Η ΚΑΡΔΕΡΙΝΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΖΩΓΡΑΦΙΚΉ ΩΣ ΤΗΝ ΣΤΑΥΡΩΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ.

Προχθές είδα την ταινία  THE GOLDFINCH (Η ΚΑΡΔΕΡΙΝΑ) (2019) του σκηνοθέτη  John Crowley με τους Ansel Elgort, Oakes Fegley, Aneurin Barnard, Finn Wolfhard, Sarah Paulson, Luke Wilson, Jeffrey Wright, και την Nicole Kidman .

Η ταινία βασίζεται στο ομώνυμο βραβευμένο  με Pulitzer Prize for Fiction μπεστ σέλερ της  Donna Tartt.

Η καρδερίνα του τίτλου είναι ένας πίνακας μουσείου, τον οποίο ένας πιτσιρικάς έχει βουτήξει στην αναμπουμπούλα μετά από μια έκρηξη που έγινε στο μουσείο και στην οποία μεταξύ αυτών που σκοτώθηκαν ήταν και η μητέρα του.

Στην ταινία μαθαίνουμε πως και ο ζωγράφος του πίνακα είχε σκοτωθεί μετά από έκρηξη.

Από περιέργεια κοίταξα να δω αν η ιστορία αυτή είναι αληθινή και πράγματι είναι!

Ο ζωγράφος Carel Pietersz. Fabritius (1622-1654) ήταν ολλανδός ζωγράφος. Ήταν μαθητής του Rembrandt και εργάστηκε στο στούντιο του στο Άμστερνταμ.

Ο Fabritius πέθανε 32 ετών σε μια έκρηξη που έγινε στις 12 Οκτωβρίου 1654 στο Delft σε κατάστημα πυρομαχικών, στην οποία σκοτώθηκαν 100 άνθρωποι και η οποία κατέστρεψε το ένα τέταρτο της πόλης, μαζί με το στούντιο και πολλά από τα έργα του. Περίπου μόνο δώδεκα πίνακες του έχουν διασωθεί.

Ο Fabritius είναι ο μόνος από τους μαθητές του Rembrandt που είχε αναπτύξει το δικό του καλλιτεχνικό στυλ το οποίο και  επηρέασε  τους διάσημους ζωγράφους του Delft  Vermeer και de Hooch.

Η Καρδερίνα, που ζωγράφισε λίγο πριν να σκοτωθεί, σε αντίθεση με τα έργα του Rembrandt, έχει ψυχρή χρωματική αρμονία, διακριτικά εφέ φωτισμού και ένα ανοιχτόχρωμο φόντο. Έχει στο κάτω μέρος του την υπογραφή του και την ημερομηνία 1654. Το πουλί είναι δεμένο με μια λεπτή αλυσίδα από το στήριγμα στο οποίο στέκεται.

Το μικρών διαστάσεων  αυτό έργο  (33.5 Χ 22.8εκ)  βρίσκεται σήμερα στο Μουσείο Mauritshuis  στην Χάγη και πρέπει να ήταν μέρος από ένα μεγαλύτερο που μπορεί να ήταν κάλυμμα παραθύρου. Μετά τον θάνατο του ζωγράφου το έργο χάθηκε και βρέθηκε μετά 2 αιώνες στις Βρυξέλες.

Οι καρδερίνες θεωρούνται ότι φέρνουν υγεία και καλή τύχη στους ανθρώπους και από την εποχή του Πλίνιου τις εκπαίδευαν να κάνουν διάφορα κόλπα. Το 17^ο αιώνα τις μάθαιναν να πετάνε με ένα μικροσκοπικό κουβά νερό σε μια αλυσίδα και αυτό ακριβώς σημαίνει και ο ολλανδικός τίτλος του έργου που είναι puttertje.

Ο Πλίνιος συσχέτιζε την καρδερίνα με την γονιμότητα και ίσως γι΄αυτό και ο Ιερώνυμος Μπός στο τρίπτυχο έργο του Ο Κήπος των Γήινων Απολαύσεων σχεδίασε μια μεγάλη καρδερίνα δίπλα από ένα ζευγάρι.

Σχεδόν σε 500 πίνακες της Αναγέννησης με θρησκευτικό περιεχόμενο, κυρίως από ιταλούς ζωγράφους, εμφανίζεται επίσης η καρδερίνα.

Στον μεσαίωνα η καρδερίνα σχετίστηκε επίσης με την σωτηρία του ανθρώπου από την αμαρτία, λόγω της συνήθειας της να τρώει σπόρους από αγκάθια. Έτσι προσπαθώντας να τους αποσπάσει από το ακάνθινο στεφάνι του εσταυρωμένου, το αίμα του έβαψε κόκκινο το κεφάλι της.

Χαρακτηριστικοί πίνακες εκείνης της εποχής στου οποίους υπάρχει καρδερίνα, είναι ο πίνακας του Λεονάρντο Ντα Βίντσι Madonna Litta του 1480, η Παναγία της καρδερίνας (1505-6) του Ραφαήλ, και η Γέννηση (1470-75) του Piero della Francesca.