ΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΑΜΥΝΑΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟΝ ΚΟΡΟΝΟΪΟ.

Το παραπάνω  σχήμα ονομάζεται το μοντέλο του ελβετικού τυριού.
Σε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο της η Θεοδώρα Τσώλη στο ΒΗΜΑ Science, αναπτύσσει γλαφυρά ποιο είναι το μοντέλο αυτό και τι προσφέρει στην άμυνα απέναντι στον κορονοϊό.

Μεταφέρω εδώ μερικά ενδιαφέροντα αποσπάσματα.
 
Ενα μοντέλο πιο επίκαιρο από ποτέ τώρα που βρισκόμαστε εν αναμονή των πολυπόθητων εμβολίων ενάντια στον SARS-CoV-2, καθώς δείχνει ότι κανένα εμβόλιο δεν αποτελεί πανάκεια αλλά είναι ένα επιπλέον «στρώμα», μια από τις πολλές… φέτες ελβετικού τυριού – κοινώς παρεμβάσεις – που πρέπει να συνδυαστούν ώστε να επιτύχουμε να υψώσουμε επιτυχημένη άμυνα ενάντια στο ιογενές κύμα που μας χτυπά αλύπητα.
…………………………………………………………….

Η σύλληψη του «μοντέλου του ελβετικού τυριού» ανήκει στον Τζέιμς Τ. Ρίζον, κορυφαίο γνωστικό ψυχολόγο, ομότιμο καθηγητή σήμερα του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο βιβλίο του «Human Error» το 1990. Μια «χιονοστιβάδα» καταστροφών που έλαβαν χώρα τη δεκαετία του 1980 – συμπεριλαμβανομένων του βιομηχανικού ατυχήματος στο Μποπάλ της Ινδίας το 1984, το οποίο οδήγησε σε έκθεση τουλάχιστον μισού εκατομμυρίου ανθρώπων σε επικίνδυνες χημικές ουσίες, της έκρηξης του διαστημικού λεωφορείου Τσάλεντζερ το 1986 που προκάλεσε τον θάνατο του επταμελούς πληρώματός του και του πυρηνικού ατυχήματος του Τσερνόμπιλ, επίσης το 1986, με τις ανυπολόγιστες παγκόσμιες συνέπειες – «γέννησε» αυτό το μοντέλο, το οποίο έγινε γνωστό ως «Μοντέλο ατυχημάτων του ελβετικού τυριού». Με βάση το μοντέλο, οι τρύπες στις φέτες του τυριού αντιπροσωπεύουν τα σφάλματα που συσσωρεύονται και οδηγούν σε καταστροφές.

 Το συγκεκριμένο μοντέλο έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως επί πολλά έτη από αναλυτές ασφαλείας σε βιομηχανίες διαφορετικών πεδίων, από την ιατρική ως την αεροπλοΐα (να σημειωθεί πάντως ότι τον άκρως δημοφιλή τίτλο «Ελβετικό τυρί» δεν τον επινόησε ο ίδιος ο δρ Ρίζον αλλά αποδίδεται στον Ρομπ Λι, έναν ειδικό από την Αυστραλία στην ασφάλεια της αεροπλοΐας)
………………………………………………………………

Το… νόστιμο μοντέλο ήλθε τώρα στο πανδημικό προσκήνιο από έναν ιολόγο στην Αυστραλία. Πρόκειται για τον αναπληρωτή καθηγητή Ιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ στη Βρισβάνη Ιαν Μ. Μακ Κέι. Ο δρ Μακ Κέι είδε μια μικρότερη εκδοχή του μοντέλου στο Twitter και σκέφτηκε ότι θα μπορούσε να δημιουργήσει μια πληρέστερη εκδοχή με περισσότερες… φέτες τυριού, η οποία θα παρουσίαζε με αναλυτικό τρόπο τα μέτρα που πρέπει να εφαρμοστούν ώστε να δούμε φως στο κορωνο-τούνελ.

Ετσι ανέπτυξε μαζί με τους συνεργάτες του το μοντέλο «Cheese Respiratory Pandemic Defense» (σε ελεύθερη μετάφραση «Μοντέλο του ελβετικού τυριού για την άμυνα ενάντια στην πανδημία ιού του αναπνευστικού»), το οποίο και ανέβασε στο Twitter ζητώντας ανατροφοδότηση από τους ακολούθους του στη δημοφιλή πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης. Το ολοκληρωμένο γράφημα του μοντέλου που προέκυψε είναι πλέον άκρως δημοφιλές και έχει ήδη μεταφραστεί σε περισσότερες από 20 γλώσσες.
……………………………………………………………

Ο δρ Μακ Κέι εξήγησε ότι η δύναμη της προσέγγισης του Τζέιμς Ρίζον έγκειται στο ότι για να πετύχουμε να νικήσουμε τον ιογενή εχθρό και να αποφύγουμε την καταστροφή, καταλύτη αποτελεί η αθροιστική επίδραση πολλαπλών στρωμάτων προστασίας (πολλές φέτες τυριού, σύμφωνα με το γράφημα του μοντέλου).

Οπως είπε, δεν παίζει ρόλο η σειρά τοποθέτησης των στρωμάτων καθώς δεν υπάρχει κάποιο στρώμα που να είναι σημαντικότερο από τα υπόλοιπα.

Και μέσα σε όλα αυτά είναι υψίστης σημασίας το να μην ξεχνάμε πως κάθε στρώμα, κάθε φέτα τυριού, διαθέτει τρύπες που ουσιαστικώς αποτελούν τα κενά, τα λάθη και τις παραλείψεις στην εφαρμογή του εκάστοτε μέτρου. «Αυτές οι τρύπες μπορεί να αλλάζουν σε αριθμό, σε μέγεθος αλλά και σε σημείο στο οποίο βρίσκονται στη φέτα του τυριού, ανάλογα με το πώς συμπεριφερόμαστε αποκρινόμενοι σε κάθε παρέμβαση. Ας πάρουμε το παράδειγμα των μασκών που αποτελεί ένα από τα προστατευτικά στρώματα ενάντια στην πανδημία. Η μάσκα μειώνει τον κίνδυνο να μολύνει κάποιος τους γύρω του άθελά του αλλά και τον κίνδυνο να εισπνεύσει αρκετό ιό ώστε να μολυνθεί ο ίδιος.

Ωστόσο η μάσκα θα είναι λιγότερο αποτελεσματική στο να προστατευθούμε εμείς και οι άλλοι αν δεν την εφαρμόζουμε σωστά, αν τη φοράμε αφήνοντας εκτεθειμένη τη μύτη μας, αν δεν είναι φτιαγμένη από το κατάλληλο ύφασμα και τις κατάλληλες στρώσεις υφάσματος, αν δεν την απορρίπτουμε με τον σωστό τρόπο, αν δεν την πλένουμε όταν είναι υφασμάτινη ή αν δεν απολυμαίνουμε τα χέρια μας αφού την αγγίξουμε. Καθένα από αυτά είναι παράδειγμα μιας τρύπας στο τυρί. Και φανταστείτε ότι μιλάμε για ένα μόνο στρώμα προστασίας.

Ετσι για να είμαστε όσο πιο ασφαλείς γίνεται και για να κρατάμε ασφαλείς τους γύρω μας, είναι σημαντικό να χρησιμοποιούμε περισσότερες φέτες τυριού ώστε να αποτρέψουμε την ευθυγράμμιση των τρυπών που θα επιτρέψουν στον ιό να διαπεράσει τα στρώματα προστασίας».

………………………………………………………….

Σύμφωνα με τον καθηγητή του Πανεπιστημίου του Κουίνσλαντ, το «ποντικάκι» που μπορεί να ανοίξει τρύπες στο «τυρί» της προστασίας μας ενάντια στον νέο κορωνοϊό έχει κατά κύριο λόγο το πρόσωπο της παραπληροφόρησης. «Οταν μέρος του πληθυσμού δεν είναι σίγουρο για μια παρέμβαση μπορεί εύκολα να επηρεαστεί από φωνές, δυνατές και γεμάτες αυτοπεποίθηση, που ισχυρίζονται ότι ένα συγκεκριμένο στρώμα προστασίας είναι αναποτελεσματικό – συνήθως αυτές οι φωνές ανήκουν σε μη ειδικούς του εκάστοτε πεδίου. Οταν όμως ακολουθούμε τους μη ειδικούς που μπορεί να φωνάζουν δυνατά αλλά δεν έχουν εμπειρία στο να προστατεύουν την υγεία μας, ουσιαστικώς τους αφήνουμε να έχουν επίδραση στη ζωή μας. Και αυτό είναι ένα ρίσκο που δεν πρέπει να πάρουμε».

……………………………………………………………..

Τα μέτρα προστασίας που περιγράφονται και στο «μοντέλο του ελβετικού τυριού», όπως η γενική χρήση μάσκας, η τήρηση αποστάσεων παντού, η διενέργεια πολλών τεστ, η αξιοποίηση των εξωτερικών χώρων, η υγιεινή των χεριών, είναι στο σύνολό τους απαραίτητα και θα συνεχίσουν να αποτελούν «συντρόφους» μας ακόμη και όταν ξεκινήσουν οι εμβολιασμοί, ανέφερε στο ΒΗΜΑ-Science η κυρία Αθηνά Λινού, καθηγήτρια Επιδημιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), πρόεδρος του Ινστιτούτου Prolepsis.
«Η άρση των μέτρων θα αρχίσει όταν φθάσουμε στο σημείο το περίπου 70% όλων των πληθυσμών να έχει εμβολιαστεί ώστε να επιτύχουμε συλλογική ανοσία. Στη χώρα μας εκτιμάται ότι οι εμβολιασμοί θα ξεκινήσουν σε περίπου έναν μήνα και με βάση τον σχεδιασμό υπολογίζεται ότι θα χρειαστούν κατ’ ελάχιστον επτάμισι μήνες για να επιτύχουμε εμβολιαστική κάλυψη της τάξεως του 70% – και όλα αυτά υπό ιδανικές συνθήκες.
Αν δηλαδή γίνονται, όπως σχεδιάζεται, δύο εκατομμύρια εμβολιασμοί τον μήνα και με δεδομένο ότι τα εμβόλια πρέπει να χορηγούνται σε δύο δόσεις, απαιτούνται 14 εκατομμύρια εμβολιασμοί για να εμβολιαστεί πλήρως το 70% του πληθυσμού. Πρέπει επίσης να παρέλθουν άλλες 15 ημέρες από τη δεύτερη δόση που θα χορηγηθεί και στον τελευταίο πολίτη ώστε να πετύχουμε την κάλυψη που θέλουμε. Αρα το διάστημα είναι μεγάλο και όλο αυτό το διάστημα τα υπόλοιπα μέτρα προστασίας πρέπει να συνεχίσουν να ακολουθούνται».
 

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΚΑΙ ΚΑΛΑ ΚΑΙ ΑΣ ΕΛΠΙΣΟΥΜΕ ΤΟ 2021 ΝΑ ΜΗΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΠΛΕΟΝ ΝΑ ΑΣΧΟΛΟΥΜΑΣΤΕ ΜΕ ΤΟΝ ΙΟ.