Ο ΚΛΟΝΤ ΜΟΝΕ ΚΑΙ ΟΙ ΚΗΠΟΙ ΤΟΥ GIVERNY

Αυτοπροσωπογραφία -Musee d' Orsay Paris c. 1915-17

Ο Woody Allen είναι από τους αγαπημένους μου σκηνοθέτες και ηθοποιούς και έχω δεί όλες τις ταινίες του από την πρώτη το What's New Pussycat? μέχρι την τελευταία το μαγευτικό Midnight in Paris .

Σε αυτή την ταινία ο πρωταγωνιστής πηγαίνει στο Giverny στο σπίτι με τους περίφημους κήπους που έφτιαξε ο Monet και μαγεύεται από το περιβάλλον.

Κατά τύχη είχα επισκεφτεί το Giverny λίγους μήνες πριν και είχα αισθανθεί ακριβώς το ίδιο συναίσθημα.

Ο Claude Oscar Monet (1840-1926) είναι από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του ιμπρεσιονισμού.

Impression, soleil levant. Musée Marmottan Monet 1872

O  όρος μάλιστα ιμπρεσιονισμός  προέρχεται από το έργο του Impression, soleil levant (Εντύπωση, ανατέλλων ήλιος) το οποίο και ενέπνευσε τον κριτικό τέχνης Louis Leroy να ονομάσει το έτσι το κίνημα των ζωγράφων από την πρώτη έκθεση των ιμπρεσιονιστών το 1874.

Γεννήθηκε στο Παρίσι αλλά η οικογένεια του μετακόμισε στην Νορμανδία όπου και σε ηλικία 17 ετών γνώρισε τον Eugène Boudin που του δίδαξε την χρήση των χρωμάτων διδάσκοντας τον στο ύπαιθρο.

Επιστρέφοντας στο Παρίσι, αφού πέρασε 2 χρόνια στον στρατό στην Αλγερία, όπου νόσησε από τύφο, γνωρίστηκε με τον Édouard Manet, τον Pierre-Auguste Renoir, τον  Frédéric Bazille και τον  Alfred Sisley με τους οποίους συνδέθηκε έχοντας κοινές απόψεις για την ιμπρεσιονιστική ζωγραφική.

Camille. Kunsthalle Bremen.1866

Η Camille  Monet με γκομπελέν, Barnes Foundation, Merion, PA, 1875.

Το 1870 παντρεύτηκε την Καμίλ με την οποία συζούσε και την είχε χρησιμοποιήσει και σαν μοντέλο και με την οποία  είχε ήδη αποκτήσει ένα γιό. Κατά τη διάρκεια του Γαλλο-Πρωσικού πολέμου το 1871, κατέφυγε  στο Λονδίνο, για να αποφύγει τη στράτευση.  Η Καμίλ του χάρισε άλλο ένα γιό αλλά πέθανε νέα, μόλις 32 ετών από φυματίωση και ο Μονέ την ζωγράφισε στο νεκροκρέβατο της .

                            Η Camille Monet στο νεκροκρέβατο, Musée d'Orsay, Paris, 1879.

Επιστρέφοντας από την Αγγλία έζησε στην Γαλλία και την Ολλανδία και το 1892 παντρεύτηκε την από χρόνια ερωμένη του Alice Hoschedé που του είχε μεγαλώσει και τα 2 παιδιά του μαζί με τα 6 δικά της από προηγούμενο γάμο της.

Τον Απρίλιο του 1883 περνώντας με το τραίνο ανακάλυψε  το Giverny και μετακόμισε εκεί αγοράζοντας τελικά το σπίτι που είχε αρχικά νοικιάσει, μαζί με την γύρω περιοχή  και  έφτιαξε ,με προσωπική του επίβλεψη, τους κήπους  του, που φρόντιζαν  τελικά 7 κηπουροί.

Έζησε εκεί τις 4 τελευταίες δεκαετίες της ζωής του

Οι κήποι του έχουν αποθανατιστεί σε πολλά έργα του, καθώς ήταν ζωγράφος που προτιμούσε να ζωγραφίζει στο ύπαιθρο με φυσικό φωτισμό.

Μετά τον θάνατο του από καρκίνο του πνεύμονα το 1926, σε ηλικία 86 ετών, η ταφή του έγινε στο κοιμητήριο της εκκλησίας του Giverny.

Το 1966 ο γιός του Michel, ως μοναδικός του κληρονόμος, κληροδότησε το σπίτι και τους κήπους στην Γαλλική Ακαδημία Καλών Τεχνών και μετά από ανακαίνιση τους αυτοί άνοιξαν το 1980 για το κοινό και έτσι έγιναν πόλος έλξης για τουρίστες από όλο τον κόσμο.  

                                        Ο νέος επικεφαλής των κήπων, ο Άγγλος Τζέϊμς Πριστ.

Ο νέος επικεφαλής των κήπων, ο Άγγλος Τζέϊμς Πριστ* στην ερώτηση εάν τμήματα του κήπου -με τα ανακατεμένα άγρια λουλούδια τους,αντανακλούν περισσότερο το βρετανικό στιλ από ότι το επίσημο, συμμετρικό των γαλλικών κήπων, απάντησε πως :Είναι ένας μοναδικός κήπος, ούτε γαλλικός ούτε βρετανικός. Είναι ο κήπος ενός καλλιτέχνη ενός ονειροπόλου.

Πιστεύει δε πως ο κήπος θα είναι επιτυχημένος εάν συλλάβει την ουσία του ιμπρεσιονισμού -τα φωτεινά του χρώματα και το αίσθημα της ευθυμίας.

Πετυχαίνει, εάν αισθάνεσαι τι ήταν σε αυτούς τους καμβάδες, είπε.

Τις  παρακάτω φωτογραφίες τις έχω πάρει στις 28-5-2011, και οι πίνακες του Μονέ είναι μερικοί, από όλους αυτούς που ζωγράφισε στους  κήπους του σπιτιού του.

Στην φωτογραφία του 1900  από τους κήπους του Ζιβερνί είναι μαζί του ο Πολ Ντυράν – Ρυέλ  έμπορος έργων τέχνης με την γυναίκα του και η κουνιάδα του Germaine Hoschedé  με την Lili Butler κόρη της γυναίκας του. © Archives Durand-Ruel © Durand-Ruel & Cie Πηγή: www.lifo.gr

Ο Μονέ στους κήπους του. Αυτόχρωμη φωτογραφία.

Ο Μονέ στους κήπους του. New York Times 1922

Μονοπάτι του κήπου. Österreichische Galerie, Vienna,1902

Οι κήποι.1900

Οι κήποι ανθισμένοι 1900

Το μονοπάτι με τα τριαντάφυλλα στο  Giverny,  Musée Marmottan, 1920–1922.

Μονοπάτι με κρινάκια  Metropolitan Museum of Art NY c. 1915-17.

Ο Σηκουάνας στο Giverny National Gallery of Art, 1897

Γέφυρα πάνω από λίμνη με νούφαρα.1899 

Νούφαρα, Bridgestone Museum of Art, Tokyo.

Νούφαρα, Toledo Museum of Art, Toledo, Ohio, 1914-17.

-Νούφαρα, Musée Marmottan Monet, Paris, 1916.

Νούφαρα, Musée de l'Orangerie1920–1926.

                            Νούφαρα, Musée de l'Orangerie1920–1926.

* Από το άρθρο της Suzanne Daley  Μια φρέσκια προοπτική στην έμπνευση του Μονέ. που δημοσιεύτηκε στην Κυριακάτική Ελευθεροτυπία στις 7-8-2011 στα επιλεγμένα άρθρα από τους The New York Times.

ΠΡΟΣΘΗΚΗ 12-2-2016
Υπάρχει  το παρακάτω φιλμάκι που τον δείχνει να ζωγραφίζει στους κήπους του.

DIE MOORSOLDATEN, ΕΝΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΑΠΟ ΤΑ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΤΩΝ ΝΑΖΙ.

Πριν λίγες μέρες έβλεπα την καναδοελληνικής παραγωγής ταινία FUGITIVE PIECES (2007) που παίχτηκε στην Ελλάδα με τον τίτλο Συντρίμμια ψυχής.

Σε ένα  σημείο της ταινίας αναφέρουν οι πρωταγωνιστές  και το αντιφασιστικό γερμανικό τραγούδι  Die Moorsoldaten και το που και πως γράφτηκε αυτό.

Η ιστορία μου κίνησε το ενδιαφέρον μιας τόσο το τραγούδι όσο και η ιστορία του μου ήταν παντελώς άγνωστα, αλλά  ψάχνοντας λίγο το θέμα με έκπληξη μου είδα ότι το τραγούδι αυτό είχε ευρέως διαδοθεί σε πολλές χώρες της Ευρώπης πριν τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο.

Τα πρώτα στρατόπεδα συγκέντρωσης στην Γερμανία  δημιουργήθηκαν ήδη από τις αρχές της Ναζιστικής διακυβέρνησης στη Γερμανία το 1933.  Οι Ναζιστές δημιούργησαν στρατόπεδα συγκέντρωσης μέσα στην Γερμανία, πολλά από τα οποία κατασκευάστηκαν από τις τοπικές αρχές, με σκοπό τον εγκλεισμό σε αυτά των πολιτικών κρατουμένων.

Ένα από τα πρώτα στρατόπεδα συγκέντρωσης για πολιτικούς κρατούμενους, κυρίως σοσιαλιστές και κομμουνιστές,   ήταν το  Börgermoor (Emslandlager I) στην Κάτω Σαξονία  και όταν άνοιξε τον Ιούνιο 1933 ήταν  δυναμικότητας  1000 κρατούμενων   οι  δε φύλακες του ανήκαν στους  SS.

Στους κρατούμενους ήταν απαγορευμένο να τραγουδούν πολιτικά τραγούδια και αυτό είχε σαν αποτέλεσμα ένας ανθρακωρύχος  ο  Johann Esserand και ένας ηθοποιός  και σκηνοθέτης ο  Wolfgang Langhoff να γράψουν τους στίχους και ο εμποροϋπάλληλος   Rudi Goguel  την μουσική σε ένα εμβατήριο, που αυτό τους επιτρεπόταν  να το τραγουδούν.

 Το τραγούδι  αυτό είναι το  Die Moorsoldaten που σημαίνει Οι στρατιώτες του βάλτου από τύρφη ή του τυρφορυχείου.

Στις 28 Αυγούστου 1933 έγινε η πρώτη παρουσίαση του  στην αίθουσα συγκεντρώσεων του στρατοπέδου από  μια χορωδία 16 ανδρών οι περισσότεροι από τους οποίους ήσαν μέλη της χορωδίας των εργαζομένων στην Solingen και οι οποίοι άρχισαν να το τραγουδούν βαδίζοντας,  φορώντας  τις πράσινες στολές των κρατουμένων του στρατοπέδου και έχοντας ένα φτυάρι στον ώμο.

Όπως αφηγείται ο  Rudi Goguel, o ίδιος διεύθυνε την χορωδία με μια σπασμένη λαβή από φτυάρι. Με την δεύτερη στροφή σχεδόν όλοι οι 1000 κρατούμενοι άρχισαν να το τραγουδούν και προς το τέλος άρχισαν να το τραγουδούν και τα SS μαζί με τους διοικητές τους και όλους  με τους κρατούμενους, γιατί  και εκείνοι θεωρούσαν τους εαυτούς τους στρατιώτες του βάλτου της τύρφης! 

Όταν έφτασαν στο τελευταίο ρεφραίν που λέει: Τότε οι στρατιώτες του Βάλτου δεν θα πηγαίνουν πια με τα φτυάρια στο Βάλτο της τύρφης ,η χορωδία άφησε τα φτυάρια και κατέβηκαν ένας-ένας  από την σκηνή .

Το τραγούδι σύντομα έγινε γνωστό και έξω από το στρατόπεδο και το 1935 ο  Hanns Eisler εξόριστος στο Λονδίνο ξανάγραψε την μελωδία για τον επίσης εξόριστο τραγουδιστή, ηθοποιό και σκηνοθέτη  Ernst Busch.

                                         Ο Bertold Brecht και ο Hanns Eisler το 1950

                                                         Ernst Busch (1900-1980)

Ο  Hanns Eisler ήταν στενός φίλος του  Bertolt Brecht και έχει γράψει την μουσική για πολλά έργα του.

Το τραγούδι ήταν δημοφιλές στους εξόριστους γερμανούς ιδίως σε όσους συμμετείχαν στις διεθνείς ταξιαρχίες στον Ισπανικό Εμφύλιο πόλεμο στις οποίες συμμετείχε και ο Ernst Busch.

Η γαλλική Λεγεώνα των Ξένων χρησιμοποιούσε την γαλλική εκδοχή ως  "Le Chant Des Marais". Το τραγούδι υπάρχει σε πάνω από 30 διάφορες εκτελέσεις και γλώσσες  μεταξύ των οποίων οι γνωστότερες  από τους  Paul Robeson,  Pete Seeger και  Joan Baez 

Το στρατόπεδο Börgermoor δεν υφίσταται πλέον και μόνο μια αναμνηστική πέτρα και πληροφοριακές πινακίδες υπενθυμίζουν την τοποθεσία του αν και μέχρι τα μέσα της 10ετιας του 60 χρησιμοποιούταν σαν φυλακή.

                                    

                                       Die Moorsoldaten

Wohin auch das Auge blicket,          Όπου μπορεί να δει το μάτι
Moor und Heide nur ringsum.          Βάλτος τύρφης και ρείκια τριγύρω
Vogelsang uns nicht erquicket,         το κελάιδισμα των πουλιών δεν μας ζωντανεύει
Eichen stehen kahl und krumm.        οι βελανιδιές στέκονται γυμνές και γερμένες

Ρεφραίν (δις)

Wir sind die Moorsoldaten               Είμαστε οι στρατιώτες του βάλτου της τύρφης

und ziehen mit dem Spaten               και πηγαίνουμε με τα φτυάρια μας

ins Moor.                                          στο Βάλτο.

Hier in dieser öden Heide                  Εδώ σε αυτό το έρημο  μέρος
ist das Lager aufgebaut,                    χτίστηκε το στρατόπεδο
wo wir fern von jeder Freude             και είμαστε μακριά από κάθε χαρά
hinter Stacheldraht verstaut.              κλεισμένοι πίσω από τα συρματοπλέγματα

Ρεφραίν(δις)

Morgens ziehen die Kolonnen            Το πρωί φεύγουν οι φάλαγγες
in das Moor zur Arbeit hin.                μέσα στον Βάλτο για δουλειά
Graben bei dem Brand der Sonne,     Σκάβουμε κάτω από τον καυτό ήλιο
doch zur Heimat steht ihr Sinn.         Αλλά η σκέψη μας μένει στην πατρίδα μας 

Ρεφραίν

Heimwärts, heimwärts jeder sehnet,     Την πατρίδα, την πατρίδα νοσταλγούμε
nach den Eltern, Weib und Kind.         τους γονείς την γυναίκα το παιδί
Manche Brust ein Seufzer dehnet,         τα στήθια φουσκώνουν από τους  αναστεναγμούς                                                                                                          

weil wir hier gefangen sind.                 επειδή είμαστε φυλακισμένοι εδώ ,

Ρεφραίν

Auf und nieder gehn die Posten              Πάνω-κάτω πηγαίνουν οι φύλακες
keiner, keiner kann hindurch.                  κανένας μα κανένας δεν μπορεί να περάσει  ανάμεσά τους                                                                                                            

Flucht wird nur das Leben kosten,           η φυγή απλά θα μας στοιχίσει  την ζωή
vierfach ist umzäunt die Burg.                 τετραπλοί  είναι οι φράκτες του κάστρου.

Ρεφραίν(δις)

Doch für uns gibt es kein Klagen,           Όμως για μας δεν υπάρχει κανένα παράπονο
ewig kann's nicht Winter sein.                 ο χειμώνας δεν μπορεί να είναι αιώνιος
Einmal werde kann  froh wir sagen:        κάποτε θα φωνάξουμε με χαρά
Heimat, du bist wieder mein.                   πατρίδα είσαι ξανά δικιά μου 

Ρεφραίν (διαφορετικό)

Dann ziehn die Moorsoldaten                  Τότε οι στρατιώτες του Βάλτου 
nicht mehr mit dem Sparten                     δεν θα πηγαίνουν πια με τα φτυάρια                                                                                  
ins Moor!                                                 στο Βάλτο της τύρφης.

Η πρώτη εκτέλεση  του τραγουδιού Die Moorsoldaten  από τον Ernst Busch, (1936) στην διασκευή του Hanns Eisler. Στην εκτέλεση αυτή έχει παραλείψει την 3η και 4η στροφή.

Σε αυτή την εκτέλεση ο Pete Seeger τραγουδάει το  Moorsoldaten   στο  Oktoberfest στα Γερμανικά και Αγγλικά (The Peat Bog Soldiers).

Τον 92χρονο σήμερα  Pete Seeger ,τον θρύλο αυτόν της folk music, σας τον έχω ξαναπαρουσιάσει να τραγουδά με τον  Bruce Springsteen το πασίγνωστο τραγούδι του Woody Guthrie ,This Land Is Your Land στην συναυλία που έγινε για τον Μπάρακ Ομπάμα μπροστά στο μνημείο του Λίνκολν στην Ουάσιγκτον τον Ιανουάριο 2009.

Η καταπληκτική εκτέλεση από τον μεγάλο μαύρο αριστερό τραγουδιστή Paul Robeson στα αγγλικά του Moorsoldaten ως   The Peatbog Soldiers και με τις δύο τελευταίες στροφές στα γερμανικά

Εδώ η γαλλική εκδοχή  ως Le Chant des marais - σε μια πολύ καλή εκτέλεση από την  Isabelle Longnus

ΠΡΟΣΘΗΚΗ 9-8-2014

Δύο ακόμα αναρτήσεις μου σχετικές με τα στρατόπεδα συγκέντρωσης των Ναζί είναι :

ΣΤ΄ ΑΟΥΣΒΙΤΣ-ΜΠΙΡΚΕΝΑΟΥ- Η ΑΠΟΚΟΡΎΦΩΣΗ ΤΗΣ ΦΡΙΚΗΣ

ΤΟ ΑΓΝΩΣΤΟ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΤΟΥ ΧΙΤΣΚΟΚ ΓΙΑ ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ 

ΚΑΘΕ ΠΟΥΤΣΟΣ ΚΑΙ ΤΥΡΟΠΙΤΤΑ!

Σήμερα θα ασχοληθούμε με ένα σαφώς ιατρικό θέμα που σχετίζεται με τον τίτλο του ποστ!

Θα συνιστούσα πάντως σε όσους συνηθίζουν να  τρώνε μπροστά στον υπολογιστή και ιδίως αν αυτή την στιγμή τρώνε τυρόπιτα, να μην συνεχίσουν την ανάγνωση του σημερινού  ποστ πριν να την φάνε πρώτα όλη!

Κατ΄ αρχάς για όσους σεμνότυφους αισθάνθηκαν ενοχλημένοι από τον πούτσο του τίτλου προφανώς δεν έχουν ασχοληθεί με την σύγχρονη νεοελληνική ιστορία .

Την λέξη την είχε ψωμοτύρι στο στόμα του ένας από τους μεγαλύτερους ήρωες της ελληνικής επανάστασης, ο Καραϊσκάκης!

Είναι γνωστό τι είπε πριν την μάχη της Αράχωβας όταν  είχε να αντιμετωπίσει την ὑπεράριθμη στρατιὰ τῶν Μπέηδων Κεχαγιὰ καὶ Μουσταφά,

" Άμα ζήσω, θα τους γαμήσω. Άμα πεθάνω, θα μου κλάσουν τον πούτσο! "

Η φράση δε αυτή του ήταν ιδιαίτερα αγαπητή γιατί  και λίγο πριν να πεθάνει κτυπημένος, ίσως και από ελληνικό χέρι, είπε:

"αν γίνω καλά θα τον χαλάσω εγώ αυτόν που με βάρεσε εάν ψοφήσω κλάστε μου το μπούτσον "

Ο Καραϊσκάκης έπασχε από φυματίωση  και μια φορά για να δει αν αξίζει ένας Ευρωπαίος γιατρός, πονηρός όπως ήταν, όταν πήγε αυτός να του πάρει τον σφυγμό ο Καραϊσκάκης  του έδωσε κάτω από τα σκεπάσματα αντί το δικό του,  το χέρι ενός από τους άνδρες του!

Όταν ο γιατρός του είπε πως :Στρατηγέ μου  οι δυνάμεις σου πέσαν πολύ, αυτός ξεσκεπάστηκε και του απάντησε: Ο πούτσος μου έπεσε ορέ και όχι οι δυνάμεις μου!

Τέλος είναι  γνωστή η αλληλογραφία που είχε με τον οπλαρχηγό της Ρούμελης Ν. Στορνάρη που το 1824 του ζητούσε να συμφιλιωθούν :

 «Γενναιότατε αδελφέ καπ. Νικόλα, ...είδα όσα με γράφεις. Έχει και τουμπλέκια [τουρκικά όργανα του ιππικού] ο πούτζος μου, έχει και τρουμπέτες [ελληνικά όργανα]. Όποια θέλω από τα δυο θα μεταχειρισθώ...».

 Η απάντηση βέβαια του Στορνάρη ήταν αντίστοιχη :

«Επειδή έχεις και τουμπλέκια και τρουμπέτες βάστα, λοιπόν, διότι ο πούτζος μας και με τουμπλέκια και με τρουμπέτες θέλει σε κυνηγήσει...».

Αρκετά όμως ασχοληθήκαμε με τον πούτζον ας ασχοληθούμε τώρα με την τυρόπιττα!

Σε μία συζήτηση που είχαμε σχετικά με τις διαφορετικές γνώμες για το ίδιο θέμα που έχει ο καθένας μας ένας φίλος μου θέλοντας να τονίσει συμπερασματικά αυτή την διαπίστωση είπε στην ομήγυρη την παραπάνω  παροιμία που κανένας μας μέχρι τότε δεν είχε ξανακούσει .  (ΠΡΟΣΘΗΚΗ 28-4-2018  Ήδη η φράση έχει περάσει στο slang.gr )

Κάτι αντίστοιχο βέβαια έχει πει και ο Κλιντ Ηστγουντ: Οι γνώμες είναι σαν τις κωλοτρυπίδες. Όλοι έχουν από μία.!

Αλλά ας ασχοληθούμε τώρα και με την σχέση του πούτσου με την τυρόπιττα!

Δεν ξέρω πάντως  αν η παραπάνω παροιμία είναι παλιά ή νέα, αλλά με την αθυροστομία της περιγράφει μια πραγματικότητα που έχει την ιατρική της εξήγηση.

Αμέσως θυμήθηκα μια ιστορία που έγινε, όταν πηγαίνοντας από το δημοτικό  στο γυμνάσιο, ήρθε για πρώτη φορά στο σπίτι μας ένας νέος φίλος μου, συμμαθητής μου από το καινούργιο σχολείο.

Ένα πολύ καλό παιδί, από λαϊκή οικογένεια ,σήμερα επιτυχημένος επιχειρηματίας στο εξωτερικό. Το πρόβλημα όμως που είχε ήταν ότι από κοντά μύριζε σαν να είχε στις τσέπες του μια χαλασμένη τυρόπιτα!

Ο πατέρας μου σαν έμπειρος γιατρός αμέσως κατάλαβε την προέλευση της οσμής.

Ήταν από το σμήγμα που είχε παραμείνει χωρίς να καθαριστεί στο πέος του.

Όταν δεν γίνεται συχνός καθαρισμός του πέους το σμήγμα συσσωρεύεται κάτω από την πόσθη και έχει μια κρεμώδη υποκίτρινη υφή και έντονη οσμή για αυτό και πολλοί το περιγράφουν σαν τυρί του πέους  οπότε δεν νομίζω ότι χρειάζεται εκτενέστερη επεξήγηση της παροιμίας που ανέφερα.

Με ήπιο τρόπο του εξήγησε πως να το καθαρίζει  έτσι ώστε να μην ξαναέχει αυτή την δυσάρεστη οσμή και  μετά  την επίλυση αυτού του προβλήματος  ξαναφάγαμε και οι δυό μας τυρόπιτα!

Η παροιμία λοιπόν αυτή επιτυχώς έχει συνδυάσει την οσμή και την διαφορά της ποσότητας του σμήγματος κάθε ατόμου με την  διαφορετική  γνώμη που έχει ο καθένας μας.

ΠΡΟΣΘΗΚΗ 27-11-2014

Ψάχνοντας για κάτι άσχετο στο βιβλίο ΚΑΛΙΑΡΝΤΑ του Ηλία Πετρόπουλου (1971), βρήκα μια σχετική έκφραση  με τον τίτλο του ποστ.

αβέλω φρομάζ Υμηττού= έχω βρώμικο πέος. το γαλλικό fromage σημαίνει τυρί, και, ως γνωστόν, ο λαός αποκαλεί τυρί το σμήγμα του πέους ( ο πούτσος μου έπιασε τυρί, είναι μια συνήθης έκφραση) .

Ταυτόσημο το βουέλω γοργότζες.

βουέλω= εδώ με την έννοια του έχω

γοργότζα και γοργοτζόλα= βρώμα , λίγδα, δυσωδία. Από το τυρί gorgonzola  που έχει χαρακτηριστική μυρουδιά.

Επειδή το θέμα του τι να κάνουν με το "πουλάκι" του γιού τους απασχολεί αρκετούς γονείς μικρών παιδιών σας μεταφέρω μερικές παραγράφους από ένα σχετικό άρθρο ιατρών ,από ιατρικό περιοδικό, που ασχολούνται με το θέμα.

Η ακροποσθία αποτελεί έναν εξειδικευμένο, συνδετικό βλεννογονοδερματικό ιστό που μοιάζει με εκείνο των βλεφάρων, των μικρών χειλέων του αιδοίου και του πρωκτού. Αποτελείται από το εξω­τερικό επιθήλιο, που καλύπτει τη βάλανο και το στόμιο της ουρήθρας, και το εσωτερικό επιθήλιο και εξασφαλίζει λιγότερους εξωτερικούς ερεθισμούς ή μολύνσεις .

Επίσης, η ακροποσθία συμβάλλει στη λίπανση της βαλάνου και τη διευκόλυνση της ολί­σθησης της κατά τη σεξουαλική επαφή. Η μοναδική της νεύρωση συμβάλλει στη λειτουργία της ως ερωτογενούς ζώνης.

Η ανάπτυξη της ακροποσθίας είναι ατελής στα νεογέννητα αγόρια.

 Τις πρώτες ημέρες της ζωής συμφύεται σε ήπιο βαθμό με τη βάλανο, ωστόσο η σύμφυση αυτή γίνεται ισχυρότερη κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους. 

Ο διαχωρισμός από τη βάλανο και η ανάσπαση της ακροποσθίας συμβαίνει σε διάφορες ηλικίες. Οι συμφύσεις δια­χωρίζονται αυτόματα, συνήθως κατά τη βρεφική ηλικία, και δεν χρειάζονται ειδικούς χειρισμούς.

Η έλξη της ακροποσθίας προς τα πίσω επιτυγχάνεται μέχρι το 1ο έτος στο 50% των αγοριών, έως το 2ο έτος στο 75% και έως την ηλικία των 3 ετών στο 90% των αγοριών

Μια μη κατασπώμενη ακροποσθία(αυτή δηλαδή που δεν τραβιέται πίσω) , σε παιδί πριν από την εφηβεία δεν θεωρείται νόσος και δεν χρειάζεται θεραπεία.

Η φυσιολογική ακροποσθία δεν χρειάζεται ιδιαί­τερη φροντίδα, ούτε περαιτέρω καθαριότητα από άλλα σημεία του σώματος σε παιδιά μικρής ηλικίας, ούτε και είναι απαραίτητη η έλξη της. Η έλξη προς τα πίσω της ανώριμης ακροποσθίας θα πρέπει να αποφεύγεται για την αποφυγή ουλής, αιμορραγίας, φίμωσης ή ψυχολογικού τραύματος 

Η παραγωγή σμήγματος από την εσωτερική επιφά­νεια της ακροποσθίας, που συμβάλλει στον διαχω­ρισμό της ακροποσθίας από τη βάλανο, και η απο­βολή αυτού του σμήγματος συχνά εκλαμβάνονται εσφαλμένα ως λοίμωξη. Η άθροιση του σμήγματος είναι δυνατό να οδηγήσει στην ανάπτυξη μιας κιτρινωπής διόγκωσης στο δέρμα της ακροποσθίας, που εσφαλμένα μπορεί να εκληφθεί ως σμηγματογόνος κύστη ή ακόμη και ως όγκος. Μετά την εφηβεία, η ακροποσθία πρέπει να έλκεται και να καθαρίζεται, λόγω της ορμονικής δραστηριότητας στην περιοχή.

 Γενικά, τα παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών με ακροποσθία που δεν τραβιέται προς τα πίσω και χωρίς κλινικά συμπτώματα δεν χρειάζονται καμία θεραπεία και θα πρέπει μόνο να παρακολουθούνται κάθε έτος. Η σπανιότητα της φίμωσης πριν από αυτή την ηλικία πρέπει να επισημανθεί, αφού οι περισσότερες άσκοπες περιτομές εκτελούνται σε αυτή την ηλικιακή ομάδα. Οι γονείς πρέπει να καθησυχαστούν ότι η κατάσταση αυτή σχεδόν πάντοτε περνά με το χρόνο. Επίσης, δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να προσπαθήσουν να έλξουν βίαια προς τα πίσω την ακροποσθία του παιδιού τους.

Αυτά σχετικά με το τί πρέπει να κάνουν οι γονείς όταν τα παιδιά τους είναι μικρά, γιατί όταν αυτά μεγαλώσουν τότε τα ίδια πρέπει να φροντίζουν το "πουλάκι" τους να παραμένει καθαρό για να μπορεί να κελαηδά χωρίς πρόβλημα σε πρώτη ζήτηση .

Στολισμένο όμως όπως εδώ δεν το βλέπω να είναι και πολύ αναγκαίο!

Σχετικά στο ποστ PIERCING-Η τρέλα δεν πάει στα βουνά πάει χαμηλά, που  είχα γράψει πριν από 5 χρόνια, μπορείτε να απολαύσετε περισσότερες  εικόνες από το piercing των ανδρικών και γυναικείων γεννητικών οργάνων .

 Μετά λοιπόν την παραπάνω ενημέρωση νομίζω πως μια σκοπελίτικη τυρόπιτα είναι ότι χρειάζεται!

ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΑΝΔΑΙΣΙΑ

Από καιρό είχα σκοπό να γράψω για ένα ευχάριστο θέμα, όπως η μουσική ,αλλά η πολιτική επικαιρότητα του τελευταίου μήνα είχε τις δικές της προτεραιότητες.

Πριν από μήνα περίπου βρισκόμενα στην Κρήτη και με την σύζυγο ένα απόγευμα  "μπήκαμε" στα Χανιά, όπως συνηθίζουν να το λένε εδώ.

Ουσιαστικά η κ. Αθεόφοβου είχε να κάνει μερικές δουλειές σε αυτά, μεταξύ των οποίων, όπως μου δήλωσε  "ψώνια". Βέβαια μου ήρθε στο σκέψη αμέσως μόλις άκουσα για "ψώνια" το Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί του Μαρκόπουλου με την ανεπανάληπτη φωνή του Νίκου Ξυλούρη, σκεπτόμενος την επίθεση που είχε να κάνει στα μαγαζιά, οπότε σε τέτοιες καταστάσεις μόνο μια λύση υπάρχει για να διατηρήσεις την ψυχική σου ηρεμία.

 Να ΜΗΝ πας μαζί της και να της δώσεις ένα ραντεβού μετά από μερικές ώρες στο οποίο συνήθως έρχεται καθυστερημένη με ίσο αριθμό πακέτων και δικαιολογιών.

Έτσι λοιπόν άρχισα να περιπλανιέμαι μόνος μου στην περιοχή της αγοράς οπότε φτάνοντας στην γωνία που αρχίζουν τα λεγόμενα "στιβανάδικα" από ένα μεγάφωνο άκουσα ένα καταπληκτικό τραγούδι από το μεγάφωνο ενός δισκάδικου που ήταν εκεί.

Έκατσα σε ένα παγκάκι εκεί απ΄ έξω  και το άκουγα και  αφού τελείωσε συνέχισε με άλλο ένα εξ ίσου καλό οπότε όπως καταλαβαίνετε μπήκα μέσα ρώτησα τι είναι αυτό που παίζει και βέβαια έφυγα περιχαρής με το 2πλό CD του Βασίλη Σκουλά -Στο ξέσπασμα του Φεγγαριού.

Τα τραγούδια του Σκουλά σε αυτό το CD είναι βασισμένα στην γνήσια κρητική μουσική παράδοση στην οποία και ανήκει, αλλά έχουν σαφή επίδραση από την έντεχνο και η συνεργασία του με τους  Γεράσιμο Ανδρεάτο, Παντελή Θαλασσινό, Γιώτα Νέγκα και  Μιλτιάδη Πασχαλίδη έχει αποδώσει ένα νέο και φρέσκο μουσικό άκουσμα.

Στο παρακάτω,  ομότιτλο τραγούδι, από  μια ταινία που πήγε άπατη πέρυσι, τραγουδάει με την Γιώτα Νέγκα. 

Τις μέρες που ήμουνα στην Κρήτη είχα την τύχη να γνωρίσω και έναν άλλο μεγάλο κρητικό τραγουδιστή, ένα γνήσιο λεβεντάνθρωπο, που πολλές φορές είχα κάνει μπάνιο έξω από το μεγάλο κέντρο που έχει στην παραλία της Επισκοπής Ρεθύμνου, χωρίς να ξέρω ότι ανήκει σε ένα τόσο σημαντικό τραγουδιστή.

Ο Μανώλης Κακλής μου έκανε την τιμή να μου χαρίσει το τελευταίο του CD - Όλα για την Αγάπη σου ,που έχει γράψει τους στίχους των τραγουδιών  και τραγουδάει, σε συνθέσεις του  Νίκου Αλεφαντινού.  

Ακούγοντας το CD  χαίρεσαι που νέα παιδιά σαν τον συνθέτη, σε συνεργασία με καταξιωμένους τραγουδιστές, πετυχαίνουν να διατηρούν την τοπική μουσική παράδοση και να της δίνουν νέα ζωή

Ακούγοντας  δε το παρακάτω παραδοσιακό ριζίτικο από το CD, Αχ Χελιδονάκι μου  ανατρίχιασα γιατί ήταν σαν ο χρόνος να είχε γυρίσει αρκετά χρόνια πίσω.

 Μου θύμισε την αίσθηση που είχα το 1971 όταν στην ΛΗΔΡΑ  πρωτάκουσα τον Νίκο Ξυλούρη να τραγουδάει  μέσα στην χούντα το  "Πότε θα κάνει ξαστεριά" από τα Ριζίτικα του Γιάννη Μαρκόπουλου.

Επιστρέφοντας στην Αθήνα το κλίμα άλλαξε.

Ακριβώς την μέρα που γύρισα, λες και είχαμε ραντεβού, δόθηκε στο Μέγαρο η συναυλία της  Jazz Οrchestra of the Concertgebouw με το κλασσικό της πλέον πρόγραμμα που έχει γυρίσει σε όλο τον κόσμο με  με μουσική του  Ray Charles.

Η ορχήστρα αποτελείται από 16 από τους καλύτερους  Jazz μουσικούς της Ολλανδίας.  

Μαζί τους εμφανίζεται η τραγουδίστρια Madeline Bell.

Ως γνήσιος θαυμαστής του Genius  δεν ήταν δυνατόν να λείψω.

Η ορχήστρα ήταν άψογη, και η τραγουδίστρια πολύ καλή αλλά έχοντας δει τον ίδιο τον  Ray Charles όταν είχε έρθει εδώ, αυτό που διαπίστωσα με θλίψη είναι πως ο μακαρίτης  είναι  α ν α ν τ ι κ α τ ά σ τ α τ ο ς!

Πάντως η ορχήστρα μαζί με την Madeline Bell κατάφερε στο τέλος να ξεσηκώσει και το συνήθως δύσκολο κοινό του Μεγάρου παίζοντας και τραγουδώντας τον διονυσιακό ρυθμό του What I say.

Τέλος άλλη μια μεγάλη jazz συναυλία ήταν αυτή στο ΠΑΛΛΑΣ με τον Archie Shepp και τον  Chucho Valdés και το συγκρότημα του The Afro-Cuban Messengers.

Ο 70χρονος Κουβανός πιανίστας, συνθέτης και ενορχηστρωτής Chucho Valdés βραβευμένος ήδη με 7 Grammies, θεωρείται από τον  Dave Brubeck  ανάμεσα στους 5 κορυφαίους πιανίστες στον κόσμο μαζί με τον  Bill Evans, τον  H. Hancock,  τον C. Corea  και τον O. Peterson! 

Πράγματι είναι  καταπληκτικός πιανίστας και ήταν ένα μοναδικό θέαμα, εκτός από ακρόαμα να βλέπεις το πως κινούνταν τα χέρια του επάνω στο πιάνο πότε χαϊδεύοντας και πότε κτυπώντας με ταχύτητα τα πλήκτρα. Εξ ίσου όμως σημαντικοί ήσαν και οι σολίστες της μπάντας του.

Για τον 74χρονο Archie Shepp τι να πρωτοπεί κανείς!

 Σαξοφωνίστας, συνθέτης, πιανίστας, τραγουδιστής, ποιητής και συγγραφέας, έντονα πολιτικοποιημένος , το 1969 λαμβάνει την έδρα Εθνομουσικολογίας στο Πανεπιστήμιο του Amherst  της Μασσαχουσέτης . Έχει  συνολικά ηχογραφήσει πάνω από 75 εξαιρετικούς προσωπικούς δίσκους.

Μπορείτε να πάρετε μια ιδέα από την συνεργασία τους στο παρακάτω βίντεο.

ΤΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΖΕΙ;

Η πιο τραυματική εμπειρία της νιότης μου ήταν τα χρόνια που έζησα με την χούντα στον σβέρκο μας.

 Τα γεγονότα της Νομικής και μετά του  Πολυτεχνείου, απετέλεσαν μια ανάσα ελευθερίας στο αίσθημα της καταπίεσης που μας πλάκωνε για 6 χρόνια, αλλά και αυτή η ανάσα κράτησε τελικά πολύ λίγο και δεν κατάφερε να κινητοποιήσει ευρύτερα στρώματα του λαού ώστε να δώσει ένα καθοριστικό χτύπημα για να πέσει η δικτατορία.

Σχετικά για εκείνη την μέρα έχω γράψει  στο 17 ΝΟΕΜΒΡΗ –ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ,

 Η δεύτερη χούντα του παράφρονα  Ιωαννίδη που ακολούθησε, πέτυχε την πλήρη καταστολή κάθε λαϊκής αντίδρασης και αν δεν έκανε τότε το παρανοϊκό πραξικόπημα στην Κύπρο, με την συνεπακόλουθη καταστροφή του νησιού, ίσως να είχε κάτσει και αυτή στον σβέρκο μας άλλα τόσα χρόνια σαν του  Παπαδόπουλου .

Βέβαια ένα μεγάλο μέρος του λαού έτρεφε αισθήματα μίσους και απέχθειας για την χούντα, αλλά παρά την μετέπειτα εμφάνιση πολλών ως αντιστασιακών, στην πραγματικότητα η αντίσταση σε αυτήν ποτέ δεν απέκτησε ουσιαστική  λαϊκή συμμετοχή και δυναμική, εκτός από  μεμονωμένες και  σποραδικές περιπτώσεις,  με ουσιαστικό όμως αποκορύφωμα την Νομική και το Πολυτεχνείο από συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα  που αποτελούσαν οι φοιτητές .  

Έτσι ο γιορτασμός της 17 Νοέμβρη  στην μεταπολίτευση, συμβόλιζε στο καθολικό υποσυνείδητο του λαού την γενικότερη μεν διάθεση για απαλλαγή από την χούντα που υπήρχε τα προηγούμενα  χρόνια,  αφ΄ετέρου δε  με την  συμμετοχή στις πορείες απενοχοποιούσε τους περισσότερους από μας για την αδράνεια μας  τον καιρό  της χούντας.

Δυστυχώς  όμως με τα χρόνια η πορεία αυτή έχει μετατραπεί  σε πορεία επίδειξης κομματικών δυνάμεων ενώ ταυτόχρονα  αντιπαραθέσεις  με συγκρούσεις και τραυματισμούς  άρχισαν ήδη από προχθές έξω από το Πολυτεχνείο   με την ταυτόχρονη επίσης περιχαράκωση του χώρου από κομματικές νεολαίες.

Από την άλλη μεριά με την ευκαιρία του εορτασμού μερικοί πανεπιστημιακοί βρήκαν  την ευκαιρία να κάνουν μικροπολιτική και επίδειξη ανέξοδης αγωνιστικότητας, όπως ο πρύτανης του ΑΠΘ που δήλωσε, κακοποιώντας και την γλώσσα,  στο πρότυπο του - νόμος είναι το δίκιο του εργάτη, πως το άσυλο είναι πάνω από τον νόμο (!!):

«Κανείς δεν είναι παραπάνω (sic) από το νόμο, παρά μόνο οι παραδόσεις μας. ... «Για μας, ανεξάρτητα από τη νομοθεσία, το πανεπιστημιακό άσυλο υπάρχει»
(Σχετικό  καυστικό άρθρο του Γιώργη Γιατρομανωλάκη, υπάρχει στην εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ – Παραδόσεις του ελληνικού λαού – γνώμες )

Όλη αυτή η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια με οδήγησε πέρσι να γράψω το ποστ  ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΘΑ ΠΑΩ ΣΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ από το οποίο και μεταφέρω εδώ την τελευταία παράγραφο:

Προσωπικά πιστεύω πως σήμερα μια σεμνή τελετή στο Πολυτεχνείο χωρίς πανό και κομματικούς διαχωρισμούς, όπως ήτανε και τότε, με όλο τον κόσμο ενωμένο θα ξαναέφερνε πίσω όσους σαν και μένα απέχουμε από την πορεία αλλά στην μνήμη μας το Πολυτεχνείο εξακολουθεί να ζει.
Μέχρι τότε απλά θα τιμώ από το σπίτι μου όλο αυτό τον κόσμο που αγωνίστηκε τότε, και θα υπενθυμίζω σε όσους δεν ξέρουν τους νεκρούς εκείνης της εποχής που μπορεί να τους διαβάσει κανείς σε ένα παλιότερο ποστ που έχω γράψει.
ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ ΚΑΙ ΜΕΡΙΚΟΙ ΑΦΑΝΕΙΣ ΗΡΩΕΣ

ΥΓ. Νομίζω ότι ένα από τα συγκλονιστικότερα βιωματικά κείμενα που έχουν ποτέ γραφτεί για εκείνες τις μέρες είναι  της Δήμητρας που κάθε χρόνο αυτή την μέρα το διαβάζω, και καταφέρνει κάθε φορά να μου φέρνει τα ίδια δάκρυα στα μάτια σαν την πρώτη φορά. 

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

Αγνοούν οι άμοιροι, την ιστορία που διδάσκει ότι όσοι ζήλεψαν την πρακτική του Θεόκλητου Μηνόπουλου δεν έχουν καμία τύχη. Θα είναι απλές καρικατούρες του φαιδρού προκαθήμενου που ηγείτο του λιθοβολισμού του ομοιώματος του Ελευθερίου Βενιζέλου στα χρόνια του διχασμού.

Το παραπάνω απόσπασμα είναι  από την ανακοίνωση   που έβγαλε προ μηνός ο Σηφουνάκης, για τον παπά της Λήμνου που εκφώνησε ένα πύρινο, σαφώς πολιτικό λόγο, κατά της εξουσίας στην 99η επέτειο της απελευθέρωσης της νήσου, ενώ ταυτόχρονα είναι διπλοθεσίτης λαμβάνοντας από το κράτος τον μισθό του ιερέα χωρίς να έχει ενορία και μισθό ως καθηγητής σε Γυμνάσιο! 

Ας θυμηθούμε λοιπόν με συντομία την εποχή εκείνη που η μισή Ελλάδα θεωρούσε την άλλη μισή προδότες και η εκκλησία με προκαθήμενο τον Θεόκλητο Μινόπουλο λάμβανε ενεργό  μέρος  σε αυτό τον διχασμό.

Το Σεπτέμβριο του 1916 ο Βενιζέλος μεταβαίνει στα Χανιά,  και σχηματίζει προσωρινή κυβέρνηση με βασικά μέλη το ναύαρχο Κουντουριώτη και τον στρατηγό Δαγκλή. Η  κυβέρνηση αυτή μεταβαίνει από εκεί  στη Θεσσαλονίκη και κηρύττει τον πόλεμο στην «κυβέρνηση των Αθηνών» διακηρύσσοντας όμως πως   "δεν στρεφόμαστε εναντίον του Βασιλιά, αλλά εναντίον των Βουλγάρων".

Όταν η Βουλγαρία τον Σεπτέμβριο 1915 κήρυξε επιστράτευση και προσχώρησε στις Κεντρικές Δυνάμεις επιστράτευση έκανε και Ελλάδα.

Όμως προέκυψε διχογνωμία μεταξύ Κωνσταντίνου - Βενιζέλου όσον αφορούσε στις υποχρεώσεις της χώρας μας απέναντι στη Σερβία εκ της συνθήκης που είχαν υπογράψει οι δύο χώρες το 1913, με την οποία η Ελλάδα είχε υποσχεθεί να προστρέξει σε βοήθεια της Σερβίας σε περίπτωση που δεχόταν επίθεση, με τελικό αποτέλεσμα την παραίτηση του Βενιζέλου.

Οι Σύμμαχοι με τον στρατηγό Σαράιγ είχαν αποβιβάσει στρατό και είχαν ανοίξει το Βαλκανικό μέτωπο. Εκεί επίσης μεταφέρθηκαν και 130.000 Σέρβοι στρατιώτες που μεταφέρθηκαν με πλοία από την Κέρκυρα, όπου είχαν καταφύγει μαζί με τη σερβική βουλή και κυβέρνηση μετά τη συντριβή του σερβικού στρατού. Η Κέρκυρα είχε ήδη καταληφθεί από την Αντάντ χωρίς να μπορεί να αντιδράσει η Αθήνα.

 Η Ελλάδα είναι πλέον δύο κράτη.

 Από τη μία το κράτος της Θεσσαλονίκης στο πλευρό των συμμάχων με τη Μακεδονία, την Κρήτη και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, από την άλλη η κυβέρνηση των Αθηνών, ουδέτερη, με τον γερμανόφιλο  βασιλιά και με τους απολυθέντες από την επιστράτευση στρατεύσιμους, τους επίστρατους, οργανωμένους από τον  Ιωάννη Μεταξά.

Οι Σύμμαχοι, μετά την αθέτηση από τον Κωνσταντίνο της υπόσχεσης για  παράδοση πολεμικού υλικού , με γαλλικά θωρηκτά  μπήκαν στον Πειραιά, αποβιβάζουν στις 18 Νοεμβρίου 3.000 άνδρες που συγκρούονται με τους επίστρατους, με δεκάδες τραυματίες και νεκρούς και από τις δύο πλευρές, με αποτέλεσμα  βομβαρδισμό  περιοχών γύρω από το Στάδιο και τα Ανάκτορα.

Ο Κωνσταντίνος αυθημερόν έρχεται σε συμφωνία με τους πρεσβευτές της Αντάντ ,σταματά ο βομβαρδισμός και αποσύρονται και τα συμμαχικά στρατεύματα.

Ακολουθεί πογκρόμ των βενιζελικών με λεηλασίες σε καταστήματα, σπίτια και καταστροφές σε εγκαταστάσεις εφημερίδων ενώ ο πρωθυπουργός  Σπυρίδων Λάμπρου δηλώνει χαρακτηριστικά  «τακτοποιούμε τα του οίκου μας»

  

Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Συντεχνιών και Σωματίων και οι Πρόεδροι των Επιστράτων Αθηνών καλούν στις 12-12-1916 στο Πεδίο του Άρεως τον Λαό να ρίξει ένα λίθο αναθέματος κατά του Βενιζέλου : του μυσαρού προδότου και δολοφόνου της πατρίδος και του Βασιλέως μας.

Σε έκτακτο Ιερά Σύνοδο στις 11-12-1916 αποφασίζεται η συμμετοχή της εκκλησίας στο ανάθεμα κατά των στασιαστών και προδοτών της πατρίδος.

Η κυβέρνηση του Σπυρίδωνα Λάμπρου  έκανε προσπάθεια να το αναβάλλει ή να το ακυρώσει, φοβούμενη τις αντιδράσεις των συμμάχων, αλλά το μένος των αντιβενιζελικών  και του φιλοβασιλικού τύπου την οδήγησε στο να μην το αποτρέψει.

Ο Μητροπολίτης Θεόκλητος υποσχέθηκε αρχικά στην Κυβέρνηση ότι δεν θα επιτελέσει το Ανάθεμα, αλλά το ίδιο βράδυ άλλαξε γνώμη γιατί φοβήθηκε τον μικρόν το δέμας και τον νουν μητροπολίτη Λάρισας Αρσένιο Αφεντούλη, που είχε την υποστήριξη  πολλών υψηλών  προσώπων που ήθελαν το ανάθεμα. (Εκκλησιαστικά Απομνημονεύματα, Αθήναι 1960, σ. 89).

Το τι επακολούθησε στις 12-12-1916 στο πεδίο του Άρεως εκεί που σήμερα είναι το άγαλμα της Αθηνάς μπορεί κανείς να το διαβάσει στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων της επομένης.

Σε πομπή ο αρχιεπίσκοπος έφτασε στον χώρο του αναθέματος με τους λοιπούς συνοδικούς και ιερείς και διακόνους, συνοδευόμενος δε ακόμα και από τον μητροπολίτη Αργυροκάστρου και τον αρχιμανδρίτη του Στόλου και αναφώνησε την εξής εκκλησιαστική κατάρα:

ΚΑΤΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ, ΦΥΛΑΚΙΣΑΝΤΟΣ ΑΡΧΙΕΡΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΙΒΟΥΛΕΥΘΕΝΤΟΣ ΤΗΝ ΒΑΣΙΛΕΙΑΝ  ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ, ΑΝΑΘΕΜΑ ΕΣΤΩ.

Ήταν συγκεντρωμένοι μπροστά σε έναν μεγάλο λάκκο, στο κέντρο του οποίου δέσποζε το ομοίωμα του Βενιζέλου όπου στην κορυφή του στεκόταν ένα κρανίο ταύρου. Μόλις ειπώθηκε το ανάθεμα οι «πιστοί» άρχισαν να πετούν στον λάκκο κομμάτια μαρμάρων και πέτρες, επαναλαμβάνοντας τα λόγια όσο διαρκούσε ο λιθοβολισμός, ώσπου ένας τεράστιος σωρός από πέτρες σχηματίστηκε.

 Το φαινόμενο έκανε πολύ μεγάλη εντύπωση και έξω από τα ελληνικά σύνορα. Ο υπουργός Εξωτερικών Ευγένιος Ζαλοκώστας ανέλαβε να εξηγήσει τα ανεξήγητα στις ξένες κυβερνήσεις: «Παρά επιμόνους ενεργείας κυβερνήσεως, ο λαός της Αττικής προέβη προχθές εις έμπρακτον εκδήλωσιν εναντίον επαναστάσεως Θεσσαλονίκης. Πλήθη λαού, ανερχόμενα εις δεκάδες χιλιάδων, μετέβησαν εις το Πεδίον του Άρεως και έρριψαν λίθον αναθέματος κατά “προδότου”. Αιτήσει των συντεχνιών μετέσχεν ο Μητροπολίτης Αθηνών»... 

Ο ποιητής Γ. Σεφέρης έγραψε για “…το ελεεινό θέαμα του όχλου, με δεσποτάδες και παπάδες που κουβαλούσαν πέτρες για το ανάθεμα του Βενιζέλου, την αηδία που με έπνιγε στο Πολύγωνο, μπροστά στο φριχτό μνημείο“. 

Πάνω από 40 χρόνια μετά, ο Μαντινείας Γερμανός απολογείται γιατί πήρε μέρος ως ιερέας στο ανάθεμα, με επιχειρήματα δημοσιοϋπαλληλίσκου: «Ημείς δεν ήτο δυνατόν να πράξωμεν άλλως ως υπαγόμενοι εις την παλαιάν (νόμιμον) εξουσίαν» («Απολογία επί τώ αναθέματι του 1916». Αθ. 1958).

Στο ανάθεμα αναφέρεται ευρέως πως συμμετείχε και ο μετέπειτα άγιος Νεκτάριος αν και εκκλησιαστικοί κύκλοι δεν το θεωρούν αληθές.

Εκτός όμως από την Αθήνα αφορισμός του Βενιζέλου έγινε και σε άλλες επαρχιακές πόλεις της Ελλάδας. Ένα τραγικό στην ευτέλεια του κείμενο είναι και αυτό που υπάρχει στα Κρητικά Νέα εκείνης της εποχής ,  συντάκτες του οποίου είναι ο Μητροπολίτης Φωκίδος Αμβρόσιος και ο αρχιεπίσκοπος Νικηφόρος:

Ημείς, οι υπογεγραμμένοι Μητροπολίται εντολήν ελάβομεν παρά χιλιάδων εφέδρων και πολιτών να αναγνώσωμεν βαρύτατον αφορισμόν κατά του ενόχου ΕΣΧΑΤΗΣ ΠΡΟΔΟΣΙΑΣ Ελ. Βενιζέλου, του προδώσαντος το έθνος μας εις τους Αγγλογάλους του ατίμως συνεννοηθέντος μετ’ αυτών ίνα στείλωσι την προχθεσινήν νόταν είς την Ελλάδα, μόνον και μόνον δια να πικρανθεί ο λατρευτός μας Βασιλεύς και εκβιασθή όπως καλέση επί την αρχήν τον ΠΟΥΛΗΜΕΝΟΝ ΣΕΝΕΓΑΛΕΖΟΝ ΤΡΑΓΟΝ ΒΕΝΙΖΕΛΟΝ, τον ηθικόν αυτουργόν της πυρπολήσεως του Τατοΐου , τον ηθικόν αυτουργόν των βασάνων ας υπέστησαν οι ανδραγαθήσαντες αξιωματικοί μας εις χείρας του ανάνδρου Σαράιγ.

Κατ’ αυτού όθεν του ΠΡΟΔΟΤΟΥ Βενιζέλου ανεγνώσαμεν αφορισμόν όπως ενοκήψωσι:

-Τα εξανθήματα του Ιώβ

-Το κήτος του Ιωνά

-Η λέπρα του Ιεχωβά

-Ο μαρασμός των νεκρών

-Το τρέμουλο των ψυχορραγούντων

-Οι κεραυνοί της κολάσεως

-Και αι κατάραι και τα αναθέματα των ανθρώπων.

«Τας ιδίας αράς θα αναγνώσωμεν και κατ’ εκείνων οίτινες κατά τας προσεχείς εκλογάς θέλουσι δώσει λευκήν ψήφον προς τον ΚΑΤΑΠΤΥΣΤΟΝ ΠΡΟΔΟΤΗΝ Βενιζέλον και θα παρακαλέσωμεν, συν τοις άλλοις όπως μαρανθώσιν αι χείρες, τυφλωθώσιν οι οφθαλμοί και κωφαθώσι τα ώτα».

Γένοιτο.

Βέβαια και στο παρελθόν είχε αφοριστεί από την εκκλησία ο Βενιζέλος. 

Την περίοδο της Κρητικής Πολιτείας (1903) είχε  φυλακιστεί  για 15 ημέρες στο φρουρίου Ιντζεδίν μετά από καταδίκη του για εξύβριση, έπειτα από μήνυση που του υπέβαλλε ο μητροπολίτης Κρήτης Ευμένιος που ήταν οπαδός του πρίγκιπα Γεωργίου.

Με την κήρυξη της επανάστασης του Θέρισου ο μητροπολίτης Ευμένιος τον αφόρισε με τις φράσεις:

Αφωρισμένος είη ο Ελευθέριος Βενιζέλος παρά Θεού Παντοκράτορος και κατηραμένος και ασυγχώρητος και ΑΛΥΤΟΣ μετά θάνατον. Αι πέτραι και ο σίδηρος λυθήσονται αυτός δε ουδαμώς .κληρονομήσει την λέπραν του Γεδεών και την αγχόνην του Ιούδα. στένων είη και τρέμων έπί γής ως ο Κάιν και προκοπήν ου μη ίδη εφ΄δουλεύει, έχων και τας αράς των αγίων και θεοφόρων πατέρων ημών. Μηδείς εκκλησιάσει αυτόν ή αγιάσει ή θυμιάσει αντίδωρον δώ αυτώ ή ΣΥΝΑΝΑΣΤΡΑΦΗ ή ΣΥΝΔΟΥΛΕΥΣΗ, ΧΑΡΕΤΗΣΗ ή μετά θάνατον θάψη.

Από το Αρχείο της Π. Σ. Δέλτα, Α΄, "Ελευθέριος Βενιζέλος", Ημερολόγιο-Αναμνήσεις, (επιμέλεια Π. Α. Ζάννας, Ερμής, Αθήνα 1978, σ. 279-280) διαβάζουμε πως η Δέλτα περιγράφει το ανάθεμα και το τι έλεγε γι΄αυτό ο ίδιος ο Βενιζέλος:

Όταν, μετά τα Νοεμβριανά του 1916, ο αξιοθρήνητος μητροπολίτης Αθηνών Θεόκλητος Α΄ έκανε το περίφημο «ανάθεμα», άντρες, γυναίκες, παιδιά, κυρίες και κύριοι του λεγομένου 'καλού κόσμου', πήγαν φορτωμένοι πέτρες μεγάλες και μικρές και τις έριξαν, μάζα άμορφη, στο Πεδίον του Άρεως, αναθεματίζοντας, το «Σατανά», το  "Βελζεβούλ", τον "προδότη" που εκείνη την ώρα, με όλη τη δύναμη του δαιμόνιου μυαλού του, με όλη την ένταση της θελήσεώς του, μάζευε και οργάνωνε στρατό, για ν’ απωθήσει τους Βουλγαρο-Τουρκο-Γερμανούς και να ελευθερώσει την ανατολική Μακεδονία που είχε δώσει ο Κωνσταντίνος και η Κυβέρνησή του στους Βουλγάρους. 

Η άμορφη αυτή, σιχαμένη μάζα από πέτρες όλων των μεγεθών και σχημάτων, άσπριζε εκεί, όλη μέρα, στα χώματα του Πεδίου του Άρεως. Τη νύχτα, πιστοί, θλιμμένοι πατριώτες, πήγαιναν κρυφά και στόλιζαν με λουλούδια της εποχής, τις άσχημες πέτρες. Το πρωί, οι αρχές έβαζαν και μάζευαν βιαστικά τ' αφιερώματα αυτά των πιστών. [...]

Η μητέρα μου έφερε βαριά το ανάθεμα. Το θεωρούσε ασχημιά και ντροπή και, θεοσεβούμενη όπως ήταν, έτρεμε μην πάθει τίποτε ο Βενιζέλος, που τον αναθεμάτισε η εκκλησία. 

Ένα από τα πρώτα βράδια που ήμαστε όλοι συναγμένοι στο πατρικό, έφερε την ομιλία αυτήν και παρακάλεσε το Βενιζέλο να προκαλέσει μια τελετή, όπου πάλι η εκκλησία να σηκώσει το ανάθεμα.

Ο Βενιζέλος άναψε.

-"Όχι, βέβαια, κυρία Μπενάκη, δε θα το κάνω αυτό ποτέ!", αναφώνησε. "Το ανάθεμα θα μείνει, και κάτω από το ανάθεμα θα νικήσομε, θα ελευθερώσομε τη Μακεδονία και θα τσακίσομε τους Βουλγάρους. Όχι μόνο δε θα ζητήσω να σηκωθεί το ανάθεμα, αλλά και θα μείνουν οι πέτρες εκεί που έπεσαν στοίβα, να ξέρει και να θυμάται ο κοσμάκης πως είμαι αναθεματισμένος, και όμως πως η νίκη θα είναι δική μας..."

Κάποιος είπε: "Δε θα μείνουν πολύ οι πέτρες! Ήδη μίκρανε η στοίβα, και κάθε νύχτα μικραίνει..."

Ο Βενιζέλος έβγαλε τις φωνές.

-"Δεν εννοώ να γίνει αυτό!", αναφώνησε. "Δε θέλω να χαθεί η απόδειξη αυτή του αναθέματος! Θα βάλω φύλακες! Εννοώ να μείνουν οι πέτρες όπως είναι, να τις βλέπουν κάθε μέρα οι περαστικοί και να ξέρουν τι ανόητα, τι μάταια πράγματα που είναι οι κατάρες της εκκλησίας!"

-"Είναι όμως μια ασχημιά στο Πεδίο του Άρεως, κύριε Πρόεδρε", είπε ο πατέρας μου, που αν και παραιτημένος, δεν ξεχνούσε πως υπήρξε Δήμαρχος Αθηναίων.

-"Θα υποστούμε και την ασχημιά αυτή, κύριε Μπενάκη", αποκρίθηκε ο Βενιζέλος, "θα την υποστούμε για την ανατροφή του λαού, που πρέπει να μάθει την αξία της εκκλησιαστικής κατάρας όσο και της ευλογίας της, όταν γίνεται η εκκλησία όργανο πολιτικών παθών".

Με την επάνοδο του Βενιζέλου στην Αθήνα την αναχώρηση του Κωνσταντίνου για την Ελβετία και την ανάθεση του θρόνου στον Αλέξανδρο έγινε επανένωση του κράτους και ή είσοδος της Ελλάδας στον πόλεμο.

 Στις 13-7-17 η σύνοδος που τον είχε αφορίσει με ΒΔ καθαιρείται.

Ήδη βέβαια  οι «βενιζελικοί» στο «Κράτος της Θεσσαλονίκης» έχουν διώξει τους αντιβενιζελικούς αρχιερείς όπως αντίστροφα ακριβώς είχε συμβεί στις περιοχές που ήλεγχε  η Αθήνα.

Με την επάνοδο του Βενιζέλου ανέρχεται για 2 χρόνια στον μητροπολιτικό θρόνο Αθηνών ο Μελέτιος Αλεξάκης τον οποίο μετά την επάνοδο των βασιλικών ξηλώνουν οι βασιλικοί και επαναφέρουν τον  Θεόκλητο Α.

Για χρόνια οι περισσότεροι  αγνοούσαν τι απέγιναν οι πέτρες του αναθέματος.

Το 2004 μια παρατηρητική καθηγήτρια ιππασίας, η κ. Ελισάβετ Στραβάτου-Αραχωβίτου βρισκόταν σε πλακόστρωτο χώρο των πρώην βασιλικών σταύλων, που σήμερα είναι η Εθνική Γλυπτοθήκη στο Γουδή, όταν πρόσεξε την επιγραφή σε μια πέτρα που είχε αναποδογυρίσει. Η πλάκα ανέγραφε «Κοινότης Κυνουρίας».
Οι πέτρες από το Πεδίο του Άρεως είχαν μεταφερθεί στις βασιλικές αποθήκες και την δεκαετία του 30 χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή της ποτίστρας του σταύλου και την πλακόστρωση του  χώρου όπου πήγαιναν για δεκαετίες τα άλογα για να πιουν νερό.

Τελικά όλοι αυτοί οι αξιοθρήνητοι Θεόκλητοι, Αμβρόσιοι, Νικηφόροι, Ευμένιοι μαζί με τους ανεκδιήγητους και θλιβερούς  αφορισμούς τους, έχουν πλήρως διαγραφεί από την ιστορική μνήμη ενώ ο Ελευθέριος Βενιζέλος με την δράση του και την προσφορά του σε αυτή την χώρα θα παραμείνει για πάντα στο συλλογικό υποσυνείδητο των Ελλήνων σαν μια από τις  μεγάλες φυσιογνωμίες που συνέβαλαν ουσιαστικά στο  να μεγαλώσει  η πατρίδα μας.

Κλικάροντας επάνω στις φωτογραφίες μεγαλώνουν και γίνονται ευανάγνωστες οι εφημερίδες.

ΠΡΟΣΘΗΚΗ 13-12-2016

Νεώτερες πληροφορίες με διορθώσεις στο άρθρο υπάρχουν στο:

ΤΑ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΝΑΘΕΜΑ ΣΤΟΝ ΒΕΝΙΖΕΛΟ KAI ΟΙ ΛΑΘΟΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΑΥΤΟ