Τετάρτη 12 Μαΐου 2021

Η ΚΕΡΑΣΙΑ ΚΑΙ Ο ΟΠΟΣ ΤΗΣ ΩΣ ΦΑΛΛΙΚΑ ΣΎΜΒΟΛΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ.




Τον Εμπειρίκο, όπως πιστεύω και οι περισσότεροι της γενιάς μου, τον γνωρίσαμε μετά τον θάνατο του το 1975.
Για πρώτη φορά έγραψα γι΄αυτόν στο Η ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΚΑΜΠΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΑΤΣΗ ΧΑΤΖΗΛΑΖΑΡΟΥ λόγω του ότι η Μάτση ήταν η πρώτη του σύζυγος και την είχε παντρευτεί το 1940. 
Ξαναέγραψα γι΄αυτόν στο ΜΑΡΙΑ ΒΟΝΑΠΑΡΤΗ γ΄ ΟΙ ΕΜΦΑΝΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ καθώς η Βοναπάρτη και ο Εμπειρίκος ήσαν μαζί στην πρώτη ψυχαναλυτική ομάδα που συστήθηκε στην Ελλάδα.
Με την ποίηση του και το ερωτικό στοιχείο που είναι διάχυτο σε αυτήν, ήρθα σε επαφή όταν γράφοντας το ποστ ΓΛΥΚΟΜΟΥΝΑ, ΦΑΡΜΑΚΟΜΟΥΝΑ, ΦΑΡΜΑΚΟΨΩΛΗΣ -ΑΠΟ ΤΗΝ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ βρήκα την φράση:
Όποιος γαμά τη γλυκομούνα Μαριάννα, δεν έχει ανάγκη από θεούς ή αφεντάδες…
Τον χαρακτηρισμό γλυκομούνα  χρησιμοποιεί ο Ανδρέας Εμπειρίκος-στο κείμενο του Αργώ ή πλους αεροστάτου που γράφτηκε το 1944 και πρωτοδημοσιεύτηκε το 1964.
Διαβάζοντας πλέον περισσότερα ποιήματα και κείμενα του, όταν διάβασα το Εις την οδόν των Φιλελλήνων αυτό ήταν που με παρακίνησε να γράψω  το  ΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ ΔΙΑΠΟΤΙΣΜΕΝΟ ΑΠΌ ΤΟΝ ΓΝΩΣΤΟ ΑΙΣΘΗΣΙΑΣΜΟ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΟΚΕΝΤΡΙΣΜΟ ΤΟΥ 
Στην ομιλία του στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης την 22 Μαρτίου 1973 εξηγεί γιατί χρησιμοποιεί στα γραφτά του την καθαρεύουσα!
«Εγώ εξεπαιδεύθην στην καθαρεύουσα. Τα εκφραστικά μου μέσα στη δημοτική ήσαν ακαδημαϊκά, ψεύτικα. Τα 'μαθα. Έγραφα ως δημοτικιστής ώσπου έφθασα στον υπερρεαλισμό. Και έχω ακόμη μερικά κείμενά μου τυπικώς υπερρεαλιστικά. Και σαν νέος που ήμουν και παιδί, δεν ήμουν καν δημοτικιστής, με την έννοια που λέμε σήμερα, ήμουν μαλλιαρός, μαθητής του Ψυχάρη, κάτοχος της γραμματικής του». 
Χάρις στην καθαρεύουσα που χρησιμοποιεί, ακόμα και οι πιο αισθησιακές περιγραφές του έχουν μια κομψότητα χάρις στην οποία ποτέ δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ως χυδαίες.
Συνήθως τα ποιήματα σεξουαλικού περιεχομένου γνωστών συγγραφέων και ποιητών ή υποκρύπτουν τεχνηέντως το ερωτικό τους στοιχείο (Ο ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΣ ΚΟΛΠΟΣ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΚΑΒΒΑΔΙΑ) ή έχουν και μια σατιρική χροιά και αυτό είναι χαρακτηριστικό στην Ωδή στην Βαζελίνη του Ηλία Πετρόπουλου. 
 Λίγοι, όπως ο Κουράκης , τα δημοσιεύουν με το όνομα τους, ενώ άλλοι, όπως ο Σεφέρης προτιμούν να τα δημοσιεύσουν χρησιμοποιώντας ψευδώνυμο ή τέλος όπως εδώ ο Βάρναλης (Η ΜΠΑΛΑΝΤΑ ΤΟΥ ΑΝΤΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΜΟΥΝΑΚΙΑ) τα γράφουν για να διαβαστούν σε ένα περιορισμένο φιλικό τους περιβάλλον.
 

Το ποίημα του Εμπειρίκου Η Κερασιά δεν το ήξερα, μέχρι που το διάβασα στις 12-14 Μαρτίου στο ΒΗΜΑ.
Το ποίημα ανήκει στην συλλογή του ΑΙ ΓΕΝΕΑΙ ΠΑΣΑΙ Ή Η ΣΗΜΕΡΟΝ ΩΣ ΑΥΡΙΟΝ ΚΑΙ ΩΣ ΧΘΕΣ
Σε αυτό ο Εμπειρίκος με μια γοητευτική καθαρεύουσα περιγράφει με μοναδική ευαισθησία μια σκηνή αυτοερωτισμού μιας νεαρής κοπέλας που ολοκληρώνεται πλήρως με τον κορμό της κερασιάς, προφανές σύμβολο του ανδρικού φαλλού με σπέρμα του . 

  


Ο κρουνός της ομιλίας των ερωτικών ανθρώπων
Μας φέρνει περιδέραια σταγόνων
Η κάθε μια δίνει την ευτυχία
Έτσι στην τύχη-
Πες μια συνάντησις δύο προσώπων
Σ’ ένα δασύλλιον ερημικόν ή δρόμον
Πλημμυρισμένον από κίνησιν και κόσμον
Που τρέχει να πάει στις δουλειές του
Ή σπεύδει κάπου αλλού
Όπου συμπράττουν τα πιο δύσκολα στοιχεία
Με τους μοχθούντας μέρα-νύχτα για να βρούνε
Τ’ αναρριπίσματα των υποσχέσεων
Μιας πόλεως που θα δεχθεί μια μέρα
Ως θείον δώρον το καλότυχο τεφτέρι
Που περιέχει τα μυστικά της ευτυχίας
Ανθρώπων με παράπονα τόσον δικαιολογημένα
Που ακόμη και η σιωπή των σπάζει πέτρες
Και ανοίγει βράχους όπως εγώ ένα κουτί
Γιομάτο μικρά αντικείμενα πολύτιμα για μένα
Ανάμεσα σε άλλα
Μια επιστολή αγαπητού μου φίλου
Μια μικρή γοργόνα ζαφειρένια
Ένα μπρισίμι1
Ένα τετραγωνίδιο ταινίας του σινεμά
Δύο φωτογραφίες άσεμνες αλλά πολύ χαριτωμένες
Μια κόπιτσα φορέματος μιας γυναικός ξανθής
Ένα κουμπί από φόρεμα μιας κόρης πολύ νέας
Με σφύζοντας μαστούς και εξαισίαν ήβην
Που την συνάντησα πρώτη φορά κοντά σε ένα φράχτη
Μια μέρα πολύ ζεστή του θέρους
Σε περιβόλι με κερασιές πολλές
Ανάργυτη στον ίσκιο τέτοιου δένδρου
Να ονειρεύεται με ανοικτά τα σκέλη και τα χείλη
Τα δάκτυλα του δεξιού χεριού της
Κάτω απ’ την φούστα της κουνώντας
Στην ηβικήν της χώρα επιμόνως
Κατά ωρισμένο τρόπο άκρως γοητευτικόν
Ενθυμίζουσα πτήσιν ηλιόλουστον ανοιχτοχρώμου χρυσαλλίδος
Ή δάκτυλα κρουστά
Αίφνης τινάχθηκε πολλές φορές η κόρη
Και εκβάλλουσα οξείες φωνές λαγνείας
Έμεινε ασάλευτη και πνευστιώσα
Με έκφρασιν αγαλλιάσεως στο πρόσωπο της
Είχε όμως ως φαίνεται και άλλον χυμόν να δώση
Σηκώθηκε λοιπόν σχεδόν αμέσως
Και με το φόρεμα της σηκωμένο ως την μέση
Αγκάλιασε με τα σκέλη της την κερασιά
Κ’ έτσι καθώς ο ήλιος πύρωνε και τις σκιές ακόμη
Το αιδοίον της με δύναμι έτριβε και το κτυπούσε
Επάνω στον κορμό του οπωροφόρου
Και ενώ με κάθε ώθησιν της ηβικής της χώρας
Συσπώμενοι εσείοντε σαν άσπρες σφαίρες οι γλουτοί της
Τα χείλη της κολλώντας στον φλοιό του δέντρου
Με λαιμαργίαν πιπίλιζε σαν βρέφος που θηλάζει
Την κουρκουμέλα2 που εξεθλίβετο πυκνή και μυρωδάτη
Απ’ τον φλοιό της κερασιάς στο στόμα της έως ότου
Τινασσομένη με παραφοράν η κόρη
Σε νέον έφθασε οργασμόν.
Τότε μονάχα κόπηκαν τα γόνατα της
Και η παις ανάσκελα ξαπλώθηκε στο χώμα
Στη ρίζα εμπρός της κερασιάς κοντά στον φράχτη
Με τον οπόν του δένδρου και την γεύσιν του στο στόμα
Με δυο κεράσια στα μαλλιά
Με όλον τον όλβον3
τ’ ουρανού μέσ’ στην ψυχή της
Και έτσι καθώς σωριάσθηκε στη ρίζα αυτού του δένδρου
Με ανεστραμμένους οφθαλμούς και πίσω ριγμένο το κεφάλι
Με μια της κίνησι
Χωρίς να ξέρει πως την βλέπουν
Και ενώ οι καρδιές μας σαν τύμπανα στα στέρνα μας κτυπούσαν
Η κόρη έτσι καθώς ενόμιζε πώς είναι μόνη
Λυγίζοντας τα γόνατα της
Άνοιξε
διάπλατα τα σκέλη της
Και έδειξε στα έκθαμβα μας μάτια
Σε όλην την συνταρακτική ομορφιά του
Κάθυγρο και φουσκωτό κάτω απ’ το φόρεμα της
Το ερωτικό κογχύλι της
Σαν κόκκινο τριαντάφυλλο από βροχή βρεγμένο
Σαν κόκκινο τριαντάφυλλο τελείως ανοιγμένο.

1-Μπρισίμι= κλωστή ή νήμα από μετάξι
2-κουρκουμέλα= γαλακτώδης χυμός φυτικών ιστών
3-Όλβος =ευδαιμονία, μακαριότητα
 
Τα σχόλια δημοσιεύονται μετά από έγκριση.
 
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου