Η ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΤΙΣΥΣΤΗΜΙΣΜΟ ΚΑΙ ΠΟΙΟΙ ΘΕΩΡΟΥΝ ΟΤΙ ΤΟΝ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΥΝ ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΜΑΣ

Η έννοια του ”αντισυστημισμού” κατέστη κεντρική τις τελευταίες εβδομάδες, και εξαιτίας της τροπής που πήρε η αντιπαράθεση γύρω από την υπόθεση των Τεμπών.

Όπως κάθε όρος που προσδιορίζεται διά της αντίθεσής του προς κάτι άλλο, έτσι και ο αντισυστημισμός μοιάζει να εξαρτάται πλήρως από το περιεχόμενο το οποίο πολεμά.

Η διευθύντρια και πρόεδρος του ΔΣ του ΕΚΚΕ καθηγήτρια Βασιλική Γεωργιάδου επεξηγεί:
«Το βασικό είναι να ορίσουμε τι αντιλαμβανόμαστε με την έννοια σύστημα. Το πολιτικό σύστημα; Τη δημοκρατία ως ένα σύστημα; Τον σύγχρονο κόσμο; Υπάρχουν διαφορετικά επίπεδα του αντισυστημισμού, τα οποία πρέπει να αποκωδικοποιήσουμε»
«Στην πιο απόλυτη εκδοχή του, η εναντίωση αφορά το ίδιο το δημοκρατικό σύστημα, τους θεσμούς και τις διαδικασίες του, και θέτει σε αμφισβήτηση όλα όσα οικοδομήθηκαν στη μεταπολεμική εποχή.
Οι «αντι-καθεστωτικές» δυνάμεις δεν είναι απαραίτητα ή καθ’ ολοκληρίαν αντιδημοκρατικές, διότι μετέχουν στο παιχνίδι της διακυβέρνησης, λαμβάνουν μέρος στις εκλογές και ενίοτε καταλαμβάνουν και την εξουσία. Δείτε το παράδειγμα της Ιταλίας ή της Αυστρίας. Δεν αμφισβητούν τη δημοκρατία συνολικά, αλλά συγκεκριμένες όψεις της».
Και καταλήγει ότι ο αντισυστημισμός δεν αποτελεί προνόμιο κάποιου συγκεκριμένου πολιτικού χώρου, της Αριστεράς ή της Δεξιάς, αλλά διατρέχει και τις δύο περιοχές του πολιτικού φάσματος.
Το παραπάνω συμπέρασμα επιβεβαίωσε η πρόσφατη έρευνα της GPO που έδειξε ότι ο αντισυστημισμός έχει θετική χροιά για το 39,8% , το 46,7% δεν πιστεύει ότι είναι συνώνυμος του «λαϊκισμού»  
 το 54,3% ότι είναι δείγμα μιας κοινωνίας που διαθέτει αντανακλαστικά και το 66,3% ότι αποτελεί εκδήλωση διαμαρτυρίας.
Το 35,9% θα ήθελε να δεί στην διακυβέρνηση της χώρας κάποια αντισυστημική πολιτική δύναμη,
το 34,9% θεωρεί τη  αποχή ως αντισυστημική πράξη,
το 64,8% ότι τα Τέμπη ενισχύουν τον αντισυστημισμό και
το 37,4% θεωρεί τον εαυτό του αντισυστημικό.
Στις ευρωεκλογές του 2024 περίπου το 20% των ψηφοφόρων ψήφισε αντισυστημικά, κόμματα δεξιά της ΝΔ παρά αριστερούς πολιτικούς σχηματισμούς. 

Η Σώτη Τριανταφύλλου στο άρθρο της Αντισυστημισμός η παράδοση μας  επεξηγεί ότι : Στη χώρα μας ακόμα και τα φαινομενικά συστημικά κινήματα ήσαν και παραμένουν αντισυστημικά, υπό την έννοια ότι προσβλέπουν σε διάλυση της υπάρχουσας τάξης μέσω των «ταξικών αγώνων», οι οποίοι συχνά βασίζονται σε φαντασιωτική πρόσληψη της πραγματικότητας. Ήδη από το 1989,  στην Ελλάδα είχαμε ένα κομμουνιστικό κόμμα που δεν αποδεχόταν το Σύνταγμα και τη «17η Νοέμβρη», που δρούσε με τη σιωπηρή αποδοχή της αριστεράς. Το ίδιο το ΠΑΣΟΚ, από το 1974, χρησιμοποιούσε αντισυστημική ρητορική διαβρώνοντας όλους τους θεσμούς τους οποίους περιφρονούσε υπό τον ήχο ζητωκραυγών. Αυτή η περιφρόνηση ήταν μέρος της αντισυστημικής διαπαιδαγώγησης των Ελλήνων στους οποίους επετράπη να υπονομεύουν το κράτος, τους νόμους και τους συνανθρώπους τους. Μέσω του Ανδρέα Παπανδρέου και βεβαίως του προϋπάρχοντος ΚΚΕ, εδραιώθηκε ο αντισυστημικός λόγος και η αντισυστημική πράξη, που υποτίθεται ότι θα κατεδάφιζαν το αξιομίσητο καπιταλιστικό οικοδόμημα και τα όργανά του, τοπικά και διεθνή. Πάνω στα ερείπια, θα οδηγούμασταν στο φωτεινό μέλλον του σοσιαλισμού, αν και οπωσδήποτε, για να κοκκινίσει το βάθος του ουρανού, θα χρειάζονταν «θυσίες».
Στην Ελλάδα ο αντισυστημισμός εκλαμβάνεται ως αρετή. Τα αριστερά κόμματα θεωρούν τον εαυτό τους ιστορική συνέχεια μεγάλων αντισυστημικών κινημάτων και γεγονότων όπως η επανάσταση των μπολσεβίκων (όταν το «σύστημα» ήταν ο τσαρισμός και η δουλοπαροικία), ο ισπανικός εμφύλιος πόλεμος (όταν το αντίπαλον δέος ήταν ο φρανκισμός) και βεβαίως ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος ο οποίος συζητείται ακόμα, σε πείσμα των σκληρών δεδομένων, ως η χαμένη ευκαιρία του σοσιαλιστικού παραδείσου. Ο αριστερός αντισυστημισμός εμπνέεται επίσης από εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα, από αγώνες κατά της αποικιοκρατίας κι από την ιδεολογία του αντικαπιταλισμού με οικολογική προοπτική. Οι ιστορικές γνώσεις για όλα τούτα είναι στοιχειώδεις, σχηματικές και μανιχαϊστικές: ο αντισυστημισμός χρειάζεται καλούς και κακούς, δεν ευδοκιμεί με περίπλοκες σκέψεις. Όσο για την ακροδεξιά, συσσωρεύει απλοϊκά και κακόβουλα άτομα που απεργάζονται δικές τους επαναστάσεις εναντίον του συστήματος χρησιμοποιώντας ένα μέρος του αριστερού λεξιλογίου –Κατεστημένο, διαφθορά, προδοσία, ολιγαρχία, βαθύ κράτος– και των αριστερών συνθημάτων περί εθνικής κυριαρχίας και λαϊκής δικαιοσύνης.
ζωγραφίζουν τον κόσμο με συνωμοσιολογική, παρανοϊκή, μηδενιστική σκέψη («O λαός πεινάει», «Οι εργάτες είναι σκλάβοι») και προσπαθούν να γκρεμίσουν το «σύστημα» χωρίς να προβάλλουν συγκεκριμένο και ρεαλιστικό όραμα για την αντικατάστασή του.

Η παραπάνω γελοιογραφία αποδεικνύει πάντως ότι ακόμα και αυτοί που βρέθηκαν σε κορυφαίες θέσεις του συστήματος, όπως η προεδρεία της Βουλής στη οποία άφησε εποχή  η Ζωή, δεν έχουν πρόβλημα να θεωρούν το κόμμα τους ως το «μόνο αντισυστημικό κόμμα» και να καταφέρνουν έτσι να το ανεβάζουν στην δεύτερη θέση στις πρόσφατες δημοσκοπήσεις.

 
Τα σχόλια δημοσιεύονται μετά από έγκριση