2- ΑΡΜΕΝΙΑ-Ερεβάν, Ετσμιατζίν

Φτάνοντας ξημερώματα στην πρωτεύουσα της Αρμενίας Ερεβάν, μετά από λίγες ώρες ύπνο, ξεκινήσαμε για να γνωρίσουμε μια από τις αρχαιότερες πόλεις του κόσμου. Είναι χτισμένη στις όχθες του ποταμού Χραζντάν διαθέτει φαρδιές λεωφόρους , αρκετά μεγαλοπρεπή κτήρια από την σοβιετική εποχή, κήπους με πράσινο αλλά και μεγάλες πλατείες.

Το ξενοδοχείο μας βρισκόταν σε μια από αυτές, την πλέον κεντρική και από τις πιο όμορφες, την πλατεία Δημοκρατίας. Η πλατεία σχεδιάστηκε από τον διάσημο αρχιτέκτονα του Ερεβάν, Alexander Tamanyan ανάμεσα στο 1924 και το 1929 και έφτασε στη σημερινή της μορφή το 1952. Περιβάλλεται από 7 επιβλητικά κτίρια, μεταξύ αυτών η παγκοσμίου κλάσης Εθνική Πινακοθήκη και το Κρατικό Μουσείο Αρμενικής Ιστορίας. Σε αυτήν, μετά το ηλιοβασίλεμα και ως τις 10 το βράδυ, με τον ρυθμό μουσικής υπόκρουσης χόρευαν σιντριβάνια αλλάζοντας και χρώματα μπροστά στο Ιστορικό Μουσείο της Αρμενίας.

Κάτω από την πλατεία είχε κατασκευαστεί την εποχή του ψυχρού πολέμου καταφύγιο για τους αξιωματούχους, κλειστό σήμερα.

Η παραπάνω φωτογραφία  είναι το όρος Αραράτ το οποίο και δεσπόζει της πόλης. Το Αραράτ βέβαια βρίσκεται στην Τουρκία αλλά παρ΄όλα αυτά κατέχει κεντρική θέση στο εθνόσημο της Αρμενίας. Η φωτογραφία έχει ληφθεί από το ύψωμα που βρίσκεται το άγαλμα της Μητέρας Αρμενία.

 Μπροστά από αυτό είναι σε βαθμίδες η επονομαζόμενη Cascade, ένα ανοικτό μουσείο με σύγχρονα έργα τέχνης, που είναι μια art deco εκδοχή των Κρεμαστών Κήπων της Βαβυλώνας.

Το  άγαλμα στην αρχή του Cascade είναι του Σοβιετικού αρχιτέκτονα Alexander Tamanian που το σχεδίασε το 1920 στα πλαίσια εκμοντερνισμού της πόλης. Όποιου βαστάνε τα πόδια  μπορεί να ανέβει τα 572 τεράστια πέτρινα σκαλοπάτια του υπαίθριου συγκροτήματος Cascades για να φτάσει στο πάρκο της Νίκης όπου βρίσκεται το άγαλμα της Μητέρας Αρμενία.

Το άγαλμα αυτό συμβολίζει την ειρήνη με ισχύ και έχει ύψος 22 μέτρων, ενώ στην βάση του έχει ένα στρατιωτικό μουσείο, οπότε το συνολικό ύψος του μνημείου είναι συνολικά 51 μέτρα. Το άγαλμα είναι ορατό από όλη την πόλη. Στον περίγυρο του υπάρχουν τανκ, αεροπλάνα κτλ από τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο.

Στην θέση του σημερινού αγάλματος μέχρι το 1967 υπήρχε ένα 17 μέτρων άγαλμα του Στάλιν! Όταν το έριξαν, πέφτοντας το άγαλμα,τραυμάτισε μερικούς στρατιώτες και σκότωσε έναν, έτσι ώστε να λέγεται έκτοτε πως ο Στάλιν και από τον τάφο του σκοτώνει!

Κεντρική αρτηρία στην πόλη είναι η λεωφόρος Μάστοτς, η οποία αρχίζει από την γέφυρα της Νίκης (ονομάζεται έτσι προς τιμήν της νίκης των σοβιετικών στον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο) και καταλήγει στο μουσείο χειρογράφων Ματενανταράν.

Σε αυτήν βρίσκονται η Όπερα της Ερεβάν και το Προεδρικό Μέγαρο.

H επόμενη επίσκεψη ήταν στο αντίστοιχο  Βατικανό της Αρμενικής Εκκλησίας, το Ετσμιατζίν όπου και η έδρα του Αρμένιου Πατριάρχη.

Στην γκραβούρα Γάλλου ταξιδιώτη  του 1670 φαίνονται οι σημαντικότερες εκκλησίες του Ετσμιατζίν. 

Η εκκλησία της Αγίας Ριψιμιάς (Hripsime) είναι μια από τις παλαιότερες εκκλησίες της Αρμενίας του 7ου αιώνα .Η Αγία μαρτύρισε στην Αρμενία κατά το 290 και στην εκκλησία υπάρχει η ταφόπλακά της με την εικόνα της.

Μετά την πύλη του χώρου που βρίσκεται ο καθεδρικός ναός του Ετσμιατζίν, σε μια έκταση 60000 τμ βρίσκονται επίσης η Εκκλησιαστική Ακαδημία, η κατοικία του Πατριάρχη, ο οποίος ειρήσθω εν παρόδω λέγεται ότι έχει κόρη γιατρό! και άλλα εκκλησιαστικά κτήρια του 17^ου και 19^ου αιώνα.

Ο καθεδρικός ναός ήταν κλειστός λόγω επισκευών και έτσι μόνο την είσοδο του μπορέσαμε να δούμε.

Είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα αρμένικης αρχιτεκτονικής από πορτοκαλί ηφαιστειακή πέτρα (tufa), υλικό με το οποίο είναι κτισμένα πολλά από τα κτήρια του Ερεβάν.Ο ναός  είναι αφιερωμένος στον ιδρυτή της Αρμενικής Αποστολικής Εκκλησίας και πολιούχο άγιο της πόλης Γρηγόριο τον Φωτιστή.

Λέγεται πως ήταν ο μόνος ναός σε λειτουργία στα χρόνια της κομμουνιστικής διακυβέρνησης. Πάντως απεικονίζεται σε σοβιετικό γραμματόσημο του 1978.

Ενδιαφέρον για τους έλληνες έχουν δύο ανάγλυφα στο ναό με ελληνικές επιγραφές που χρονολογούνται από τον 7^ο αιώνα .  
Η εκκλησία ανακαινίστηκε  με χρήματα των Αρμενίων της Διασποράς και εγκαινιάστηκε το 2001 με αφορμή τα 1.700 χρόνια του χριστιανισμού στη χώρα.

Στον περίγυρο του ναού υπάρχουν 2 khachkar του 16^ου αιώνα από την Jufa, που βρίσκεται στο Αζερμπαϊτζάν. Το εκεί νεκροταφείο καταστράφηκε πλήρως από στρατιώτες για να εξαλειφθεί η μνήμη πως εκεί κατοικούσαν Αρμένιοι.

Τα khachkar είναι ανάγλυφες επιτύμβιες στήλες που έχουν ένα σταυρό και στολίδια με ροζέτες και στολίδια με φυτά.

Από το 2010 τα khachkar με τον συμβολισμό τους και την γλυπτική τους έχουν καταχωρηθεί στην λίστα της άυλης πολιτιστικής κληρονομίας της UNESCO.

 Κοντά επίσης στον καθεδρικό είναι και  ο ναός της Αγίας Γαϊανής του 630.Κτίστηκε στην θέση που μαρτύρησε η αγία το 301. Πάνω από την είσοδο υπάρχει ένα φρέσκο με αγίους.

Το 2000 αυτή η εκκλησία όπως και οι άλλες του Ετσμιατζίν ανήκουν στην Παγκόσμια Κληρονομιά της UNESCO.

Στην άκρη της πόλης του Ετσμιατζίν βρίσκονται τα ερείπια του καθεδρικού ναού του Ζβαρτνοτς του 7^ου αιώνα ,

Στον δρόμο που οδηγεί στον ναό συναντήσαμε και μια θορυβώδη τοπική νεανική διαδήλωση με σημαίες που βέβαια δεν καταλάβαμε γιατί διαδήλωνε στον δρόμο προς τον ναό.

Ήταν αφιερωμένη στον Άγιο Γρηγόριο και κτίστηκε στην θέση που συναντήθηκε ο βασιλιάς  Τιριδάτης Γ΄ της Αρμενίας με τον Άγιο Γρηγόριο τον Φωτιστή.

Η επιβολή του χριστιανισμού στην Αρμενία από τον βασιλιά Τιριδάτη και τον επίσκοπο Γρηγόριο έγινε πολύ βίαια. Οι μη χριστιανοί διώκονταν μέχρι θανάτου ,ενώ καταστράφηκαν όλοι οι προηγούμενοι παγανιστικοί ναοί, εκτός από αυτόν στο Γκαρνί.(γι΄αυτόν στο επόμενο)

Σε ένα μικρό μουσείο εκεί δίπλα υπάρχει ένα ξύλινο μοντέλο που δείχνει πως ήταν ο ναός. Σε αυτό,4 τραγουδιστές της Λυρικής τραγουδούσαν τοπικά τραγούδια.

ΤΟ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ

1-ΠΡΩΤΕΣ ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΑΡΜΕΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΓΕΩΡΓΙΑ.

ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ

3-ΑΡΜΕΝΙΑ-Ερεβάν(Εθνική Πινακοθήκη, Μουσείο Γενοκτονίας) -Γκαρνί

4-ΑΡΜΕΝΙΑ –Γκέραρτ, Κορ Βιράπ,Νοραβάνκ

5-ΑΡΜΕΝΙΑ- Καρμραβόρ, Ματενανταράν, Νορατούζ, Τσαχατζόρ, Χάγκμπατ.
6-ΓΕΩΡΓΙΑ-Τιφλίδα 
7-ΓΕΩΡΓΙΑ-Μτσχέτα, Τζβάρι, Σβετσοσβέλι, Σάμταβρο, Ουπλιτσίκε.
8-ΓΕΩΡΓΙΑ Γκόρι-Το Μουσείο του Στάλιν και το παράνομο τυπογραφείο του.