Σάββατο 30 Μαρτίου 2013

Ο ΛΑΙΚΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΡΙΣΗ




 Στα σχόλια του προηγούμενου ποστ μου Η ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ ΤΩΝ ΜΥΘΩΝ ΚΑΙ Η ΔΙΑΨΕΥΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΠΟΥ ΒΑΣΙΣΤΗΚΑΝ ΣΕ ΑΥΤΟΥΣ  ο φίλτατος και αξιόλογος μπλόγκερ Δείμος του Πολίτη, με τον οποίο από χρόνια έχουμε ένα εποικοδομητικό διάλογο στις αναρτήσεις μας, άλλοτε συμφωνώντας πλήρως και άλλοτε διαφωνώντας ριζικά (και ΣΥΡΙΖικά!), μου έγραψε πως  :Διαβλέπω μία ροπή προς το λαϊκισμό...
Του απάντησα ότι:
 Αν τον όρο λαϊκισμός τον ερμηνεύεις όπως το λεξικό Cambridge ως πολιτική ιδέα και δράση που στοχεύει στην αντιπροσώπευση των επιθυμιών και των αναγκών του απλού λαού δεν θα διαφωνήσω μαζί σου!
Αλλά υποψιάζομαι πως τον εννοείς όπως συνήθως ο όρος χρησιμοποιείται στην ελληνική πραγματικότητα και τον περιγράφει με ακρίβεια ο Νίκος Μουζέλης (Ελευθεροτυπία, 28/05/2004):
Παρατηρούμε έναν καλπάζοντα λαϊκισμό στην ελληνική κοινωνία που οδηγεί στην ξενοφοβία και σε έναν εθνικισμό «αμυντικού» τύπου. Αυτή η κατάσταση καλλιεργείται από την Εκκλησία από τη μια μεριά και από πολιτικές ελίτ με αριστεροεθνικιστικούς προσανατολισμούς. Οι τελευταίοι, παρ’ όλο που δεν κυριαρχούν πολιτικά, επηρεάζουν σημαντικά το μέσο πολίτη.
Ελπίζω πάντως πως από τα γραπτά μου μόνο για κάτι τέτοιο δεν μπορεί να με κατηγορήσει κανείς!
Όσο για το ότι ειρωνεύομαι την σωρεία των ανοησιών και των ανεδαφικών προτάσεων των ΣΥΡΙΖΕΛ που έχουν ειπωθεί έχεις δίκιο, γιατί δεν μπορώ ούτε κατ΄ ελάχιστον να διασκεδάσω με αυτές!
Αναγκαστικά λοιπόν ακολουθώ την συμβουλή του Thomas Carlyle πως:
Το πνεύμα κοροϊδεύει τα κακώς κείμενα ,ενώ το χιούμορ διασκεδάζει με αυτά.
 Μου απάντησε πως:
Βασικά, ως λαϊκισμό βλέπω την υποβάθμιση του πολίτη και του λαού με παράλληλη πατερναλιστική διάθεση εκπροσώπησής του, ακόμα κι αν δεν είναι κάποιος ορισμένος θεσμικά ως τέτοιος και πάντα υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει κάποιο συμφέρον από πίσω (βλ. σχετικό δοκίμιό μου), γιατί ο λαϊκισμός είναι η κατ' επίφαση επίκληση του λαού με την παράλληλη υποβάθμιση του ρόλου του.
Κατέφυγα λοιπόν και εγώ στο άκρως ενδιαφέρον και αξιόλογο δοκίμιο του, άσχετα αν σε μερικά σημεία του έχω διαφορετικές θέσεις , και αντέγραψα από αυτό μια  άποψη  του  με την οποία συμφωνώ απόλυτα:
  Ο δημαγωγικός λόγος επικαλείται το συναίσθημα. Απορρίπτει τη λογική και κάθε ορθό συλλογισμό. Απευθύνεται με λόγο συνθηματικό στον ψυχισμό του δέκτη. Η λαϊκίστικη λογική δεν επιδέχεται κανέναν έλεγχο, καμία κρίση. Φθηνές γενικεύσεις κι επικλήσεις του κοινωνικού ή ιστορικού φαντασιακού.
Μετέφερα δε δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα δημαγωγικού λόγου από το κείμενο του ποστ:
«Η αντίσταση του κυπριακού λαού και το περήφανο "όχι" του κυπριακού κοινοβουλίου δείχνουν τον πραγματικό δρόμο της διαπραγμάτευσης, καθώς και το ότι δεν υπάρχουν μονόδρομοι»(ΣΥΡΙΖΑ)
«η ευρωζώνη και ΕΕ δεν μεταρρυθμίζονται αλλά ανατρέπονται».(Λαφαζάνης)
Πλήρης συνδυασμός συναισθήματος και ιστορικού φαντασιακού!

 Την κατάσταση αυτή την περιγράφει με ενάργεια  ο Θ. Λίποβατς* που θεωρεί πως  την «αίσθηση της πραγματικότητας» που αποκτούν οι άνθρωποι είτε ως άτομα είτε ως κοινωνία δεν την αποκτούν παρά μόνο μέσω ορισμένων διαμεσολαβήσεων, συμβολικού ή φαντασιακού τύπου. Στην περίπτωση του λαϊκισμού έχουμε να κάνουμε με την υπερίσχυση του φαντασιακού τύπου διαμεσολάβησης, σε βάρος του συμβολικού τύπου, που δομεί κατ’ αυτόν τον τρόπο στα μεν άτομα τις φαντασιώσεις, στα δε κοινωνικά σύνολα τις ιδεολογίες, τους μύθους, τις εκλογικεύσεις των ιδιαίτερων συμφερόντων τους. Όταν, λοιπόν, κυριαρχεί η φαντασιακή διάσταση, ουσιαστικά κυριαρχεί η πλευρά της αναξιοπιστίας του Λόγου.
Ο δε Ν. Σεβαστάκης** αναφέρεται σε δύο διακριτά ήδη λαϊκισμού στη σημερινή Ελλάδα, τα οποία διαχωρίζουν το λεγόμενο «αντιμνημονιακό μπλοκ»: έναν «αριστερό δημοκρατικό ‘λαϊκισμό» ο οποίος οριοθετεί την κρίση «κοινωνιοκεντρικά και ταξικά», και έναν «εθνορατσιστικό λαϊκισμό», ταυτισμένο με τη ριζοσπαστική Δεξιά, ο οποίος οριοθετεί την κρίση εθνικά.


Απ΄ ότι φαίνεται όμως πρόσφατα αυτά τα δύο είδη λαϊκισμών τείνουν να ενωθούν και όπως γράφει χαρακτηριστικά ο  Νίκος Μαραντζίδης  στους Protagon:
Η περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ εντάσσεται ακριβώς σε αυτήν την κατηγορία. Προκειμένου να κερδίσει πολιτικά από την κρίση ο ΣΥΡΙΖΑ μετατοπίζεται, το τελευταίο διάστημα, από μια διεθνιστική σε μια επαρχιώτικη και εθνολαϊκιστική κουλτούρα. Από τα κουτσαβακικού ύφους «Ολαντρεού» και «μαντάμ Μέρκελ», μέχρι τις καταγγελίες περί εθνικής μειοδοσίας και τα συνοικέσια με τους Ανεξάρτητους Έλληνες του Π. Καμμένου, ο κοινός παρανομαστής είναι ο εθνολαϊκιστικός επαρχιωτισμός.
 Σχετικά με τον λαϊκισμό και την κρίση έχει γράψει ένα εξαιρετικό άρθρο ο Φώτης Γεωργιλές  στην Athens Voice που αξίζει να το διαβάσει κανείς ολόκληρο.
Σας μεταφέρω εδώ μερικά ενδιαφέροντα σημεία του (οι υπογραμμίσεις, όπως και οι παραπάνω  είναι δικές μου)

Βράδυ στην τηλεόραση, Έλληνας πολύ αριστερός πολιτικός θρηνεί: «Από τον καημένο τον απλό άνθρωπο, που έχει 2.000 στην τράπεζα, που μπορεί να είναι φτωχός πρόσφυγας από την Κυρήνεια, του παίρνουν τα λεφτά. Οι σκληροί, οι ανάλγητοι, οι εκδικητικοί Ευρωπαίοι». Το κρεσέντο του λαϊκισμού. Σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο, ο φτωχός (πριν 40 χρόνια) πρόσφυγας, θα έχανε 135 ευρώ. Λιγότερα από μια κλήση της τροχαίας γιατί δεν φορούσε ζώνη.
Ο λαϊκισμός σκοτώνει. Έχει φτιάξει το κλίμα. Δεν υπάρχει ψύχραιμη σκέψη, μόνο πατριώτες και προδότες. Λίγοι, καλομαθημένοι, άπληστοι πολιτικοί το μόνο που ξέρουν είναι η πλειοδοσία πατριωτισμού και επανάστασης. Αγράμματοι, χωρίς καμία επαφή με την παγκόσμια πραγματικότητα, ξέρουν μόνο να πλειοδοτούν στην τηλεόραση. Με ένα σύνθημα: Κανένας συμβιβασμός, να μη χάσουμε απολύτως τίποτα. Η μέθη της απληστίας οδηγεί πάντα στον γκρεμό. Αργά ή γρήγορα, στο τέλος, ο λογαριασμός έρχεται. Και η παραζαλισμένη κοινή γνώμη που τη μια μέρα διαδηλώνει πανηγυρίζοντας το «ηρωικό όχι», την επομένη διαδηλώνει να μην κλείσει η Λαϊκή, να μη χάσουν τη δουλειά τους. Απορρίπτουν το σχέδιο διάσωσης και την άλλη μέρα οι ίδιοι άνθρωποι διαμαρτύρονται για τις επιπτώσεις του όχι.
Να καταργούμε τα μνημόνια αλλά να παίρνουμε τα λεφτά τους, να είμαστε στο ευρώ αλλά να μην ακολουθούμε τους κανόνες της Ευρώπης. Άλμα στο κενό αλλά χωρίς επιπτώσεις, ηρωισμός αλλά χωρίς απώλειες, επανάσταση αλλά light.
Η Ευρώπη επιλέγει τα θύματά της, λέει ο πρόεδρος της χώρας μας. Αν εμείς δεν είμαστε η Ευρώπη, αν είμαστε τα θύματά της, γιατί μένουμε; Γιατί δεν εισηγείται και αυτός να βγούμε από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα; Αν έχεις προσέξει, όλοι αυτοί μόνο κατηγορούν. Κανείς δεν λέει τι θα γίνει, τι προτείνει. Άμα χρεοκοπείς, βρε παιδί μου, τι λες να κάνουμε; Άσ’ την την Ευρώπη, αφού θέλει να μας υποδουλώσει, να την αγνοήσουμε. Να μη ζητάμε λεφτά, δεν μας τα δίνει με το ζόρι, την παρακαλάμε. Κανείς δεν αναφέρει καν αυτό το μικρό ζήτημα. Καταγγέλλουν τους Γερμανούς, τους Ευρωπαίους, τους γκάνγκστερ, τους τοκογλύφους.
Αν για μια μόνο στιγμή βουλώσεις τ’ αυτιά σου στα συνθήματα της παραφροσύνης, θα αντιληφθείς ότι η επαναστατική τους στάση συνίσταται στο να ζητάμε συνέχεια λεφτά. Γιατί μας δίνετε 12, θέλουμε 17. Κι άλλα δάνεια. Πιο πολλά χρόνια. Τόσα χρειαζόμαστε. Δεν μας τα δίνετε χωρίς όρους; Είστε εκβιαστές, τιμωρητικοί, προτεστάντες, γκάνγκστερ. Η αριστερά που έχει κάνει τον παρασιτισμό ιδεολογία και η δεξιά που έχει κάνει τον πατριωτισμό επάγγελμα, στην πραγματικότητα αδιαφορούν και για θέσεις και για πολιτικές απόψεις και για ιδεολογίες. Ένα πράγμα τούς συνενώνει. Ο αντιευρωπαϊσμός, ο αντιδυτικισμός, ο τυχοδιωκτισμός του παρασιτισμού. Είμαστε στη Δύση μόνο άμα μας τα ακουμπάει χωρίς όρους. Αλλιώς, αν πρέπει να γίνουμε κι εμείς «κανονικά» κράτη, καλύτερα απέναντι. Γι’ αυτό και οι εκλεκτικές συγγένειες με τους διάφορους Μιλόσεβιτς και Σαντάμ.
Αυτές τις λίγες μέρες έπεσαν όλα τα προσωπεία. Όσοι κατηγορούσαν το «ανεξέλεγκτο χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο» έδιναν μάχες για να το διασώσουν, την ώρα που το παγκόσμιο πολιτικό σύστημα αρχίζει δειλά να το ελέγχει. Όσοι φώναζαν για την «υποδούλωση» της χώρας έβλεπαν ως λύση να παραδώσουν το νησί στον Πούτιν. Όσοι διαδήλωναν γιατί «σώζουν τις τράπεζες με τα λεφτά των φορολογούμενων» έβρισκαν λύση να κατασχεθούν τα λεφτά των ασφαλιστικών ταμείων. Όσοι ζητούσαν για την Ελλάδα μια λύση «όπως της μεταπολεμικής Γερμανίας», όταν το 50% των καταθέσεων πήγαν σταδιακά στην ανόρθωση της χώρας, τώρα έδιναν μάχες για τις καταθέσεις των Ρώσων ολιγαρχών.
Κατηγορούν τη Μέρκελ φτιάχνοντας στα Μέσα Ενημέρωσης μια παρανοϊκή ατμόσφαιρα Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, την ώρα που στην αντιμετώπιση της κυπριακής χρεοκοπίας ομοφωνούν όλα τα κράτη, όλα τα κοινοβούλια της Ευρώπης, όλα τα κόμματα, όλων των πολιτικών αποχρώσεων, οι δεξιοί, οι σοσιαλδημοκράτες, οι πράσινοι, ακόμα και το αριστερό DieLinke. Χωρίς καμία ανάλυση της πραγματικότητας, με πλήρη άγνοια, προτείνουν στον Πούτιν να αναλάβει τις τράπεζες για να κρατήσουν μέσα τα κεφάλαια των ολιγαρχών που βγήκαν από τη Ρωσία ακριβώς για να τον αποφύγουν. Προτείνουν δημοψήφισμα για έξοδο από το ευρώ, όταν ακριβώς η θέση της Κύπρου στην ευρωζώνη ήταν που την έκανε ελκυστικό χρηματοοικονομικό κέντρο. Προτείνουν τα πάντα και τα αντίθετά τους, πιστοί μόνο στη δημαγωγία και τον καταστροφικό λαϊκισμό.


 *Λίποβατς Θ.- 1989«Ο λαϊκισμός: Μια ανάλυση από τη σκοπιά της πολιτικής ψυχολογίας» στο Μουζέλης Ν.- Λίποβατς Θ. και Σπουδαλάκης Μ., Λαϊκισμός και πολιτική, Αθήνα, Εκδ. Γνώση.

**Nικόλας Σεβαστάκης – Γιάννης Σταυρακάκης: ”Λαϊκισμός,αντιλαϊκισμός και κρίση” Εκδ.Νεφέλη

9 σχόλια:

  1. Ροπή προς λαϊκισμό δεν υπάρχει,ροπή όμως προς μια μορφή λογιοτατισμού υπάρχει.
    Συνέχισε να γράφεις από καρδιάς και δεν οφείλεις εξηγήσεις.
    Ένας αναγνώστης σου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Η λέξη Λογιοτατισμός είναι νεόπλαστη λέξη, παράγωγη από το επίσης νεόπλαστο ρήμα λογιοτατίζω, το οποίο παράγεται από το λογιότατος, που είναι υπερθετικός βαθμός του επιθέτου λόγιος, -α, -ον = αυτός που ανήκει στους λόγους:
      1) ο έμπειρος, ο επιτήδειος στα διηγήματα ή τις ιστορίες, χρονογράφος, κατ` αντίθεση προς τον επικό ποιητή· με τη σημασία αυτή χρησιμοποιεί το επίθετο ο Ηρόδοτος: "Περσέων οι λόγιοι", "Αιγυπτίων λογιώτατοι" και ο Πίνδαρος κάνει τη διάκριση στην αντίθεση "λόγιοι και αοιδοί".
      2) Γενικά ο μορφωμένος· έτσι λέγεται ότι ο Αριστοτέλης αποκαλούσε το Θεόφραστο ως το "λογιώτατο" (από τους μαθητές τους). Κατά την τουρκοκρατία το "λογιώτατος" ή "η λογιότης σου" ήταν προσφώνηση που αποδιδόταν στους δασκάλους και γενικά τους μορφωμένους.
      3) Αλλά, όταν κατά το δεύτερο μισό του 18ου αι. έκανε την εμφάνισή της η επιδίωξη των μορφωμένων να επιβάλλουν τα "λόγια" στοιχεία της ελληνικής γλώσσας στον προφορικό και μάλιστα στο γραπτό λόγο, τότε πλάστηκε από τους δημοτικιστές η λέξη λογιοτατισμός και πήρε σημασία χλευαστική, σαρκαστική. Έγινε συνώνυμη της λέξης σχολαστικισμός.
      Γι΄αυτό και το Τεγόπουλος -Φυτράκης επεξηγεί την λέξη ως: η τάση της χρησιμοποίησης αρχαϊκών γλωσσικών τύπων σε καθαρεύοντα λόγο.
      Με ποιά από τις παραπάνω έννοιες χρησιμοποιείς την λέξη;

      Διαγραφή
  2. Καλό , ελπίζω να επανέλθω αύριο αναλυτικότερα.
    (Λογιοτατισμός; Ίσως λίγο, ουδείς άσφαλτος....)
    glam

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Για την επικίνδυνη πλευρά του λαϊκισμού διάβασε σε παρακαλώ το παρακάτω άρθρο του Δημήτρη Ψυχογιού στην Athens Voice. Έχει σχέση με την υπόθεση του χρυσού.

    http://www.athensvoice.gr/article/city-news-voices/%CF%83%CF%87%CF%8C%CE%BB%CE%B9%CE%B1/%CE%B9%CE%B5%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%83%CF%8C%CF%82

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Tο άρθρο του ΔΗΜΗΤΡΗ ΨΥΧΟΓΙΟΥ είναι εξαιρετικό, περιγράφει με στοιχεία την πραγματικότητα στην Ιερισσό, κόντρα στον λαϊκισμό που έχει επικρατήσει διαστρέφοντας την αλήθεια, και για διευκόλυνση όσων θέλουν να το διαβάσουν το λίνκ του είναι εδώ.
      Το πρόσθεσα στο ποστ μου που αναφέρεται στο θέμα των ορυχείων χρυσού και στο κείμενο του αλλά και στα σχόλια του έχει αρκετά στοιχεία για να σχηματίσει κανείς μια προσωπική γνώμη για το θέμα.

      Διαγραφή
  4. Δυστυχώς μια μεγάλη μερίδα των Ελλήνων διακατέχεται από την εξής λαϊκίστικη θέση: οι Έλληνες είναι αδικημένοι, αιώνια θύματα των ξένων δυνάμεων. Είναι κλοτσοσκούφι των μεγάλων, όλοι συνωμοτούν εναντίον μας. Άρα, τελικά, εμείς οι Έλληνες δεν ευθυνόμαστε για τις κακοδαιμονίες μας, τα λάθη μας, άλλοι ευθύνονται γι’ αυτό. Ακόμα και όταν μας δανείζουν με τόκο 2-4% γιατί τα κάναμε θάλασσα, οι ξένοι είναι «κατακτητές», «τοκογλύφοι», «αναίσθητοι». Φταίνε για όλα τα αρνητικά, ενώ όλα τα θετικά τα κάναμε μόνοι μας (τρομάρα μας).
    Υ.Γ. Ακόμα και τη βουτιά στο κενό που πραγματοποίησε η Κυπριακή Βουλή με το δήθεν ηρωικό «ΟΧΙ», πολλοί λαϊκιστές εδώ στην Ελλάδα την είδαν θετικά (ίσως γιατί ήθελαν να δικαιολογήσουν τις δικές τους εξαγγελίες περί μονομερούς καταγγελίας του μνημονίου και λοιπές ανοησίες). Αν είναι δυνατόν!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Και όμως είναι δυνατόν!
      Το τραγικό δε είναι πως ακόμα και όταν έρχεται η έμπρακτη διάψευση όσων έχεις διακηρύξει πως είναι δυνατόν να εφαρμόσεις αν είχες την εξουσία, να συνεχίζεις να επαινείς ως ηρωικές λάθος επιλογές απευθυνόμενος στο θυμικό των ανθρώπων αντί στην λογική τους.
      Δεν τους έγινε καν μάθημα ούτε η τραγική εκ των πραγμάτων διάψευση των προεκλογικών ηρωικών εξαγγελιών του Αναστασιάδη ούτε το εξίσου τραγικό ξεβράκωμα του Χριστόφια.

      Διαγραφή
  5. Αγαπητέ atheofobe είναι εύκολο να κάνεις ελιτίστικη κριτική περί λαϊκισμού. Το θέμα είναι η οπτική γωνία από την οποία βλέπεις τα πράγματα.
    Εσείς ισχυρίζεστε ότι το Μνημόνιο μας έσωσε από την καταστροφή. Θα ήθελα πολύ να μάθω με τι ασχολείστε. Αν ανήκετε στο 1.500.000 των ανέργων. Αν είδατε την επιχείρησή σας να κλείνει και να σας πνίγουν τα χρέη. Αν έχετε πετρέλαιο για να ζεστάνετε τα παιδιά σας. Αν ξέρετε κανένα που να αυτοκτόνησε από την απελπισία. Αν ανήκατε σ' αυτές τις υποομάδες ίσως βλέπατε τα πράγματα λίγο διαφορετικά.
    Πολλοί πουλάνε το παραμύθι ότι το Μνημόνιο δεν εφαρμόζεται στην πραγματικότητα και ότι αν εφαρμοζόταν θα ήταν καλύτερα τα πράγματα. Αστειότητες! Μια χαρά εφαρμόζεται το Μνημόνιο και ούτε παράγραφο σε ένα νομοσχέδιο δεν μπορούν να αλλάξουν αν δεν πάρουν την έγκριση της τρόικας. Η αύξηση τις τιμής του πετρελαίου θέρμανσης, η κατάργηση του αφορολόγητου για τα τέκνα, η κατάργηση των φοροαπαλλαγών για τα στεγαστικά δάνεια πρώτης κατοικίας, τα χαράτσια στην ακίνητη περιουσία είναι μήπως μέτρα για τα οποία δεν μας έβαλαν το μαχαίρι στο λαιμό οι τροϊκανοί;
    Όποιος έχει μάτια και βλέπει μπορεί να διακρίνει ότι το σχέδιο της τρόικας είναι σαφές: μείωση του ΑΕΠ της χώρας, μείωση των κρατικών δαπανών στο 35% του ΑΕΠ, εκποίηση του εθνικού πλούτου. Θα είμαστε μια μικρή, τίμια χώρα με ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, κοινωνικές παροχές επιπέδου τριτοκοσμικής χώρας με κατοίκους που θα είναι ευτυχείς αν βρουν μια θέση εργασίας γκαρσονιού σε επιχείρηση που θα παρέχει τουριστικές υπηρεσίες σε βορειοευρωπαίους.
    Κάτι σάπιο υπάρχει στην ευρωζώνη. Δε μπορεί 6 από τα 17 κράτη να είναι πρακτικώς χρεωκοπημένα και οι μόνοι που να φταίνε να είναι οι άσωτοι λαοί του Νότου...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Είναι προφανές το ότι δεν κατανοώ την έννοια της ελιτίστικης κριτικής του λαϊκισμού.
      Υπάρχει και λαϊκή κριτική του λαϊκισμού;
      Ή είσαι της απόψεως ότι θα πρέπει να παραμυθιάζουμε τον κόσμο με αυτά που θα ήθελε να ακούσει άσχετα αν αυτά δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν;
      Προφανώς και το μνημόνιο δεν πρόκειται να μας σώσει από την καταστροφή εάν δεν πάρουμε απόφαση να τηρήσουμε όσα έχουμε συμφωνήσει για να πάρουμε τα δανεικά που χωρίς αυτά θα είχαμε πλήρως και ατάκτως χρεοκοπήσει.
      Γιατί το μνημόνιο δεν είναι τίποτα άλλο από μια δανειακή σύμβαση με όρους που εξασφαλίζουν στους δανειστές την επιστροφή των κρατικών χρημάτων που προέρχονται από την φορολογία των Ευρωπαίων πολιτών τους.
      Είναι επίσης προφανές ότι και εμένα δεν μου αρέσει κανένα μνημόνιο γιατί η οικονομική κρίση είχε σαν αποτέλεσμα την σημαντική μείωση του οικογενειακού μου εισοδήματος και στις περισσότερες από τις διαπιστώσεις που κάνεις συμφωνώ απολύτως.
      Όμως αυτό που δεν βλέπω είναι τι προτείνεις για την λύση του προβλήματος.
      Εάν καταργήσουμε το μνημόνιο τότε εξασφαλίζουμε την άτακτη χρεοκοπία της οποίας μια πολύ ελαφρά γεύση πήραμε τις μέρες που οι τράπεζες ήταν κλειστές στην Κύπρο.
      Όσο για τους άσωτους λαούς του νότου που γράφεις μια σχετική απάντηση είναι σε αυτό το σχόλιο του προηγούμενο ποστ μου.

      Διαγραφή