ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΓΙΑΤΡΩΝ ΚΑΙ ΠΟΡΔΟΚΟΠΟΣ, ΔΥΟ ΠΟΙΉΜΑΤΑ ΓΡΑΜΜΕΝΑ ΠΡΙΝ 200 ΧΡΟΝΙΑ

Ο Γιάννης Βηλαράς (1771-1823) ήταν γιός γιατρού και γιατρός ο ίδιος, σπουδαγμένος στην Πάδοβα και την Μπολόνια. Από νέος  έγραφε λυρικά και σατυρικά ποιήματα αλλά και πεζογραφήματα. Ήταν από τους πρώτους ποιητές της νεοελληνικής ιστορίας και θεωρείται πως έβαλε τις βάσεις της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Έγραφε στην δημοτική και επίσης εναντιωνόταν στην ιστορική ορθογραφία (τόνοι, πνεύματα και ομόηχα φωνήεντα) εξ ου και  το πιο γνωστό του έργο, είναι η Ρομεηκη γλοσα. 

Επιστρέφοντας μετά τις σπουδές του στα Γιάννενα, διορίστηκε ως προσωπικός γιατρός του Βελή πασά, γιου του Αλή Πασά τον οποίο ακολούθησε στην Πελοπόννησο και στην Θεσσαλία, του χαρεμιού του αλλά και του ιδίου του Αλή Πασά.

Μετά την πολιορκία των Ιωαννίνων, από τα τούρκικα στρατεύματα, ο Γιάννης Βηλαράς εγκατέλειψε τον Αλή Πασά για να εγκατασταθεί στο χωριό  Τσεπέλοβο  του Ζαγορίου. Εκεί πέθανε, ύστερα από τρία χρόνια, μόλις 52 ετών το 1823, αφήνοντας σε άσχημη οικονομική κατάσταση τη σύζυγό του και τους δύο γιους του.

Με το δηκτικό του χιούμορ και ως γιατρός σατιρίζει στο πρώτο ποίημα τους γιατρούς που έχουν ο καθένας διαφορετική διάγνωση και θεραπεία για τον ασθενή σε ένα Συμβούλιο Γιατρών.

Είναι από την δεύτερη έκδοση των Απάντων του που εκδόθηκε το 1871.

Το δεύτερο είναι ο Πορδοκόπος , ο τίτλος του οποίου τα λέει όλα!

Σ υ μ β ο ύ λ ι ο ν Γ ι α τ ρ ώ ν

Γιός ολομονάκριβος, γονέων ευγενών,

 Μ' αρρώστιας πέφτει βάσανο παραδαρμό δεινόν.

Ευθύς Γιατρούς δεν άργησαν τους πλιο ονομαστούς,

 Να προσκαλέσουν τέσσαρους, της χώρας θαυμαστούς.

 Πλακώνουν οι Εξοχότατοι με άκρα σιωπή,

 Εμβαίνουν όλοι κάθονται, βαρείς και σκυθρωποί.

Κατά σειρά υστερώτερα, κυττάζουν το σφυγμό·

 Του ψηλαφούν τη γλώσσα του, με μέγα στοχασμό.

 Ρωτάν διά συμπτώματα μικρά και δυνατά·

Ξετάζουν της ασθένειας και ώραις, και λεπτά.

 Κιαπέ αρχηνάν σοφώτατα, τα πάντα να ξηγούν,

Αιτιατά και αίτια, να φυσιολογούν.

 Σαν αποσυνομίλησαν για ώρα αρκετή.

 Καθένας στην αράδα του λοιπόν, γνωμοδοτεί,

 Και πρώτος, λέει ο νιότερος, του στήθους πλησμονή·

 Από πληθώραν αίματος, θεωρώ τον ασθενή.

 Και όλα τα συμπτώματα, κι' οι χτύποι του σφυγμού

 Μας δείνουν τέλια φλόγωσι ανώτατου βαθμού.

 Φλεβοτομία άφθονη, εδώ μας ωφελεί

Να γένη, Εξοχώτατοι, χωρίς αναβολή.

 Είπε· και εξεθηκάρωσε νιστέρι κοφτερό,

 Και αναμένει έτοιμος της άδειας τον καιρό.

 Συμπάθιο, είπε ο δεύτερος· δεν είν' φλογιστικό

 Το πάθος, Εξοχώτατοι, αλλά χολερικό.

 Τα συχναναγουλιάσματα, η δίψα η πολλή,

 Μας αποδείχνουν άσφαλτα, χωλής υπερβολή.

 Διορίζω, Εξοχώτατοι, λοιπόν εμετικό,

 Στα πάθη τα παρόμοια το μόνο ιατρικό.

 Ποτήρι φέρτε, φώναξε, Και κάμποσο νερό.

 Ανάγκη να μη χάσωμε Σε λόγια τον καιρό.

 Και ευθύς από τον κόρφο του Κι' από μικρό κουτί,

 Μια σκόνη ανακάτευε Σε δόσι αρκετή.

 Ο τρίτος, την συγχώρεσι, τους λέγει, σας ζητώ,

 Αν και στους δύω ενάντια τολμώ, γνωμοδοτώ.

 Το πάθος του αρρώστου μας Δεν είν' φλογιστικό,

Δεν είναι, Εξοχώτατοι, μηδέ χολερικό.

 Η γλώσσα τόσο άπαστρη, φωνάζει, καθαρά

 Πως μόνον εις τα άντερα φωλιάζει φανερά.

 Η ύλαις εσωρεύθηκαν, καθόλου στην κοιλιά.

 Αυταίς να καθαρίσωμε, να κάμωμαι δουλιά.

 Καθαρτικό χρειάζεται, κι' ολίγο δυνατό·

 Εγώ τα καταπότια στη χούφτα τα κρατώ.

Καλά, καλά και τίμια αυτά τα ιατρικά,

Αλλ' όχι, Εξοχώτατοι, και θαραπευτικά,

 Τους λέγει ο πλιο γέροντας, Με σχήμα σοβαρό·

 Και πρέπει να ξετάξωμε του χρόνου τον καιρό.

 Οπόσους φλεβοτόμησα τη φετινή χρονιά,

 Τους ίδα, Εξοχώτατοι, να σβύσουν κοπανιά.

Κανείς δεν ωφελήθηκε από ξερατικό·

 Και πάντοτε μετάνιοσα διά το καθαρτικό.

 Λοιπόν το πάθος, βλέπετε, μας μένει σκοτινό.

 Κι' απόσα επροβάλθηκαν, δεν είναι πιθανό

 Να λάβη κάνα ώφελος ο νέος ασθενής.

 Και ίσως εσυμπέραινε, μου φαίνεται, κανείς,

 Με πλέον βεβαιώτητα και λόγον καθαρόν,

 Ανίσως το απόδιδε των μοναχών νευρών.

 Δι αυτό νομίζω άφευκτα, τα ερεθιστικά·

 Και να που έχω πρόχειρα τα επιθετικά.

 Σ' αυτά σηκώθη άπειρη λογοτριβή σφοδρή,

 Καθένας δικαιώνεται, τον άλλον αναιρεί.

Καθείς διίσχυρίζεται Και ισχυρογνωμάει,

…………………

…………………

Ο άρρωστος κοιτάζοντας. Νιστέρια, γιατρικά,

 Και ακούωντας τα λόγια τους πολύ προσεκτικά·

 Ελπίζοντας, φοβούμενος, σε ταραχή πολλή,

 Κι' αγώνα μβήκεν άσωστο, οπού τον ωφελεί.

 Διατί η αγανάκτησι του προξενάει μ' ορμή,

 Πολύν και πλούσιον ίδρωτα απ' όλο το κορμί.

Ν' αλλάξη ο νιος εγύρεψε, και να λευφτερωθή,

 Οχ των Γιατρών την σύγχυσι, για να αποκοιμηθή.

 Και έτζι οι Εξοχώτατοι πλιο δεν χασομεράν,

Φιλονικώντας άκοπα εκείθε αναχωράν.

                                          Ο ΠΟΡΔΟΚΟΠΟΣ

Πριν 6 χρόνια είχα γράψει το ΠΕΡΙ ΠΟΡΔΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ! στο οποίο αναφέρονται σχετικά κείμενα με το ίδιο θέμα που είχε απασχολήσει στις αρχές του 19^ου αιώνα τον Βηλαρά.