ΔΥΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΠΟΥ ΑΛΛΑΞΑΝ ΤΗΝ ΖΩΗ ΠΟΛΛΩΝ ΖΕΥΓΑΡΙΩΝ

Τα ονόματα Στέπτοου και Εντουαντς σας λένε τίποτα;
Είμαι σίγουρος ότι στους περισσότερους δεν λένε τίποτα. Σε αντίθεση αν θα ρωτούσα για τα ονόματα Γκάλης ή Γιαννάκης που είναι λίγο πολύ σύγχρονοι τους είμαι σίγουρος ότι όλοι τα ξέρετε.
Και βέβαια έχετε δίκιο να τους ξέρετε γιατί μας χάρισαν ανεπανάληπτες στιγμές χαράς και υπερηφάνειας.
Όμως οι Στέπτοου και Εντουαρτς χάρισαν προσωπικά ακόμα μεγαλύτερη χαρά σε χιλιάδες ζευγάρια που το μεγαλύτερο δώρο μιας ζωής, ένα παιδί ,τους είχε αποκλειστεί.
Οι δύο αυτοί επιστήμονες είναι οι πατέρες της εξωσωματικής γονιμοποίησης που απετέλεσε μια επανάσταση στην ιατρική στο τελευταίο τέταρτο του περασμένου αιώνα.
Ο Στέπτοου (1913-1988) εκπαιδεύτηκε στο Κings College, London και στο St. George's Hospital της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Λονδίνου.
Στον πόλεμο υπηρέτησε σαν εθελοντής χειρουργός στο Ναυτικό και το 1941 όταν το πλοίο του βυθίστηκε έξω από την Κρήτη , τον συνέλαβαν και κρατήθηκε σαν αιχμάλωτος πολέμου στην Ιταλία. Σαν γιατρός κυκλοφορούσε ελεύθερα στο στρατόπεδο και έτσι μπορούσε να βοηθήσει συγκρατούμενους του να δραπετεύσουν. Όταν έγινε αυτό αντιληπτό τον έστειλαν σε αυστηρή απομόνωση. Απελευθερώθηκε το 1943.
Μετά τον πόλεμο τελείωσε την ειδίκευση του στην Μαιευτική-Γυναικολογία εγκαταστάθηκε στο Manchester και από το 1951 άρχισε να εργάζεται στο Νοσοκομείο του Oldham μερικά μίλια μακρύτερα.
Εκεί άρχισε να ασχολείται με την λαπαροσκόπηση που εκείνη την εποχή ήταν πρωτοποριακή τεχνική και η κύρια χρήση της ήταν για διαγνωστικούς λόγους και για στειροποίηση. Ο Στέπτοου ενδιαφερόταν για την γονιμότητα και ασχολήθηκε με την λήψη ωαρίου από την ωοθήκη.
Ο Εντουαρτς όταν απολύθηκε από τον στρατό το 1949 άρχισε για δύο χρόνια σπουδές σχετικές με την γεωργία.Μετά όμως άλλαξε γνώμη και σπούδασε ζωολογία αποκτώντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την γενετική.
Ασχολήθηκε για διάστημα σε ένα εργαστήριο στο Εδιμβούργο που το έλεγαν το Σπίτι του ποντικού, με κύριο θέμα την τεχνική γονιμοποίηση σε ποντικούς , τον αναπαραγωγικό τους κύκλο και την επίδραση των φαρμάκων που προάγουν την γονιμότητα.
Μετά ένα χρόνο μετεκπαίδευση στην Καλιφόρνια , κοντά στον Howard και την Georgeanna Jones στο Johns Hopkins που ήσαν ειδικοί σε θέματα γονιμότητας, βρέθηκε στο Πανεπιστήμιο του Cambridge σε ένα εργαστήριο που δεν είχε ούτε ζεστό νερό!
Για χρόνια ασχολήθηκε με την γονιμοποίηση σε θηλαστικά και ο γυναικολόγος που του ξεγέννησε τις κόρες του, του έδινε μερικές φορές και δείγματα από ιστό ωοθήκης γυναικών για τα πειράματα του. Το 1962 κατάφερε να πετύχει την γονιμοποίηση ενός ωαρίου αλλά απέτυχε να το να επαναλάβει μέχρι το 1965 που πέρασε ένα καλοκαίρι στο Johns Hopkins. Το 1968 γνώρισε τον Στέπτοου και αποφάσισαν και οι δύο να πετύχουν τον σκοπό τους και να συνεργαστούν.
Η επιτυχία όμως συναντούσε συνεχώς δυσκολίες.
Ο Εντουαρτς ταξίδεψε 750 φορές από το Καίμπριτζ στο Ολντχαμ κάνοντας 165 μίλια κάθε φορά.
Η πρώτη ανακοίνωση επιτυχούς εξωσωματικής γονιμοποίησης το 1969 συνάντησε μεγάλη αμφισβήτηση παρά την διεθνή προσοχή που απέσπασε.
Τους αρνήθηκαν την χορηγία ερευνητικών κονδυλίων, οι οικογενειακές τους σχέσεις βρίσκονταν σε ένταση, αντιμετώπιζαν κριτική ότι τα παιδιά που θα έβγαιναν από την τεχνητή γονιμοποίηση θα εμφάνιζαν ανωμαλίες , ο Στέπτοου είχε φτάσει σε ηλικία συνταξιοδότησης και μερικές κυήσεις που πέτυχαν κατέληξαν σε αποβολές στο πρώτο τρίμηνο.
Τελικά στις 10 Νοεμβρίου 1977 γονιμοποιήθηκε ένα ωάριο από μια γυναίκα εργατικής τάξης, την Lesley Brown που προσπαθούσε ανεπιτυχώς για 10 χρόνια να μείνει έγκυος. Ύστερα από 2 1/2 μέρες στο στάδιο των 8 κυττάρων έγινε η εμφύτευση του στην μήτρα της και έτσι στις 25 Ιουλίου 1978 γεννήθηκε το «πρώτο παιδί του σωλήνα» η Louise Joy Brown 2600 κιλά.
Στο βιβλίο τους In A Matter of Life ο Στέπτοου γράφει χαρακτηριστικά: Η νέα πολίτης συνέχιζε να κλαίει πολύ δυνατά ,και όλοι αγαπούσαμε πολύ αυτόν τον υπέροχο ήχο!
Η είδηση έγινε πρωτοσέλιδη σε όλο τον κόσμο.
Όμως υπήρξαν και αντιδράσεις στην σημαντική αυτή πρόοδο .Κύκλοι θρησκευόμενων και η καθολική εκκλησία τους κατήγγειλαν ότι «παίζουν τον Θεό» Είπαν ότι η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι «εκτροπή από τον σωστό δρόμο» γιατί πετάνε γονιμοποιημένα ωάρια που δεν εμφυτεύονται.
Στην Αμερική οι Howard και Georgeanna Jones οι οποίοι είχαν αποχωρήσει λόγω ορίου ηλικίας από το Johns Hopkins την ημέρα που που γεννήθηκε η Louise έφτασαν κατόπιν προσκλήσεως στην νεοσύστατη Ιατρική σχολή στο Norfolk στην Eastern Virginia για οργανώσουν εκεί ένα τμήμα.
Ο πρώτος επισκέπτης που δέχτηκαν εκεί ήταν ένας δημοσιογράφος που τους ρώτησε αν είναι δυνατόν να γεννηθεί και στις ΗΠΑ παιδί του σωλήνα.
Η απάντηση που έδωσαν ήταν «Βεβαίως μόνο που χρειάζονται χρήματα» .
Μόλις δημοσιεύθηκε η συνέντευξη ένας παλιός ασθενής του ζεύγους τους τηλεφώνησε ρωτώντας «πόσα χρειάζεστε;»
Στο Ινστιτούτο που δημιουργήθηκε με την χορηγία του ,τον Δεκέμβριο του 1981 γεννήθηκε η Elizabeth Carr .
Η Elizabeth έχει γράψει τι της είχε πει η Georgeanna όταν την ρωτούσε σχετικά με την γέννηση της
«Είσαι τυχερή γιατί έχεις γονείς που επιθυμούσαν τόσο πολύ ένα παιδί που διακινδύνευσαν κάτι επικίνδυνο»
Της τόνισε ότι δεν είναι εξαιρετική εξαιτίας της τεχνολογίας ,αλλά γιατί είναι το παιδί των γονιών της.
Το πρώτο παιδί του σωλήνα η Louise Joy Brown είναι σήμερα ταχυδρομική υπάλληλος είναι παντρεμένη και το 2006 γέννησε φυσιολογικά τον γιο της.
Μέχρι σήμερα πάνω από δύο εκατομμύρια παιδιά του σωλήνα έχουν γεννηθεί στον κόσμο.

ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΠΑΝΩ ΠΡΟΣ ΤΑ ΚΑΤΩ

Η Louise Joy Brown μόλις γεννήθηκε.

Ο Στέπτοου

Ο Εντουαρτς

Οι Howard και Georgeanna Jones με την Εlizabeth Carr
Οι Howard και Georgeanna Jones με παιδιά του σωλήνα.

Η Louise Joy Brown με τους γονείς της.

ΑΠΟ ΤΟ ΓΑΡΓΑΛΗΜΑ ΤΟΥ ΑΙΔΟΙΟΥ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΘΗΡΕΣΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΒΡΙΚΟΛΑΚΕΣ

Επειδή είμαι σίγουρος ότι ακόμα και το προωθημένο κοινό που διαβάζει αυτό το μπλογκ δυσκολεύεται να αντιληφθεί την σχέση που μπορεί να έχει ένα αυτοκρατορικό αιδοίο σαν της Μαρίας Θηρεσίας με τους βρικόλακες ας ξεκινήσουμε πρώτα από το σημαντικότερο ,το αιδοίο.
Η Μαρία Θηρεσία (1717-1780) αρχιδούκισσα της Αυστρίας ,βασίλισσα της Ουγγαρίας και της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας είναι από τους λίγους μονάρχες εκείνης της εποχής
που παντρεύτηκε από αγάπη στα 19 της τον δούκα της Λοραίνης
Φραγκίσκο-Στέφανο με τον οποίο έμεινε σε όλη της την ζωή ερωτευμένη παρά το κέρατο που της έβαζε.
Από ότι φαίνεται από την αρχή που παντρεύτηκε είχε μεγάλη επιθυμία για να κάνει παιδιά και έτσι κατέφυγε στον αυτοκρατορικό της γιατρό ,τον διάσημο στην εποχή του Ολλανδό Gerald Van Swieten ο οποίος μετά την εξέταση του παρέδωσε γραπτώς την διάγνωση του ή οποία κατέληγε:
Praeterea censeo,vulvam sacratissime Majestatis,ante coitum diutius esse titiblandam
Καλά, κατάλαβα ότι έχετε μια μικρή δυσκολία με τα Λατινικά όποτε σας δίνω την μετάφραση.
Ακόμη είμαι της γνώμης πως τα σεξουαλικά όργανα της Υμετέρας Αγιοτάτης Μεγαλειότητος πρέπει να γαργαλιούνται για αρκετό διάστημα πριν από την συνουσία.
Ο σύζυγος ακολούθησε φαίνεται πιστά τις ιατρικές συμβουλές ,οι οποίες αποδείχτηκαν άκρως αποτελεσματικές γιατί η Μαρία Θηρεσία από 20 ετών μέχρι 39 απέκτησε 16 παιδιά !
Ο Φραγκίσκος –Στέφανος, παρά τον τίτλο του Αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, εκτός από το να γκαστρώνει την αυτοκράτειρα ουσιαστικά της στάθηκε σαν γραμματέας της στις υποθέσεις του κράτους παρά τις απιστίες του (εδώ που τα λέμε τι να κάνει ο άνθρωπος με μια σύζυγο μονίμως γκαστρωμένη).
Η Μαρία Θηρεσία μετά τον αιφνίδιο θάνατο του τον πένθησε για πολλά χρόνια.
Απέκτησαν πέντε γιούς με σημαντικότερους τον Λεοπόλδο τον ΙΙ και τον Ιωσήφ τον ΙΙ.
Τα υπόλοιπα 11 ήταν ένα κοριτσομάνι που όλες είχαν το πρώτο όνομα Μαρία (Μαρία- Άννα, Μαρία Χριστίνα ,Μαρία Αμαλία κτλ)
Όχι βέβαια δεν ήταν κόρες της η Μαρία η Άσχημη ούτε η Μαρία η Πενταγιώτισσα.
Ήταν όμως ή Μαρία Αντουανέτα την οποία την μέρα που πέθανε η Μαρία Θηρεσία την βομβάρδισε με συμβουλές και της έκανε ζοφερές προειδοποιήσεις.
Προφανώς της είχε πει να τρώει που και που λίγο ψωμάκι αντί για παντεσπάνι αλλά εκείνη σαν όλες τις κόρες όταν ακούν συμβουλές από την μητέρα τους την έγραψε.
Κυριολεκτικά έκανε κακό του κεφαλιού της!
(Εμμέσως μια μπηχτή προς την αναγνώστρια κόρη μου !)
Ήρθε λοιπόν η ώρα να δούμε τι δουλειά είχε η Μαρία Θηρεσία με τους βρικόλακες.
Μετά τον πόλεμο εναντίον των Τούρκων το 1718 προσαρτήθηκαν στην Αυστρία περιοχές της Βόρειας Σερβίας και ένα μέρος της Βοσνίας .Οι πληθυσμοί αυτοί είχαν διάφορες προλήψεις για βρικόλακες οπότε η Μαρία Θηρεσία αναγκάστηκε το 1755 να στείλει, ποίον άλλον, το γιατρό της τον Gerald Van Swieten στην Μοραβία για να μελετήσει το θέμα. Αυτός είπε ότι ο μύθος των βρικολάκων είναι «μία βάρβαρη άγνοια» και έγραψε μια ορθολογιστική εξήγηση των αιτίων για όσους από τους νεκρούς δεν λιώνουν εύκολα.
Μαζί με άλλους επιστήμονες εξήγησαν και τους επιδημικούς θανάτους που παρουσιάζονταν στην ύπαιθρο που οι χωρικοί απόδιδαν στους βρικόλακες.
Όμως ο Van Swieten με την δύναμη που είχε σαν γιατρός της αυτοκράτειρας ήταν και μεταρρυθμιστής στην Πανεπιστημιακή εκπαίδευση.
Απέσπασε τα Πανεπιστήμια από τους Ιησουΐτες και η Μαρία Θηρεσία ήταν η τελευταία από τους Ρωμαιοκαθολικούς μονάρχες που έκλεισε τα ιδρύματα τους.
Καθιέρωσε εγχειρίδια στα πανεπιστήμια και συνέδεσε την Ιατρική Σχολή της Βιέννης με την εμβρυϊκή ακόμα Υπηρεσία Δημόσιας Υγείας .
Η πρόοδος της επιστήμης οδήγησε στις διάφορες εξειδικεύσεις της Ιατρικής, με αποτέλεσμα δυστυχώς οι σημερινοί ιατροί να μην μπορούν να ασχοληθούν από το γαργάλημα του αιδοίου προς απόκτηση τέκνων μέχρι του αν υπάρχουν βρικόλακες ,όπως ο Van Swieten !



ΟΙ ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΠΑΝΩ ΠΡΟΣ ΤΑ ΚΑΤΩ

Η Μαρία Θηρεσία σε ηλικία 11 ετών.

Η οικογένεια της Μαρίας Θηρεσίας.

Η Μαρία Θηρεσία το 1750 δηλ. 33 ετών μετά από 10 παιδιά με τα άτιμα κιλά από τις εγκυμοσύνες! (MARTIN VON MEYTENS)

Ο Gerald Van Swieten στο μνημείο της Μαρίας Θηρεσίας

ΠΟΝΗΡΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ

Εσθήρ, ποια βιβλική σκορπάς περνώντας μέθη;

Οι εφτά νάνοι στο s/s CYRENIA
ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ


Οι σκανδαλοθηρικές εφημερίδες σαν την ESPRESSO ή τα κανάλια που ασχολούνται με την καλόπιστη κοινωνική κριτική (γράφε κουτσομπολιό),όπως το STAR, γνωρίζουν ότι τα πιασιάρικα θέματα είναι αυτά που περιέχουν :ΑΙΜΑ, ΣΠΕΡΜΑ, ΣΤΕΜΜΑ.
Το αναγνωστικό και φιλοθεάμον κοινό αυτών των αναγνωσμάτων και θεαμάτων απλά δεν γνωρίζει ότι η τριάς αυτή υπάρχει σε αφθονία σε ένα πασίγνωστο βιβλίο ,την Παλαιά Διαθήκη.
Ας δούμε λοιπόν μια ιστορία από αυτήν που περιλαμβάνει και τα τρία αυτά στοιχεία.
Η ιστορία αυτή είναι η ιστορία της Εσθήρ.
Ο Ασσουήρης* ζούσε στην Περσία και κυβερνούσε κράτη από την Ινδία έως την Αιθιοπία ενώ η Εσθήρ ήταν μια ορφανή Εβραία που έμενε στα Σούσα με τον θείο της τον Μαρδοχαίο.

Ο Ασσουήρης είχε σύζυγο την Αστίν η οποία ήταν στριμμένο άντερο και προφανώς του τα είχε πρήξει.
Όπότε μια μέρα ο Ασσουήρης αποφάσισε να βρει μια άλλη γυναίκα για να την παντρευτεί και ξαπέστειλε τους αυλικούς του να του φέρουν να διαλέξει μια παρθένα (βασιλιάς ήτανε μεταχειρισμένο πράγμα θα διάλεγε;).

Η Εσθήρ που πολύ το γούσταρε να γίνει βασίλισσα πήγε αμέσως στην ΖΑΡΑ και ντύθηκε κομψά και φτηνά και άρχισε τις περατζάδες μπροστά από τα ανάκτορα.
Ο Ασσουήρης για να διαλέξει, έβαλε το γυναικομάνι που μαζεύτηκε να κάνει πασαρέλα μπροστά του, όπως ακριβώς σήμερα στα καλλιστεία.
Επειδή δε τότε δεν υπήρχε ακόμη ο μακαρίτης ο Καντιώτης να τον αφορίσει για την διοργάνωση των καλλιστείων, αυτά έγιναν απρόσκοπτα και έτσι πέρναγαν μπροστά του οι κορίτσαροι με φορέματα η αραχνοΰφαντες νυχτικιές ή ακόμα και ολόγυμνες. (δυστυχώς το έθιμο αυτό δεν διατηρήθηκε και στα σημερινά καλλιστεία)

Μόλις είδε λοιπόν ο Ασσουήρης να περνάει μπροστά του ολόγυμνη η Εσθήρ ,που ήταν θεοκόματος, έμεινε ξερός.
Πως σε λένε ωραία μου κοπέλα; Την ρώτησε ο βασιλιάς μαγεμένος.
Εσθήρ, είπε εκείνη ενώ προσπαθούσε μάταια να κρύψει την γύμνια της.
Ντρέπεσαι; Την ρώτησε γλυκά.(αν ντρεπόταν θα είχε πάει τσιτσίδι εκεί;)Γιατί ; Επειδή είσαι γυμνή; Δεν βλέπεις ότι αυτό αρέσει πολύ στον βασιλιά σου ;(εδώ που τα λέμε και μένα θα μου άρεσε!)
Τα μάγουλα της Εσθήρ είχαν γίνει κατακόκκινα. Σιγότρεμε.
Ο Ασσουήρης φώναξε:
-Διάλεξα! Γυναίκα μου θα γίνει η Εσθήρ! Ιδού, η νέα βασίλισσά σας *
Για τις υπόλοιπες Μις όπως πχ την Μις Γιάνγκ δεν μπορώ να σας πω τι έγινε, δεν το γράφει αυτό η ιστορία και δεν μπορώ να γράφω ανεύθυνα πράγματα.
Όπως είναι ευνόητο ο βασιλιάς παντρεύτηκε το μανούλι με αποτέλεσμα η άλλοτε πανίσχυρη Αστίν που είχε υποβιβαστεί σε παλλακίδα να γίνει θηρίο.
Μαζί λοιπόν με αξιωματούχους που συνωμοτούσαν μαζί της, είχαν εισηγηθεί μέσω του πρωθυπουργού του Αμάν(δεν είχε καμιά σχέση με τους γνωστούς ΑΜΑΝ), να εξοντώσουν τους Εβραίους που ζούσαν στο κράτος. Έτσι άρχισαν να σκοτώνουν χιλιάδες Εβραίους συμπατριώτες της Εσθήρ και ήσαν σίγουροι ότι αυτή θα έπαιρνε κάποτε το μέρος τους.
Μεταξύ αυτών ο Αμάν διέταξε να κρεμάσουν και τον θείο της Εσθήρ Μαρδοχαίο, που ήταν φαίνεται σκληρό καρύδι και θεωρούσε ότι τον είχε γραμμένο γιατί δεν γονάτιζε μπροστά του όπως οι άλλοι αυλικοί (μπορεί βέβαια να είχε αρθριτικά ο κακομοίρης) .

Εν τω μεταξύ οι διάφοροι παρατρεχάμενοι του βασιλιά φρόντιζαν να του βάζουν λόγια, οπότε και η Εσθήρ είχε περιπέσει σε δυσμένεια. Όταν όμως έμαθε ότι πάνε να της φάνε τον θείο λάχανο κατάφερε να καλέσει σε γεύμα τον βασιλιά και τον Αμάν. Εκεί ο Ασσουήρης άρχισε πονηρά να ρωτάει την Εσθήρ να του πει ποια είναι η γνώμη της για τους σκοτωμούς των Εβραίων.
Η Εσθήρ όμως δεν ήξερε να επιδεικνύει μόνο τα κάλλη της. Είχε και μυαλό και στην εποχή που ζούσε έπρεπε να απαντήσει με την σωστή ατάκα σε κάτι τέτοιες ερωτήσεις που και τον άλλο να ευχαριστήσει, χωρίς όμως να κάνει και υποχωρήσεις στα πιστεύω της και χωρίς να βρεθεί καμία ώρα με το κεφάλι της κανένα μέτρο μακριά από το υπόλοιπο σώμα της.
Και να σκεφτείτε ότι δεν είχε δει αμερικάνικες ταινίες , ώστε να πάρει τα κατάλληλα μαθήματα. Εννοώ από αυτές που ενώ ο πρωταγωνιστής βρίσκεται κρεμασμένος έξω από ένα ουρανοξύστη με το κορίτσι του να κρέμεται από το πόδι του ,τρεις να τον πυροβολούν από παντού ,ο κακός να είναι έτοιμος να του πατήσει τα δάκτυλα με τα οποία είναι κρεμασμένος , αυτός να βρίσκει το κουράγιο να πετάει μια χαριτωμένη ατάκα με την οποία μένουνε όλοι ξεροί.
Άρχισε λοιπόν να ρωτάει ο Ασσουήρης .
- Εσθήρ, ποια είναι αλήθεια η γνώμη σου για τους σκοτωμούς των Εβραίων;
τη ρώτησε κάποια φορά με προσποιητή αφέλεια. Συμφωνείς εσύ μ΄ αυτά ή διαφωνείς;
-Όλα είναι επιτρεπτά, μεγaλειότατε, όταν πραγματικά γίνο­νται με δικαιοσύνη, με καλοπροαίρετη διάθεση και ωφελούν τα καλώς εννοούμενα συμφέροντα της αυτοκρατορίας. Όταν υπη­ρετούν τις αληθινές επιδιώξεις σου, που σίγουρα αποβλέπουν στην ειρήνη, στην τάξη και στην απρόσκοπτη πρόοδο των υπηκό­ων σου.
Μέχρι εδώ καλά τα πήγε με τις γενικότητες και το γλύψιμο. Αλλά ο πονηρός την ξαναρώτησε ώστε να την αναγκάσει να πάρει θέση :
- Εσύ δεν θλίβεσαι που χάνουν άδικα τη ζωή τους τόσοι και τό­σοι ομόθρησκοί σου; Δεν επαναστατείς μέσα σου;
- Ο θάνατος κάθε ανθρώπου φέρει θλίψη και πόνο στην ψυχή μου, έκανε εκείνη με διπλωματικότητα. Τώρα αν το βασίλειό της μεγαλειότητάς σου λειτουργεί με δικαιοσύνη κι ορθότητα, τό­τε..
- Τότε; ρώτησε εκείνος.
- Τότε άξιος ο μισθός τους που απώλεσαν τη ζωή τους, απάντη­σε η Εσθήρ. Θα σημαίνει ότι διέπραξαν κάποια αδικία. Δεν αναι­ρεί όμως αυτό το γεγονός ότι η θλίψη κι ο πόνος δεν θα πρέπει να φωλιάζουν στην ψυχή μου από τους σκοτωμούς αυτούς. Κά­θε θάνατος με πληγώνει...
- Πιστεύεις Εσθήρ, ότι μπορεί να μη λειτουργεί δίκαια και σω­στά το βασίλειό μου; Αυτό το υπαινίχθηκες, μη μου το αρνηθείς. Αλήθεια, το πιστεύεις;
-Αυτό μεγαλειότατε μόνο η δική σου ευθυκρισία κι ευθύτητα μπορεί να ελέγξει, του απάντησε**
Σιγά μην του έλεγε ευθέως ότι είναι ένας κόπανος που τον παρασέρνουν οι παρατρεχάμενοι για να την εξοντώσουν σκοτώνοντας αθώους ανθρώπους.
Η Εσθήρ λοιπόν έδωσε τις κατάλληλες απαντήσεις που ικανοποίησαν τον Ασσουήρη και έτσι και σταμάτησαν οι σκοτωμοί των Εβραίων.
Συγχρόνως τον έπεισε και για την δολιότητα του Αμάν .
Στην συνέχεια ,όπως γίνεται στις ταινίες που οι καλοί επικρατούν τελικά, ο Ασσουήρης διαβάζοντας το βιβλίο των Χρονικών μια νύχτα έμαθε ότι ο Μορδοχαίος λίγες μέρες πριν είχε ανακαλύψει και είχε καταγγείλει μια συνομωσία εναντίον του οπότε και τον αποκατέστησε με τιμές.
Και βέβαια επειδή δεν ήταν Καραμανλής να ανέχεται τους διαφωνούντες ή Παπανδρέου τον Βενιζέλο, όλους τους συνωμότες τους κρέμασε και ησύχασε χωρίς να αναγκάζεται να κάνει οποιουδήποτε είδους εκλογές.
Λέγεται ότι και την Αστίν που ήταν τόσο σκατόψυχη την αποκεφάλισε και έτσι έζησε τελικά με την Εσθήρ του αυτός καλά και εμείς καλύτερα.

Αυτές τις ιστορίες διαβάζουν μερικοί άπιστοι στο εξωτερικό και κάθονται και λένε:
Read the bible –we need more atheists !

*Ασσουήρης, ή Αχασβήρος, ή Αρταξέρξης (κατά τους Ο΄),ή Ξέρξης Α΄(486-465 πΧ)
** Αγία Γραφή «Εσθήρ» κεφ β,εδάφια 16-18
***'Έσθήρ", κεφ. η', εδάφια 3-8.
Το βιβλίο της Εσθήρ υπάρχει στον κανόνα της Παλαιάς Διαθήκης όλων των εκκλησιών.
Η κανονικότητα του βιβλίου αμφισβητήθηκε από τον Μέγα Αθανάσιο και τον Λούθηρο
Στην Ελληνική μετάφραση των Ο΄είναι η εκτενέστερη μορφή του ενώ μια πιο περιληπτική είναι στα εβραϊκά.

ΟΙ ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΠΑΝΩ ΠΡΟΣ ΤΑ ΚΑΤΩ

«ο καλλωπισμός της Εσθήρ»,1841,είναι έργο του Τεοντόρ Σασεριώ.(Λούβρο)

Εσθήρ και Μορδοχαίος Aert de Gelder.

Εσθήρ Edwin Long 1829-91

ESTHER AND AHASVER 1585-88 UFFISI VERONESE

Η νωπογραφία είναι η «Τιμωρία του Αμάν» του Μιχαήλ Άγγελου από την καπέλα Σιστίνα (πιθανώς 1512).Λοφίο δεξιά από τον βωμό.

Αριστερά η Εσθήρ στο τραπέζι με τον Ασσουρούη καταγγέλλει τον Αμάν.
Στο κέντρο η θανάτωση του Αμάν
Δεξιά ο Ασσουήρης ακούει την ανάγνωση των Χρονικών και διατάζει να κληθεί ο Μορδοχαίος.

Το μαυσωλείο της Εσθηρ και του Μορδοχαίου στο Ηamadan Iran.

ΟΙ ΣΤΡΑΤΙΕΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ ΠΟΥ ΟΔΗΓΗΣΑΝ ΣΤΟ ΦΩΣ

Στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ της 16-11-07 ο Πέτρος Μανταίος μου θύμισε με το χρονογράφημα του το βιβλίο του Νόρμαν Μέιλερ «Οι στρατιές της νύχτας». Το βιβλίο αυτό στην εποχή του μας έδωσε με τον πιο γλαφυρό τρόπο την εικόνα για το κίνημα διαμαρτυρίας στην Αμερική ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ.
Ήταν την εποχή που η χούντα ήθελε να δείξει ότι αποκτά ένα πιο φιλελεύθερο προσωπείο γιατί μέχρι τότε ότι αναφερόταν σε λαϊκή εξέγερση πέρναγε στην ειδησεογραφία φιλτραρισμένο και λογοκριμένο.
Έτσι προηγουμένως για τον γαλλικό Μάη πχ έπρεπε να διαβάσεις πίσω από τις γραμμές των εφημερίδων για να καταλάβεις τι πραγματικά γίνεται στην Γαλλία.
Από την άλλη μεριά δεν τους ήταν εύκολο να απαγορεύουν ότι ερχόταν από την προστάτιδα τους την Αμερική είτε σε βιβλία είτε σε ταινίες.
‘Έτσι το 1971 μπόρεσε και δημοσιεύτηκε στην σειρά των ΒΙΠΕΡ και η αυτοβιογραφία του αρχηγού των Μαύρων Πανθήρων Ελντριτζ Κλήβερ «Ψυχή στον Πάγο» (ο οποίος το 1980 έγινε ρεπουμπλικάνος και υποστηρικτής του Ρήγκαν!! )
Βέβαια όταν παίχτηκε η ταινία «Φράουλες και αίμα» οι εκδηλώσεις ενθουσιασμού του κοινού κατά την προβολή οδήγησαν στην απαγόρευση της ταινίας ,αν θυμάμαι καλά από την πρώτη εβδομάδα. Ήμουνα δε πολύ ευτυχής που σαν γνήσιος κινηματογραφόφιλος είχα προλάβει να την δω. Η ταινία αυτή έδειχνε τις συγκρούσεις φοιτητών με την αστυνομία στο Μπέρκλεϋ όταν έγινε κατάληψη του Πανεπιστημίου σε συμπαράσταση των Γάλλων φοιτητών το 1968 , στις οποίες τραυματίστηκαν 100 άτομα από την βαρβαρότητα των αστυνομικών.
Για να γίνει κατανοητό πόσο ασφυκτική ήταν η λογοκρισία, όταν παίχτηκε το Γούντστοκ ,που έδειχνε μια κοινωνία νέων απελευθερωμένη και με συμπεριφορές αδιανόητες για τα Ελληνοχριστιανικά πρότυπα του χουντικού καθεστώτος, σε μία στιγμή έδειχνε να ανεβαίνει στην σκηνή ο Άρλο Γκάθρυ (γιός του μοναδικού Γούντυ Γκάθρυ λαϊκού τραγουδιστή του εργατικού κινήματος στις ΗΠΑ). Η επόμενη σκηνή ήταν να τον βλέπουμε να κατεβαίνει από την σκηνή χωρίς να τον έχουμε ακούσει να τραγουδάει!!
Μετά από χρόνια όταν ξαναείδα την ταινία κατάλαβα τι και γιατί είχε κοπεί. Κατά την διάρκεια που τραγουδάει το Coming into Los Angeles ο φακός έδειχνε τους θεατές που έφτιαχναν πρόχειρες πίπες και κάπνιζαν μαριχουάνα!
Οι στρατιές της νύχτας κυκλοφορήσαν τότε από τους Νέους Στόχους έναν μικρό εκδοτικό οίκο από νέους ,που όπως γράφει ο Μανταίος μερικοί μόλις είχαν αποφυλακιστεί.
Ο Μαίηλερ παραχωρώντας το κοπυράιτ του βιβλίου ζήτησε όπως είναι αυτονόητο και συγγραφικά δικαιώματα που προφανώς δεν θα ήταν και λίγα μιας και το βιβλίο είχε ήδη βραβευτεί με Πούλιτζερ και με το Εθνικό βραβείο βιβλίου.
Οι εκδότες ,όπως γράφει ο Μανταίος του έστειλαν μια ευγενική επιστολή και του εξέθεταν τις δυσκολίες που είχαν για να εκδώσουν ένα πολιτικό βιβλίο μέσα σε ένα δικτατορικό καθεστώς.
Η απάντηση από τον Μέιλερ ήταν μια επιστολή συμπαράστασης και συγνώμης που συνοδευόταν με μία επιταγή χιλίων δολαρίων!
Το βιβλίο έχει σαν υπότιτλο η ιστορία σαν μυθιστόρημα ,Το μυθιστόρημα σαν ιστορία . Έτσι κυκλοφόρησε το 1970 το πρώτο μέρος που είναι ουσιαστικά η ιστορία σαν μυθιστόρημα και το 1971 το δεύτερο που είναι το μυθιστόρημα σαν ιστορία.
Οι Στρατιές της Νύχτας είναι το χρονικό των 4 ημερών του Οκτώβρη του 1967 με την προετοιμασία ,την ιστορική πορεία και τα επακόλουθα γεγονότα της διαδήλωσης χιλιάδων ατόμων από το μνημείο του Λίνκολν μέχρι το Πεντάγωνο.
Ο Μαίηλερ όπως και άλλοι επώνυμοι που ήσαν αντίθετοι με τον πόλεμο στο Βιετνάμ είχαν πάει με σκοπό να συλληφθούν ώστε να δοθεί μεγαλύτερη δημοσιότητα στο γεγονός.
Αναφέρεται σε τρίτο πρόσωπο για τον εαυτό του και περιγράφει την γνωριμία του στο κρατητήριο με τον Νόαμ Τσόμσκι (Κόμσκυ κατά την μεταφράστρια) και γράφει γι΄αυτόν :
…ενός αδύνατου και με έντονα χαρακτηριστικά ανθρώπου με ασκητική έκφραση και ένα αέρα ευγενικής αλλά απόλυτα ηθικής ακεραιότητας. Και παρακάτω γράφει:…μ΄ όλο που ήτανε μόνο τριάντα χρονών ,θεωρείτο αυθεντία στο ΜΙΤ για τις καινούργιες του συνεισφορές στα γλωσσολογικά
Τελικά οι στρατιές της νύχτας κατάφεραν να οδηγήσουν στο φως και να αναγκάσουν την Αμερικανική κυβέρνηση να αποχωρήσει από το Βιετνάμ χάνοντας ουσιαστικά τον πόλεμο.
Ο Νόρμαν Μέιλερ γεννήθηκε στις 31-1-1923 και πέθανε στις 10-11-2007
Στις δύο σελίδες που είναι παρακάτω ο Μέιλερ περιγράφει με διεισδυτικότητα τις ουσιαστικές διαφορές που χωρίζουν την φιλελεύθερη από την συντηρητική Αμερική που στην ουσία είναι κατ΄ αυτόν θέμα ταξικής διαφοράς.

Οι στρατιές της νύχτας (The armies of the night) Μετάφραση Ηρώ Κανακάκη Νέοι Στόχοι Α τόμος 1970 Β τόμος 1971

Οι στρατιές της νύχτας Μετάφραση Ερρίκος Μπαρτζινόπουλος Καστανιώτης 2003

17 ΝΟΕΜΒΡΗ –ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ

Οι 3 μέρες πριν την 17 Νοέμβρη ήταν περίεργες .
Χαιρόσουν ένα καινούργιο αέρα ελευθερίας που είχε αρχίσει να διαπερνά την πόλη ,να ανοίγουν στην δουλειά σου τα μέχρι τότε κλειστά από τον φόβο στόματα και να εκφράζουν συναισθήματα καταπιεσμένα και κρυμμένα για χρόνια, τα τρανζίστορ στο περίπτερο ή στο κατάστημα να είναι συντονισμένο δυνατά στο σταθμό του Πολυτεχνείου και το βλέμμα του περιπτερά ή των πελατών να σου χαμογελά με ένα αίσθημα συμμετοχής σε κάτι κοινό.
Χαιρόσουν να βλέπεις τα τρόλεϊ της Πατησίων να έρχονται στολισμένα με αντιδικτατορικά συνθήματα και να μεταφέρουν μηνύματα ελευθερίας σε όλη την Αθήνα.
Αισθανόσουν βέβαια ένα καρφί στην πίσω μεριά του μυαλού σου ότι κάτι γίνεται χωρίς να ξέρεις τι ακριβώς είναι αυτό, αν καθοδηγείται από πουθενά ,γιατί το αφήνουν να εξελιχθεί και μέχρι που μπορεί να φτάσει.
Όλοι ξέραμε ότι κάτι θα γίνει αλλά κανένας δεν μπορούσε να μαντέψει ποια θα ήταν αυτή η εξέλιξη.
Εκείνο το απόγευμα βρισκόμουν στην Γλυφάδα στα γενέθλια ενός βαφτιστηριού μου.
Μόλις είχαμε κόψει την τούρτα όταν μας πήραν τηλέφωνο από την Αθήνα ότι έχουν αρχίσει επεισόδια στο κέντρο και ακούστηκαν και πυροβολισμοί .
Αφού γυρίσαμε πίσω, άφησα την γυναίκα μου με το μωρό στο σπίτι ,τότε στα Ιλίσια και κατέβηκα στο πατρικό μου στο κέντρο, στην Ασκληπιού .
Εκεί υπήρχε ραδιόφωνο με βραχέα που έπιανε την Ντόϋτσε Βέλλε που είχε εκπομπή, αν θυμάμαι καλά στις 10 παρά τέταρτο το βράδυ . Η εκπομπή ξεκίναγε με την επιβλητική φωνή του Αλέξανδρου Σχινά που πιστεύω ότι είναι από τις καλύτερες φωνές που έχουν ακουστεί στις ραδιοφωνικές συχνότητες.
Οι πληροφορίες που είχαν από την Αθήνα ήταν συγκεχυμένες και δεν μπορούσες να καταλάβεις τι γίνεται ακριβώς.
Μετά το τέλος της εκπομπής κατέβηκα με το αυτοκίνητο μέχρι τη πλατεία Εξαρχείων και έφτασα μέχρι την Πατησίων. Στην γωνία Πατησίων και Στουρνάρη ήταν κάθετα τοποθετημένο ένα λεωφορείο από τους φοιτητές , η ατμόσφαιρα μύριζε δακρυγόνα, φωτιές υπήρχαν στους κάδους, οι πόρτες του Πολυτεχνείου ήταν κλειστές και οι δρόμοι άδειοι από κόσμο αλλά και από αστυνομία προς την μεριά των Εξαρχείων .
Η όλη ατμόσφαιρα σου δημιουργούσε την σκέψη ότι κάτι άσχημο θα γίνει.
Το τρομακτικότερο δε ήταν ότι χωρίς να υπάρχει πουθενά μαζεμένος κόσμος δακρυγόνα έσκαγαν αραιά και πού χωρίς να βλέπεις από πού πετάγονται .
Πρέπει αστυνομικοί να είχαν ανέβει στις ταράτσες των πολυκατοικιών και από κει να τα πέταγαν για εκφοβισμό. Αυτό είναι ένα γεγονός που ποτέ δεν το είδα να γράφεται από κανένα.
Ο φόβος ενός βλήματος δακρυγόνου , σαν αυτό που σκότωσε τον Σωτήρη Πέτρουλα, που δεν ξέρεις από πού σου έρχεται, με έκανε να γυρίσω πίσω προς τα Εξάρχεια.
Στο δρόμο είδα δύο που υποβάσταζαν έναν νεαρό μα αίματα στο ένα πόδι και τον απομάκρυναν από το Πολυτεχνείο.
Γυρίζοντας στο σπίτι βρήκα την γυναίκα μου, σε έντονη ψυχολογική φόρτιση από τις εκκλήσεις για βοήθεια που άκουγε από τον σταθμό του Πολυτεχνείου, να θέλει να κατέβουμε να προσφέρουμε ότι μπορούμε.
Της εξήγησα την κατάσταση που είδα ,ότι οι πόρτες του Πολυτεχνείου είναι κλειστές γιατί φοβόντουσαν την είσοδο προβοκατόρων ή αστυνομικών με πολιτικά αλλά και το βασικό πρόβλημα ότι εκτός αυτών δεν είχαμε που να αφήσουμε το μωρό.
Μείναμε να ακούμε τον σταθμό, να σπαράζει η καρδιά μας για το αναμενόμενο τέλος και να μιλάμε συνέχεια στο τηλέφωνο ανταλλάσσοντας πληροφορίες με τους φίλους μας.
Αργά την νύχτα με πήρε ο κουμπάρος μου και μου είπε ότι έρχονται τανκς προς την Αθήνα.
Ύστερα λίγο μετά την δραματική έκκληση του εκφωνητή στους φαντάρους, σταμάτησε να εκπέμπει και ο σταθμός και έμειναν μόνο μερικοί ερασιτέχνες από διάφορα σημεία της Αθήνας να μεταδίδουν ότι ήξερε ο καθένας.
Βγήκα στο μπαλκόνι γιατί είχα ανάγκη από καθαρό αέρα και είδα τις γύρω μου πολυκατοικίες σκοτεινές χωρίς φώτα.
Όλοι κοιμόντουσαν !
Δεν είχα αισθανθεί μέχρι τότε μεγαλύτερη απογοήτευση.
Την επόμενη το πρωί η Πατησίων είχε μια ασυνήθιστη κίνηση αυτοκινήτων στο ρεύμα προς Ομόνοια γιατί το άλλο ήταν κλειστό .
Έξω από την πεσμένη πύλη αστυνομικοί με μάνικες καθάριζαν την περιοχή.
Αυτό που δεν είχαν προλάβει να καθαρίσουν ήταν η τρομακτική εικόνα μέσα στο κέντρο της Αθήνας από τα αυτοκίνητα που είχαν πατηθεί και ισοπεδωθεί από τα τανκ από όπου δεν χωρούσαν να περάσουν.
Την ίδια μέρα πήγα σε κατάστημα με ηλεκτρικές συσκευές και αγόρασα ραδιόφωνο με βραχέα. Άλλοι τρεις ζητούσαν το ίδιο δίπλα μου.
Η δικτατορία του παρανοϊκού Ιωαννίδη θα άρχιζε σε λίγο και δυστυχώς δεν θα τελείωνε εύκολα αν δεν την πλήρωνε τελικά η Κύπρος.

Ο ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΗΣ ΠΟΙΗΤΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΜΠΑΣ

Μέσα στα βιβλία που υπήρχαν στην βιβλιοθήκη των γονιών μου βρήκα μια μέρα και ένα τεύχος, χωρίς τα εξώφυλλα του ,από ένα περιοδικό σε μέγεθος βιβλίου (387 σελίδες ) την ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΑ ΕΠΟΧΗ.
Το περιοδικό αυτό πρέπει να είναι του 1958 , εκδότης του ήταν ο Ι.Γουδέλης και ο υπότιτλος του είναι Επιθεώρηση Πνευματικής Καλλιέργειας-Τρίμηνη Έκδοση.
Το τεύχος περιέχει ποιήματα ,κείμενα κριτικές και δοκίμια από την αφρόκρεμα της τότε πνευματικής ζωής της Ελλάδας και της πρωτοπορίας του εξωτερικού.
Μέσα σε αυτό βρήκα ένα κείμενο του Τ. Κ. Παπατζώνη που προλογίζει 8 νέα ποιήματα του ποιητή Ανδρέα Καμπά.
Με τα ελάχιστα στοιχεία που υπάρχουν στο διαδίκτυο γι΄ αυτόν και με όσα γράφει ο Παπατζώνης στον πρόλογο του, μπορεί κανείς να συνθέσει ένα στοιχειώδες βιογραφικό του.
Ο Καμπάς γεννήθηκε το 1919 και πέθανε μόλις 46 ετών το 1965.
Πήρε μέρος στην μάχη της Κρήτης ,όπως γράφει Παπατζώνης.
Ανήκει στην πρώτη μεταπολεμική γενιά και όπως γράφει η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ :
Από το 1944, τρεις νέοι - «τρεις φίλοι, τρία παιδιά, τρεις αποφασισμένοι, τρεις άνθρωποι θα λέγαμε» - ο Αντώνης Βουσβούνης, ο Ανδρέας Καμπάς και ο Αλέξης Σολομός σχεδίαζαν την έκδοση ενός πρωτοποριακού περιοδικού, που το πρώτο τεύχος του θα κυκλοφορήσει αργότερα ως Τετράδιο πρώτο, άνοιξη του 1945, με ύλη των Εγγονόπουλου, Μάτση Ανδρέου, Αλέξανδρου Ξύδη, Ελύτη, Γιώργου Σεβαστίκογλου, Αλέξη Σολομού, Ανδρέα Καμπά, Αντώνη Βουσβούνη, Σεφέρη και αποσπάσματα από τα απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη».Στο Τετράδιο δημοσίευσε δύο «καταπληκτικά ωραία ποιήματα που δεν άφησαν κανένα αδιάφορο τα οποία και μεταφράστηκαν και κάναν και έξω από την Ελλάδα πολλήν εντύπωση », όπως γράφει ο Παπατζώνης ,τη «Γυναίκα της Κρήτης» και λίγο αργότερα την «Ωραία και το κτήνος»
Ο Νάνος Βαλαωρίτης γράφει για τους διανοούμενους της εποχής αυτής :Το κλίμα λοιπόν των ποιητών και συγγραφέων του κύκλου των "Νέων Γραμμάτων" ήταν έντονα χιουμοριστικό. Εγώ κι ο Αντρέας Καμπάς, νέοι ποιητές τότε, αντί να αντιμετωπίσουμε "διανοούμενους" που συζητούσαν όλο σοβαρά πράγματα, βρεθήκαμε αντιμέτωποι σε ανθρώπους που κάθε μέρα μαζευόντουσαν είτε στον Κάτω Λουμίδη είτε στου Απότσου, είτε αλλού, και λέγανε ή ακούγανε τον περισσότερο καιρό ιστορίεςΣύντομα όμως ο Καμπάς έφυγε για το Παρίσι και το 1947 εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο.
Τα επόμενα χρόνια δεν έγραψε από ότι φαίνεται τίποτα ,προφανώς γιατί «τον κούραζε η βιοπάλη και κάποια έμφυτη νωχέλεια ,ένα είδος φετιχισμός»
Τρείς φορές που τον συνάντησε ο Παπατζώνης στο Λονδίνο και έκαναν μαζί και εκδρομές στην Κορνουάλη,στο Γουίντσεστερ και στο Καίμπριτζ, τον παρότρυνε να συνεχίσει να γράφει ποίηση.
Το 1956 ο Καμπάς του έστειλε μια σειρά νέων ποιημάτων που τα παρουσίασε μάλλον,όπως γράφει, στην Νέα Εστία.
Μετά από αυτό το κείμενο, η πιο πρόσφατη αναφορά που υπάρχει γι΄ αυτόν στο διαδίκτυο είναι σε ένα άρθρο του Αλέξη Ζήρα στην Αυγή για τον Εγγονόπουλο και τις ιθαγένειες του και ένα ποίημα του, ο Χειμώνας.
Από τα 8 ποιήματα που δημοσιεύονται στην ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΑ ΕΠΟΧΗ σας δίνω αυτό που μου άρεσε περισσότερο και έχει τον τίτλο:

ΑΠΟΡΙΑ


'Όταν άφησες τα καστανά μαλλιά σου
τα λυθούνε ως κάτω στους γοφούς,
όταν έγδυσες το κορμί σου
από τα περιττά
και κείνο πέταξε ουράνιο τόξο
γύρω στις ρόγες του στήθους σου
και γέμι' άσπρα τριαντάφυλλα
όλο το κορμί σου
και το λεπτό το διάφανο το πρόσωπό σου
κ' ήρθες και στάθηκες μπροστά μου
μ' εκείνο το αφάνταστο το φως μέσά στα μάτια σου
και μ' ένα θρίαμβο για την ασύλληπτη ομορφιά σου,
λυπήθηκα μόνο,
πώς δεν είχαμε καθρέφτη
μέσα στο πληχτικό δωμάτιο
για να καρφωθεί βαθιά μεσ' τον υδράργυρο
η εικόνα σου,
έστω και παροδικά,
κάπου ν' αποτυπωθεί
αυτή ή ύπαρξη σου
αυτή ή προσφορά...
για ναχει μαρτυριάτικα ή μνήμη μου
και πάντα να χαίρεται
πώς γνώρισε,
τα πιο δροσερά
τα πιο αγνά
τα πιο πλούσια
νερά του κόσμου.

Τώρα τα θυμάμαι αυτά τ' απογεύματα
τα μοναδικά.
Τα θυμάμαι κι αναρωτιέμαι
Αν, αυτά μαζί με τις νύχτες
και τα ξημερώματα,
τους κήπους και τα όνειρα
τα μπάνια στη θάλασσα,
τις φιλοδοξίες και τις αποτυχίες,
αν θα τα πάρουμε μαζί μας

Ή αν σαν το χρώμα
θα τ' αφίσουμε πίσω μας
σ' άλλα χέρια
γι' άλλη κατάνυξη
γι' άλλο σκοπό
τέλεια ξένο με την αρχική τους σημασία.


ΠΡΟΣΘΗΚΗ

Περισσότερα στοιχεία για τον Ανδρέα Καμπά υπάρχουν σε άλλο μου ποστ με τίτλο

Η ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΚΑΜΠΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΑΤΣΗ ΧΑΤΖΗΛΑΖΑΡΟΥ

ΠΡΟΣΘΗΚΗ

Στις 12.3.09 ο Αλέξης Ζήρας με ενημέρωσε ότι στο (οριστικά) τελευταίο τεύχος του θεσσαλονικώτικου περ.Νέα Πορεία (1955-2009) που κυκλοφόρησε από τον Ιανό πριν από μερικές μέρες υπάρχει ένα μικρό εισαγωγικό μελέτημά του για τον Κ. καθώς και δυο ποιήματά του ανέκδοτα, από το αρχείο του- το ένα , Ο ιέραξ, είναι πολύ καλό.

ΠΡΟΣΘΗΚΗ 23-3-2014

Στο ποστ του Ν.Σαραντάκου με τίτλο Ποιήματα για τη μέρα της ποίησης, σε σχόλιο μου, έβαλα το παρακάτω  ποίημα του Καμπά από το ίδιο τεύχος της Καινούργιας Εποχής.

ΘΑ ΜΟΥ ΜΙΛΗΣΕΙ

Το ξέρω
πως τώρα που θάρθει η άνοιξη
θα μου μιλήσει.

Θα μου πεί για τ` ανοικτά πανιά
πάνω στις γαλάζιες θάλασσες
που τρέχουνε και σμίγουνε με τα όνειρα.

Θα μου πεί για τα δελφίνια
που ρυθμικά αργοφαίνονται
στο βάθος του ορίζοντα
σαν ασυνάρτητες γλυκιές ελπίδες

Θα μου πεί για τα πολλά χρωματιστά
λουλούδια της
που θα ξαναπνίξουνε τους κάμπους
σαν τα χαρούμενα φιλιά.

Θα μου πεί για τις νέες καρδιές
που θα φουσκώσουν πάλι
όλο χαρά και έξαψη.

Θάρθει και πάλι η άνοιξη
και σαν διάπλατη σημαία
θα κυματίσει στον αέρα
θριαμβευτικά.

Το ξέρω, το ξέρω πως θα μου μιλήσει,
και πως θα θέλει να μου πεί
κάτι πιο ουσιαστικό
κάτι πιο μεγάλο

Μα δεν ξέρω την γλώσσα της
δεν την καταλαβαίνω

και τυραννιέμαι.

ΛΑΪΚΗ ΚΑΙ ΞΕΡΟ ΨΩΜΙ

Ένα χρονογράφημα που διαβάζω ανελλιπώς καθημερινά είναι του Πέτρου Μανταίου στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ. Τον είχα προσέξει από τον καιρό που είχα διαβάσει το μόνο βιβλίο που έβγαλε τον «Ποδηλάτη με βατραχοπέδιλα» (Αναρωτιέμαι ποιος κερατάς μου το έχει πάρει και το έχω χάσει!)
Μας συνδέουν χωρίς να τον έχω γνωρίσει ποτέ, ούτε φωτογραφία του δεν έχω δει, κοινές αναμνήσεις από την Αθήνα και η ίδια αγάπη γι΄ αυτήν, αλλά και οι γενικότερες απόψεις που εκφράζει για διάφορα θέματα.
Έτσι στις 29-10-07 έγραψε ένα χρονογράφημα για τις λαϊκές αγορές που, το ομολογώ ανενδοίαστα είναι ένα από τα δύο μέρη που μ΄ αρέσει να γυρνάω.
Το άλλο είναι η βόλτα στην οδό Αθηνάς από το Μοναστηράκι ως την Ομόνοια με περιστασιακές εισβολές σε διάφορα σημεία στο Ψυρρή (από παλιά όχι τώρα που έγινε της μόδας).
Αυτό γιατί σε αυτές τις περιοχές όπως εύστοχα γράφει: Φαίνεται ότι στις αγορές κάτι ανθρώπινο, κάτι ζεστό και οικείο σαλεύει ακόμα.Επίσης γιατί εκεί όπως γράφει βρίσκεις ακόμα τι θα πει πλάκα ,καλαμπούρι, αλλά και πιο εκλεπτυσμένο σκώμμα: χιούμορ.Και αυτά να τα διαβάζω μόλις έχω γυρίσει από την λαϊκή που έχω ακούσει νέες, πηγαίες αυθόρμητες ατάκες που μου έφτιαξαν το κέφι.
Πωλητής χωρίς κανένα πελάτη μπροστά του φωνάζει :
Ένας ,ένας μην στριμώχνεστε όλοι θα πάρετε!

Ο διπλανός του που έχει μια γρια στημένη από ώρα μπροστά του της εκφράζει τον πόνο του λέγοντας:
Κυρία Κατίνα μου ένα ένα θα τα διαλέξεις τα φασολάκια;

Πάρα πάνω ένας άλλος διαλαλεί τα μαρούλια του λέγοντας:
Πάρτε ,μην φοβάστε και ας είναι από της πεθεράς μου το χωράφι!

Παραδίπλα κάποιος αναφωνεί:Από αυτά τρώει και η γυναίκα μου !για να πάρει αστραπιαία την απάντηση από τον απέναντι:Αφού δεν τα τρώει κανένας άλλος!

Στα ψαράδικα πελάτισσα αρχίζει να κάνει έντονες παρατηρήσεις στον ψαρά αρχικά γιατί μετέφεραν την λαϊκή μακριά από το σπίτι της, λες και αυτός το κανονίζει! και στην συνέχεια του κάνει την παρατήρηση γιατί αυτός τις τσιπούρες του ιχθυοτροφείου τις έχει 7 ευρώ ενώ ο διπλανός 6.Τελικά φεύγει χωρίς να ψωνίσει ούτε από αυτόν ούτε από τον διπλανό.!

Κλασσική δε έχει γίνει πλεον η κραυγή των ψαροπωλών:
Φρέσκα ψάρια ,Όλη νύχτα πάλευα με την θάλασσα!, άσχετα αν τηνπροηγούμενη είχε απαγορευτικό λόγω 9 μποφόρ!

Παραπάνω άλλος βλέποντας το εμπόρευμα να μην φεύγει αναφωνεί δυνατά:
Αν σας το βάλω 1 ευρώ το ένα αντί το κιλό θα τρέξετε όλοι να αγοράσετε!

Πριν το ευρώ ακούγονταν και φωνές όπως :
Για ελάτε, βγάλτε κανα χιλιάρικο να δούμε τι χρώμα έχει!

Αυτός που πουλάει κλιμεντίνες φωνάζει με  στεντόρια φωνή: 
Μανταρίνια χωρίς κουκούτσια!

Οπότε και ο διπλανός του ακούγοντας τον, διαλαλεί: 
Μπανάνες άρωμα, Χωρίς κουκούτσια!!

Ο δε απέναντι φωνάζει:
Τώρα όλα 1 ευρώ και τα λεφτά με δόσεις!

Το πιο κουφό δε που άκουσα ήταν σε ένα πάγκο που πούλαγε αχλάδια, Στέκεται  μια ξανθιά κυρία (μετά πως βγαίνουν τα ανέκδοτα με τις ξανθιές!) και απευθύνει την εξής ερώτηση στο εμβρόντητο πωλητή:
Είνια θερμοκηπίου;   !!!

Το ωραιότερο πάντως το έλεγε η μακαρίτισσα η μάνα μου .Λέει στον μάστορα να της βάλει δύο κιλά χόρτα.
Αυτός μένει ακίνητος και την ρωτάει καμένος προφανώς από άλλες γυναίκες προηγουμένως:
Είδες πρώτα κυρά μου πόσο κάνουν;
Και φόραγα και το καλό μου δερμάτινο έλεγε η μάνα μου αγανακτισμένη που ο μανάβης δεν διέγνωσε την οικονομική της ευχέρεια στην αγορά των χόρτων!
Αυτό δε που μου έχει κάνει τεράστια εντύπωση είναι ότι όλοι στην λαϊκή ,ασχετα αν η αγορά σου είναι αξίας 50 λεπτών θα σου πουν ευχαριστώ, κάτι που δυστυχώς δεν συναντάς σε μεγάλα καταστήματα.

ΕΠΑΝΩ :ΜΠΑΡΤΟΛΟΜΕ ΕΣΤΕΜΠΑΝ ΜΟΥΡΙΛΛΟ 1670 ΜΟΝΑΧΟ Κορίτσια που πουλούν σταφύλια.

ΚΑΤΩ: ΑΝΔΡΙΝΟΣ ΒΑΝ ΟΣΤΑΝΤΕ 1672 ΑΜΣΤΕΡΝΤΑΜ Η πωλήτρια των ψαριών.

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΧΑΡΙΤΕΣ ΣΤΗΝ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ, ΤΗΝ ΓΛΥΠΤΙΚΗ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ. ( Β΄ΜΕΡΟΣ )

Συνέχεια από το προηγούμενο ποστ


Σήμερα θα δούμε πως εμφανίζονται οι 3 χάριτες στην γλυπτική.
Αρχικά το μουσείο του Λούβρου διαθέτει αρκετά γλυπτά από την αρχαιότητα μέχρι τον 19ο αιώνα.
Η δεύτερη και η τρίτη φωτογραφία (είναι αντίγραφο) είναι από αγάλματα του 100πΧ.
Η τέταρτη είναι το άγαλμα που προέκυψε μετά από μεγάλη αποκατάσταση του Νικολά Κορντιέ (1565-1612) ενός Ρωμαϊκού αντιγράφου (2ος αιών μΧ ? ) ενός Ελληνιστικού αγάλματος των 3 χαρίτων.
Η τελευταία είναι το γλυπτό του Τσέιμς Πραντιέ του 1831

Το ανάγλυφο αυτό είναι σε ένα ρωμαϊκό θέατρο στην Σαμπάθα της Λιβύης.

Αυτές οι 3 Χάριτες είναι σε ελεφαντόδοντο φτιαγμένες το 1650 από τον Λένχαρτ Κέρν ( Kunstkammer Wurth)

Ο περίφημος γλύπτης Κανόβα έφτιαξε τις 3 Χάριτες το 1814 για την Αυτοκράτειρα Ιωσηφίνα. Ο Τζών Ράσσελ ,6ος Δούκας του Μπέντφορντ όταν το είδε στο εργαστήριο του Κανόβα εντυπωσιάστηκε τόσο πολύ από αυτό ,ώστε όταν πέθανε η Ιωσηφίνα τον ίδιο χρόνο, προσφέρθηκε ανεπιτυχώς να το αγοράσει .Τελικά ο γιος της Μαξιμιλιανός το μετέφερε στην Αγία Πετρούπολη και βρίσκεται στο Ερμιτάζ.
Απτόητος ο Ράσσελ ζήτησε από τον Κανόβα και του έφτιαξε ένα άλλο.Οι διαφορές είναι ότι το πρώτο είναι από φλεβωτό μάρμαρο, η κολώνα είναι τετράγωνη και ή Αγλαΐα (στο μέσον) είναι με λεπτότερη μέση,ενώ το δεύτερο είναι από λευκό μάρμαρο,η κολώνα είναι στρογγυλή και η Αγλαία έχει φάει καλύτερα και έχει παχύνει η μέση της!

Τέλος και ο Μπέρτελ Θορβαλτσεν (1770-1844) έχει φτιάξει τρεις φορές τις 3 Χάριτες (από το 1817 έως το 1842).Τα δύο πρώτα αγάλματα βρίσκονται στο ομώνυμο μουσείο στην Κοπενχάγη και το τρίτο στην Ακαδημία ντι Μπρένα στο Μιλάνο.

Και τώρα φτάσαμε στις 3 Χάριτες που μου έδωσαν την ιδέα αυτού του ποστ !

Από τις εκλογές και μετά οι τρεις αυτές Χάριτες της πολιτικής αντί να είναι αγκαλιασμένες όπως στους πίνακες και τα αγάλματα, έχουν αρχίσει να μαλλιοτραβιούνται για το ποια είναι καλύτερη για να αναλάβει την εξουσία του ΠΑΣΟΚ, με αποτέλεσμα να μην ασχολούνται με τον Κωστάκη που βρήκε την ευκαιρία να μην κάνει τίποτα (παλιά μου τέχνη κόσκινο), εγκαταλείποντας έτσι την αντιπολίτευση στους μη υπουργοποιηθέντες βουλευτές του σαν τον Πολύδωρα τον Τατούλη ή την Ψαρούδα.
Αυτό γιατί η Αλέκα ακόμα κάνει τον σταυρό της, όπως της έμαθε κρυφά η Λιάνα, μετρώντας ευχαριστημένη τους βουλευτές της, ο Αλαβάνος που ξέφυγε από το άγχος του 3% ετοιμάζεται από την χαρά του να κάνει εκπομπή με τον Ψαριανό και ο Καρατζαφέρης αγωνίζεται με τον Άνθιμο για να εκστρατεύσουν στα Σκόπια.
Αν τους αντιστοιχήσουμε λοιπόν με τις μυθολογικές Χάριτες, θα έλεγα ότι η Ευφροσύνη που εκπροσωπεί την ομορφιά είναι μάλλον ο Σκανδαλίδης, που αν δεν είχε εκείνη την στρογγυλή φαλάκρα σαν των καπουκίνων καλόγερων, σίγουρα θα ήταν ο ομορφότερος.
Η Αγλαΐα που αντιπροσώπευε την χάρη, μάλλον είναι ο Βενιζέλος, γιατί από τους άλλους δύο είναι ο πιο χαρισματικός στο λόγο, γιατί από σουλούπι άστα να πάνε.
Τέλος η Θάλεια που εκπροσωπεί την χαρά σίγουρα είναι ο Γιωργάκης.
Είναι μέσα στη χαρά γιατί παρά τις δύο κατραπακιές που έχει φάει σε δύο εκλογές οι Πασόκοι θέλουν Παπανδρέου και ξερό ψωμί. (Όπως παλιά οι βασιλόφρονες ήθελαν Ελιά-ελιά και Κώτσο Βασιλιά)
Η προτίμηση των Πασόκων στο πρόσωπό του ,εάν δεν οφείλεται σε απύθμενο μαζοχισμό ,οφείλεται πιθανώς στο ότι στο πρόσωπο του βλέπουν ότι θα ήθελαν για το παιδί τους, δηλαδή ότι μαλακία και να κάνει το παιδάκι τους να μην μπορεί να το κουνήσει κανείς από την θέση που το έχουν διορίσει .
Οι Πασόκοι δεν θέλουν να καταλάβουν μερικές απλές αλήθειες και να θέσουν μερικά απλά ερωτήματα στον εαυτό τους.
Για ποιο λόγο υπάρχει και τι προσπαθεί ένα πολιτικό κόμμα ή αν θέλετε κίνημα ;
Προφανώς προσπαθεί να πάρει την εξουσία και να κυβερνήσει.
Δύο λοιπόν είναι, είτε μας αρέσει είτε όχι, τα κόμματα εξουσίας.
Πόση ήταν η διαφορά σε ψήφους μεταξύ των δύο αυτών κομμάτων στις τελευταίες εκλογές;
267.000 ψήφοι.
Χοντρικά λοιπόν κάπου 300.000 ψηφοφόροι είναι αυτοί που μετακινούνται από κόμμα σε κόμμα και καθορίζουν το εκλογικό αποτέλεσμα.

Λογικό λοιπόν είναι να απευθυνθείς σε αυτούς για να τους πάρεις με το μέρος σου.
Οι υπόλοιποι λίγο πολύ θα ψηφίσουν το ίδιο κόμμα ακόμα και αν αρχηγός στο ένα μπει ο Γιακουμάτος και στο άλλο ο Κατσιφάρας.
Σε όλες λοιπόν τις δημοσκοπήσεις ,στο σύνολο των ψηφοφόρων, ο Βενιζέλος έχει σαφώς καλύτερες επιδόσεις από τον Παπανδρέου στην πρόθεση ψήφου σε πιθανές εκλογές σε σχέση με τον Καραμανλή.
Στην δημοσκόπηση δε της GPO,ένα μήνα μετά από εκλογές φτάνει και να τον περνάει.(ΠΑΣΟΚ με Βενιζέλο 37,8% ενώ ΝΔ 36,8%)
Ακόμα δε και στην άσκηση αντιπολίτευσης ο Βενιζέλος θεωρείται ικανότερος από το 52% στο σύνολο και από τους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ στο 50%.
Οι αντίστοιχοι αριθμοί για τον Παπανδρέου είναι 28% και 36%
Όταν φτάνουμε όμως στην πρόθεση ψήφου μεταξύ των δύο για αρχηγός κόμματος στους Πασόκους ο μεν Παπανδρέου παίρνει 55,9% και ο Βενιζέλος 40,1% !!
Εάν αυτό δεν είναι σχιζοφρένεια πως αλλιώς μπορεί να χαρακτηριστεί άραγε ;
Τέτοια σχιζοφρενική αντίφαση μόνο στην χώρα μας θα μπορούσε να υπάρξει.
Γι΄ αυτό και ο Άγγελος Βλάχος (1838-1920) γράφει γλαφυρά στο ποίημα του

«Η γή της Ελλάδος»

Ξεύρετε την χώρα που ανθεί η φαιδρά πορτοκαλέα
που κοκκινίζει η σταφυλή
και θάλλει η ελαία ;
Ω ! δεν την αγνοεί κανείς
Είναι η γη η Ελληνίς!

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΧΑΡΙΤΕΣ ΣΤΗΝ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ, ΤΗΝ ΓΛΥΠΤΙΚΗ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ.

Τώρα θα μου πείτε πως σου ήρθε να ασχοληθείς με τις 3 χάριτες;
Διαβάζοντας όλο το ποστ μέχρι το τέλος θα καταλάβετε.
Οι τρεις χάριτες λοιπόν ήσαν θυγατέρες του Δία και της Ευρυνόμης.
Η Αγλαΐα αντιπροσώπευε την χάρη, η Ευφροσύνη την ομορφιά και η Θάλεια την χαρά.
Γενικά θα μπορούσα να πω ότι εκπροσωπούσαν όλες τις χάρες που γράφω και εγώ στο προφίλ μου ακόμα και αυτές που μετριοφρόνως έχω παραλείψει, δηλαδή ήταν οι θεές της γοητείας, της ομορφιάς, της φύσης, της ανθρώπινης δημιουργικότητας και της γονιμότητας.
Ο Παυσανίας γράφει ότι ο Σωκράτης, που πριν να το ρίξει στην φιλοσοφία ήταν ανδριαντοποιός, είχε φτιάξει ένα σύμπλεγμα των Χαρίτων που ήταν στημένο στην είσοδο της Ακρόπολης.
Ενώ παλιότερα τις εμφάνιζαν ντυμένες ήδη από κείνα τα χρόνια άρχισαν να τις απεικονίζουν γυμνές.
Ακολουθήστε με λοιπόν σε ένα μαγευτικό ταξίδι με μεταφορικό μέσο μερικές από τις απεικονίσεις τους από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
Στην πρώτη εικόνα οι 3 χάριτες εμφανίζονται πίσω από τα άλογα ενώ στο άρμα είναι ο Πηλέας με την Αμφιτρίτη (Βρεττανικό Μουσείο)
Εδώ είναι από φρέσκο της Πομπηίας 1 αιών (Μουσείο Νάπολης)
Ο τύπος αυτής της απεικόνισης με τις δύο να κοιτούν τον θεατή και ή μεσαία στραμμένη ανάποδα είναι από την αρχαιότητα ο συνηθέστερος .

Η πρώτη φωτογραφία είναι λεπτομέρεια από την περίφημη Άνοιξη του Μποτιτσέλλι (1485) και στη συνέχεια υπάρχει όλο το έργο.(Γκαλερί Ουφίτσι Φλωρεντία)

Σε αυτόν τον πίνακα του Φραντζέσκο ντελ Κόσσα (1469) που δείχνει τον Θρίαμβο της Αφροδίτης εμφανίζονται οι Χάριτες στο βάθος.

Οι 3 χάριτες συνόδευαν πάντα τους θεούς όταν βρίσκονταν σε κατάσταση ευθυμίας όπως τον Απόλλωνα, την Αφροδίτη, τις Μούσες ,τον Διόνυσο.

Και τώρα πάμε στον μεγάλο Ραφαήλ και τον περίφημο πίνακα του(1501-5) που βρίσκεται στο μουσείο Conde στο Chantilly της Γαλλίας.
Η εικόνα είναι το πρώτο έργο του Ραφαήλ με γυναικείο γυμνό και στις δύο όψεις.

Οι Χάριτες κρατούν τα μήλα των Εσπερίδων για επιβράβευση της επιλογής του Scipio (από το γνωστό στην εποχή του λατινικό ποίημα Punica) που μεταξύ της Αφροδίτης (ευχαρίστησης) και Αθηνάς διάλεξε την δεύτερη (αρετή )
Η δεύτερη απεικόνιση από τον Ραφαήλ των 3 Χαρίτων είναι σε τοιχογραφία στο μέγαρο Φαρνεζίνα της Ρώμης (1518-9).

Την ίδια περίπου εποχή στην Γερμανία ο μαθητής του Ντύρερ ο Χανς Μπάλτουνγκ (Γκρήν)(περίπου μεταξύ 1539-44) τις ζωγραφίζει ημίγυμνες(Πράντο).

Ο Κορέτζιο στην Ιταλία επιμένει στην κλασσική τους απεικόνιση στο φρέσκο του(1518) στην Σαν Πάολο Κάμερα στην Πάρμα

Ο Τιντορέττο στο Παλάτι των Δόγηδων στην Βενετία ζωγραφίζει τις Χάριτες με τον Ερμή(1576-7)

Στον πίνακα αυτές δείχνουν το ρόδο και το μύρτο κάτω από την ελιά της Αθηνάς. Ο Ερμής στο βάθος παρατηρεί αυτό το σύμπλεγμα λογικής, αγάπης και ειρήνης.

Ένας άλλος μεγάλος ζωγράφος,ο Ρούμπενς ζωγραφίζει τις χάριτες δύο φορές.

Ο πρώτος πίνακας βρίσκεται στο Παλάτσο Πίττι(1638-30) και ο δεύτερος, που είναι και ο γνωστότερος ,στο Πράντο(1639)

H δεξιά Χάρις σε αυτό τον πίνακα είναι η γυναίκα του ζωγράφου Έλεν Φουρμάν

Το θέμα και τον επόμενο αιώνα γοητεύει τους ζωγράφους και τις ζωγραφίζουν αρχικά ο Φρανσουά Μπουσέ (1738) στο Hotel de Soubise και στην συνέχεια ο Φραγκονάρ(1732-1806) για να βάλει τον πίνακα η μαιτρέσσα του Λουδοβίκου XV κόμισσα Ντουμπαρύ, στο château de Louveciennes που της είχε χαρίσει .Σήμερα στο μουσείο Φραγκονάρ.

Στο τέλος αυτού του αιώνα (1799) υπάρχει άλλο ένα έργο του Ενρύ Αλεξάντρ Ζώρζ Ρενώ που τις παρουσιάζει στην κλασσική στάση.

Τα πιο πρόσφατα έργα με ενδιαφέρον είναι πρώτα της Dame Λώρας Νάϊτ (1887-1970) που είναι η πρώτη γυναίκα καλλιτέχνης που τιμήθηκε με αυτό τον τίτλο και είναι και η πρώτη γυναίκα που εξελέγη στην Βασιλική Ακαδημία. Ήταν επίσης η επίσημη καλλιτέχνης στις δίκες της Νυρεμβέργης. (Μουσείο Καλών Τεχνών Σαν Φρανσίσκο)

Το δεύτερο είναι το έργο του Νταλί (1938) με τίτλο Μαγευτική ακτή με 3 ρευστές χάριτες. Μουσείο Σαλβαντόρ Νταλί Σαιν Πήτερσμπουργκ ΗΠΑ

.......................................................................................

........................,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,.συνεχίζεται