Η Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ, το Μπαχρέιν, η Αίγυπτος, η Υεμένη και η κυβέρνηση της ανατολικής Λιβύης διέκοψαν τις διπλωματικές τους σχέσεις με το Κατάρ, κατηγορώντας το ότι στηρίζει
«την τρομοκρατία».
Για
να μπορέσει κανείς να καταλάβει τι είναι όλη αυτή η ιστορία με το Κατάρ πρέπει βασικά
να γνωρίζει όχι μόνο ότι οι μουσουλμάνοι
χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες τους σουνίτες και τους σιίτες αλλά και τις
διάφορες διαφοροποιήσεις και φράξιες μεταξύ τους.
Οι
σουνίτες, που είναι πολυπληθέστεροι, πρεσβεύουν πως είναι οι πιστοί στην παράδοση (σούνα) και
θεωρούν ως πρώτο διάδοχο του Μωάμεθ τον πατέρα της γυναίκας του Αμπού Μπάκρ, σε αντίθεση με τους Σιίτες
που θεωρούν ως διάδοχο τον γαμπρό του Μωάμεθ Αλή.
Σιίτες κατοικούν κυρίως στο Ιράν
και βέβαια υποστηρίζουν τους σιίτες και τα κινήματα που βρίσκονται στην πλούσια ανατολική επαρχία της Σαουδικής Αραβίας, στον Λίβανο, στο Ιράκ, στη Συρία, στην Υεμένη, και στο Μπαχρέιν στο οποίο το 75% είναι σιίτες.
Αν
θα μπορούσαμε να κάνουμε μια, όχι βέβαια απόλυτης ακρίβειας συσχέτιση με τους
χριστιανούς, θα λέγαμε πως οι σουνίτες είναι οι ορθόδοξοι, με παλαιοημερολογίτες
και πιο οπισθοδρομικούς τους ουαχαμπίτες
της Σαουδικής Αραβίας που θεωρούν
τον εαυτό τους ως θεματοφύλακες των ιερών τόπων. Αυτοί αντιμετωπίζουν
τους σιίτες ως ειδωλολάτρες και αποτελούν το 80% του πληθυσμού καταπιέζοντας
βέβαια το 20% που είναι σιίτες .
Στους σουνίτες ανήκει βέβαια και το Κατάρ,
Η
ανάπτυξη στην Αίγυπτο του πολιτικού Ισλάμ
οδήγησε το 1928 στην ίδρυση της Μουσουλμανικής
Αδελφότητας με αρχικό σύνθημα «Πιστοί αλλά Αδελφοί».
Αυτό το σύνθημα επεκτάθηκε σε πέντε μέρη: «Ο Αλλάχ είναι ο στόχος μας, Το
Κοράνι είναι το Σύνταγμα, Ο Προφήτης είναι ο ηγέτης μας, Τζιχάντ είναι ο δρόμος
μας, Θάνατος για χάρη του Αλλάχ είναι η επιθυμία μας». Η Μουσουλμανική Αδελφότητα απέκτησε
πολλούς οπαδούς στις αραβικές χώρες και το 2011, έγινε το πρώτο δημοκρατικά
εκλεγμένο πολιτικό κόμμα στην Αίγυπτο, εκλέγοντας το 2012 πρόεδρο τον Μόρσι, μέχρι που τον συνέλαβε και τον
καθαίρεσε το στρατιωτικό πραξικόπημα.
Θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση από τις
κυβερνήσεις του Μπαχρέιν, της Ρωσίας, της Σαουδικής Αραβίας, της Συρίας
και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Μέσα
σε αυτό το υφιστάμενο πολιτικο-θρησκευτικό πλαίσιο, το μικροσκοπικό Κατάρ προσπάθησε να διαφοροποιηθεί
ελαφρά από τις γειτονικές του χώρες. Διαθέτει το πρώτο αραβικό κανάλι
δορυφορικής τηλεόρασης Al Jazeera, το υπερσύγχρονο
αεροδρόμιο της Ντόχα, όπως προσωπικά έχω διαπιστώσει 2 φορές που βρέθηκα εκεί και το οποίο αποτελεί ενδιάμεσο σταθμό για πολλούς διεθνείς
προορισμούς, η θέση των γυναικών είναι σαφώς καλύτερη από την γειτονική
Σαουδική Αραβία, το αλκοόλ επιτρέπεται σε αλλόθρησκους και αλλοδαπούς κτλ
Το
Κατάρ προέβη σε συνεκμετάλλευση με το
Ιράν στον περσικό Κόλπο στο τεράστιο κοίτασμα φυσικού αερίου North Field,
γεγονός που προκάλεσε την μήνι της Σαουδικής Αραβίας που βρίσκεται σε
πλήρη ανταγωνισμό με το σιιτικό Ιράν
για την ηγεμονική κυριαρχία στην περιοχή.
Είχε
υποστηρίξει επίσης την Μουσουλμανική
Αδελφότητα και τον εκλεγέντα πρόεδρο της στην Αίγυπτο, ενώ βέβαια η Σαουδική Αραβία με τις ΗΠΑ χρηματοδοτούσαν
την ανατροπή του, με το στρατιωτικό πραξικόπημα του νυν πρόεδρου, στρατηγού Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι. Για τον λόγο
αυτό το 2014 η Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ και το Μπαχρέιν είχαν αποσύρει προσωρινά τους πρεσβευτές τους από την
Ντόχα.
Το Κατάρ επίσης φιλοξενεί την εξόριστη
ηγεσία της Χαμάς, κόκκινο πανί για
την Σαουδική Αραβία και αξιωματούχους των Ταλιμπάν και διατηρεί σχέσεις με τους αντάρτες στο Νταρφούρ του Σουδάν, αναπτύσσοντας την άποψη ότι κρατώντας μια ουδέτερη στάση
μπορεί όταν οξύνονται τα πράγματα να παίξει τον ρόλο του μεσάζοντα στις περιφερειακές
κρίσεις της περιοχής.
Από
την άλλη μεριά από την Σαουδική Αραβία ήταν ο Μπιν Λάντεν και οι 15 από τους 19
αεροπειρατές της 9/11 και οι περισσότεροι από τους ιδιώτες χορηγούς, οι οποίοι
χρηματοδότησαν την επιχείρηση.
Η Σαουδική Αραβία, σχετικά με τους τζιχαντιστές
υιοθέτησε δύο πολιτικές, ενθαρρύνοντας τους
από τη μια, ως ένα χρήσιμο εργαλείο της
Σαουδικής αντι-σιιτικής επιρροής στο εξωτερικό, αλλά καταστέλλοντας τους, από
την άλλη, ως απειλή για το εσωτερικό καθεστώς καθώς το Ισλαμικό Κράτος αναδύθηκε από την ιδεολογία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας .
Μέσα
σε αυτόν τον κυκεώνα αλληλοσυγκρουόμενων θρησκευτικών, πολιτικών και
οικονομικών διαφορών πήγε και ο Τράμπ
στην Σαουδική Αραβία, μόνιμο σύμμαχο των Αμερικανών και υπέγραψε συμφωνίες άνω
των 380 δις δολαρίων, δηλώνοντας μάλιστα ο υπουργός των Εξωτερικών του, πως οι αμυντικές
συμφωνίες που ανακοινώθηκαν κατά την διάρκεια της επίσκεψης του Τραμπ στην Σαουδική Αραβία έχουν ως στόχο να αντιμετωπίσουν «την κακή ιρανική επιρροή».
Ο
ανίδεος από τις λεπτές ισορροπίες της περιοχής Τραμπ, κατέστρεψε αφ΄ενός την πολιτική προσέγγισης με το Ιράν που είχε ξεκινήσει ο Ομπάμα και αφ΄ετέρου στηρίζοντας με τις
ευλογίες του το εμπάργκο στο Κατάρ
στρέφεται κατά των συμφερόντων της χώρας του, γιατί σε αυτό εδρεύει η μεγαλύτερη
αεροπορική και βάση ραντάρ των ΗΠΑ στην Μέση Ανατολή με πάνω από 11.000 άτομα
προσωπικό και η οποία βρίσκεται εκεί γιατί την έδιωξε η Σαουδική Αραβία το 2003!
Η Ευρώπη και οι επιχειρηματίες των ΗΠΑ παρακολουθούν με αμηχανία την όλη κατάσταση γιατί το Κατάρ είναι σημαντικός επενδυτικός
προορισμός για επιχειρήσεις ενέργειας του Ηνωμένου
Βασιλείου, των ΗΠΑ και της Γαλλίας, οι οποίες έχουν επενδύσει εκεί δισεκατομμύρια δολάρια σε εγκαταστάσεις
εξαγωγής φυσικού αερίου, το οποίο με τη σειρά του διαδραματίζει σημαντικό ρόλο
στις ευρωπαϊκές και αμερικανικές αγορές ενέργειας. Αντίστοιχα και το Κατάρ είναι τεράστιος επενδυτής σε
αγορές του εξωτερικού. Μόνο στη Βρετανία
του Brexit το επενδυτικό ταμείο του Κατάρ,
έχει δεσμευτεί να δαπανήσει 5 δισ. Στερλίνες. Με ένα επενδυτικό ταμείο 350 δισ.
δολαρίων από τα λεφτά του φυσικού αερίου, το εμιράτο χρησιμοποιεί τον τεράστιο
πλούτο του για σχέσεις και επιρροή από το Λονδίνο
μέχρι την Ουάσιγκτον και το Τόκιο.
Τέλος
η Τουρκία στην οποία το εμιράτο έχει
επενδύσει μέσα στα 2 τελευταία χρόνια 19δις δολάρια, στα ΜΜΕ, στα
χρηματοπιστωτικά και στις αμυντικές βιομηχανίες στάθηκε στο πλευρό του Κατάρ και απέστειλε περίπου 200
στρατιώτες που προστέθηκαν στους 150 που βρίσκονται ήδη στη βάση που
κατασκευάζει στο Κατάρ, την πρώτη στη Μέση Ανατολή, σε εφαρμογή αμυντικής
συμφωνίας του 2014. Η Τουρκία
σχεδιάζει να σταθμεύουν τελικά 3.000 στρατιώτες μονίμως στο Κατάρ
αναβαθμίζοντας έτσι την θέση της σαν περιφερειακή δύναμη στην περιοχή.
Βέβαια είναι γνωστό ότι μέσω της επαρχίας Ιντλίμπ της σουνιτικής Τουρκίας,
ανεφοδιάζονταν οι τουρκόφιλοι «μετριοπαθείς»
ισλαμιστές του Ελεύθερου Συριακού
Στρατού (FSA) που είναι σύμμαχοι και με την Αλ Κάιντα.
Μετά
από όσα αναπτύχτηκαν παραπάνω καταλαβαίνει κανείς ότι είναι τουλάχιστον αστεία η
κατηγορία ότι το Κατάρ ενισχύει την
τρομοκρατία όταν όλοι τους με τον ένα ή τον άλλο τρόπο έχουν ενισχύσει τις διάφορες τρομοκρατικές ομάδες.
Όλο
αυτό το κουβάρι των χωρών της Μέσης Ανατολής που διαθέτει άφθονο χρήμα και
πετρέλαιο μπορεί τελικά να δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα όχι μόνο στην Ευρώπη
αλλά και διεθνώς, ιδίως μάλιστα σήμερα που της υπερδύναμης ηγείται ένας παντελώς
απρόβλεπτος πρόεδρος.
Ας μην
ξεχνάμε δε πως πολλές από τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες της Ελλάδας
έχουν σημαντική παρουσία εκεί οπότε εάν δεχτεί πλήγματα στην οικονομία της, υπάρχει
ο κίνδυνος και γι΄αυτές.
Τα
τρομοκρατικά δε χτυπήματα στην Ευρώπη μπορεί να τα πατρονάρει ο ISIS
αλλά δε φαίνεται στην πλειονότητα τους να βασίζονται σε χρηματοδότηση από αυτόν, αλλά από ριζοσπαστικοποίηση δεύτερης γενιάς μουσουλμάνων σε αυτήν.
Η ριζοσπαστικοποίηση
βέβαια αυτή, σε ένα σημαντικό βαθμό, οφείλεται στην άφθονη χρηματοδότηση από τα
Αραβικά κράτη τζαμιών στην Ευρώπη, σε
αρκετά από τα οποία προΐστανται ακραίοι ιμάμηδες.