μεταπολεμικά στο Μάτι μια περιοχή που όπως μπορεί να δει κανείς σε αεροφωτογραφία του 1949 ήταν αγροτική με αραιή βλάστηση!

Δεν υπάρχει βέβαια δέντρο που να μην καίγεται, αλλά τα πλατύφυλλα δέντρα και οι θάμνοι δεν μεταδίδουν την φωτιά σε μεγάλη απόσταση  όπως τα κουκουνάρια των πεύκων.
Προτείνεται λοιπόν να φυτεύονται βελανιδιές¹, πουρναριές², ακακίες³, κουμαριές⁴, λεύκες⁵, πικροδάφνες⁶. Το πρόβλημα μόνο, με μερικά από αυτά, είναι ότι χρειάζονται πότισμα και περιποίηση σε αντίθεση  με το ανθεκτικό σε ξηρασία πεύκο.

 Αυτά είναι πάντως  μερικά φυτά που μπορούν να δημιουργήσουν ένα είδος αντιπυρικής ζώνης, ένα «πράσινο φράγμα», προκειμένου να μην επεκτείνεται εύκολα η πυρκαγιά στον οικιστικό ιστό ή και σε διπλανά δάση.

Είναι χαρακτηριστική η εικόνα από εδώ στην οποία αριστερά είναι τα πεύκα καμένα και δεξιά οι χαρουπιές ανέπαφες.

Μερικά ακόμα φυτά που εμποδίζουν την φωτιά αναγράφονται   εδώ.