Γ΄LEPTIS MAGNA- Η ΠΟΛΗ ΠΟΥ ΣΩΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΜΜΟ.

Οι αριθμοί στις φωτογραφίες είναι συνέχεια από εδώ και από εδώ

Κλικάρετε επάνω τους για να μεγαλώσουν.

Σε 123 χιλιομ. ανατολικά της Τρίπολης είναι η Leptis Magna μια από τις σημαντικότερες πόλεις που ίδρυσαν οι Φοίνικες τον 7ο αιώνα πΧ μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.(φωτ. 61 αναπαράσταση της πόλης ,62 χάρτης με τα μνημεία)
Η πόλη καταστράφηκε το 336 πΧ από τους Καρχηδόνιους, και ανέκτησε την αίγλη της την εποχή του αυτοκράτορα της Ρώμης Σεπτίμιου Σεβήρου(145-211μΧ) που είχε γεννηθεί εκεί.(Το Σεβήρος από το Severus=σοβαρός).
Οχυρώθηκε επίσης τον 6ο αιώνα από τον Ιουστινιανό, αλλά ήδη είχε πάθει μεγάλες καταστροφές το 365 μ.Χ από σεισμό, με βαθμιαία έκτοτε την παρακμή της και την μετέπειτα λεηλασία των ερειπίων της.

48 κίονες από εκεί έχουν μεταφερθεί σε κοντινό τζαμί, αλλά ακόμα και ο Λουδοβίκος ο ΙΔ΄ μετέφερε πολύ υλικό από την πόλη για να κτίσει το ανάκτορο των Βερσαλλιών, την εκκλησία του St Germain des Pres, ενώ ακόμα και άλλοι κίονες και αγάλματα μεταφέρθηκαν στο Λούβρο, στην Μάλτα ακόμα και στο παλάτι του Γουίντσορ.
Τα πιο λεηλατημένα μνημεία είναι τα λουτρά του Αδριανού, η οδός των κιόνων και η αγορά.Στην παραλία υπάρχουν κίονες που εγκαταλείφτηκαν εκεί γιατί είχαν μεγάλο βάρος για να μεταφερθούν με τα πλοία.
Ευτυχώς που η πόλη καλύφτηκε με την πάροδο των ετών από την άμμο και δεν κτίστηκε επάνω της κάποια νεώτερη, έτσι ώστε σήμερα να μπορούμε να βλέπουμε σχεδόν ακέραια την δομή της με τα οικοδομήματα και τους δρόμους της.

Στην πόλη εισερχόμαστε περνώντας από την μεγαλοπρεπή, και σε μεγάλο βαθμό αναστηλωμένη, Αψίδα Θριάμβου του Σεπτίμιου Σεβήρου(63,64), που βρίσκεται στο σταυροδρόμι του κεντρικού δρόμου (cardo maximus), σύμφωνα με το Ιπποδάμειο σύστημα που χωρίζει την πόλη σε 4 μέρη. Στο βάθος του decumanous maximous διακρίνεται η αψίδα του Τραϊανού.(66)
Κτίστηκε το 203 μΧ σε ανάμνηση της επίσκεψης του Αυτοκράτορα στην γενέτειρα του και τα γλυπτά της, που τα γνήσια είναι στα μουσεία, έγιναν από Έλληνες γλύπτες από την Αφροδισιάδα της Μ. Ασίας.(57,58)

Δεξιά από τον κεντρικό δρόμο είναι η παλαίστρα ή γυμνάσιο, σε οβάλ σχήμα με κορινθιακές κιονοστοιχίες στις σκεπαστές της στοές, και στο βάθος οι Θέρμες ή Λουτρά του Αδριανού που μόνο οι θέρμες της Καρχηδόνας είναι μεγαλύτερες από αυτές στην Αφρική.(67 μακέτα παλαίστρας-Λουτρών,68 η φωτογραφία τραβήχτηκε λίγο πιο πίσω από το κόκκινο σημάδι στην μακέτα)

Στην βόρεια πλευρά τους βρίσκεται η υπαίθρια πισίνα (natatio)(69), και στην συνέχεια τα δύο στεγασμένα ψυχρά λουτρά (frigidarium)(70) με κολόνες από γρανίτη που είχε εισαχθεί από την Αίγυπτο. Ενδιάμεσα υπάρχει μια αίθουσα 35x15μ με 8 κορινθιακές κολώνες από μάρμαρο cipollino από την Κάρυστο .(71-Αναπαράσταση που δείχνει τα δύο frigidarium με την ενδιάμεση αίθουσα )

Ακολουθούν τα χλιαρά λουτρά (tepidarium)(72) και μετά βρίσκονται τα θερμά λουτρά (caldarium) και δίπλα από αυτά ήσαν οι αντίστοιχες σημερινές σάουνες ,τα 4 Λακωνικά λουτρά, ατμόλουτρα με υπόκαυστους χώρους στα οποία οι ατμοί διαχέονταν από κάτω από το πάτωμα μέσω κοίλων τούβλων στους τοίχους,όπως φαίνεται και στην φωτογραφία(73).

Τα λουτρά ήσαν χώροι συναναστροφών και συζητήσεων που φαίνεται πως συνεχίζονταν και στις δημόσιες τουαλέτες που υπήρχαν και διέθεταν τρεχούμενο νερό για να φεύγουν τα λύματα από κάτω, αλλά και νερό για πλύσιμο από το αυλάκι μπροστά.(74,75)

Αιώνες μετά, στις Βερσαλλίες έχεζαν σε καθίκια και αντί για πλύσιμο έριχναν κολώνιες!

Τα λουτρά ήσαν διακοσμημένα με πολλά αγάλματα τα οποία έχουν μεταφερθεί στο τοπικό μουσείο, όπως του Ασκληπιού ,(76)

αλλά και στο μουσείο της Τρίπολης όπως του Μαρσύα (55) ή της Αφροδίτης (52 και 51).

Το τελευταίο(51), βρέθηκε στις ανασκαφές του 1920, και είναι αντίγραφο της Αφροδίτης του Καπιτωλίου της Ρώμης που και αυτό βασίστηκε στην περίφημη Αφροδίτη της Κνίδου του Πραξιτέλη.
Ο Μουσολίνι το χάρισε στον Hermann Göring και αυτός διακόσμησε την κρεβατοκάμαρα της εξοχικής του κατοικίας Carinhall. Επέστρεψε στην Λιβύη το 1999.

Απέναντι από τα λουτρά και στην αρχή της οδού των κιόνων είναι το Νυμφαίο στο οποίο έτρεχε νερό από 7 κρουνούς. Είχε δύο επίπεδα με μαρμάρινες κολόνες, επάνω από την Εύβοια, και από γρανίτη της Αιγύπτου κάτω, ενώ υπήρχαν αγάλματα ενδιάμεσα.(77,78)

Απέναντι από το Νυμφαίο υπάρχουν τα ερείπια βυζαντινής εκκλησίας (79) και στην συνέχεια η αγορά(forum).Από αυτό το σημείο αρχίζει η οδός των κιόνων (80), μήκους 400 μ και πλάτους 42, η οποία είχε στις δύο πλευρές της 125 αψίδες και η κατάληξη της ήταν στο λιμάνι.

Στο δεξιό πλάι της ο Σεπτίμιος Σεβήρος κατασκεύασε την νέα αγορά (Septimian forum) και δίπλα της την Βασιλική.(81-Τα νούμερα δείχνουν τα σημεία που έχουν τραβηχτεί οι αντίστοιχες φωτογραφίες)

Την πλατεία αυτή 100χ60μ με μάρμαρα στο έδαφος, την έκλειναν περιμετρικά ψηλοί τοίχοι και στοές με κιονοστοιχίες και μεταξύ των αψίδων υπήρχαν πάνω από 70 κεφάλια της Γοργούς ή Γοργόνας.(82-83-84)
Στο ΝΔ άκρο της ήταν ο ναός του θεοποιημένου Σεβήρου από τον οποίο έχουν μείνει μόνο τα σκαλοπάτια.(85)

Από την αγορά μπαίνουμε στην μεγαλοπρεπή, μήκους 75 μ, Βασιλική του Σεπτίμιου Σεβήρου που χρησίμευε σαν δικαστική αίθουσα.(86,87,88,89,90)
Η κιονοστοιχία στο εσωτερικό της είναι κορινθιακού ρυθμού από ροζ γρανίτη από την Αίγυπτο και άφηνε ένα φαρδύ άνοιγμα στο κέντρο 19μ , που πιθανώς να είχε ξύλινη οροφή.

Οι δύο αψίδες στα δύο άκρα έχουν σκαλιστές παραστάδες με τους άθλους του Ηρακλέους και την ακολουθία του Βάκχου.(89)
Την εποχή του Ιουστινιανού έγινε εκκλησία.

Το τμήμα προς το λιμάνι είναι το παλαιότερο της πόλης από τον 7ο πΧ αιώνα από τους Φοίνικες, και εκεί είναι και η ονομαζόμενη παλαιά αγορά της πόλης για να διακρίνεται από την νέα του Σεβήρου.(7,91,92)

Ήταν περίστυλη στις 3 πλευρές της και προς το μέρος της θάλασσας υπήρχαν 3 ναοί, του Ηρακλή, της Ρώμης και του Αυγούστου(14-19μΧ), και του Πατρώου Ελευθερωτού Διονύσου(Liber Pater, 2ος μΧ)
Η παλαιά Βασιλική που υπήρχε εκεί είναι το μόνο κτήριο που μετατράπηκε σε εκκλησία κατά τους βυζαντινούς χρόνους.

Λίγο πιο πάνω είναι το Σεραπείον που αποτελούσε λατρευτικό κέντρο της αλεξανδρινής παροικίας στην Μ.Λέπτιδα.(93)

Προχωρώντας προς το θέατρο διακρίνουμε στην γωνία ενός δρόμου το εύλογο ανάγλυφο για το τί "σπίτια" υπήρχαν εκεί! (94)

Στην απέναντι μεριά υπάρχουν δύο θόλοι με οκτάγωνα περιστύλια που ήταν η αγορά της πόλης (Macellum) στην οποία και υπάρχουν και πάγκοι με τρύπες ανάλογου μεγέθους για να υπολογίζεται η ποσότητα των καρπών που πουλιόντουσαν εκεί(98).

Το θέατρο της Leptis Magna (1-2μX),5000 θέσεων, είναι ίσως το επιβλητικότερο μνημείο της πόλης και μαζί με της Σαμπράθα είναι τα 2 μεγαλύτερα της Αφρικής .(8,99,100,101)
Το κοίλο του θεάτρου, σε αντίθεση με τα ελληνικά θέατρα, χωρίζεται από την ορχήστρα με προστατευτικό τοίχο γιατί προφανώς εκεί γίνονταν και μονομαχίες και θηριομαχίες μέχρι να κατασκευαστεί το αμφιθέατρο το 56μΧ.
Στην σκηνή του ανάμεσα από τις κολώνες υπήρχαν πολλά αγάλματα.(58)
Στην κορυφή μετά τις κερκίδες κατασκευάστηκε το 35-36μΧ μικρός ναός της Δήμητρας (Ceres Augusta ) (101)

Σε ένα χιλιόμετρο από την πόλη είναι το αμφιθέατρο των 16000 θεατών σκαμμένο είτε σε φυσικό κοίλωμα είτε σε παλιό λατομείο. Τελείωσε το 56μΧ και ήταν αφιερωμένο στον Νέρωνα. Η αρένα του έχει δύο πύλες, η μία ήταν η Πύλη της Ζωής γιατί από εκεί έμπαιναν οι μονομάχοι ζωντανοί και η Δυτική ήταν η Πύλη του Θανάτου απ΄ όπου έβγαιναν οι πεθαμένοι.

Το αμφιθέατρο προς την μεριά της θάλασσας επικοινωνούσε μέσω μιας πύλης(104) με τον ιππόδρομο ,100 χ 400 μ ,όπου γίνονταν αρματοδρομίες.(105)
Πολλά από τα αγάλματα και τα ψηφιδωτά της Lepta Magna εκτός από το τοπικό μουσείο είναι στο μουσείο της Τρίπολης.

ΤΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ

1.-LIΒΥΗ ΚΑΙ ΛΙΓΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ

2.-Η ΛΙΒΥΗ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ Η ΤΡΙΠΟΛΗ ΜΕ ΤΑ ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ ΤΗΣ

 ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ

4.-Η ΣΑΜΠΡΑΘΑ ΚΑΙ ΟΙ ΟΜΟΡΦΙΕΣ ΤΗΣ

5.-ΓΚΑΝΤΑΜΕΣ, ΜΙΑ ΑΝΕΠΑΝΑΛΗΠΤΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ

6.-ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ ΚΑΙ ΑΠΟΛΛΩΝΙΑ ,ΤΑ ΛΙΜΑΝΙΑ ΤΗΣ ΚΥΡΗΝΑΪΚΗΣ
7.- ΟΛΒΙΑ - Ο ΣΥΝΔΕΤΙΚΟΣ ΚΡΙΚΟΣ ΕΙΔΩΛΟΛΑΤΡΙΑΣ-ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ
8-ΚΥΡΗΝΗ, Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ

9-  ΚΥΡΗΝΗ, Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ -β΄ μέρος

Η ΛΙΒΥΗ ΣΗΜΕΡΑ