Η ΣΗΤΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΡΙΚΑ ΑΠΟ ΤΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ ΤΗΣ α΄μέρος

 

Βασικό στοιχείο της ομορφιάς της Κρήτης είναι η τεράστια ποικιλομορφία του τοπίου της και το πλήθος των ιστορικών τόπων της. Κάθε περιοχή του νησιού  έχει κάτι το ιδιαίτερο να σου δείξει και έτσι με ένα σύντομο ταξίδι, σε μια από τις λιγότερο τουριστικές περιοχές της, την Σητεία, προσπαθήσαμε να προλάβουμε να δούμε όσο περισσότερα από τα αξιοθέατα της περιοχής.

Η πόλη της Σητείας διαθέτει ένα πολύ καλοφτιαγμένο και γραφικό λιμάνι και η περατζάδα κατά μήκος του, ιδίως το βράδυ, καθώς φωτίζονται τα νερά του από φώτα στην προκυμαία, είναι ιδιαίτερα ευχάριστη ιδίως αν συνδυαστεί με φαγητό ή ποτό σε κάποιο από τα πολλά καλόγουστα κεντράκια που υπάρχουν εκεί.

Το Φρούριο Καζάρμα στη Σητεία δεσπόζει ψηλά πάνω από την πόλη και το παλιό της μέρος και είναι ορατό από την παραλία. Χτίστηκε το 13ο αιώνα από τους Ενετούς και αποτελούσε το στρατώνα της φρουράς, για αυτό και ονομάστηκε Casa di Arma (Καζάρμα).
Πειρατές, κατακτητές και σεισμοί το κατέστρεψαν πολλές φορές και η επισκευή του 1555 από τους Ενετούς κατακτητές βελτίωσε κάπως την προηγούμενη κατάσταση και όταν ήρθαν οι Τούρκοι το μετέτρεψαν σε οχυρό. Τέλος μέχρι το 1966,ήταν στην υπηρεσία της Αεροπορίας οπότε και ξεκίνησαν οι πρώτες προσπάθειας σοβαρής και πλήρους αναστήλωσης του φρουρίου, το οποίο κηρύχθηκε ιστορικό διατηρητέο μνημείο.
Η Σητεία διαθέτει ένα σύγχρονο και αξιόλογο Αρχαιολογικό Μουσείο με ευρήματα από την ευρύτερη περιοχή του Λασιθίου και της επαρχίας της Σητείας. Έχει εκθέματα από τη Μινωική περίοδο και  από τη Ζάκρο αλλά και εκθέματα της Γεωμετρικής και Αρχαϊκής όπως  και της  Ελληνορωμαϊκής περιόδου.
Σε ένα σύντομο σημείωμα δεν είναι δυνατό να αναφερθούν όλα τα εκθέματα ενός Μουσείο, οπότε παραλείποντας λάρνακες, πιθάρια κτλ που βλέπουμε και σε άλλα Μουσεία, αναφέρω παρακάτω  μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα και παλιότερα εκθέματα του.

Το πιο σημαντικό έκθεμα του μουσείου είναι το χρυσελεφάντινο αγαλματίδιο “Κούρος” ύψους 50εκ  από τη μινωική πόλη στο Παλαίκαστρο, που ανήκει στη ύστερη Μινωική Περίοδο.( 15αι. πΧ) Αποτελείται από 8 κομμάτια από διαφορετικό  υλικό που είχαν ενωθεί με συνδέσμους. Η μέση από χρυσό έχει χαθεί. Βρέθηκε σε διάσπαρτα κομμάτια είτε από έκρηξη στον χώρο που βρισκόταν είτε από επιδρομείς που τον πέταξαν. 

Οι Μινωΐτες έψηναν και αυτοί κατά τον ίδιο τρόπο  σε σχάρες τα ψητά τους, αλλά και χρησιμοποιούσαν κατά τον ίδιο τρόπο με μας παραγάδια με χάλκινα αγκίστρια,  απλά τότε κατασκευασμένα από πηλό.
Τα λίθινα βαρίδια ήταν για τα δίχτυα και τα τμήματα του λίθινου εργαλείου ήταν για την απεμπλοκή του παραγαδιού από τα βράχια.(Τρυπητός) Το ίδιο χρησιμοποιούν και σήμερα οι ψαράδες της περιοχής και το λένε «δύτη».

Τα κέρατα της καθοσίωσης προέρχονται από το ανάκτορο της Ζάκρου και καθόριζαν ένα ιερό χώρο. Ο διπλός πέλεκυς ήταν το σύμβολο της Μινωικής θρησκείας.

Η ελεφαντοστέινη  πυξίδα από τον Μόχλο είναι πιθανό να ανήκε σε ιέρεια και τα κοσμήματα που είχε μέσα ήταν από κορναλίνη, άργυρο, λάπις λαζούλι και υαλόμαζα και μερικές από τις χάντρες τους έχουν σύμβολα της μινωικής θρησκείας, όπως η κεφαλή ταύρου, η οκτώσχημη ασπίδα και ο κρίνος. Το καπάκι του κουτιού έχει ανάγλυφη παράσταση γνωστή και από το δακτυλίδι του Μίνωα με την μινωική θεά να κατεβαίνει από τον ουρανό και να κάθεται στον θρόνο της κάτω από ιερό σε δέντρο κρατώντας κρίνο στο αριστερό της χέρι. Μια πομπή 2 ανδρών και 2 γυναικών πλησιάζει από τα δεξιά.

Δυστυχώς  δεν μπορούμε να διαβάσουμε τι γράφει εδώ γιατί το κείμενο είναι γραμμένο με την Γραμμική Α που δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί ακόμη και βρέθηκε στο αρχειοφυλάκειο του ανακτόρου στην Ζάκρο.

Εδώ δύο κομψές καμινάδες, ενώ από τον Ξηρόκαμπο και τον Τρυπητό μπορούμε να δούμε χαρακτηριστικά δείγματα μεταλλουργίας, με μολύβδινους συνδετήρες για επισκευή μεγάλων αγγείων, μολύβδινα σταθμεία και βλήματα σφενδόνης ενώ από χαλκό είναι λαβές, αγγείων, καρφιά, αγγεία, βέλη αλλά και τμήμα από περίτεχνο χάλκινο δίσκο που τον έχω βάλει και σε μεγέθυνση.

Η Κρήτη είχε συχνή και στενή επαφή με τις χώρες της Ανατολής και έτσι από εκεί ήρθε και η λατρεία της θεάς Κυβέλης μητέρας των θεών.
Στο εδώλιο αυτό των αρχών του 5^ου αιώνα πΧ από την Πραισό, η Κυβέλη έχει χιτώνα και φρυγικό σκούφο και έτσι είναι η μόνη εικόνα της που μαρτυρεί την καταγωγή της.

Τέλος το εξαιρετικής αισθητικής αυτό θραύσμα από αγγείο είναι εντυπωσιακό ότι οι γραμμές του σκίτσου θα μπορούσαν να έχουν γίνει από κάποιο σύγχρονο με μας ζωγράφο!  
Μια γενικότερη εικόνα του μουσείου υπάρχει στο σύντομο αυτό βίντεο της ΕΡΤ.

Τα σχόλια δημοσιεύονται μετά από έγκριση.

 Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Η ΣΗΤΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΡΙΚΑ ΑΠΟ ΤΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ ΤΗΣ β΄μέρος

ΣΤ΄ ΟΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΙ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥΣ

Στο προηγούμενο  Ε΄ΛΑΪΚΟΙ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΙ ΠΟΥ ΞΕΠΕΣΑΝ ΣΤΗΝ ΟΜΟΝΟΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΓΥΡΩ ΤΗΣ είχα αναφέρει τελευταίο το ΜΟΝΤΙΑΛ από τους παλιούς κινηματογράφους του κέντρου που μεταπολεμικά σιγά σιγά ξέπεσαν.

Ακριβώς απέναντι του, Πανεπιστημίου 71 και Εμμανουήλ Μπενάκη, ήταν το ΠΑΝΘΕΟΝ ένας από τους παλιότερους  κινηματογράφους της Αθήνας. Είχε ιδρυθεί το 1914 και επέζησε για 60 χρόνια Στην κατοχή και τα μεταπολεμικά χρόνια λειτούργησε σαν θέατρο, μετά ξανά σαν κινηματογράφος παίζοντας  συνήθως ελληνικές αλλά και  αστυνομικές, γουέστερν, πολεμικές, ζούγκλας και με  βρικόλακες χωρίς να ξεπέσει στα πορνό γιατί τελικά έκλεισε ως θέατρο στο οποίο έπαιζε μέχρι τον Μάιο 1972 που κατεδαφίστηκε το ζεύγος Μινωτή-Παξινού.
Όπως είναι ευνόητο και οι περισσότεροι άλλοι κινηματογράφοι του κέντρου της Αθήνας είχαν ιδρυθεί εκεί προπολεμικά.

Στην απέναντι μεριά της Πανεπιστημίου υπήρχε από το 1933 ο μεγαλοπρεπής κινηματογράφος ΤΙΤΑΝΙΑ 2000 θέσεων που διατηρήθηκε μέχρι το 1970 που γκρεμίστηκε, για να κτιστεί στην θέση του το σημερινό ομώνυμο ξενοδοχείο. Από το 1981 με το ίδιο όνομα ως ΤΙΤΑΝΙΑ Cinemax υπάρχει μέχρι σήμερα λίγο πιο κάτω ο νέος κινηματογράφος στην οδό Θεμιστοκλέους 5.

Δίπλα από την παλιά ΤΙΤΑΝΙΑ το 1937 κτίστηκε ένα από τα επιβλητικότερα κτήρια της Αθήνας, το REX  που θύμιζε σε στυλ τους ουρανοξύστες της Νέας Υόρκης και διέθετε μάλιστα και κλιματισμό.
Στο ισόγειο λειτουργούσε ο κινηματογράφος και αυτός 2000 θέσεων με 3 σειρές θεωρείων και δύο εξώστες. Σήμερα είναι κέντρο διασκέδασης.
Στον όροφο που το κοινό ανεβαίνει με 4 ανελκυστήρες είναι το θέατρο Κοτοπούλη το μεγαλύτερο θέατρο της Αθήνας που σήμερα είναι μια από τις σκηνές του Εθνικού θεάτρου και στο υπόγειο υπήρχε το ΣΙΝΕΑΚ για το οποίο έχω γράψει σχετικά το ποστ  ΣΙΝΕΑΚ Ο ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΜΑΣ ΧΡΟΝΩΝ
Συνολικά  στα 3 επίπεδα του REX το σύνολο των θεατών που μπορούσαν να παρακολουθήσουν ταυτόχρονα παραστάσεις ανέρχονταν σε 4.000!

Ακριβώς δίπλα από το REX είναι το ΙΝΤΕΑΛ και αυτός από τους παλιότερους κινηματογράφους της Αθήνας γιατί άρχισε να λειτουργεί από το 1919 και έκλεισε δυστυχώς μετά από ένα και πλέον αιώνα λειτουργίας στις 29 Δεκεμβρίου 2023
Ήταν από τους πιο ποιοτικούς κινηματογράφους της Αθήνας . Ήταν ο δεύτερος κινηματογράφος που έγινε πλήρως ομιλών αλλά ο πρώτος που απέκτησε στερεοφωνικό ήχο και Dolby SR ενώ αργότερα υπήρξε από τα πρώτα -και ακόμα μετρημένα στα δάχτυλα- σινεμά που εγκατέστησαν το οκτακάναλο ψηφιακό σύστημα ήχου Dolby Surround 7.1.

Τέλος στην αρχή της Πανεπιστημίου, στο 7 δίπλα από το ξενοδοχείο της Μεγάλης Βρετανίας είναι το αρχοντικό θέατρο ΒΡΕΤΑΝΙΑ το οποίο από το 1935 μέχρι το 1956 λειτουργούσε ως κινηματογράφος.

Ένα ακόμα σημερινό θέατρο, το θέατρο Αλίκη βρίσκεται στην Αμερικής 4 στο κτήριο του Μετοχικού Ταμείου Στρατού. Ξεκίνησε προπολεμικά ως το πολυτελές καμπαρέ ΜΑΞΙΜ, με εξαιρετικό ανάγλυφο διάκοσμο αρτ νουβώ στους τοίχους, που διακρίνεται στην φωτογραφία από χορό της οργάνωσης ΕΟΝ το 1939.Το ΜΑΞΙΜ  μετατράπηκε σε κινηματογράφο από το 1949 μέχρι το 1970 και μετά σε θέατρο από την Αλίκη Βουγιουκλάκη .

Στην άλλη πλευρά του κτηρίου αυτού, είναι άλλος ένας ιστορικός και μεγαλοπρεπής προπολεμικός κινηματογράφος το ΠΑΛΛΑΣ που λειτούργησε από το 1932 έως το 1985 με πλατεία για 1300 θεατές και εξώστη για 1300. Μετά από ανακαίνιση το 2008 λειτουργεί ως χώρος συναυλιών και θεατρικών παραστάσεων.
Η άλλη μεγάλη κινηματογραφική πιάτσα του κέντρου βρίσκεται στον άλλο μεγάλο του δρόμο την Σταδίου.
Πηγαίνοντας προς το Σύνταγμα συναντούσαμε πρώτα τον ΟΡΦΕΑ για τον οποίο και έχω γράψει στο ποστ μου Δ΄ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΚΑΙ ΝΕΑΝΙΚΗΣ ΜΟΥ ΗΛΙΚΊΑΣ β΄μέρος. Στο οποίο έχω γράψει επίσης και για τους κινηματογράφους της οδού Ακαδημίας.

Στην Αριστείδου 11 και Σοφοκλέους, ορατός από την Σταδίου εγκαινιάστηκε το 1957 ένας ωραίος και κομψός  κινηματογράφος, το ΡΙΒΟΛΙ στου οποίου τα εγκαίνια είχαμε πάει οικογενειακώς αν και δεν θυμάμαι από ποιόν καλεσμένοι. Έπαιζε μέχρι το 1989 αλλά δυστυχώς από Α΄προβολής ακολούθησε και αυτός την πορεία των κινηματογράφων της Ομόνοιας σε τσοντάδικο.

Απέναντι από την πλατεία Κλαυθμώνος συναντάμε έναν από τους καλύτερους και ιστορικότερους προπολεμικούς κινηματογράφους της πόλης το υπόγειο ΑΣΤΥ που από το 1939 μέχρι σήμερα κατάφερε να διατηρήσει και να βελτιώσει μάλιστα το ποιοτικό του πρόγραμμα. Ως φοιτητές κάθε Κυριακή πρωί στην κινηματογραφική λέσχη της Αγλαΐας Μητροπούλου που λειτουργούσε τότε σε αυτόν, είδαμε όλα τα κλασσικά αριστουργήματα της 7^ης τέχνης από την Αμερική, την Ευρώπη και την Ιαπωνία. 

Δίπλα του, στην Σταδίου 28 ήταν το ΑΣΤΟΡ που λειτούργησε από το 1947 πάντα ως Α΄προβολής μέχρι το 2005.
Το 2010 μετά από ανακαίνιση η είσοδος του έγινε από την στοά Κοραή και ονομάστηκε ΑΣΤΟΡ HOLLYWOOD και λειτούργησε μέχρι το 2012.
Ευτυχώς το ΑΣΤΟΡ ξανάνοιξε το 2015 και λειτουργεί μέχρι σήμερα.

Λίγο πιο πάνω στην Σταδίου 24 ήταν ο ΕΣΠΕΡΟΣ, μεγάλος κινηματογράφος που λειτούργησε από το 1940 μέχρι το 1969 που γκρεμίστηκε και στην θέση του κτίστηκε το ξενοδοχείο Εσπέρια.
Θυμάμαι χαρακτηριστικά να γράφουν οι εφημερίδες ότι στον κινηματογράφο έπεσαν κάτι σοβάδες από το ταβάνι την μέρα που έπαιζε την Πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας!

Στην απέναντι μεριά του δρόμου είναι τέλος δύο από τους πιο ωραίους κινηματογράφους της πόλης το ΑΤΤΙΚΟΝ και ο ΑΠΟΛΛΩΝ που δυστυχώς έκαψαν την είσοδο τους το 2012 ηλίθιοι κουκουλοφόροι στο ιστορικό κτήριο που στεγάζονται, κατασκευασμένο από τον Τσίλερ.
Ανόητες διαμάχες μεταξύ των ιδιοκτητών του κτηρίου δεν έχουν επιτρέψει την επισκευή ακόμη του κτηρίου ενώ και οι δύο αίθουσες έχουν παραμείνει ανέπαφες από την φωτιά.

Το ΑΤΤΙΚΟΝ από τις ωραιότερες κινηματογραφικές και πολυτελέστερες αίθουσες της πόλης είναι συγχρόνως και η παλιότερη κινηματογραφική αίθουσα της, γιατί λειτουργούσε από το 1916 αρχικά σαν θέατρο και από το 2918 ως κινηματογράφος.
Ήταν η πρώτη αίθουσα που έπαιξε το 1929 ομιλούσα ταινία και η πρώτη που έφερε το cinemascope στην χώρα. Ακόμα θυμάμαι τις ατελείωτες ουρές που υπήρχαν για να δούν σε αυτόν την ταινία ο Χιτών.

Στο υπόγειο του κτηρίου είναι ο νεότερος κινηματογράφος της περιοχής ο ΑΠΟΛΛΩΝ γιατί λειτούργησε από το 1960 μέχρι το 2012.
Από την έναρξη της λειτουργίας του είχε παίξει την ταινία  την ταινία Νότιος Ειρηνικός με το νέο τότε σύστημα Τοντ-Α-Ο.
Για τον κινηματογράφο της πλατείας Συντάγματος ΚΥΒΕΛΗ έχω γράψει στο Γ΄ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΙΔΙΚΑ ΜΟΥ ΧΡΟΝΙΑ α΄μέρος.
 
Τα σχόλια δημοσιεύονται μετά από έγκριση.
 

ΤΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ
Α-ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥΣ ΤΗΣ ΛΕΩΦΟΡΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ
 
Β΄ΟΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΙ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ
 
Γ΄ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΙΔΙΚΑ ΜΟΥ ΧΡΟΝΙΑ α΄μέρος.
 
Δ΄ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΚΑΙ ΝΕΑΝΙΚΗΣ ΜΟΥ ΗΛΙΚΊΑΣ β΄μέρος.
 
Ε΄ΛΑΪΚΟΙ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΙ ΠΟΥ ΞΕΠΕΣΑΝ ΣΤΗΝ ΟΜΟΝΟΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΓΥΡΩ ΤΗΣ
 

Ε΄ΛΑΪΚΟΙ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΙ ΠΟΥ ΞΕΠΕΣΑΝ ΣΤΗΝ ΟΜΟΝΟΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΓΥΡΩ ΤΗΣ

Οι κινηματογράφοι του κέντρου της Αθήνας βρίσκονταν στους κεντρικούς δρόμους και γύρω από αυτούς  στην περιοχή μεταξύ της πλατείας Ομονοίας και Συντάγματος.
Στην περιοχή της Ομόνοιας δύο από τους σημαντικούς κινηματογράφους ήταν το ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ μέχρι που γκρεμίστηκε την 10ετια του 70 (γράφω σχετικά με αυτόν εδώ και εδώ ) και το ΣΤΑΡ το οποίο δυστυχώς ακολουθώντας και αυτό την γενικότερη υποβάθμιση της περιοχής κατάληξε σε τσοντοσινεμά όπως γράφω  εδώ.

Λίγο πιο κάτω από το ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ στην οδό Ίωνος 7, σήμερα Μαρίκας Κοτοπούλη  ο προπολεμικός καλαίσθητος κινηματογράφος ΚΟΣΜΟΠΟΛΙΤ ακολούθησε και αυτός την ίδια πορεία στην τσόντα.
Το πόσο σημαντική ήταν τα περασμένα χρόνια η οδός Ίωνος, μπορεί να το αντιληφθεί κανείς όταν ακούσει το τραγούδι  Οδός Ίωνος 5 του Γιάννη Μαρκόπουλου για το οποίο έχω γράψει το ποστ  ΤΟ ΠΑΝΘΕΟΝ ΤΗΣ ΡΕΜΠΕΤΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΣΕ ΔΥΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ

Στρίβοντας δεξιά από την οδό Μαρίκας Κοτοπούλη  στην οδό Σατωβριάνδου 11  βρισκόταν  ένας ακόμα κινηματογράφος το ΟΜΟΝΟΙΑ, που ξεκίνησε μεν με αξιοπρεπείς προθέσεις το 1962, αλλά κατάληξε και αυτό σε τσοντάδικο μέχρι να κλείσει το 2000.

Κοντά στο Δημαρχείο και πίσω από αυτό, Κλεισθένους 15, ήταν το ΑΘΗΝΑΪΚΟΝ για το οποίο έχω γράψει εδώ, ενώ σήμερα με το ίδιο όνομα, στη  Κρατίνου 11 λειτουργεί ο μόνος κινηματογράφος με gay ταινίες που δημιουργήθηκε σε διαμορφωμένο κατάστημα.

Επίσης  στην οδό Αθηνάς 48 ήταν από το 1962, ο ΑΡΙΩΝ ο πιο πρόσφατος  από τους λαϊκούς κινηματογράφους της περιοχής, με 2 έργα από την αρχή που κατάληξε και αυτός σε τσοντάδικο πριν να κλείσει την δεκαετία του 90. 

Ένας ακόμη λαϊκός κινηματογράφος ο ΑΒΕΡΩΦ που ξεκίνησε το 1960 με καλές προθέσεις στην οδό Λυκούργου, με κομψά θεωρεία και εξώστη παίζοντας αρχικά συνήθως ελληνικές ταινίες β΄ποιότητας, κατάληξε και αυτός στην τσόντα μέχρι να κλείσει πρόσφατα το 2022.

Στην Αθηνάς 66 υπήρχε μέχρι το 1966 ο προπολεμικός κινηματογράφος ΝΕΑ ΕΛΛΑΣ από τους λαϊκότερους της Αθήνας ιδιαίτερα  αγαπητός στις πόρνες που υπήρχαν στην οδό Σωκράτους.

Κοντά στα Χαυτεία, Πατησίων 6, υπήρχε το ΑΛΑΣΚΑ και στο 12 το ΡΟΖΙΚΛΑΙΡ.  Ήταν  δύο από τους πιο δημοφιλείς κινηματογράφους στους διάφορους εργαζόμενους και μικροπωλητές της περιοχής, σε επαρχιώτες για τους οποίους η Ομόνοια ήταν κλασσικό μέρος συνάντησης, σε ξέμπαρκους που ήθελαν ένα μέρος να ζεσταθούν ή και να λαγοκοιμηθούν,  αλλά και στους σκασιάρχες των γυμνασίων της Αθήνας και αυτό γιατί το πρόγραμμα τους με δύο ταινίες ξεκίναγε από τις 10 το πρωί και τελείωνε μετά τις 12 την νύχτα. Μερικές δε φορές όταν η μία ταινία είχε μεγαλύτερη διάρκεια, την έπαιζαν με λίγο μεγαλύτερη ταχύτητα. Και οι δύο  είχαν ξεκινήσει προπολεμικά και λειτούργησαν μέχρι το 1993 ο πρώτος και το 1968 ο δεύτερος. Στο ΡΟΖΙΚΛΑΙΡ θυμάμαι ότι με την μάνα μου είχαμε δει τους Μοντέρνους Καιρούς του Τσάρλι Τσάπλιν.
Το ΡΟΖΙΚΛΑΙΡ διέθετε και εξώστη και εξ αιτίας αυτού η πλατεία παρουσίαζε ένα περίεργο θέαμα. Οι 3-4 σειρές που αντιστοιχούσαν κάτω από εκεί που τέλειωνε ο εξώστης ήταν κενές. Ο λόγος ήταν γιατί το φιλοθεάμον κοινό των πρώτων  σειρών του εξώστη τρώγοντας τα σπόρια του έφτυνε τα τσόφλια στην πλατεία! 
 Στο ΑΛΑΣΚΑ είχα δει μια φορά κάποιες καουμπόϊκες ταινίες  ως σκασιάρχης. Οι μόνιμοι θαμώνες του κινηματογράφου αυτού ήξεραν ότι κάποια συγκεκριμένη ώρα έμπαινε και έκανε έλεγχο κάποιος αστυνομικός οπότε ακούστηκε μια  φωνή να λέει: σβήστε τα τσιγάρα θα έρθει ο μπάτσος!

Τέλος ένας ακόμα από τους παλιούς μεγάλους και ωραίους, προπολεμικούς κεντρικούς κινηματογράφους της Αθήνας, με αναπαυτικά καθίσματα ήταν το ΜΟΝΤΙΑΛ που προπολεμικά  είχε γνωρίσει μεγάλες δόξες ως μουσικό και επιθεωρησιακό θέατρο.
Είχε είσοδο από την Εμ. Μπεκάκη και άλλη μια από την Πανεπιστημίου. Ξεπέφτοντας μέχρι να γκρεμιστεί το 1969 έπαιζε 2 ταινίες και όπως γράφω στο ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΚΟΠΑΝΕΣ ΕΝΟΣ ΜΑΘΗΤΗ "ΗΣΣΟΝΟΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑΣ"  με ένα φίλο και μετέπειτα κουμπάρο, κάναμε σκασιαρχείο και είχαμε πάει σε αυτόν να δούμε δύο ταινίες με βρυκόλακες που ήταν τότε, μετά την μεγάλη επιτυχία της ταινίας του Κρίστοφερ Λη από τις πιο δημοφιλείς στην τότε νεολαία.
 
Τα σχόλια δημοσιεύονται μετά από έγκριση.
 

ΤΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ
Α-ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥΣ ΤΗΣ ΛΕΩΦΟΡΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ
 
Β΄ΟΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΙ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ
 
Γ΄ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΙΔΙΚΑ ΜΟΥ ΧΡΟΝΙΑ α΄μέρος.
 
Δ΄ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΚΑΙ ΝΕΑΝΙΚΗΣ ΜΟΥ ΗΛΙΚΊΑΣ β΄μέρος.

ΣΤ΄ ΟΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΙ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥΣ

Δ΄ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΚΑΙ ΝΕΑΝΙΚΗΣ ΜΟΥ ΗΛΙΚΊΑΣ β΄μέρος.

 

H άλλη κινηματογραφόφιλη γιαγιά μου έμενε με την οικογένεια της θείας μου στην οδό Θήρας, μεταξύ της Πατησίων και της Αχαρνών. Συχνά πήγαινα μικρός και έμενα εκεί οπότε έτσι  πολλές φορές μαζί με την ξαδέλφη μου μας πήγαινε σινεμά.

Κοντά στο σπίτι υπήρχε το θερινό  ΚΑΠΙΤΟΛ στην οδό Καμπάνη 31 ένα μικρό στενάκι που ένωνε την Αγαθουπόλεως με ένα Π που κατέληγε στην Αγίου Μελετίου. Έπαιζε καλές ταινίες και πάντα είχε κόσμο αν και σύντομα κατέληξε σε πολυκατοικία.

Όλοι οι θερινοί κινηματογράφοι της εποχής έπαιζαν το καλοκαίρι τις ταινίες που είχαν παιχτεί τον χειμώνα και όλοι οι χειμερινοί συνοικιακοί ήταν Β΄Προβολής.

Στην Αχαρνών 172 κοντά στην Αγίου Μελετίου, ήταν ο παλιός χειμερινός κινηματογράφος ΑΡΗΣ που λειτούργησε μέχρι το 1976.
Αντίστοιχα στην Πατησίων 147 ήταν ένας επίσης παλιός προπολεμικός κινηματογράφος η ΑΤΘΙΣ  που και αυτή λειτούργησε μέχρι το 1972.

Όμως η κινηματογραφόφιλη γιαγιά μου παρά τα κιλά της ,για τα οποία οι κόρες της της έλεγαν συνεχώς να μην τρώει και αυτή τις ρούμπωνε απαντώντας ότι «τόσο σώμα έχω πρέπει να το θρέψω», δεν κώλωνε αν ήθελε να δει μια ταινία που δεν παιζόταν κοντά στο σπίτι της. Θυμάμαι λοιπόν την σκηνή  που ένας δυό, τράβαγαν από μέσα και άλλοι ένας δυό έσπρωχναν από κάτω, για να μπει στο λεωφορείο που θα μας πήγαινε στο κέντρο όπου στον ΟΡΦΕΑ έπαιζε την Οδύσσεια με τον Κέρκ Ντάγκλας, την Συλβάνα Μάγκανο, τον Άντονι Κουήν και την πανέμορφη Ροσάνα Ποντεστά. 

Ο προπολεμικός ΟΡΦΕΑΣ στην Σταδίου 44, με το θέατρο του Κουν στο υπόγειο του κτηρίου, ήταν από τους ομορφότερους και πιο καλοδιατηρημένους κινηματογράφους της Αθήνας και εκτός από πολλές ταινίες, έχω δει σε αυτόν αργότερα και μουσικές συναυλίες.
Η Οδύσσεια ήταν από τα μπλοκμπάστερ της εποχής και είχε μαγεύσει την γιαγιά μου, με αποτέλεσμα η ξαδέλφη μου και εγώ να την τραβάμε να φύγουμε αφού είχαμε δει την ταινία 2 ½ φορές όπως έγραφα στο προηγούμενο !
Ο ΟΡΦΕΑΣ δυστυχώς έκλεισε το 83.

Λίγο μετά αφ΄ότου πέθαναν οι δύο γιαγιάδες μου μετακομίσαμε στην Ασκληπιού σε δικό μας διαμέρισμα.
Μεταξύ των δύο τριών υποψηφίων προς αγορά διαμερισμάτων στην περιοχή αποφασιστική ήταν η επιμονή μου στην τελική επιλογή, γιατί αυτό που αγοράστηκε είχε ένα τεράστιο και ανεκτίμητο προσόν!

Από την βεράντα του έβλεπες άνετα την οθόνη του θερινού, μεγάλου και αριστοκρατικού κινηματογράφου ΝΕΑΠΟΛΙΣ που δυστυχώς τόσα χρόνια ζώντας απέναντι δεν είχα βγάλει μια φωτογραφία του και μόνο σε αυτή την αεροφωτογραφία του 1962 φαίνεται. Η ΝΕΑΠΟΛΙΣ ήταν από τους καλύτερους προπολεμικούς θερινούς κινηματογράφους στο κέντρο της Αθήνας, με πράσινο πλαϊνά θεωρεία, που έπαιζε καλές ταινίες και  που δυστυχώς μετά το 1976 στην θέση της υπάρχει σήμερα ένα τεράστιο άχαρο κτήριο με ένα πάρκινγκ στο ισόγειο. Από την βεράντα μου έχω δει ένα πλήθος από ταινίες, σε μερικές μάλιστα έβλεπα το πρώτο μέρος μέχρι το διάλλειμα, έβγαινα και μετά έβλεπα την συνέχεια στην βραδινή προβολή.

Ένιωσα επίσης μεγάλη χαρά όταν το 1969 άνοιξε στην Βαλτετσίου 46 ο κινηματογράφος ΡΙΒΙΕΡΑ που πάντα έπαιζε καλές ταινίες και που ευτυχώς λειτουργεί επιτυχώς μέχρι σήμερα και είναι πλέον διατηρητέος ως χώρος και χρήση.

Βέβαια στην περιοχή από το 1938 υπήρχε στην πλατεία Εξαρχείων το ΒΟΞ, πάντα με ποιοτικές ταινίες αλλά  από τους πιο ιδιόρρυθμους στο σχήμα κινηματογράφους της πόλης  λόγω της διαγώνιας διάταξης του στην τετράγωνη ταράτσα. 

 Η φτωχή κινηματογραφικά, περιοχή του Κολωνακίου, μάλλον γιατί έχει εύκολη πρόσβαση στους κινηματογράφους του κέντρου, απέκτησε από το 1962 τον μοναδικό της χειμερινό κινηματογράφο  το ΕΜΠΑΣΣΥ, που έκλεισε με την αρχή της καραντίνας το 2020 αλλά ξαναλειτούργησε το 2023 ως θέατρο.

Στην περιοχή λειτουργούν και δύο θερινοί κινηματογράφοι που παίζουν πάντα αξιόλογες ταινίες . Η ΑΘΗΝΑΙΑ στην Χάριτος 50  και το σινέ ΔΕΞΑΜΕΝΗ στην ομώνυμη πλατεία του Κολωνακίου από το 1991.  Η ΑΘΗΝΑΙΑ είναι ίσως ο μόνος κινηματογράφος που ξεκίνησε την επιτυχημένη πορεία του το 1979, εποχή που πολλοί άλλοι έκλειναν.

Την ίδια χρονιά το 1962, όπως και το ΕΜΠΑΣΣΥ λειτούργησε στην Ακαδημίας και το ΟΠΕΡΑ. Η τεράστια αίθουσα του ΟΠΕΡΑ, κινηματογράφου με πολύ καλή κλίση για απρόσκοπτη θέαση, είναι η πρώτη αίθουσα στην Αθήνα που λόγω της προϊούσης μείωσης των εισιτήριων μετά την επέλαση της τηλεόρασης χωρίστηκε και έγιναν έτσι δύο αίθουσες. 

Σχεδόν απέναντι του υπήρχε από το 1952 η ΕΛΛΗ, από τους λίγους κινηματογράφους που κατάφεραν αντί να φθίνει, όπως οι περισσότεροι στην Αθήνα, να ανακαινιστεί και να βελτιώσει το πρόγραμμα της διατηρώντας έτσι ένα σταθερό και ποιοτικό κοινό μέχρι σήμερα.

Δυστυχώς  σχεδόν απέναντι της ένας από τους ωραιότερους και αρχοντικούς προπολεμικούς κινηματογράφους από το 1932, το ΙΡΙΣ ακολούθησε αντίστροφη πορεία από την ΕΛΛΗ μέχρι το 1973 που έκλεισε. Η ΙΡΙΣ βρίσκεται στο κτήριο που είναι γωνία Ακαδημίας και Ιπποκράτους και το οποίο ανήκει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Έτσι από την 10ετια του 80 η αίθουσα της χρησιμοποιείται για εκδηλώσεις του Πολιτιστικού Ομίλου Φοιτητών Πανεπιστημίου Αθηνών (Π.Ο.Φ.Π.Α.).
Ευνόητο είναι ότι μετά την μετακόμιση στην Ασκληπιού συχνά βρισκόμουνα στους κινηματογράφους της Λεωφόρου Αλεξάνδρας για τους οποίους έχω γράψει πρόσφατα στο Α-ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥΣ ΤΗΣ ΛΕΩΦΟΡΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ
Το ίδιο βέβαια ήταν προσιτοί όλοι  οι κινηματογράφοι του κέντρου της Αθήνας για τους οποίους ίσως γράψω στο μέλλον.

Τα σχόλια δημοσιεύονται μετά από έγκριση.

ΤΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ
 
Α-ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥΣ ΤΗΣ ΛΕΩΦΟΡΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ
 
Β΄ΟΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΙ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ

Γ΄ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΙΔΙΚΑ ΜΟΥ ΧΡΟΝΙΑ α΄μέρος.

ΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ

Ε΄ΛΑΪΚΟΙ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΙ ΠΟΥ ΞΕΠΕΣΑΝ ΣΤΗΝ ΟΜΟΝΟΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΓΥΡΩ ΤΗΣ

ΣΤ΄ ΟΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΙ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥΣ