Κυριακή 26 Ιουνίου 2011

ΤΟ ΤΡΑΓΙΚΟ ΝΑΥΑΓΙΟ ΤΗΣ ΜΕΔΟΥΣΑΣ





Όλοι μας έχουμε τραγουδήσει στα νιάτα μας σε εκδρομές το τραγουδάκι ΄Ηταν ένα μικρό καράβι που ήταν αταξίδευτο, και όταν φτάναμε στο στίχο και τότε ρίξανε τον κλήρο να δούνε ποιος θα φαγωθεί έμπαιναν διάφορα ονόματα της παρέας .
Δεν είχα φανταστεί ποτέ μου ότι το παραδοσιακό αυτό γαλλικό τραγουδάκι που ήταν και από τα πρώτα που τραγουδούσε κανείς στα γαλλικά όταν μάθαινε την γλώσσα, βασίζεται σε μια πραγματική τραγική ιστορία, με κανιβαλισμούς, το ναυάγιο της Μέδουσας που ο αρχαιοελληνικός ναυτικός όρος όλεθρος αναυμάχητος αποδίδει πλήρως την καταστροφή ενός πολεμικού πλοίου χωρίς ναυμαχία.
Διαβάζοντας για την παράσταση στο Φεστιβάλ Αθηνών του Θωμά Μοσχόπουλου: Μέδουσα - Σχέδια και αυτοσχεδιασμοί για σχεδίες και ναυάγια, μου γεννήθηκε η απορία για αυτό το ναυάγιο που προκάλεσε την θεατρική παράσταση και στο οποίο αναφέρεται επίσης το παραπάνω τραγουδάκι, και για το οποίο δεν είχε τύχει να διαβάσω μέχρι σήμερα κάτι σχετικό.
Στις 5 Ιούνιου 1816 η φρεγάτα του Γαλλικού Ναυτικού "Μέδουσα" , μαζί με άλλα 3 πλοία ,σαλπάρει από το Εξ της Γαλλίας για το Saint Louis της Σενεγάλης, για να παραλάβει την αποικία από τους Βρετανούς από τους όποιους τους χαρίστηκε σαν απόδειξη της ευαρέσκειας τους για την αποκατάσταση της βασιλείας στην Γαλλία.
Ο Ναπολέων έχει ηττηθεί πριν ένα χρόνο στο Βατερλώ και στο θρόνο είχε ανέλθει ο Λουδοβίκος XVIII.
Κυβερνήτης στην "Μέδουσα" τοποθετήθηκε ο 53χρονος αριστοκράτης Viscount Hugues Duroy de Chaumereys που δεν είχε ξανακυβερνήσει πλοίο και είχε και 25 χρόνια απομακρυνθεί από την θάλασσα.Ο Chaumereys ήταν πιστός μοναρχικός και μετά από μια αποτυχημένη επιδρομή των μοναρχικών είχε διαφύγει στην Αγγλία.
Το πλοίο μετέφερε περίπου 400 άτομα, μεταξύ των οποίων τον νέο κυβερνήτη της Σενεγάλης και τους στρατιώτες του, μια ομάδα αποίκων οι περισσότεροι δημοκρατικοί που θέλουν αν κάνουν μια νέα αρχή στην ζωή τους, και 160 μέλη του πληρώματος.
Ο ανεπαρκής Chaumereys αντί να βασιστεί στους υπό αυτόν αξιωματικούς πολλοί από τους οποίους ήσαν δημοκρατικοί και έμπειροι γιατί είχαν λάβει μέρος στους πρόσφατους πολέμους βασίστηκε στα λεγόμενα ενός επιβάτη που ισχυριζόταν πως γνώριζε τις τότε κακά χαρτογραφημένες ακτές της Αφρικής.
Θέλοντας να φτάσει πιο γρήγορα από τα άλλα πλοία η Μέδουσα έπλευσε κοντά στις αφρικανικές ακτές και έτσι τα ξεπέρασε μεν αλλά έχασε και την επαφή με αυτά . Δυστυχώς όμως το πλοίο κόλλησε σε μια ξέρα ανοικτά της Μαυριτανίας, έριξε αρχικά ότι μπορούσε από περιττά βάρη ελπίζοντας ότι με την παλίρροια θα ξεκολλούσε, όμως δεν ξεκόλλησε, αλλά παρ΄όλα αυτά ο κυβερνήτης δεν επέτρεψε στο πλήρωμα να πετάξει τα κανόνια του πλοίου γιατί φοβήθηκε τον αντίκτυπο που θα είχε αυτό στη Γαλλία και έτσι τελικά αναγκάστηκε να το εγκαταλείψει .
Στις 6 μόνο λέμβους του πλοίου επιβιβάστηκαν οι προύχοντες, οι βαθμοφόροι και οι ναυτικοί, ενώ 148 άνδρες και μια γυναίκα, ανέβηκαν σε μια μικρή και ελαφριά σχεδία που έφτιαξαν εκ των ενόντων οι μαραγκοί του πλοίου, έχοντας μια σακούλα γαλέτες, λίγο κρασί, και δύο φλασκιά νερό που καυγαδίζοντας μεταξύ τους ,το έχυσαν. Με το βάρος τόσων ανθρώπων η σχεδία ήταν μισοβυθισμένη και το νερό έφτανε περίπου μέχρι την μέση τους. Επάνω στην "Μέδουσα" έμειναν 17 άτομα από τα οποία μετά 52 μέρες βρέθηκαν ζωντανοί και μισότρελοι μόνο 3.

Την σχεδία την έσερνε μια βάρκα και είτε τυχαία είτε εκ προθέσεως ο υποπλοίαρχος έκοψε το σχοινί που ήταν δεμένη και έτσι αυτή μένει ακυβέρνητη για 13 μέρες μέχρι να την βρει το πλοίο "Αργος". Φρικτές ιστορίες είχαν γίνει αυτό το διάστημα επάνω στην σχεδία από τους διψασμένους και πεινασμένους ναυαγούς. Καυγάδες με δολοφονίες και τραυματισμούς, πληγωμένοι να πετάγονται στην θάλασσα, άλλοι να παραφρονούν, άλλοι να πεθαίνουν από πείνα και αφυδάτωση, κανιβαλισμοί σε πτώματα που τα ξέραιναν στον ήλιο για μπορέσουν να τα φάνε χωρίς αηδία. Τελικά βρέθηκαν ζωντανοί σε άθλια κατάσταση 15, και από αυτούς οι 5 πέθαναν λίγο μετά την διάσωση τους.
Η τραγωδία αυτή προκάλεσε μεγάλη αίσθηση στην εποχή της και την εκμεταλλεύτηκε ανάλογα η βοναπαρτική αντιπολίτευση της εποχής .
Ο κυβερνήτης της "Μέδουσας" πέρασε από στρατοδικείο το οποίο και τον αθώωσε γιατί οι Γάλλοι δεν ήθελαν να γελοιοποιηθούν στα μάτια των Βρετανών για την ανικανότητα του αριστοκράτη κυβερνήτη που είχαν τοποθετήσει στο πλοίο.Βέβαια πέρασε την υπόλοιπη ζωή του στο κήπο του μέσα στην γενική περιφρόνηση και όταν κυκλοφορούσε στον δρόμο τα παιδιά του πετούσαν πέτρες.



Η ιστορία αυτή συγκλονίζει τον νεαρό ζωγράφο Jean-Louis-Théodore Gericault (1791-1824), ο οποίος προερχόμενος από πλούσια οικογένεια, είχε την οικονομική δυνατότητα να ξοδέψει αρκετά χρήματα προκειμένου να ζωγραφίσει ένα τεράστιο πίνακα διαστάσεων 4,91Χ 7,16 μέτρων όπως είναι το "Ναυάγιο της Μέδουσας".
Επίσης θέλοντας να απεικονίσει πιστά την τραγωδία που διαδραματίστηκε επάνω στην σχεδία, διαβάζει ένα φυλλάδιο που έγραψαν δύο από τους επιζήσαντες του ναυαγίου, ο Henri Savigny και ο Alexandre Correard, οι οποίοι και απεικονίζονται στο κάτω μέρος του ιστού, κατασκευάζει δε ένα ακριβές αντίγραφο της σχεδίας στο εργαστήριο του το οποίο και μετέφερε απέναντι από το νοσοκομείο Βeaujon στο οποίο πήγαινε και παρατηρούσε τα πρόσωπα των μελλοθανάτων και τα νεκρά σώματα στο νεκροτομείο. Χρησιμοποίησε επίσης και ζώντα μοντέλα και ο Ευγένιος Ντελακρουά είναι το πτώμα με τα απλωμένα χέρια και το πρόσωπο κάτω στο κέντρο της σύνθεσης. Για να ολοκληρώσει απερίσπαστος το έργο του, κουρεύεται και κλείνεται για 8 μήνες στο ατελιέ του.
Όταν το πλοίο της σωτηρίας των ναυαγών φάνηκε στον ορίζοντα και το είδαν οι ναυαγοί, αυτό για δύο ώρες περίπου χάθηκε πάλι, μέχρι τελικά να τους βρει και να τους σώσει. Στον πίνακα δεν γνωρίζουμε αν αποτυπώνεται η στιγμή που έχει φανεί το Άργος ή απομακρύνεται και οι επιζώντες προσπαθούν απελπισμένα να τραβήξουν την προσοχή του.
Ο πίνακας εκτίθεται για πρώτη φορά στο Σαλόνι Ζωγραφικής που άνοιξε στις 25 Αυγούστου 1819, αποτελεί ένα από τα βασικά εκθέματα της έκθεσης και λόγω της φήμης του που έχει προηγηθεί της έκθεσης του, έχει λογοκριθεί ο τίτλος του που γράφεται στο βιβλίο της έκθεσης ως Σκηνή Ναυαγίου.
Το έργο προκαλεί αίσθηση στο κοινό από έντονο θαυμασμό μέχρι αποστροφή.
Ταυτόχρονα του αποδίδονται πολλές ερμηνείες, ως αλληγορία που σχετίζεται με την πολιτική κατάσταση στην χώρα μέχρι το τότε γιγαντούμενο κίνημα για την απελευθέρωση των μαύρων, λόγω του κεντρικού ήρωα που είναι μιγάς ή μαύρος. Παρ΄όλη την απήχηση που είχε το έργο ο Gericault δεν βρήκε αγοραστή και εξέθεσε το έργο του στην Ευρώπη και την Αγγλία με πληρωμή εισιτηρίου, τακτική που δεν ήταν ασυνήθης εκείνη την εποχή.40.000 άνθρωποι το είδαν μόνο στο Λονδίνο το οποίο ενθουσιάστηκε από το έργο.
Πέντε χρόνια μετά την ολοκλήρωση του έργου του ο Gericault πέθανε σε ηλικία μόλις 32 ετών από φυματίωση της σπονδυλικής στήλης .
Με την μεσολάβηση ενός φίλου του, μετά τον θάνατο του, ο πίνακας αγοράστηκε από την Γαλλική κυβέρνηση και εκτίθεται στο Λούβρο γλυτώνοντας από την πρόθεση μερικών γάλλων ευγενών που είχαν σκοπό να τον τεμαχίσουν και να τον πουλήσουν σε κομμάτια.




Ο πίνακας όπως εκτίθεται στο Λούβρο και όπως το ίδιο το μουσείο μας δίνει σε μεγέθυνση 3 επί μέρους τμήματα του.

ΠΡΟΣΘΗΚΗ 28-8-2015
Ένα έργο του ιδιόρρυθμου Αμερικανού φωτογράφου Joel-Peter Witkin  είναι σαφώς εμπνευσμένο από το Ναυάγιο της "Μέδουσας" (από εδώ)

ΠΡΟΣΘΗΚΗ  24-12-2015
Στο κόμικ Ο Αστερίξ Λεγεωνάριος υπάρχει σκίτσο που βασίζεται στον πίνακα. 
Ο αρχικουρσάρος το δηλώνει υπαινικτικά λέγοντας Je suis médusé, που σημαίνει «έμεινα άναυδος» (αφού όσοι αντίκριζαν τη Μέδουσα μαρμάρωναν). (Σχετικά με το κόμικ εδώ)



ΠΡΟΣΘΗΚΗ 26-1-2016
Ο Banksy με θέμα τους πρόσφυγες έχει χρησιμοποιήσει και αυτός το ναυάγιο της Μέδουσας.




ΠΡΟΣΘΗΚΗ 3-2-2016
 Ο Βρετανός γλύπτης, φωτογράφος και δύτης Jason deCaires Taylor δημιούργησε στον βυθό της θάλασσας ανοικτά της Λανθαρότε, του τέταρτου μεγαλύτερου νησιού των Καναρίων Νήσων  το «Museo Atlantico».
Σε  αυτό βρίσκεται H «Σχεδία της Λαμπεντούζα». Είναι μία μοντέρνα εκδοχή από τσιμέντο της περίφημης «Σχεδίας της Μέδουσας» του Τεοντόρ Ζερικώ. Το έργο αποκτά ιδιαίτερη σημασία λόγω της μεγαλύτερης μετακίνηση πληθυσμών στην παγκόσμια ιστορία και των ανθρώπινων ζωών που χάνονται στη θάλασσα. φωτό: Jason deCaires Taylor Πηγή: www.lifo.gr




20 σχόλια:

  1. όταν ήμουν μικρός μου φαινόταν λίγο περίεργο αυτό το τραγούδι λόγου των τελευταίων στίχων οι οποίοι τελικά αναφέρονται σε ένα τραγικό γεγονός.Πάντως ο πίνακας αν και με κάνει λίγο να ανατριχιάζω με την σκέψη του τι απεικονίζει είναι πάρα πολύ ωραίος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ομορφη παρουσίαση μιας τραγικής ιστορίας !

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Αυτες τις μέρες, επιτελους-εδώ και καιρό το ειχα στο νου μου, διαβαζω ενα βιβλίο του Μ.Μοδινου (είναι το πιο πρόσφατο μυθιστόρημά του, εως τωρα μου αρεσει) που αναφερεται σε αυτο το ναυάγιο και στην ιστορία του πίνακα που ζωγραφισε ο Jean-Louis-Théodore Gericault. Ακριβώς στην ώρα, για μενα, ήρθε η αναρτηση με μαζεμενα όλα αυτα τα στοιχεία, ουτε "παραγγελία" να το είχα, ευχαριστώ!

    Καλό βράδυ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Πολύ ωραίο και αυτό το θέμα! Πως βρίσκεις όλη αυτή την ενδιαφέρουσα ποικιλία θεμάτων;

    Κατά σύμπτωση, πριν περίπου 1 μήνα είδα στη τηλεόραση τη τραγική ιστορία των μελών της ομάδας που σώθηκε μετά το τραγικό αεροπορικό ατύχημα στις Άνδεις και αναγκαστικά; στράφηκαν στην ανθρωποφαγία για να επιζήσουν. Ενστικτωδώς βάζεις τον εαυτό σου στη θέση αυτών των ανθρώπων και προτιμάς να μη σκέφτεσαι τι θα έκανες εσύ (ή εγώ) για να επιζήσεις...

    Λες:
    Ο κυβερνήτης της "Μέδουσας" πέρασε από στρατοδικείο το οποίο και τον αθώωσε γιατί οι Γάλλοι δεν ήθελαν να γελοιοποιηθούν στα μάτια των Βρετανών για την ανικανότητα του αριστοκράτη κυβερνήτη που είχαν τοποθετήσει στο πλοίο.

    Είναι πολλά αυτά για τα οποία οι βρετανοί ζηλεύουν τους frogies, και το φαγητό είναι ένα από αυτά. Αλλά αυτό το έθνος των καλοφαγάδων είχε ποτέ μία αξιόλογη στρατιωτική επιτυχία, χωρίς τη βοήθεια των μισητών αγγλοσαξώνων;; (πέρα από την εξόντωση "κατώτερων" φυλών;).
    Οι τελευταίες επιτυχίες που μπορώ να θυμηθώ είναι η γραμμή Μαζινό και το Βισύ, το ΝτιενΜπενΦου, η Αλγερία και το Σουέζ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Στο αρχικό κείμενο έκανα μερικές ενδιαφέρουσες προσθήκες που βρήκα στο ιντερνετ από την παρουσίαση του βιβλίου THE WRECK OF THE MEDUSA By Jonathan Miles Atlantic Monthly Press.

    Επίσης στο http://www.u-topia.gr/issues/82/209 έχει μεταφρασμένο το άρθρο Ο Θεόδωρος Ζερικώ (1791-1824) και η "Σχεδία της Μέδουσας" το οποίο αναφέρεται στον πίνακα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. περσέας-
    Μέχρι τώρα και εγώ νόμιζα πως ήταν απλά ένα παιδικό χαζοτράγουδο.

    ΒΑΡΔΑΚΑΣ-
    Πράγματι, και μου έχει κάνει εντύπωση ότι παρά το ότι η γαλλική παιδεία κυριαρχούσε στην Ελλάδα τουλάχιστον μέχρι τον Β΄Παγκ.πόλεμο, αυτή η ιστορία δεν ήταν ευρύτερα γνωστή.

    habilis-
    Προσπάθησα με τις πληροφορίες που μάζεψα να δώσω μια όσο το δυνατόν πιο αντικειμενική εικόνα αυτής της ιστορίας έτσι ώστε η τραγικότητα να προέρχεται από τα γεγονότα και όχι από το κείμενο μου.

    καλημέρα-
    Μην γνωρίζοντας την ιστορία της Μέδουσας, δεν είχα δώσει ιδιαίτερη σημασία στο βιβλίο του Μιχάλη Μοδινού Η σχεδία. Μάλλον θα το πάρω να το διαβάσω.

    argosholos-
    Δεν βρίσκω εγώ τα θέματα, αυτά με βρίσκουν!
    Δεν μπορούσα όταν διάβασα δυό κουβέντες για την Μέδουσα να μην μου κινηθεί το ενδιαφέρον να ψάξω περισσότερο το θέμα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. 'Μέχρι τώρα και εγώ νόμιζα πως ήταν απλά ένα παιδικό χαζοτράγουδο': κι εγώ το ίδιο! Και ξανατραγουδώντας το, τώρα που έγινα πατέρας, συνειδητοποιώντας τους κανιβαλικούς στίχους, απορούσα. Επιτέλους λύθηκε το μυστήριο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Ούτε εγώ τη γνώριζα αυτή την ιστορία. Πραγματικά πάντως, όπως λέει κι ο argosholos, προτιμάς να μην σκέφτεσαι τι θα έκανες στη θέση αυτών των ανθρώπων...

    Πάντως είναι καταπληκτικό το τι μπορείς να μάθεις μέσα από αξιόλογα ιστολόγια, όπως το δικό σου αθεόφοβε. Μπράβο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Mου το έμαθε η γιαγιά γαλλικά, ήμουν μικρή.
    Οταν αργότερα το έμαθα ελληνικά και προσπαθώντας να εξηγήσω... δεν μ' άρεσε.
    Δικαίως ως εφάνη αργοτέρως, όταν έψαξα και βρήκα την ιστορία!
    Δεν διάβασα τι γράφεις, συγχίζομαι και μόνο που το θυμάμαι.
    *** Και κάποιος βεβαια γνωρίζοντας την ιστορία, στα ελληνικά, μετέφρασε "κι ο κλήρος πέφτει στα αγόρια" και αντιστοίχως μετά "στα κορίτσια" για να γενεί "αλαφρότερο" το θέμα....

    καλημερα είπα? δεν είπα
    και καλή βιδομάς !

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. gerasimos-
    teleytaios-
    Zouzouna-
    Βέβαια στο γαλλικό τραγουδάκι το τέλος έχει ευτυχή κατάληξη γιατί εκεί που έχουν αποφασίσει να φάνε τον νεώτερο και συζητάνε με τι σάλτσα να τον μαγειρέψουν η Παναγία βρέχει ψάρια και έτσι την γλυτώνει!
    Αφιερώνω δε στην Ζουζούνα την γαλλική εκδοχή για να ξαναθυμηθεί τα γαλλικά της!

    Il était un petit navire

    Il était un petit navire (bis)
    Qui n'avait ja-ja-jamais navigué (bis)

    Ohé ohé ohé ohé matelot
    Matelot navigue sur les flots
    Ohé ohé ohé ohé matelot
    Matelot navigue sur les flots

    Il entreprit un long voyage
    Sur la mer Mé-Mé-Méditerranée

    Au bout de cinq à six semaines
    Les vivres vin-vin-vinrent à manquer

    On tira-z-à la courte paille
    Pour savoir qui-qui-qui serait mangé

    Le sort tomba sur le plus jeune
    Bien qu'il ne fût pas très épais

    On cherche alors à quelle sauce
    Le pauvre enfant-fant-fant serait mangé

    L'un voulait qu'on le mît à frire
    L'autre voulait-lait-lait le fricasser

    Pendant qu'ainsi on délibère
    Il monta sur sur sur le grand hunier

    Il fit au ciel une prière
    Interrogeant-geant-geant l'immensité

    O sainte Vierge, öma patronne
    Empêchez-les les les de me manger

    Au même instant un grand miracle
    Pour l'enfant fut fut fut réalisé

    Des p'tits poissons dans le navire
    Sautèrent bien-bien-bientôt par milliers

    On les prit, on les mit à frire
    Et le p'tit mou-mou-mousse fut sauvé

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Παραπέμπει έντονα
    και στην κατάσταση της χώρας μας ή είναι ιδέα μου;

    Εξαιρετικό γράψιμο για άλλη μια φορά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Αν εξηγήσω στο 'θηριάκι' το τραγουδάκι που τους μάθαν στο σχολείο , λες να του δημιουργήσω ψυχολογικό τραύμα?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Μerci για τον κόπο, τα γαλλιικούλια μου είναι φρέσκα. το δε τραγουδάκι, ολόφρεσκο.
    εκείνο το manger, δεν χώραγε το μυαλό μου ποτέ και δεν το χώνευα!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. glam-
    Ακριβώς,αναφέρεται σε μια χώρα σε παρακμή.

    eparxiakosaloni2-
    Θα έλεγα ότι δεν χρειάζεται να εξηγήσεις αν δεν ρωτηθείς, αν και σήμερα τα διάφορα "παιδικά" κομικ που βλέπει στην τηλεόραση έχουν πολύ χειρότερα πράγματα.

    Zouzouna-
    Γενικά πάντως από ότι έχω διαπιστώσει με το manger γενικά δεν τα πάτε και άσχημα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Καλησπέρα! Μ' έχει συνεπάρει... τοδιαβάζω ξανά κ ξανά,ήταν ενας πίνακας που στάθηκα για λίγο μπροστά του (στο Λουβρο) κ ηθελα να φυγω τρέχοντας, κ το εν λόγω τραγούδι το μισώ από παιδι (δεν θεωρώ οτι ειναι στίχοι παιδικού τραγουδιού αυτοι....ελεος)
    Επιτρέψτε μου , να πω οτι αναμετάδωσα ατόφια σας κομμάτια στο blog μου, αν σας ενοχλησει , το σβήνω.
    Με μεγάλο θαυμασμό ,
    ευχαριστώ .

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Stella Fox-
    Δεν έχω ποτέ αντίρρηση να αναδημοσιεύονται κείμενα μου φτάνει να αναφέρεται από που έχουν ληφθεί.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. teleia istoria...makari na mathainoume apo ola avta..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. Στο τραγούδι ο κλήρος πέφτει στον μικρό μούτσο. Συζητούν αν θα τον κάνουν τηγανητό ή φρικασέ, κι εντωμεταξύ εκείνος ανεβαίνει στο μεγάλο κατάρτι και προσεύχεται στην Παναγιά να τον σώσει. Και τότε γίνεται μέγα θαύμε και αρχίζει να βρέχει ψάρια και το μικρό ναυτόπουλο σώζεται.
    Το θαύμα με τα ψάρια το ξαναείδαμε και στην ωραία αλληγορική ταινία «Η ζωή του Πι». Πρέπει να είναι κάτι που συμβαίνει καμιά φορά: κοπάδια χελιδονόψαρα περνάνε πετώντας με τεράστια άλματα πάνω από τα κύματα (μέχρι εδώ είναι τελείως ρεαλιστικό: έτσι κάνουν όντως) και, όσα δεν έχουν σημαδέψει σωστά μες στην τόση ταχύτητά τους, προσγειώνονται μέσα στη βάρκα.
    Το τραγούδι δεν ήταν αρχικά παιδικό. Τα περισσότερα γαλλικά παιδικά τραγούδια που έχουμε μάθει κι εμείς οι ξένοι αλλά και όλα τα Γαλλάκια εδώ και γενιές είναι παλιά δημοτικά, άλλα ιστορικά, άλλα τύπου παραλογής (φανταστικές παραμυθένιες ιστορίες), γεμάτα αντιπαιδαγωγικά στοιχεία που σήμερα θα λογοκρίνονταν αυστηρά. Μερικά είναι πολλών αιώνων. Όπως και στην Ελλάδα, έτσι και στη Γαλλία οι παλαιοί τα τραγουδούσαν σε πολύ σοβαρές περιστάσεις -εννοώ όχι για σκέτη διασκέδαση αλλά π.χ. ως φορέα ιστορικής μνήμης τα ιστορικά, ως στοιχείο αρχέγονων τελετουργιών τα αποκριάτικα (savez-vous planter les choux) κλπ-, και σταδιακά εξέπεσαν σε παιδικά. Το εν λόγω θα ήταν ναυτικό. Οι σκληρόπετσοι θαλασσομάχοι θα αλάφραιναν με τέτοια τραγούδια τους φριχτούς κινδύνους της ζωής τους.
    Το ίδιο έχει συμβεί και με τα παραμύθια: αρχικά μεγαλίστικα, φριχτά (παιδοκτονίες, κανιβαλισμοί, αιμομιξίες, ανθρωποθυσίες κλπ.) και σοβαρή ενασχόληση, σταδιακά στρογγυλεμένα και παιδικά.
    Αλλά δεν έχω καταλάβει από πού προκύπτει η σύνδεση του συγκεκριμένου τραγουδιού με το γεγονός της Μέδουσας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δεν είναι εύκολο κανείς να γνωρίζει αν ένα παραδοσιακό τραγούδι που δεν είναι γνωστό από ποιόν προέρχεται και από πότε, αναφέρεται σε ένα συγκεκριμένο γεγονός ή έχει συνδεθεί εκ των υστέρων λόγω των στίχων του με ένα συγκεκριμένο περιστατικό.
      Πιθανώς ο κανιβαλισμός που αναφέρεται στο τραγούδι να δημιούργησε και την σύνδεση του με το ναυάγιο της Μέδουσας που όταν έγινε είχε μεγάλη δημοσιότητα.

      Διαγραφή