Έστω και με καθυστέρηση μερικών μηνών, βρήκα τελικά την
ευκαιρία να ασχοληθώ με μερικά από τα υπόλοιπα σημαντικότερα μνημεία της Ινδίας
που είδαμε στο ταξίδι και να διαβάσω αρκετά γι΄ αυτά ώστε να μπορέσω να γράψω τα επόμενα σχετικά ποστ.
Σήμερα θα ασχοληθώ με
μερικούς περίφημους ναούς και
μοναστήρια που έχουν όλα ένα κοινό
χαρακτηριστικό. Εκτός από τόπος λατρείας είναι όλα λαξευμένα μέσα στον βράχο
και είναι διακοσμημένα με πλήθος αγαλμάτων και παραστάσεων, όλα σκαλισμένα στους
βράχους.
Αυτό τον τρόπο
κατασκευής ναών συναντάμε αργότερα και στους χριστιανικούς ναούς της
Λαλιμπέλα στην Αιθιοπία αλλά και στους υπόσκαφους ναούς
της Καππαδοκίας στο Κόραμα.
Περιττό να πω πως επειδή τα περισσότερα σπήλαια αποτελούν και τόπο λατρείας η είσοδος
επιτρέπεται μόνο χωρίς παπούτσια, οπότε οι προνοητικοί είχαν πλαστικά καλύμματα σαν των χειρουργείων
για τα πόδια τους, αν και η πρακτικότερη λύση ήταν να φοράς πέδιλα έτσι να μην έχεις το συνεχές βάλε-βγάλε των
παπουτσιών.
Με βάση το Αουραγκαμπάτ σε δύο διαδοχικές μέρες
επισκεφτήκαμε τους ναούς και τα μοναστήρια της
Αζάντα και της Ελόρα.
Η πρώτη επίσκεψη ήταν στα 30 σπήλαια της Αζάντα
που ανήκουν στα μνημεία της πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας της UNESCO από τα οποία τα 5 ήσαν
ναοί και τα υπόλοιπα μοναστήρια
Βρίσκονται στην πλαγιά ενός
φαραγγιού σε σχήμα πετάλου και φτιάχτηκαν σε δύο διαφορετικές χρονικές
περιόδους, όλα δε είναι βουδιστικά.
Οι εξωτερικές προσόψεις των σπηλαίων άλλες είναι απλές, ενώ άλλες είναι περίτεχνα διακοσμημένες.
Τα γλυπτά και οι τοιχογραφίες στα σπήλαια αυτά
απεικονίζουν τη ζωή του Βούδα και τις προηγούμενες μετενσαρκώσεις του, αλλά
έχουν και σκηνές από την καθημερινή ζωή.
Οι τοιχογραφίες στα
σπήλαια της Αζάντα θεωρούνται από τις καλύτερες των άλλων σπηλαίων της Ινδίας.
Ενδιαφέρον είναι πως κατάφεραν να γίνουν όλες αυτές οι
περίφημες ολοζώντανες τοιχογραφίες μέσα στο σκοτεινό περιβάλλον των σπηλαίων.
Από ότι φαίνεται έγιναν όταν το φυσικό φώς έμπαινε στα
σπήλαια, αλλά επίσης και με την
βοήθεια μεταλλικών καθρεπτών και λευκών
σεντονιών που αντανακλούσαν το φώς στο εσωτερικό.
Δυστυχώς δεν επιτρέπουν την φωτογράφηση με φλάς μέσα στα
σπήλαια , τα έχουν δε με τελείως ανεπαρκή φωτισμό και αναγκαστικά οι φωτογραφίες που πήρα δεν είναι
πολύ καλές.
Τα πρώτα σπήλαια
είναι σκαλισμένα τον 2 έως 1 αιώνα πΧ,
όταν ακόμα ο Βούδας απεικονιζόταν συμβολικά χωρίς ανθρώπινη μορφή (σπήλαια 9,
10, 12 και13) και έχουν και τις πιο παλιές
τοιχογραφίες της Ινδίας.
Τα επόμενα είναι από τον 5-6 μΧ αιώνα (τα 19,26 και
29 ως ναοί , τα 1-7, 11, 14-18, 20-25,
27 και 28 ως μοναστήρια, ενώ παρέμειναν ατελείωτα τα 2, 3, 5, 8, 23-25, 28 ).
Πρόσφατα υπάρχει η άποψη πως και τα 20 κατασκευάστηκαν
μέσα σε μόνο μια 20ετία, από το 460-480 μΧ , κατά την διάρκεια της βασιλείας
του αυτοκράτορα
Harishena για μοναστήρια, τα οποία όμως σύντομα
εγκαταλείφτηκαν μετά την τέλος της βασιλείας του για τα σπήλαια της Ελόρα.
Τα σπήλαια δεν χρησιμοποιήθηκαν για μεγάλο διάστημα και η
ζούγκλα τα έκρυψε με την βλάστηση της μέχρι το 1819 που ένας άγγλος
στρατιωτικός που κυνηγούσε τίγρεις είδε την πρόσοψη του σπηλαίου 10.(Είναι αυτό
που σημειώνεται με το μαύρο βέλος)
Το σπήλαιο 19, που είναι ναός, έχει στο βάθος του την
κλασσική στούπα με τον Βούδα καθώς και ένα περιστύλιο με 17 κολώνες και επάνω
από αυτές υπάρχουν ανάγλυφες παραστάσεις. Χαρακτηριστικά δε η οροφή είναι
σκαλισμένη έτσι ώστε να δίνει την εικόνα ότι είναι ξύλινη.
Παρόμοιος είναι και ο ναός 26, εξαιρετικά όμως διακοσμημένος
με ανάγλυφα γλυπτά στα τοιχώματα του σπηλαίου περιμετρικά του περιστυλίου.
Στο αριστερό μέρος του υπάρχει και ένα 7 μέτρων άγαλμα του
κοιμώμενου Βούδα.
Τα σπήλαια της
Ελόρα την εποχή που κατασκευάστηκαν αποδεικνύουν την αρμονία που υπήρχε ανάμεσα στους πιστούς
του βουδισμού, του ινδουισμού και του τσαναϊνισμού καθώς βρίσκονται το ένα δίπλα στο άλλο.
Τα σπήλαια της Ελόρα ανήκουν και αυτά στα μνημεία της
πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας της UNESCO.
34 μοναστήρια και ναοί βρίσκονται σε μια έκταση 2
χιλιομέτρων στην πλαγιά μιας χαράδρας.
Έχουν κατασκευαστεί από το 600 έως το 1000 μΧ και
αποδεικνύουν εκτός από την ανεξιθρησκία της μεσαιωνικής Ινδίας το υψηλό επίπεδο
στην τέχνη της τοιχογραφίας, της γλυπτικής και της αρχιτεκτονικής.
Είναι 12 βουδιστικά (1-12)
κατασκευασμένα από το 600-800μΧ, τα 11 για μοναστηρια και το ένα είναι ναός (10)
Τα επόμενα σπήλαια είναι 17 ινδουϊστικά (13-29), κατασκευασμένα από
το 600-900μΧ και τα 5 τελευταία ανήκουν
στην αίρεση του Τσαϊνισμού(30-34) κατασκευασμένα από το 800-1000μΧ.
Η ξενάγηση ξεκίνησε από τα Τσαναϊστικά που είναι και τα πιο
απομονωμένα αλλά και τα νεώτερα και είναι με εξαιρετική τέχνη διακοσμημένα. Το
σημαντικότερο είναι το διώροφο σπήλαιο 32
με τις χαρακτηριστικές κολώνες του που έχουν και διαφορετικά μοτίβα.
Η παρακάτω σημερινή φωτογραφία του ίδιου αγάλματος του Ίντρα
από αυτό το ναό σε σύγκριση με
φωτογραφία του 1874 είναι ενδεικτική της φθοράς που έχουν υποστεί τα μνημεία σε
αυτό το διάστημα.
Παρόμοιες φθορές μπορεί να παρατηρήσει κανείς αν δει
προσεκτικά και τις εξωτερικές προσόψεις των άλλων σπηλαίων.
Παρ΄ολα αυτά αρκετές έχουν διατηρηθεί σε καλή κατάσταση και
στην Ελόρα εκτός από μεγάλα σε βάθος μοναστήρια έχουμε ακόμα και τριόροφα που
φαίνεται πως είχαν χρησιμοποιηθεί σαν
ξενοδοχεία για τους πιστούς που επισκέπτονταν τον χώρο.
Ανάμεσα στα σπήλαια ο πιο περιώνυμος είναι ο
ναός
Καλάισα (16) που είναι ολόκληρος από μονόλιθο που μετατράπηκε σε περίτεχνο
σκαλιστό ναό αφιερωμένο στον Σίβα και παριστάνει την κατοικία του στην ιερή
κορυφή του όρους Καϊλάς των Ιμαλαΐων. Είναι ο μεγαλύτερος μονολιθικός ναός του
κόσμου με διαστάσεις
81
μέτρα μήκος,
47 μέτρα πλάτος και
33 μέτρα ύψος.
Αφού μπούμε από την εξωτερική είσοδο, οι φωτογραφίες είναι από την
κυκλική πορεία που ακολουθήσαμε από το αριστερό περιστύλιο προς το δεξιό
και τελικά μετά την άνοδο μας στον επάνω όροφο.
Τέλος στο νότιο μέρος της Ινδίας, κοντά στην πόλη
Μπαντάμι υπάρχουν 4 ινδουιστικοί ναοί
σκαλισμένοι και αυτοί σε μια βραχώδη
πλαγιά από ψαμμίτη του 6-8ου αιώνα κατά την εποχή της δυναστείας των Τσαλούκια.
Τα σπήλαια ναοί είναι
αφιερωμένα σε διαφορετικές θρησκευτικές αιρέσεις του ινδουισμού. Το
1 στον θεό Σίβα και τα 2,3 στο θεό Βισνού.
Το 4ο είναι Τσαναϊστικός ναός.
Ο σχεδιασμός των τεσσάρων σπηλαίων είναι απλός και ακολουθεί
την συνήθη χαρακτηριστική κατασκευή αυτών
των σπηλαίων.
Η είσοδος είναι μια βεράντα (mukha mandapa ) με
πέτρινες κολώνες και στηρίγματα , και από αυτήν εισερχόμαστε σε μια περίστυλη
mandapa - κύρια αίθουσα (maha mandapa ) και στη συνέχεια στο μικρό
τετράγωνο ιερό ( άγια των άγιων, garbhaghrha) που βρίσκεται
στο βάθος της σπηλιάς.
Η περιοχή είναι ιδιαίτερα γραφική καθώς η πόλη είναι
κτισμένη στις εκβολές ενός φαραγγιού και κάτω από την απότομη βραχώδη πλαγιά
που βρίσκονται τα σπήλαια, υπάρχει μια λίμνη που τροφοδοτείται από τα νερά του
φαραγγιού.
Εκεί γίνεται και η μπουγάδα του χωριού ενώ οι πανταχού παρόντες πίθηκοι αδιαφορούν για
τους τουρίστες και ξεψειρίζουν τα μικρά τους.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Μερικές από τις φωτογραφίες προέρχονται από συνένωση 2 ή και
τριών διαδοχικών φωτογραφιών λόγω ελλείψεως ευρυγώνιου φακού.
ΤΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ