Ένα από τα ωραιότερα ταξίδια που έχω πάει στην ζωή μου είναι στην Αλβανία το 1987.Ήταν Οκτώβρης και με την παρέα κάναμε μια συζήτηση που να πάμε μια εκδρομή τις μέρες του Αγίου Δημητρίου. Μετά από διάφορες προτάσεις που ρίχτηκαν στην κουβέντα, που καμία δεν ικανοποιούσε την ομήγυρη είτε σαν τοποθεσία είτε από οικονομικής απόψεως, μια φαεινή ιδέα ήρθε στο πολύστροφο μυαλό μου και έριξα την καταλυτική πρόταση -δεν πάμε στην Αλβανία;
Ήδη από τις 28 Απριλίου 1987 η ελληνική κυβέρνηση είχε προβεί σε άρση του εμπολέμου με την Αλβανία, που κρατούσε από τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο, και στο ΠΟΝΤΙΚΙ είχαν εμφανιστεί τα πρώτα διαφημιστικά πάμφθηνων εβδομαδιαίων ταξιδιών σε αυτήν !
Είχε πλέον πεθάνει το 1985 ο Εμβέρ Χότζα και ο διάδοχος του Αλία έκανε τα πρώτα δειλά ανοίγματα στην απομονωμένη έως τότε από τον έξω κόσμο Αλβανία.
Έτσι λοιπόν ξεκινήσαμε με 2 πούλμαν για εκεί, στα οποία πολύ έξυπνα το πρακτορείο στο μεν ένα είχε βάλει όλους εμάς που είμαστε άσχετοι με την χώρα και στο άλλο είχε βάλει όσους είχαν συγγενείς εκεί και μετά από τόσα χρόνια αποκλεισμού θα μπορούσαν πια να τους ξαναδούν.
Στα σύνορα ήρθαν 2 καινούργια αλβανικά πούλμαν και μας παρέλαβαν γιατί τότε δεν επέτρεπαν την είσοδο αυτοκινήτων από την Ελλάδα εκεί. Το μόνο ξένο αυτοκίνητο που είδαμε στα Τίρανα ήταν του έλληνα πρέσβη!
Στα πούλμαν υπήρχαν και 2 έλληνες ινστρούχτορες της μειονότητας που τους είχαν επιστρατεύσει για να μας επιβλέπουν! Στο δικό μας ο ένας, και ο πιο κομματικός, ήταν φιλόλογος και ο άλλος ήταν ένα καλό παιδί πτυχιούχος της σχολής καλών τεχνών.
Σε όλη την Αλβανία δύο πράγματα σου έκαναν τότε εντύπωση.
Η έλλειψη αυτοκινήτων στους δρόμους, όπως είναι εμφανής και στις φωτογραφίες, και ο μεγάλος αριθμών ανθρώπων που περπάταγαν στους δρόμους καθημερινά ή μερικοί που έπαιζαν στο πλάι του δρόμου χαρτιά καθισμένοι αλά Τούρκα χάμω. Στην ερώτηση προς τους ινστρούχτορες, τι κάνουν όλοι αυτοί που περιπλανώνται ασκόπως και δεν δουλεύουν, πήραμε την απάντηση ότι δουλεύουν σε βάρδιες!
Το πρώτο μέρος που μείναμε ήταν οι Άγιοι Σαράντα και ήταν εντυπωσιακή ή ουσιαστική έλλειψη σκαφών σε μια παραθαλάσσια πόλη για ευνόητους βέβαια λόγους λόγω της κοντινής Κέρκυρας.(Φωτ 1)
Περπατώντας το βράδυ στην πόλη πέσαμε και σε 2 ελληνικά γαμήλια γλέντια και οι άνθρωποι μας κέρασαν και μπύρες.Οι μουσικοί,με πίπιζες και νταούλια, έπαιζαν ένα κομμάτι που έσπαγα το κεφάλι μου να καταλάβω ποιό είναι γιατί μου ήταν πολύ γνωστό.
Τελικά κατάλαβα!
Ήταν το Part time lover του Stevie Wonder μεγάλη επιτυχία της εποχής τότε!
Το επόμενο μέρος που μείναμε ήταν το πανέμορφο και πολύ καλά διατηρημένο Αργυρόκαστρο με τα πετροκτισμένα ηπειρώτικα σπίτια του.(Φωτ 2-5)
Ήδη από το 2005 το ιστορικό κέντρο της πόλης έχει συμπεριληφθεί στα Μνημεία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ.Στην πόλη δεσπόζει το κάστρο που στόχος του ήταν η προστασία και ο έλεγχος του οδικού άξονα που συνέδεε την Παλιά Εγνατία Οδό με τη Νικόπολη, στο συγκεκριμένο τμήμα της κοιλάδας του Δρίνου.
Επάνω στο κάστρο έχουν ανεβάσει και ένα αμερικάνικο κατασκοπευτικό αεροπλάνο που κατερρίφθη από την αλβανική αεράμυνα το 1951.
Στα χρόνια του ψυχρού πολέμου ο Εμβέρ φοβόταν ότι θα γινόταν εισβολή στην χώρα του και έτσι όλη η Αλβανία είναι γεμάτη από μπούνκερ με τα οποία πίστευε ότι ο λαός θα αμυνόταν στους εισβολείς.
Το σπίτι που γεννήθηκε ο Εμβέρ στο Αργυρόκαστρο είναι μουσείο και βεβαίως το επισκεφτήκαμε.(Φωτ 3)
Μιλώντας με μερικούς από τους Έλληνες κατοίκους, ύστερα από λίγο, αισθανόσουν πως μας έβλεπαν όπως περίπου εμείς τους Αμερικανούς μετά τον πόλεμο!
Θεωρούσαν ότι είναι πολύ απλό το να σου ζητήσουν να τους στείλεις ένα φορητό ραδιοκασετόφωνο!
Ένα μεγάλο σφάλμα που είχαμε κάνει ήταν που δεν είχαμε πάρει μαζί μας μερικά στυλό BIC που συχνά μας ζητούσαν τα παιδιά στον δρόμο.
Συνεχίζοντας προς τα επάνω σταματήσαμε σε ένα πολύ γραφικό μέρος, την Χρυσοπηγή (φωτ 6) και φτάσαμε για καφέ στο Φιέρ που είναι μια βιομηχανική πόλη με κλωστοϋφαντουργία.(Φωτ 7)
Εκεί που πίναμε καφέ μας έκανε εντύπωση όταν σταμάτησε μπροστά μας μια Mercedes με οδηγό, που όπως είπα τότε ήταν σπάνια τα αυτοκίνητα στην Αλβανία, και βγήκε ένας νεαρός που έκατσε σε διπλανό τραπέζι.Μας μίλησε αμέσως ,γιατί και αυτός ήταν από την Ελλάδα, και μας εξήγησε πως το αμάξι με τον οδηγό τον έπαιρνε από τα σύνορα και τον έφερνε στο Φιέρ στο οποίο αυτός με πατρόν δικά του έραβε ρούχα σε εργοστάσιο εκεί με φτηνά εργατικά !
Το βράδυ καταλήξαμε στο Δυρράχιο παραθαλάσσια πόλη με λιμάνι, σε ένα καλοδιατηρημένο ξενοδοχείο στην παραλία κτισμένο μάλλον από Ιταλούς από τον μεσοπόλεμο.(Φωτ 8)
Σε όλο το ταξίδι πρέπει να πω πως τρώγαμε πολύ καλά και βέβαια το φαί μας δεν είχε καμιά σχέση με αυτά που προφανώς έτρωγαν οι Αλβανοί.Μετά από πολλά χρόνια ξαναείδαμε εκεί διχτάκια για τα ψώνια τα οποία όμως σχεδόν τις περισσότερες φορές είχαν μέσα πράσα και μήλα χαμάρια, γιατί τα καλά όπως μάθαμε πήγαιναν για εξαγωγές. Δεν ξέρω σήμερα, αλλά τότε σε όλη την Αλβανία δεν συναντήσαμε κανένα χοντρό !
Φεύγοντας από εκεί πήγαμε στην Κρούγια (φωτ 9-13) όπου δεσπόζει το κάστρο του Σκεντέρμπεη (από το Ισκαντερ δηλαδή Αλέξανδρος) του ελληνικής καταγωγής, Γεώργιου Καστριώτη, εθνικού ήρωα των Αλβανών.
Ο Καστριώτης ,παρά το ότι εξισλαμίστηκε το 1463, αποσκίρτησε από τον Τουρκικό στρατό, και μετά από πορεία 7 ημερών βρέθηκε στην Κρούγια την οποία κατέλαβε.Ύψωσε την ερυθρά Βυζαντινή σημαία με τον δικέφαλο αετό, που έγινε το οικόσημο του κράτους του και είναι και η σημερινή σημαία της Αλβανίας.
Έγραφε στα ελληνικά ως ηγέτης Ηπειρωτών και Αλβανών και θεωρούσε τον εαυτό του απόγονο του βασιλιά της Ηπείρου Πύρου. Κατάφερε και απέκρουσε πάνω από 15 προσπάθειες των Τούρκων να καταλάβουν την Κρούγια και μόνο μετά τον θάνατο του το 1468 από ελονοσία κατάφεραν να κατακτήσουν την Αλβανία και την Ήπειρο.
"Εάν δεν είχε γεννηθεί ο Σκεντέρμπεης, έλεγε ο Μωάμεθ Β΄, ο πορθητής, εγώ θα είχα συνδέσει τον κόλπο της Αδριατικής με την Ενετική Δημοκρατία, θα είχα θέσει το σαρίκι επί της κεφαλής του Πάπα και την ημισέληνο επί του τρούλου του Αγίου Πέτρου".
Το κάστρο είναι καλοδιατηρημένο και η πόλη πολύ γραφική.(φωτ 9-10 το κάστρο του Σκεντέρμπεη, φωτ 11 συνύπαρξη στο κάστρο εκκλησίας χωρίς σταυρό βέβαια και τζαμιού, φωτ 12 ή πόλη, φωτ 13 η παλιά αγορά).
Η συνέχεια του ταξιδιού εδώ.
"Εάν δεν είχε γεννηθεί ο Σκεντέρμπεης, έλεγε ο Μωάμεθ Β΄, ο πορθητής, εγώ θα είχα συνδέσει τον κόλπο της Αδριατικής με την Ενετική Δημοκρατία, θα είχα θέσει το σαρίκι επί της κεφαλής του Πάπα και την ημισέληνο επί του τρούλου του Αγίου Πέτρου".
Το κάστρο είναι καλοδιατηρημένο και η πόλη πολύ γραφική.(φωτ 9-10 το κάστρο του Σκεντέρμπεη, φωτ 11 συνύπαρξη στο κάστρο εκκλησίας χωρίς σταυρό βέβαια και τζαμιού, φωτ 12 ή πόλη, φωτ 13 η παλιά αγορά).
Η συνέχεια του ταξιδιού εδώ.
