Κυριακή 22 Νοεμβρίου 2015

ΠΩΣ ΑΠΕΚΤΗΣΑ ΑΝΑΠΤΗΡΑ ZIPPO




Όπως σας είχα υποσχεθεί στο ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΧΑΣΙΣΟΔΕΝΤΡΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΠΟΛΛΑ σήμερα δημοσιεύω το δεύτερο από τα κείμενα που μου έχει στείλει ο φίλος Θ.Φ. 
Το κείμενο το παραθέτω χωρίς καμία δική μου διόρθωση και απλά έχω προσθέσει τις εικόνες και  δύο επεξηγηματικά σχόλια.


H Ελλάδα έχει πτωχεύσει 4 φορές :  Το 1827, το 1843, το 1893 και το 1932.
Ένα παλιό μέτρο για την αποπληρωμή του χρέους ήταν η ίδρυση του Εθνικού Μονοπωλίου με πρώτο αγαθό το αλάτι με τον «Νόμο περί Εθνικών Αλυκών» του 1833 για να ακολουθήσει με την πτώχευση του 1893 η ίδρυση της «Εταιρία Διαχείρισης Υπεγγύων Προσόδων» με Νόμο του Χ. Τρικούπη και την εισαγωγή στο Μονοπώλιο πυρείων (σπίρτα) παιγνιόχαρτων και φωτιστικού πετρελαίου .
Σήμερα οι Έλληνες έχουν πια απαλλαγεί από το μονοπώλιο, εκτός από ένα φουκαρά που η συμβία του μονοπωλεί …. αλλά αυτά δεν μπορούν να αναλυθούν σε ένα πρόχειρο γελαστικό που γράφτηκε για να περάσει μια καλοκαιρινή νύκτα στην Πούντα Ζέζα ….!  
Αν σήμερα είσαι ακόμα έφηβος διανύοντας την  τρίτη δεκαετία των –ηντα, θα θυμάσαι στην δεκαετία του ΄50 τα σπίρτα του μονοπωλίου που έσπαγαν και έκαιγαν τα παντελόνια από τσέλβoλ* που φορούσαν οι περισσότεροι, και κυρίως ότι κουδούνιζαν στις τσέπες προδίδοντας  τους φουμαδόρους



 Εκείνη την εποχή μόλις είχαν φτάσει από το εξωτερικό για διαφημιστικούς λόγους σπίρτα σε χαρτονένια μορφή που ήταν όμως δυσεύρετα, και στην αγορά εκτός από τα σπίρτα, κυκλοφορούσαν μόνο κάτι πρωτόγονοι αυστριακοί αναπτήρες που άναβαν μία φορά στις δέκα !



Λίγο πριν τον πόλεμο στην Πενσυλβάνια, ένα τύπος ονόματι George G. Blaisdell, είχε αντιγράψει έναν αυστριακό παρόμοιο με τον κλασικό σήμερα αντιανεμικό αναπτήρα και κατασκεύασε μιας καλής ποιότητας αντίγραφο από ατσάλι που τον πουλούσε πανάκριβα, παραφράζοντας το Zipper σε Zippo**.


Μπαίνοντας η Αμερική στον πόλεμο ο GGB έκανε μία εξαιρετικά επιτυχημένη καμπάνια με το σλόγκαν η πολιτική βιομηχανία υποστηρίζει την πολεμική’ με αποτέλεσμα ότι παρόλο που δεν μπόρεσε ποτέ να γίνει προμηθευτής του στρατού, ο Zippo να γίνει ο απαραίτητος σύντροφος όλων των Αμερικανών στρατιωτικών !
Με το τέλος του πολέμου και την κατάληψη της Τρούμπας από τον 6ο Στόλο, άρχισαν να γίνονται γνωστοί και να κυκλοφορούνε οι Zippo στην πιάτσα, άλλοτε από πορτοφολάδες, άλλοτε λάφυρα από καβγά, άλλοτε σαν ερωτικές αμοιβές και άλλα πολλά.
Τις ιστορίες της Τρούμπας, πιτσιρικάδες εμείς,  τις ψιλογνωρίζαμε από μερικούς περπατημένους που μας τις πασάριζαν, ένας θεός ξέρει με πόσες οκάδες σάλτα,- φουσκώνοντας επικίνδυνα  τα κοντά μας παντελόνια τις καλοκαιρινές νύκτες-  και τις ξαναζήσαμε μερικά χρόνια αργότερα με τις ταινίες της Finos Films.  

 Οι Zippo άρχισαν να κυκλοφορούν στο Φάληρο την εποχή που περιγράφω σαν λάφυρα πολέμου που αποκτήθηκαν κάτω από δύσκολες συνθήκες σε εξαιρετικά επικίνδυνες αποστολές :
Τα καλοκαίρια παρέες από καμιά δεκαριά ναυτάκια, αμερικάνοι όλοι,  έφευγαν από τον Πειραιά και κατέβαιναν με το πόδια βόλτα στο Φάληρο για να γίνουν σκνίπα στα μπαράκια πριν τακιμιάσουν με καμία υπαίθρια αλανιάρα.
Γύρω στις 11.00 το βράδυ ερχόταν ένα τζιπ με κάτι θεόρατους τύπους –συνήθως  αραπάδες - με ένα μπλε περιβραχιόνιο με άσπρα αμερικάνικα γράμματα ΜΡ που τους βλέπαμε μετά το σχόλασμα της απογευματινής στο σινεμά,  και τα μεταφράζαμε σιγαλόφωνα : ΜΑΛΑΚΑΣ-ΠΡΟΣΟΧΗ .


Εκείνη την εποχή παρόλο ότι γνωρίζαμε άψογα την ΄Γαλλικήν ‘ την μιλούσαμε πάντα ψιθυριστά για τον φόβο σφυριχτής καρπαζιάς από κάποιο μεγαλύτερο που τον σεβόμαστε γιατί αυτός θα πήγαινε στο περίπτερο να αγοράσει το ‘ΧΤΥΠΟΚΑΡΔΙ’ για εμάς (το ευαγγέλιο της θερινής νύκτας) , ή μία ‘Μπεμπέκα’ (όποιος θυμάται) μερικά χρόνια αργότερα…..


 Συνήθως την ώρα που τελείωνε η βραδινή, ερχόταν μπροστά στον Φλοίσβο ένα ΡΕΟ και το φόρτωναν με τα μεθυσμένα ναυτάκια οι MΡ-τζηδες, άλλοτε με το καλό και άλλοτε τους πέταγαν μέσα σαν τσουβάλια με ένα πρωτότυπο αεροπλανικό κόλπο, την ώρα που κάνανε ντου τα φαληριωτάκια να μαζέψουν τους αναπτήρες και τα τσιγάρα που έπεφταν στο δρόμο, μαζί με κανένα δολάριο !



Αυτά όλα τα ξέραμε ότι συμβαίνανε από τις διηγήσεις σεβάσμιων 16χρονων και για πολλές βδομάδες ξενυχτούσα στο κρεβάτι μου ψάχνοντας τρόπο πως θα βρεθώ τέτοια ώρα στο πεδίο της μάχης να αποκτήσω ένα Zippo, μέχρι που πήρα την μεγάλη απόφαση ζωής : ΣΚΑΣΙΑΡΧΕΙΟ !
Και πήγα !
Και είδα το ΡΕΟ. Και είδα τους MΡ-τζηδες να τους τσουβαλιάζουν. Και είδα άλλους MΡ-τζηδες να περιφρουρούν το ΡΕΟ κραδαίνοντας κάτι τεράστια μπαστούνια (αργότερα έμαθα ότι τα λένε κλομπ) και να μαζεύουν ότι έπεφτε στον δρόμο.
Και είδα κάτι τσόγλανους που κανείς μας δεν τους έκανε παρέα να σχεδιάζουν επίθεση και λάκισα.

Την άλλη μέρα στο θερινό σινεμά με 4 δραχμές είσοδο, άκουσα την ώρα της παράστασης τρεις σειρές μπροστά μου (στο διάλλειμα δεν θα τολμούσε κανείς μας να βγάλει τον Zippo από την τσέπη του) τον χαρακτηριστικό ήχο από το καπάκι του αναπτήρα που κλείνει.
Τεντώθηκα και είδα έναν τύπο ένα χρόνο πιο μεγάλο από εμένα να τον ανοιγοκλείνει,  τάχα αφηρημένος από το έργο, και κιτρίνισα. 
Δύο βράδια αργότερα στην μάντρα της Δεξαμενής πίσω από το σπίτι μου, την ώρα που είχε μαζευτεί όλη η παρέα, έβγαλα τον Zippo και άρχισα να τον ανοιγοκλείνω αφηρημένος. Χαμός !
- Που ; πότε ; πως ;;; Απίστευτο ! Πες μας τα όλα !
Με ύφος συγκαταβατικό κουρασμένου βετεράνου της Κορέας που μόλις γύρισε στην πατρίδα, τους διηγήθηκα ακριβώς τα γεγονότα όπως είχαν γίνει, χωρίς σάλτσες, και από ότι θυμάμαι κάπως έτσι και παρακαλώ να μην σκεφτεί κανείς σας ότι είχα επηρεαστεί από τον ΜΙΚΡΟ ΗΡΩΑ που διαβάζαμε ανελλιπώς στις καλοκαιρινές διακοπές μας .   


- Ήμουνα κρυμμένος πίσω από ένα δέντρο. Στα 10 μέτρα σταματημένο το ΡΕΟ και οι MΡ-τζηδες να έχουν βάλει νάρκες τριγύρω του.
Κάποια στιγμή βλέπω τον Zippo να πέφτει από ένα ναύτη την ώρα που τον πετούσαν στο καμιόνι, κάνω ένα σάλτο και μετά ένα πλοζόν στον αέρα πάνω από τους κροταλίες , αρπάζω τον αναπτήρα και με μία κωλοτούμπα βρέθηκα στο απέναντι πεζοδρόμιο, έτσι απλά …!
- Ρε τον μπαγάσα ! και τον είχαμε για Μπούλη !
(Δύο κεφάλια ψήλωσα εκείνο το καλοκαιρινό βράδυ !)
Όταν έχεις Zippo πρέπει και να τον χρησιμοποιείς ….
Έβγαλα από την τσέπη μου ένα τσιγάρο που είχα κλέψει από την γιαγιά μου και κάπνισα για πρώτη φορά και αναμενόμενο ήταν να πνιγώ στον βήχα και ευτυχώς για την φήμη μου που βρήκα μια ατράνταχτη δικαιολογία :
-  Αυτό ήταν τσιγάρο της γιαγιά μου που το καπνίζει μόνο με ….πίπα γι΄.αυτό βήχω. Εγώ καπνίζω αυτά τα καινούργια με φίλτρο αλλά μου τελειώσανε και τρέχω να προλάβω ανοιχτό το περίπτερο !
Παραμύθια θερινής νύκτας. Στον κήπο μου έτρεχα να κάνω εμετό …
Το ίδιο βράδυ αποφάσισα να κόψω το τσιγάρο και κράτησα την απόφασή μου για δύο ολόκληρα χρόνια.
Από τότε φάνηκε πως θα γίνω άτομο με σταθερό χαρακτήρα και να σκεφτείτε ότι δεν είχα κλείσει ακόμα τα δεκατρία ….!
Πέρασαν τα 2 χρόνια και αποφάσισα να ξαναρχίσω το κάπνισμα γιατί είναι κρίμα να έχεις Zippo και να μην καπνίζεις και κράτησα τη απόφασή μου μέχρι σήμερα. Είμαι βλέπετε άτομο με σταθερό χαρακτήρα …..!

Αύγουστος 2015
Θ.Φ

Υ.Γ.
Την παραμονή που απόκτησα τον Zippo έγινε κάτι περίεργο σπίτι μας.
Εξαφανίστηκαν από την αποθήκη κάτι μπρούτζινα τσουκάλια από την εποχή που τα αντικατέστησαν με τις μοντέρνες αλουμινένιες κατσαρόλες …


ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ
σελβόλ=εμπορική ονομασία μιας, γερμανικής προέλευσης, τεχνητής  υφαντικής  ύλης η οποία έχει ως βάση  την  κυτταρίνη,  γνωστή  και  ως  κυτταρόμαλλο, επειδή αποτελεί υποκατάστατο τού μαλλιού.
 **Του άρεσε ο ήχος της λέξης " φερμουάρ " - "zipper"  και έτσι σχημάτισε διαφορετικές παραλλαγές της λέξης καταλήγοντας στο " Zippo ".

Οι παρακάτω Zippo είναι από στρατιωτικούς με όσα οι ίδιοι  έχουν χαράξει επάνω τους .







3 σχόλια:

  1. Το τσελβολ,εκεινη την εποχη,ηταν για τους μαλλον εχοντες.Εμεις,οι "hoi polloi"φοραγαμε ντριλινο,απο "αυθεντικη τζιβα",το οποιον στην πρωτη βροχη μετετρεπετο σε κατι σαν κουρελου απο ροκανιδια και σκαρπινακι βακετα,ητοι γουρνοτσαρουχο με κορδονια.Αχ!Τι ρομαντικα χρονια..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Καλησπέρα, τα σπίρτα με τον λαμπαδηδρομο είναι δικά σας και αν ναι είναι προς πώληση?

    ΑπάντησηΔιαγραφή